Türkiye'nin Gerçekleşmeyen F-14 Tomcat Alımının Hikayesi

September 29, 2014, 4:30 am

≫ Next: Dört Deniz Bülteni - Eylül 2014

≪ Previous: Doğu Akdeniz'in Yeni Enerji Jeopolitiğinde Bölge Ülkeleri Deniz Güçlerinin Yeri Ve Etkisi

Benim gibi pek çok askeri havacılık meraklısının bu sevdaya düşmesinde, Top Gun filminin ve bu filmin esas başrolünde oynayan F-14 Tomcat savaş jetlerinin payı büyüktür. Grumman şirketi üretimi olan bu karizmatik savaş uçakları, büyük gövdeleri, açısı değişebilen kanatları, çift kuyruk dikmeleri ve hizmet verdikleri ABD Donanması'nın gösterişli filo amblemleri ile pek çok gencin odalarının duvarlarını, defter kaplarını ve hayallerini süsledi.

F-14 Tomcat'in, ABD haricindeki tek kullanıcısı İran. Bu ülke, uçakları Şah döneminde satın almıştı. Devrimden sonra Batı ile ilişkileri kopmasına ve ambargo altında olmasına rağmen halen kullanmaya devam ediyor.

Ancak belki de, F-14'lerin ABD dışındaki tek kullanıcısı Türkiye olacaktı. Satır aralarında, perde arkasında kalmış bir girişim sonuçlanmış olsaydı eğer...

İran'ın F-14 Tedarik Projesi: Persian King

Pehlevi Hanedanı yönetimindeki İran'ın, Batı ve özellikle ABD ile çok yakın siyasi, ekonomik ve askeri ilişkileri bulunuyordu. Ülkenin Sovyetler Birliği'ne ve Orta Asya'ya yakınlığı ve zengin enerji kaynakları, onu doğal olarak ABD'nin bölgedeki en yakın müttefiklerinden biri konumuna getirmişti. Bu ilişkinin bir parçası olarak da İran, ABD tarafından Sovyetler Birliği'ne karşı uygulanan askeri ve istihbari operasyonların ileri üssü olmuştu.

1950'li yıllardan itibaren İran İmparatorluk Hava Kuvvetleri (نیروی هوایی شاهنشاهی ایران; Niruye Havaiye Şahanşahiye İran), ABD Hava Kuvvetleri ve CIA ile birlikte gizli bir keşif programı başlattı. Bu program kapsamında, ABD Hava Kuvvetleri’nin keşif – istihbarat görevli RF-4 uçakları, İran’daki üslerden havalanarak Sovyetler Birliği üzerinde uçuşlar gerçekleştirdiler. Daha sonra 1967’den itibaren İran, satın aldığı çok sayıda F-4D, F-4E ve RF-4E uçakları ile bu görevlere destek verdi (Toplam 32 F-4D, 208 F-4E ve 32 RF-4E teslim alınmıştır).

Bu uçuşlara karşılık olarak Sovyetler Birliği de, İran üzerinde Mikoyan Gureviç MiG-25R (NATO kodu “Foxbat”) jetleri ile keşif uçuşlarını artırmaya başladı. İran’ın elindeki F-4’ler ve kara konuşlu hava savunma sistemleri, yüksek irtifada sesten 3 kat hızlı uçabilen MiG-25’leri tespit etme ve önlemede yetersiz kalıyordu. İhtiyacını karşılamak için ABD hükümeti ve uçak üreticileri ile temaslara geçen İran’a, Grumman şirketi F-14A’yı, McDonnell Douglas ise F-15A Eagle’ı teklif ettiler. Şah Rıza Pehlevi’nin baş askeri danışmanı General Hasan Tufanyan, bu kapsamda 1971 yılı Mart ayında Grumman şirketini ziyaret etti ve kendisine F-14’ün tasarım ve performans özelliklerini kapsayan bir brifing verildi. Tufanyan’ın başkanlık ettiği değerlendirme heyeti, F-14 alımı yönünde bir değerlendirme içeren raporu Şah’a sundular. Değerlendirmelerinde öne çıkan hususlar F-14’ün hem yüksek irtifa – yüksek hız rejimlerindeki hem de alçak irtifa – yakın hava muharebesi koşullarındaki performansı, AN/AWG-9 adlı güçlü radarının, İran hava savunma radar ağındaki coğrafi kısıtlar nedeniyle mevcut bulunan açıkları kapaması ve Phoenix uzun menzilli füzelerin sağlayacağı avantajlardı.

İran heyetinin F-14 seçiminden habersiz olan ABD Deniz Kuvvetleri Grumman şirketi ile birlikte 1973 yılında, zaten ülkesinde çok da sevilmeyen F-14’ü İran’a satmak için bir pazarlama kampanyası başlattı. Bu kapsamda Rıza Pehlevi’nin ABD ziyareti sırasında Temmuz 1973’te Maryland’daki Andrews Hava Üssü’nde F-14’ler ile etkileyici bir hava gösterisi icra edildi. Bu gösteri ila Şah, kesin kararını vermişti: İran F-14’leri alacaktı.

07.01.1974 tarihinde imzalanan USD300 milyonluk sözleşme ile başlayan Persian King (İran Kralı) projesi, 30 adet F-14A-GR Tomcat uçağı, geniş bir yedek parça ve yedek motor stoğu, 424 adet AIM-54A Phoenix uzun menzilli havadan havaya füzenin teslimini kapsıyordu. Aynı yıl Haziran ayında imzalanan ikinci sözleşme ile 50 adet daha F-14A-GR Tomcat ve 290 adet AIM-54A Phoenix füzesi sipariş verildi. Persian King projesinin toplam mali boyutu USD2 milyarı bulacak ve ABD tarihinin en büyük savunma ihracatlarından biri haline gelecekti. İran için üretilecek uçaklar, ABD Deniz Kuvvetleri için üretilenlerle küçük ayrıntılar haricinde aynı kabiliyet ve donanıma sahipti. Radar, elektronik harp ve özsavunma sistemlerinde bir farklılık yoktu. Bilakis, İran F-14’leri o dönem son derece gizli olan AN/APX-81-M1E IFF dost düşman tanıma sistemi ile donatılmıştı. Uçaklar için İsfahan’da 8’nci Taktik Avcı Üssü adlı çok büyük bir üs inşa edildi. Bir yandan da çok sayıda pilot, silah sistem subayı ve teknisyen, eğitim için ABD’ye gönderildi.

F-14’lerin teslimatı, 1976 Ocak ayında ilk iki uçağın İran’a varması ile başladı. 79’uncu uçak 1978 yılında teslim edildi. Son uçak ise, silah ve sistem testleri için ABD’de kaldı. Siparişi verilen 714 AIM-54A füzesinden ise, 1979 Devrim’ine kadar 284 adedi teslim edilecekti (Devrim olduğu sırada 400 adet daha ilave füze siparişi görüşmeleri devam etmekteydi).

Persian King projesinin en önemli sorunu, uçakların güvenilirliği düşük Pratt Whitney TF30-PW-142 turbofan motorlarıydı. İran Hava Kuvvetleri, teslim aldığı F-14’lerin TF30’larının zaman içinde yeni motorlarla değiştirilmesi ve ayrıca yeni motorlarla donatılmış ilave 70 adet daha F-14A alımı için 1976 yılında görüşmelere başladı. Bu görüşmeler de, Devrim ile birlikte kesildi. [1] [2]

İslam Devrimi

Ülkeyi bir baskı rejimi ile ve adeta bir ABD kuklası gibi yöneten Şah Rıza Pehlevi'ye karşı toplumdaki memnuniyetsizlik, özellikle 1970'lerin ikinci yarısında hızla yükseldi. Şah yönetimine karşı geniş çaplı protesto gösterileri 1977 yılından itibaren tırmanışa geçti. Şah karşıtı cephe, zürgündeki Ayetullah Humeyni önderliğinde birleşerek, Şah rejiminin sert tedbir ve baskılarına rağmen kısa süre içinde ülke içinde çok geniş bir tabandan destek almaya başladı. 1979 Ocak ayından itibaren bir çığ gibi etkisini hissettiren protesto gösterileri, devrime dönüştü: 16.01.1979'da Pehlevi ve ailesinin ülkeyi terketmesi ve 1 Şubat günü Humeyni'nin İran'a dönmesi ile İran'da Şah hanedanı yıkıldı. [3]

İran Hava Kuvvetleri renklerinde bir F-16A'nın temsili resmi.
Proje iptal edildiği sırada üretim hattında bulunan uçaklar
İsrail'e teslim edilecektir.

Ülkede yönetimi ele geçiren ve Şah'ı birlikte devirdiği diğer ideolojik grupları da kısa süre içinde ortadan kaldırarak İslam Devrimi'ni tamamlayan Humeyni yönetimi, önceki rejimin batı ile yürütmekte olduğu tüm ekonomik, askeri ve ticari ilişkileri iptal etti. İslam Devrimi ile birlikte iptal edilen sözleşmesi imzalanmış ya da görüşme aşamasındaki diğer bazı hava kuvvetleri projeleri şunlardı:

- ABD'deki Red Flag benzeri bir eğitim ve tatbikat merkezi kurulması

- 2 adet askeri iletişim uydusu

- 7 adet E-3A Sentry AWACS (USD1.267 milyar)

- 10 adet C-5A Galaxy stratejik nakliye uçağı

- 16 adet C-130H Hercules orta nakliye uçağı

- 6 adet Boeing 707 tanker uçak

- 160 adet F-16A/B (USD14.8 milyar). 140 adetlik opsiyon paketi, 250 adet Northrop F-18L alımı için ABD hükümetinin onay vermemesi üzerine işletilmişti. Toplamda 300 adet F-16A/B alınacaktı.

- 31 adet F-4G Wild Weasel hava savunma bastırma görevli taktik bombardıman uçağı ve bu uçaklarla birlikte kullanılmak üzere 1,000 adet AGM-45 Shrike radarsavar füze
- Çok sayıda AIM-7 ve AIM-9 havadan havaya; AGM-65A/B havadan karaya füze ile GBU serisi güdümlü bomba. AGM-65'lerin yurtiçinde üretimi için teknoloji transferi ve üretim hattı tesisi. [4]

Bu durumdan en büyük zararı gören ABD, yeni rejim ile de yakın temas ve ilişkiler kurmak için girişimler başlattı. Zira İran, ABD'nin en önemli savunma sanayii müşterisi idi ve ABD'deki üreticiler varlıklarını devam ettirmek için İran'ın siparişlerine önemli ölçüde ihtiyaç duymaktadaydılar.

Humeyni yönetiminin askeri alanda aldığı en ilginç kararlardan biri, ordunun büyük ölçüde küçültülmesi idi. Şah döneminde yetişmiş personelin büyük kısmı ya devrim sırasında ülkeden kaçmış, ya tutuklanmış ya da infaz edilmişti. Bunlar arasında Batı ülkelerinde eğitim için bulunmuş, dolayısıyla İslam Devrimi gözünde "ajan" yaftası yemiş olan Hava Kuvvetleri personeli başı çekmekteydi.

Tomcat'ler İçin Müşteri Arayışları

Askeri kapasitesini önemli ölçüde küçültme kararı alan Humeyni rejimi, 1979 Nisan ayında envanterinin büyük kısmını satışa çıkardı. Bu dönemde de ABD ile heyetler bazında görüşmeler başladı. Görüşmelerin ana gündem maddeleri, Şah döneminde tedarik edilmiş araç - gereç ve sistemlerin ABD'ye geri satışı ile iptal edilen projelerin akıbeti idi. İlginçtir, Devrim'den kısa süre sonra İran'a F-14A yedek parça sevkiyatını durdurduğunu açıklayan Grumman şirketine, ABD yönetimi büyük tepki göstermişti, muhtemelen söz konusu görüşmelerin seyrine olumsuz etkide bulunabileceği korkusuyla.

Görüşmelerin odağında doğal olarak, İran'ın elindeki en gelişmiş sistemlerden olan F-14'ler bulunuyordu. Savunma Bakanı Ahmed Medeni başkanlığındaki heyet, uçak başına USD20 milyon gibi, dönemin piyasa fiyatının da üzerinde bir bedel talep etmekteydi. Ayrıca Amerikalı bir teknisyen grubunun İran'a gelerek bakım - onarım ve yenileme için yardım etmesi de görüşüldü. İranlılar'ın gayesi, ellerindeki F-4 ve F-5 jetlerini uçar durumda tutmak için azami gayret harcamak, bunun dışındaki uçak ve diğer platformları ise mümkün olan en yüksek fiyata satmaktı. [5]

Bu sırada F-14'ler için ilk müşteri çıktı: Kanada. Yeni savaş uçağı tedarik projesi kapsamında daha önce F-14'ü değerlendirmiş ancak fiyatı nedeniyle elemiş olan Kanada, İran'ın bu uçakları satışa çıkarması ile 1979 Haziran ayında girişimlerde bulunmaya başladı. Kanada'nın o sırada üzerinde durduğu çözüm, F-14A ve F-16 karmasının kullanılması şeklindeydi. Fiyat konusunda ilerleme sağlanan ve olumlu yönde ilerleyen görüşmeler, aynı sene Kasım ayında ABD Tahran Büyükelçiliği personelinden altısının Kanada hükümeti yardımıyla Ocak 1980'de ülkeden kaçırıldığının ortaya çıkması ile kesilecekti (Bu operasyon Argo adlı bir filmle beyazperdeye de aktarılmıştır). Nitekim Kanada 1980 yılında ABD yapımı F/A-18 Hornet'i seçecekti. [6]

1979 Ağustos ayında İran hükümetinin toplam 70 adet F-14'ü satışa çıkarma niyetini açıkça beyan etmesinden sonra İngilitere de, bu uçakları satın almayı değerlendirdi. Yeni geliştirilen Tornado savaş uçağının av önleme versiyonu hizmete girene kadar F-14'leri almayı düşünen İngiltere, uçakların yeniden uçar hale gelmesi için harcanması gereken tutar nedeniyle bu projeden vazgeçti. [7]

İşte tam bu sırada, devreye Türkiye girdi.

Türkiye'nin Yeni Savaş Uçağı Arayışları

Türk Hava Kuvvetleri'nin modern savaş uçağı ihtiyacı, 1970'lerin ortalarında gündemin üst sırasına oturmuştu. 1974 Kıbrıs Barış Harekâtı'nda, özellikle Ege ve Doğu Akdeniz üzerinde av - önleme gerçekleştirebilecek, ayrıca modern mühimmatlarla taktik bombardıman yapabilecek bir uçak gerekliliği görülmüştü. Yunanistan'ın F-4E siparişinin hemen akabinde başlatılan Peace Diamond projesi ile 1974 yılından itibaren aynı model uçaklar tedarik edilerek hava kuvvetlerinde kayda değer bir modernizasyon hamlesi başladı.

Ne var ki 1975 yılında uygulanan ABD ambargosu, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin, özellikle de Türk Hava Kuvvetleri'nin harbe hazırlık seviyesine büyük zarar verdi. Bu dönemde, modern savaş uçağı ihtiyacını karşılamak için ABD dışı kaynaklar değerlendirilmeye başlandı. Özellikle Almanya, İngiltere ve Fransa ile, başta savaş ve eğitim uçakları olmak üzere çeşitli doğrudan tedarik ve ortak üretim projeleri görüşüldü. Libya finansmanı ile Jaguar taarruz uçağı ortak üretimi, Alpha Jet ve MB339 eğitim jetlerinin alımı gibi konular gündeme geldi. Ancak bu süreçte yapılan en ciddi hamle, İtalya'dan 40 adet F-104S Starfighter alımı oldu.

"Kendi Uçağını Kendin Yap" kampanyası ile 1973'te TUSAŞ'ın kurulması ve akabinde yurtiçinde üretimi yapılacak yeni uçağın seçimi ile paralel olarak, Hava Kuvvetleri'nin acil ihtiyacını karşılamak için ayrıca çeşitli seçenekler de değerlendirilmeye başlandı. Ambargonun kaldırılmasından sonra ABD'den ve diğer NATO müttefiklerinden çok sayıda ikinci el uçak temin edildi. Ancak Hava Kuvvetleri bir yandan da ABD dışı kaynaktan yüksek performanslı bir savaş uçağı bulmak için arayışlarını devam ettirdi. Seçenekler kısıtlıydı, zira ülke ekonomisi ihtiyacı giderebilecek kadar kapsamlı bir alıma izin verecek durumda değildi.

Tam da bu sırada, sürgündeyken bir dönem Bursa'da bir istihbarat subayının evinde misafir olmuş Humeyni'nin İran'ının, Ağustos ayında 70 adet F-14'ü satışa çıkardığını açıklaması, ilaç gibi geldi.

Tomcat'ler İçin Yapılan Girişim

Türk F-14'leri nasıl görünürdü?
(Büyük hali için üzerine tıklayınız)

Açıklamadan hemen sonra aynı ay içinde Türk Hava Kuvvetleri, Türk Dışişleri Bakanlığı nezdinde girişimler başlatarak talepte bulundu. Tahran'daki Türk Büyükelçiliği, İran yönetimine Türkiye'nin F-14'lerle ilgili isteğini iletti. (*) Hemen başlayan görüşmelerde, Türkiye'nin uçaklarla ilgili ödemenin bir kısmını, İran'ın acil ihtiyaç duyduğu döviz şeklinde, kalanını ise sanayi mamülleri ve buğday olarak yapması gündeme geldi. Bu dönemde Türkiye'ye düşük bedelli petrol satmaya başlamış olan İran'ın, uçakların satışı konusunda da kolaylık sağlayabileceği düşünülmekteydi. [8]

Görüşmelere paralel olarak Eylül ayında Tahran'a giden bir Türk askeri heyeti, uçakları yerinde inceledi. Dönemin havacılık basınına yansıyan haberlere göre Türk Hava Kuvvetleri, F-14'ları 111, 132, 162 ve 171'nci Filo'larda bulunan F-100 Super Sabre jetleri ile değiştirmeyi planlamaktaydı. (**) Yine haberlere göre satış anlaşması kapsamında, İran Hava Kuvvetleri uçaklarına Türk Hava Kuvvetleri'nin Eskişehir 1'nci ve Kayseri 2'nci Hava İkmâl Bakım Merkez Komutanlıklarında bakım - onarım ve yenileme hizmeti verilmesi de gündeme gelmişti. ABD - İran ilişkilerinin henüz kopmamış olduğu 1979 Eylül ayında, ABD'nin izin ve onayının gerekeceği böyle bir mahsuplaşma seçeneği Türkiye açısından oldukça cazip gibi görünüyordu. [9]

Sonuç

Devrimden hemen sonra uçuştan çekilen ve bakım - onarımları yapılmayan, zaten sıkıntılı olan TF30 turbofan motorları da atıl hale gelmiş F-14'lerin, tekrar uçabilir duruma gelmeleri için 18 aylık bir çalışma ve ciddi bir yatırım gerektirdiği hesaplandı. Dahası, böyle bir çalışma ne Türkiye ne de bu uçağı satın alacak başka bir ülkenin kendi başına yapabileceği bir iş değildi. Bakım - yenileme programında ciddi ABD destek ve personel, parça ve ekipman katkısı gerekecekti. Tüm bu hususlar ve ülkenin içinde bulunduğu ekonomik darboğaz, Tomcat alım girişiminden vazgeçilmesine neden oldu. [9]

F-14'leri almayan Türkiye, kısa süre sonra ihtiyacını karşılamak için Fransa ve İngiltere ile müzakerelere başladı. Fransa ile Mirage 2000, İngiltere ile de Tornado alımı gündeme geldi. Özellikle 1980'lerin ilk yarısında devam eden Tornado alım görüşmeleri, imza aşamasına gelmişken İngiliz Başbakanı Margaret Thatcher'ın olumsuz tavrı ve ekonomik sorunlar nedeniyle sonuçsuz kaldı. [10] 1984 - 1986 arasında Mısır ile, bu ülkenin ABD'den satın aldığı ancak atıl durumda bıraktığı 34 adet F-4E Phantom II'nin alımı, bu ülkenin uçaklar için aşırı yüksek fiyat istemesinden dolayı iptal edildi. Paralelde devam eden proje ile TUSAŞ'ın montajını yapacağı yeni savaş uçağı için kısa listeye F-18 ve F-16 kaldı ve sonuçta Türk Hava Kuvvetleri'nin yeni savaş uçağı olarak F-16C/D seçildi. F-4E filosu ise, ABD ve Almanya'dan alınan ikinci el uçaklarla güçlendirildi. 1990'ların sonunda ise 54 F-4E, İsrail tarafından modernize edildi.

Değerlendirmeler
Türkiye F-14'leri alabilseydi ne olurdu? 70 adet uçağın, başta motor ve aviyonikleri olmak üzere yeniden uçabilir duruma getirilmeleri için ciddi kaynak ayırılması ve emek harcanması gerekecekti. Bu husus bir yana, yaklaşık 4 filoya yetecek bu sayıda, böylesine gelişkin ve kabiliyetli bir uçağın hizmete alınması, hava savunmasını hatırı sayılır ölçüde geliştirebilirdi. Bilhassas Ege ve Akdeniz üzerinde uzun süre havada kalabilecek, AN/AWG-9 gibi güçlü bir radar ile uzun menzilde hedef tespit ve teşhisi yapabilecek bir uçak, Yunanistan'a karşı önemli bir kuvvet çarpanı olabilirdi. Benzer şekilde Türk Tomcat'leri, Karadeniz Kuzeydoğu Anadolu üzerinde Sovyet hava unsurlarına karşı caydırıcılığı artırabilirdi. Dahası, bu yakışıklı uçaklar, dünya çapında havacılık meraklılarının ilgisini Türkiye'ye çekebilirdi. (***)

Türkiye, yüksek performans ve menzile sahip bir savaş uçağı ihtiyacını uzun süre gideremedi. Bu ihtiyaca yönelik olarak tasarlanan F-4E modernizasyonu ancak 1990'ların sonunda hayata geçebildi. 1998'de (yine Yunanistan'ın girişimlerine cevaben) değerlendirilen F-15 alımı ve 2005'ten itibaren İtalya'nın yoğun pazarlama çabaları ile gündeme getirilen Eurofighter Typhoon alımları, teknik ve ekonomik nedenlerle hayata geçmedi. Bunun yerine Türkiye, F-16 filosunu modernize edip, F-35 Lightning II tedariğine yöneldi, yerli imkânlarla yeni nesil savaş uçağı geliştirme projesine başladı.

Notlar

*: Konu ile ilgili olarak Hava Kuvvetleri Komutanlığı'na bu yıl Şubat ayında yapmış olduğum Bilgi Edinme Başvurusu'na gelen yanıtta, konuyla ilgili herhangi bir bilgi ya da belgeye ulaşılamamış olduğu bildirildi.

**: Flight International'ın haberinde yer alan filo bilgilerinde hata olması olasıdır. Zira 1979 yılında söz konusu filoların hepsi F-100 kullanmamaktaydı: 111 ve 171'nci filolar, yeni gelen F-4E'lerle donatılmıştı; 162 ise F-5A ve RF-5A kullanıyordu.

***: Bu konudan ilk kez, 2003 - 2005 yılları arasında faaliyet gösteren Turkish Defence dergisinin internet forumunda, Hava Kuvvetleri mensubu bir kullanıcının, kuvvetteki ağabeylerinin zamanında İran'a F-14'leri yerinde incelemek için gittiği ancak uçakların kötü durumları nedeniyle alımdan vazgeçildiğini yazdığı zaman haberdar olmuştum. O günden bu yana konuyu takip ediyorum. Yeni bilgi ya da belgelere ulaşırsam, buradan paylaşacağım.

Kaynaklar

[1]: Cooper, T., Bishop, F., "Iranian F-14 Tomcat Units in Combat", Osprey Publishing, Oxford, 2004

[2]: "F-14", Imperial Iranian Air Force web site, http://www.iiaf.net/aircraft/jetfighters/F14/f14.html

[3]: "Iranian Revolution", Wikipedia, http://en.wikipedia.org/wiki/Iranian_Revolution
[4]: Air Combat Information Group (ACIG) forum: www.acig.info

[5]: "What Price ex-Iranian F-14s?", Flight International, 07.04.1979, Vol: 1038

[6]: "The CF18 Hornet fighter aircraft – In Detail (Part 3)", http://www.casr.ca/id-cf18-1-3.htm

[7]: "First Tornado Interceptor Rolls Out", Flight International, 1979, http://www.flightglobal.com/pdfarchive/view/1979/1979%20-%203003.html

[8]: "Türkiye, F-14'leri Almak İçin İran'a Başvurdu", Milliyet, 01.09.1979

[9]: "Tomcats for Turkey?", Flight International, 22.09.1979
[10]: Mevlütoğlu, A., "Türkiye'nin Gerçekleşmeyen Tornado Alımının Hikayesi", http://www.siyahgribeyaz.com/2010/11/turkiyenin-gerceklesmeyen-tornado-alm.html

↧

Dört Deniz Bülteni - Eylül 2014

October 15, 2014, 2:19 pm

≫ Next: Bölgesel Jeopolitik Gelişmeler ve Savunma Teknolojileri: 2020 Öngörüleri

≪ Previous: Türkiye'nin Gerçekleşmeyen F-14 Tomcat Alımının Hikayesi

Karadeniz, Akdeniz, Kızıldeniz ve Gökdeniz havzasında savunma ve güvenlik gündemi
[PDF]

Azerbaycan

İsrail Savunma Bakanı Moşe Yalon iki gün sürecek bir çalışma ziyareti için 10 Eylül günü Bakü'ye gitti. Azerbaycan son iki yılda İsrail'den USD1.6 milyar tutarında savunma sistem ithalatı gerçekleştirdi. [1]

Başkent Bakü'de düzenlenen ADEX 2014 savunma sanayii sergisinde, Azerbaycan ulusal savunma sanayiinin geliştirdiği çok sayıda ürün ve teçhizat sergilendi. Sergilenen sistemler arasında 4x4 taktik tekerlekli araca monteli 107mm çok namlulu roketatar sistemi [2], 8x8 BTR-70 zırhlı personel taşıyıcı araç için geliştirilmiş 23mm makinalı topa sahip Şimşek tareti [3], Yırtıcı 7.62 keskin nişancı silahı bulunuyor. [4] [5]

Toyota Hilux 2 şasisi üzerine yerli imkânlarla geliştirilen Gurza 2 4x4 taktik tekerlekli araç, ASELSAN üretimi Sarp uzaktan kumandalı silah istasyonu ile sergilendi. [6]

Azeri Azad şirketinin, İsrailli Aerunautcis şirketinin geliştirdiği Orbiter 3 insnsız hava aracı (İHA) sistemini lisans altında üretmeye hazırlandığı bildirildi.[7]

Güney Afrikalı Paramount Group şirketi, Azeri AirTechServices Corporation şirketi ile helikopter ve uçak bakım - onarım ve yenileme hizmetleri için bir işbirliği anlaşması imzaladı. [8]

Bulgaristan

Bulgaristan, Afganistan'daki ISAF gücünde görevli birliklerinin kullanımı için ABD'li Textron şirketine 10 adet Commando Advanced 4x4 taktik tekerlekli zırhlı araç siparişi verdi. Yabancı Askeri Satışlar (Foreign Military Sales; FMS) kapsamında yapılan USD10.47 milyonluk satış için ABD Kara Kuvvetleri ile şirket arasındaki sözleşme 19 Eylül günü imzalandı. Teslimatların bu yıl 1 Aralık günü yapılması planlanıyor.

Gürcistan

Gürcistan'ın ABD'den S-70 BlackHawk genel maksat helikopteri alımı ile ilgili olarak iki ülke savunma bakanlıkları yetkilileri 7 Eylül günü bir araya geldi. [9]

Irak

Kuzey Irak Kürt yönetimine yapılan silah yardımını savunan Almanya Başbakanı Angela Merkel, ülkesinin güvenlik çıkarlarının tehlike altında olduğunu, Kürt birliklerine sağlanacak silah ve eğitimin bu doğrultuda büyük önem taşıdığını vurguladı. [10] Öte yandan İngiliz Savunma Bakanı Michael Fallon, ülkesinin Kürt birliklerine ağır makinalı tüfek sağlayacağını açıkladı. [11] Bu arada NATO yetkilileri de Irak'a bir eğitim desteği paketi üzerinde çalışmakta. [12]

ABD'nin Irak'a USD4.8 milyar karşılığı 24 adet Boeing AH-64E Guardian saldırı helikopteri satışının, Bağdat yönetiminin teklif mektubunu imzalamaması nedeniyle gerçekleşmeyebileceği bildirildi. [13]

ABD Başkanı Barack Obama 10 Eylül günü yaptığı konuşmasında, Irak güvenlik güçlerinin eğitiminde görev almak üzere 475 ilave Amerikan askerî danışmanının daha Irak'a gönderileceğini ve IŞİD'e karşı düzenlenen hava harekâtının yoğunluğunun artırılacağını açıkladı. [14] Fransız Dışişleri Bakanı Laurent Fabius da 10 Eylül günü ülkesinin IŞİD'e karşı düzenlenen hava harekâtına katkıda bulunmaya hazır olduğunu açıkladı. [15] Açıklamayı müteakip Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki El Dafra Hava Üssü’nden havalanan 3/30 Filo’ya bağlı iki Rafale jeti keşif görevi icra etti. [16] [17] Fransa'nın gerçekleştirdiği keşif - gözetleme uçuşlarına 17 Eylül'den itibaren 23F filosuna bağlı Atlantique 2 deniz karakol uçakları da katıldı. [18]

Kanada Başbakanı Stephen Harper, ülkesinin Irak'a 69 askeri danışman gönderdiğini açıkladı. [19] Hollanda basını, Hollanda hükümetinin de Irak hava harekâtına F-16'lar ile katılabileceğini yazdı. [20] [21] Belçika hükümeti de 24 Eylül günü, harekâta 6 adet F-16 ile katılma planını açıkladı.

Avustralya'nın IŞİD'e karşı düzenlenen harekâta verdiği destek kapsamında görevlendirdiği 1 ve 6 numaralı filolara bağlı yedi adet F/A-18F Super Hornet ile bir adet KC-30A MRTT tanker uçak ve bir E-7A Wedgetail havadan erken ihbar ve kontrol uçağı 21 Eylül günü Birleşik Arap Emirlikleri'ne doğru yola çıktı.

IŞİD militanları, Felluce'nin kuzeydoğusundaki Saklaviye'de bulunan bir Irak ordu üssüne 21 Eylül günü baskın düzenledi. Üste bulunan yaklaşık 1,000 kadar askerden en fazla 200 kadarının kaçabildiği, geri kalanının çatışmalar, pusu ve toplu infazlarda öldürüldüğü bildirildi. [22] Irak güvenlik güçleri tarafından kurtarılan Beyci petrol rafinerisini ele geçirmeye çalışan IŞİD, Eylül ayı sonunda tesise art arda saldırılar düzenledi. [23]

ABD'nin Irak'taki IŞİD unsurlarına karşı düzenlediği hava harekâtında Eylül ayı ilk haftasında özellikle Musul Barajı ve civarındaki hedefler bombalandı. ABD kaynaklarının bildirdiğine göre ay başından itibaren harekâtta B-1B Lancer bombardıman uçakları da kullanılmaya başladı. [24]

ABD yetkililerinin açıklamasına göre Ağustos ayında Irak'ın kuzeyindeki hava harekatına katılan bir F-15 uçağı, IŞİD'in daha önce Irak ordusundan ele geçirdiği bir uçaksavar bataryası tarafından vurularak hidrolik sisteminden hasar aldı. Uçak, İncirlik Hava Üssü'ne mecburi iniş gerçekleştirdi. [25]

5 ve 6 Eylül günü Erbil'deki IŞİD unsurları vuruldu. Taarruzda örgüte ait dört adet Humvee tipi jip, bir zırhlı personel taşıyıcı ve biri makinalı tüfekle donatılmış iki kamyon vuruldu.

6 ve 7 Eylül günü Anbar Eyaleti'ndeki Kadisiye Barajı civarındaki IŞİD unsurları vuruldu. Saldırılarda beş Humvee tipi jip, bir zırhlı araç, bir kontrol noktası ve bir mevzi vuruldu. [26]

11 ve 12 Eylül günü düzenlenen saldırılarda Musul Barajı civarındaki IŞİD unsurları hedef alındı. 14 ve 15 Eylül günlerinde ise hava saldırılarının hedefi Bağdat yakınlarına kaydı. 16 ve 17 Eylül günleri yine Kadisiye Barajı civarındaki hedeflere bu sefer İHA'larla saldırı düzenlendi. 18 ve 19 Eylül günü yine Bağdat yakınlarında düzenlenen saldırılarda Fırat nehrindeki bir bot ile bir konvoy vuruldu. 22 Eylül günü ise Kerkük civarındaki unsurlar hedef alındı. [27] ABD’nin Ağustos ayından bu yana IŞİD’e gerçekleştirdiği sorti sayısı 200’ü aştı. [28]

Fransız Rafale jetleri ilk saldırı görevlerini 19 Eylül günü gerçekleştirdi. Fransız Devlet Başkanı François Hollande, yerel saatle 0940'da Irak'ın kuzeydoğusundaki IŞİD unsurlarının vurulduğunu açıkladı. [29] [30] [31] Ay sonunda da İngiltere, Kıbrıs’taki Ağrotur Hava Üssü’ndeki Tornado GR.4’leri ile hava harekâtına katıldı.[32] [33] [34]

İran

Çin Deniz Kuvvetleri'ne ait Tip 052C Luyang sınıfı Changchun destroyeri ve Tip 054 Jiangkai II sınıfı Changzhou firkateyni, 20 Eylül günü Bandar Abbas limanını ziyaret etti. İki gemi, ertesi gün İran Deniz Kuvvetleri unsurları ile arama kurtarma tatbikatı icra ettiler. [35] [36] [37]

İran Savunma Bakanı Amir Hatami tarafından "düşman uçak, İHA ve helikopterlerini düşürebilecek kabiliyette"şeklinde tanımlanan Karrar 4 İHA sistemi kamuoyuna tanıtıldı. Basına yansıyan fotograflara göre Karrar 4, her iki kanat altında en az birer adet kısa menzilli kızılötesi güdümlü uçaksavar füze taşıyan taktik sınıf bir İHA. [38] Öte yandan İran Irak Savaşı'nın başlangıcının yıldönümü etkinlikleri sırasında Fatih 2 hava savunma radar sistemi ve Sadık 1 İHA sistemleri kamuoyuna tanıtıldı. [39]

Deniz Kuvvetleri Araştırma ve Özyeterlilik Cİhadı Dairesi Başkanı Ali Gulamzade, ülkesinin Fatih sınıf denizaltı ve Movj sınıfı "destroyerleri" yakında denize indireceğini açıkladı. [40]

Şiraz'daki Şehit Duran Hava Üssü'nde, İran Hava Kuvvetleri'ne ait Suhoy Su-24 (NATO kodu "Fencer") taktik bombardıman uçaklarının bakım onarım ve yenileme (BOY) işlemleri yapılmaya başlandı. Trend.az haber sitesinin haberine göre her bir uçak için yapılan BOY işlemi 35,000 adam x saat tutuyor. [41]

İsrail

İsrail hükümeti, Gazze Şeridi'ne karşı düzenlenen Koruyucu Hat Harekâtının masraflarını karşılamak için 2014 Savunma Bakanlığı bütçesinden %2 oranında USD2.5 milyarlık bir kesintiye gitti. [42]

Alman HDW şirketi tarafından inşa edilen Dolphin II sınıfı havadan bağımsız tahrik sistemini haiz Tanin denizaltısı, mürettebat eğitimlerinin tamamlanmasını müteakip teslim için 8 Eylül günü İsrail'e doğru yola çıktı. Denizaltı 23 Eylül günü Hayfa limanına ulaştı. Halen hizmette olan Tip 800 Dolphin I'lerin daha gelişmiş türevi olan Tip 800+ Dolphin II sınıfı üç adet denizaltı için sipariş 2006 yılında verilmişti. Sözleşme bedelinin üçte biri Alman hükümeti tarafından, 2. Dünya Savaşı'ndaki soykırım ve mezalimin kefareti olarak ödenen Dolphin II'lerin ilk ikisi olan Tanin ve Rahav sırasıyla 2012 ve 2013 yılında resmen hizmete girmişti. Rahav denizaltının mürettebat eğitimleri halen Almanya'da devam ediyor. [43] [44] [45]

İsrail Füze Savunma Teşkilatı (Israel Missile Defense Organization; IMDO), 9 Eylül günü ABD ile ortak geliştirilen Arrow 2 tipi füzesavar füzenin deneme atışını gerçekleştirdi. Atış sırasında, balistik füzelere karşı geliştirilmiş sistemin Block 4.1 komuta - kontrol sistemi denendi. [46] [47] [48]

Jane's Defence Weekly'nin 25 Eylül tarihli haberine göre ABD Savunma Bakanlığı'nın F-35 Joint Strike Fighter Proje Ofisi, İsrail ile F-35A Lightning II uçakları için ilave bir sipariş üzerindeki görüşmelerin sonuçlanmak üzere olduğunu açıkladı. İsrail halihazırda 19 adet F-35A sipariş vermiş bulunuyor.

31 Ağustos günü İsrail hava sahasına giren Suriye Hava Kuvvetleri'ne ait İran yapımı Yasir tipi bir İHA, PATRIOT hava savunma füzesi ile düşürüldü. [49]

Suriye Hava Kuvvetleri'ne ait Suhoy Su-24 tipi bir taktik bombardıman uçağı, 23 Eylül günü İsrail hava sahasını yaklaşık 800m ihlal ettiği sırada yerel saatle 0857'de İsrail Hava Kuvvetleri'ne ait bir PATRIOT hava savunma sistemi tarafından vurularak düşürüldü.

İsrail ordusuna ait Skylark tipi bir mini İHA, 20 Eylül günü Mavi Hat'ın Lübnan tarafında düştü. [50]

İsrail Hava Kuvvetleri, İtalya'dan aldığı M346 Lavi jet eğitim uçakları için Hatzerim Hava Üssü'nde yeni bir pilot eğitim merkezi kurdu. Merkezde, Lavi'ler için yer eğitim sistemleri, simülatörler ve ölçme - değerlendirme sistemleri bulunuyor. [51]

İsrail Hava Kuvvetleri, F-16 savaş uçakları için roket motoru destekli kısa mesafe kalkış sistemi geliştiriyor. [52]

ABD Deniz Kuvvetleri'ne ait DDG51 Arleigh Burke sınıfı DDG71 Ross destroyeri, 14 Eylül günü Hayfa limanını ziyaret etti. [53]

ABD Savunma Bakanlığı İsrail ordusuna teslim edilmek üzere 12 Eylül günü San Antonio konuşlu Valero Marketing and Supply Company şirketi ile jet yakıtı için USD324.925 milyon tutarında; Bay City konuşlu Petromax LLC şirketi ile de otomotiv dizel yakıtı için USD45.69 milyon tutarında birer sözleşme imzaladı. Her iki sözleşme kapsamında da teslimatların 2015 yılında yapılması öngörülüyor. [54]

Kıbrıs

Rum Savunma Bakanı Hristoforos Fokaidis, Rum Milli Muhafız Ordusu (RMMO) mensubu seferilerin evlerinde bulundurdukları G3 tüfeklerinin suç unsurlarınca veya suç eylemlerinde kullanılmasının engellenmesi için, tüfek iğnelerinin toplatılmasına karar verildi. [55]

Rum Haravgi gazetesi, RMMO’daki yarı maaşlı personel ile teknik personel sorunlarının bir türlü çözülemediğini; yaklaşık EUR50 binlik maliyetle yurtdışında eğitilen teknik personelin, başka bölümlere tayin edildiğini, mevcut personelin de emekliye ayrıldığını yazdı. [56]

RMMO için 4 adet yeni tam teçhizatlı cankuratan alındı. Bu alım ile birlikte tam teçhizatlı cankurtaran sayısı 9'a, toplam cankurtaran sayısı da 19'a yükseldi. [57]

Lübnan

ABD'nin Lübnan Büyükelçisi David Hale, 12 Eylül günü yaptığı açıklamada ülkesinin Lübnan'a, maliyeti Suudi Arabistan tarafından karşılanmak üzere EMBRAER A-29 Super Tucano hafif saldırı uçağı ve silahlı Cessna AC-208B Caravan tipi uçak sağlayacağını bildirdi. [58] Öte yandan Lübnan Genelkurmay Başkanı Jean Kahwagi, ABD ve Fransa'nın Lübnan'a sağladığı askeri yardımın artarak devam edeceğini açıkladı. [59] İçişleri Bakanı Nouhad Machnouk da ülkesinin Rusya ile "silah ve özel teçhizat" alımı için görüşmeler yürüttüğünü açıkladı. [60]

ABD Savunma Bakanlığı'na bağlı Savunma Güvenlik İşbirliği Dairesi (Defense Security Cooperation Agency; DSCA) tarafından ABD Kongresi'ne 19 Eylül günü, Lübnan için FMS kapsamında USD180 milyon tavan bedelle 18 adet Bell UH-1H Huey II tipi genel maksat helikopteri ve ilgili yedek parça ve eğitim kalemlerinin satışı ile ilgili bir bilgi notu iletildi. [61]

Lübnan'daki Hizbullah unsurlarının Suriye'deki Cephet'ül Nusra hedeflerine karşı silahlı İHA'larla saldırı düzenlediği iddia edildi. [62]

Mısır

ABD Savunma Bakanı Chuck Hagel, Mısırlı mevkidaşı Orgeneral Sıdki Subhi ile 20 Eylül günü yaptığı toplantıda, hükümetinin AH-64 Apache tipi saldırı helikopterlerinin Mısır'a teslimatı konusundaki niyet ve kararlılığını vurguladı. Söz konusu helikopterlerin teslimatı, diğer askeri yardım kalemleri ile birlikte, 2013 yılındaki askeri darbe sonrası askıya alınmıştı. [63]

Jane's Defence Weekly'nin 26 Eylül tarihli haberine göre Mısır hükümeti Rusya'ya S-300VM (NATO kodu SA-10 "Grumble") tipi hava savunma sistemleri için USD500 milyon tutarında bir sipariş verdi. Habere göre St Petersburg'daki Kirov üretim tesisinin, yurtdışı bir müşteri için S-300VM sistemlerinde kullanılan paletli araçlardan 22 adet üretilmesi için bir sipariş aldığına dair Rus basınında haberler yer aldı. Öte yandan Rus Federal Askeri Teknik İşbirliği Hizmetleri Dairesi Müdürü Aleksandır Fomin, Mısır ile toplam tutarı USD3.5 milyar olan savunma sistemi satış sözleşmelerinin imzalandığını açıkladı. [64]

Mısır ordusuna ait tipi açıklanmayan bir uçak, Kahire'nin 100km güneyindeki Kum Auşim bölgesinde düştü. Uçaktaki altı asker hayatını kaybetti. [65]

Romanya

ABD Deniz Kuvvetleri'ne ait DDG71 Ross destoyeri, İsrail'den sonra 5 Eylül günü Köstence limanını ziyaret etti.[66]

Rusya Federasyonu

Başbakan Yardımcısı Dimitri Rogozin, ABD'nin "Prompt Global Strike" (Hızlı Küresel Saldırı) programına yanıt olarak ülkesinin nükleer güçlerini ve uzay savunma kuvvetlerini güçlendireceğini açıkladı. [67] [68]

Başsavcı Yuri Çayka 15 Eylül günü yaptığı açıklamada, 2014 yılı içinde Rus savunma sanayiinde tespit edilen 7,000'den fazla kanun ihlali ve yolsuzluk nedeniyle ülkenin USD525 milyon tutarında zarara uğratıldığını bildirdi. [69]

Rus Ordusu'nun en geniş kapsamlı tatbikatlarından Vostok 2014, ülkenin doğusundaki Sahalin Adası, Kamçatka Yarımadası ve Çukotka'da 19 Eylül günü başladı. [70] [71] Tatbikat sırasında Iskander (NATO kodu SS-26 "Stone") taktik balistik füze deneme atışları da gerçekleştirildi.[72] Öte yandan Baltık Filosu da, Kaliningrad Bölgesi'nde 1,000'den fazla motorize piyade ve 250'den fazla aracın katıldığı geniş çaplı bir tatbikat gerçekleştirdi. [73]

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Moğolistan Devlet Başkanı Sahaygin Elbegdorc 3 Eylül günü, Rusya'nın Moğolistan'a hibe şeklinde askeri yardım sağlamasını içeren bir anlaşma imzaladılar. [74]

Fransız yönetimi 3 Eylül günü, Mistral sınıfı çıkarma gemisinin teslimatı için koşulların uygun olmadığını açıkladı. [75] [76] Ertesi gün bir açıklama yapan Fransız Devlet Başkanı François Hollande, geminin teslimatının Ukrayna'da barış ortamının tesisine bağlı olduğunu söyledi. [77] [78] Ne var ki tüm bu tartışma ve açıklamaların ortasında sınıfın ilk gemisi Vladivostok, Fransa'da eğitim alan 200 denizci ile birlikte seyir denemelerine başladı. [79] [80] [81]

Rus Deniz Kuvvetleri 6 Eylül günü Kutup Bölgesi'ne, Yeni Sibirya Adaları'nda atıl durumda bulunan bir üssü yeniden faal hale getirecek personel ve ekipmanı taşıyan altı gemilik bir görev kuvveti gönderdi. [82] [83]

Barents Observer sitesi, Rus Deniz Kuvvetleri'nin en yeni denizaltısı olan Yasen sınıfı K560 Severodvinsk'in Kuzey Filosu 11'nci Denizaltı Tümeni'ne bağlı olarak Norveç'e yaklaşık 60km mesafedeki Zapadnaya Litsa fiyordunda konuşlanacağını yazdı. [84]

Rusya'nın ilhak ettiği Sivastopol'a atadığı vali, Rus Hava Kuvvetleri'nin yarımadadaki Belbek Hava Üssü'ne Suhoy Su-30 tipi gelişmiş savaş uçaklarını konuşlandırdığını açıkladı. [85]

Rus Savunma Bakanlığı, Beyaz Deniz açıklarındaki Borey sınıfı nükleer denizaltı Vıladimir Monomah'ın, bir Bulava kıtalararası balistik nükleer füze deneme atışı gerçekleştirdiğini açıkladı. [86]

Hint basını, PAK FA projesinin bir türevi olan Rus - Hint ortak FGFA yeni nesil savaş uçağı projesine ilişkin Hindistan'ın ciddi kaygıları olduğunu yazdı. indiatoday.in sitesinin haberine göre kaygıların ana nedeni, Rusya'nın bilgi paylaşımındaki isteksizliği. [87] Ancak öte yandan Rus Hava Kuvvetleri Komutan Yardımcısı Aleksandır Lıyapkin, iki ülke hava kuvvetlerinin ortak düzenlediği Aviaindra 2014 tatbikatının ikinci safhasının Kasım ayında yapılacağını açıkladı. [88]

Çirok keşif / saldırı İHA'sının uçuş denemelerine 2015 yılında başlanacağını açıklandı. 700kg azami kalkış ağırlığına ve 300kg faydalı yük taşıma kabiliyetine sahip Çirok, 6,000m irtifaya tırmanabiliyor ve 2,500km menzile kadar görev yapabiliyor. [89] Moskova Telsiz Mühendisliği Araştırma Enstitüsü Genel Müdürü Yuri Nevzorov, Vega şirketi tarafından geliştirilen Şmel adlı İHA'nın Rus Savunma Bakanlığı ve Acil Durum Bakanlığı tarafından siparişinin söz konusu olduğunu açıkladı. [90]

Rostec şirketi Genel Müdürü Sergey Çemezov, Çin ile yürütülen Suhoy Su-35 savaş uçağı ve Proje 1650 Amur tipi dizel elektrik denizaltı satış görüşmelerinde ilerleme kaydedildiğini açıkladı. [91]

Rosoboroneksport şirketi, Peru'nun T-90S ana muharebe tankları ile ilgilendiğini, orta vadede bu ülkeye bir satışın söz konusu olduğunu açıkladı. [92]

Rus Rubin şirketi Hindistan'a, bu ülkenin deniz kuvvetleri hizmetinde bulunan 9 adet Proje 877EKM (NATO kodu "Kilo") sınıfı denizaltının tamiri için teklif sundu. [93]

Rosoboroneksport şirketi Nijerya'dan Mi-17Ş genel maksat ve Mi-35 saldırı helikopteri siparişi aldı. Şirket Genel Müdürü Sergey Goreslavski tarafından sözleşme imzasına ilişkin yapılan açıklamada helikopterlerin sayısına ilişkin bilgi verilmedi. [94]

Kanada Savunma Bakanı Rob Nicholson, Kanada Deniz Kuvvetleri'ne ait FFH333 Toronto firkateyninin, Karadeniz'de iken iki Rus savaş uçağı ve bir gözlem uçağı tarafından taciz edildiğini açıkladı. Rusya açıklamayı yalanladı. [95]

Rostec şirketler grubuna bağlı Voronej merkezli Sozvezdiye şirketi, uzun süre suyun içinde kalmaya dayanabilecek yüksek kalite veri iletim hatları geliştirdi. Argon E adı verilen veri iletim sistemi, -22 ila 50 derece arası sıcaklıklarda çalışabiliyor. [96]

Suriye

ABD Deniz ve Hava Kuvvetleri ile müttefiklerine ait uçaklar, 22 Eylül günü Suriye'deki IŞİD unsurlarını bombalamaya başladılar. [97] [98] [99] [100] [101] [102] [103]

ABD Hava Kuvvetleri, Suriye'deki bombardımanlarda Lockheed Martin F-22A Raptor uçağını da ilk kez muharip bir görevde kullandı. [104] [105]

24 Eylül günü düzenlenen bombardımana Ürdün Hava Kuvvetleri'ne ait F-16'lar da katıldı. [106]

IŞİD militanları tarafından 25 Ağustos günü ele geçirilen Tabka Hava Üssü'ne ait yeni görüntüler yayınlandı. [107] [108]

ABD'ye ait bir Predator İHA sistemi, 5 Eylül günü Rakka şehri üzerinde uçarken görüntülendi. [109]

Çin yapımı Harbin Z-9 helikopteri ilk kez Suriye'de uçarken görüntülendi. Helikopterin VIP taşıma için kullanıldığı tahmin ediliyor. [110]

[1] "Israel Bolsters Strategic Ties With Azerbaijan": http://www.defensenews.com/article/20140910/DEFREG04/309100036

[2] "Azerbaijan defense industry unveils 107mm MLRS Multiple Launch Rocket System mobile complex": http://worlddefencenews.blogspot.com.tr/2014/09/azerbaijan-defense-industry-unveils.html

[3] "Azerbaijan Ministry of Defence Industry presents BTR-70 APC fitted with Simsek 23mm gun turret": http://worlddefencenews.blogspot.com.tr/2014/09/azerbaijan-ministry-of-defence-industry.html

[4] Sergiden haberler için bkz: http://www.armyrecognition.com/adex_2014_show_daily_news_coverage_report/index.php

[5] Sergiden resimler için bkz: www.navigator.az/photoreports/1/24/777/1.html

[6] "Gurza 2 light patrol vehicle at ADEX 2014": http://www.armyrecognition.com/adex_2014_show_daily_news_coverage_report/new_gurza_2_light_patrol_vehicle_with_sarp_stabilized_advanced_remote_weapon_platform_at_adex_130914.html

[7] "Azerbaijan could produce unmanned Orbiter 3": http://www.flightglobal.com/news/articles/azerbaijan-could-produce-unmanned-orbiter-3-403987/

[8] "Paramount Group has signed a joint venture with AirTech Services Corporation of Azerbaijan": http://www.armyrecognition.com/adex_2014_show_daily_news_coverage_report/paramount_group_has_signed_a_joint_venture_with_airtech_services_corporation_of_azerbaijan_1109145.html

[9] "DoD, Georgian MoD Discuss Black Hawk Helicopter Sale": http://www.defensenews.com/article/20140907/DEFREG01/309070011

[10] "Merkel: Weapons to Iraq Are A 'Chance' to Stop Terrorists": http://www.defense-aerospace.com/cgi-bin/client/modele.pl?shop=dae&modele=release&prod=156641&cat=3

[11] "Britain to Deliver Machine Guns to Kurds Battling Islamic State in Iraq: Reports": http://en.ria.ru/military_news/20140909/192784807/Britain-to-Deliver-Machine-Guns-to-Kurds-Battling-Islamic-State.html

[12] "NATO Weighs Training Mission to Iraq": http://www.defensenews.com/article/20140912/DEFREG04/309120022

[13] "Apache Sale to Iraq Thrown Into Doubt Because of Iraqi Inaction": http://www.defensenews.com/article/20140923/DEFREG04/309230037

[14] "Obama: US To Expand Air Strikes Against Is In Iraq": http://www.defensenews.com/article/20140910/DEFREG04/309100046

[15] "France Ready to Participate in Air Force Operation Against Islamic State in Iraq: Reports": http://en.ria.ru/world/20140910/192822304/France-Ready-to-Participate-in-Air-Force-Operation-Against-Islamic-State-in-Iraq.html

[16] "French Planes Start Recon Mission Over Iraq": http://www.telesurtv.net/english/news/French-Planes-Start-Recon-Mission-Over-Iraq-20140915-0032.html

[17] "Iraq: First Aerial Reconnaissance Flight": http://www.defense-aerospace.com/cgi-bin/client/modele.pl?shop=dae&modele=release&prod=157040&cat=3

[18] "French Navy ATL 2 MPA versatility proving to be an asset for missions over Iraq": http://worlddefencenews.blogspot.com.tr/2014/09/french-navy-atl-2-mpa-versatility.html

[19] "Canada Sent 69 Soldiers To Iraq, Says PM Harper": http://www.defensenews.com/article/20140916/DEFREG02/309160044

[20] "Netherlands May Send F-16 Fighters, Weapons to Iraq to Combat IS: Reports": http://en.ria.ru/military_news/20140918/193049946/Netherlands-May-Send-F-16-Fighters-Weapons-to-Iraq-to-Combat-IS.html

[21] "Dutch To Join Anti-ISIS Airstrikes In Iraq, Will Send Fighter Jets And Military Personnel": http://www.ibtimes.com/dutch-join-anti-isis-airstrikes-iraq-will-send-fighter-jets-military-personnel-1694523

[22] "Islamic State overruns Iraqi military base in Anbar": http://www.longwarjournal.org/archives/2014/09/islamic_state_overru_3.php

[23] "Islamic State assaults Baiji oil refinery": http://www.longwarjournal.org/threat-matrix/archives/2014/09/islamic_state_assaults_baiji_o.php

[24] "B-1s Continue to Prove Worth Over Iraq": http://cimsec.org/b-1s-continue-prove-worth-iraq/12795

[25] "ISIL hit U.S. F-15 with anti-aircaft batteries captured from Iraq": http://www.worldtribune.com/2014/09/12/isil-using-anti-aircaft-batteries-captured-iraq/

[26] "US airstrikes target Islamic State at the Haditha Dam": http://www.longwarjournal.org/archives/2014/09/us_airstrikes_target_1.php

[27] "US airstrikes in Iraq expand to Kirkuk area": http://www.longwarjournal.org/threat-matrix/archives/2014/09/us_airstrikes_in_iraq_expand_t.php

[28] "US CENTCOM Says Conducted Almost 200 Anti-IS Airstrikes in Iraq, Syria": http://en.ria.ru/military_news/20140924/193247596/US-CENTCOM-Says-Conducted-Almost-200-Anti-IS-Airstrikes-in-Iraq.html

[29] "France Launches Fresh Iraq Strikes as Country Mourns Hostage": http://www.defensenews.com/article/20140925/DEFREG01/309250045

[30] "Hollande: France Carries Out First Air Strike in Iraq": http://www.defensenews.com/article/20140919/DEFREG04/309190018

[31] "France launches airstrikes in northeastern Iraq": http://www.longwarjournal.org/threat-matrix/archives/2014/09/france_launches_airstrikes_in.php

[32] "Britain Readies for Iraq Airstrikes, Arrests Islamists": http://www.defensenews.com/article/20140925/DEFREG01/309250046

[33] "UK Aircraft Prepared To Attack Militants in Iraq": http://www.defensenews.com/article/20140926/DEFREG01/309260025

[34] "British Fighter Jets May Begin Airstrikes Against IS in Iraq Today": http://en.ria.ru/world/20140927/193343235/British-Fighter-Jets-May-Begin-Airstrikes-Against-IS-in-Iraq.html

[35] "Chinese Ships in Iran for Joint Exercises": http://news.usni.org/2014/09/22/chinese-ships-iran-joint-exercises

[36] "Navies of China (PLAN) and Iran (IRIN) to conduct joint naval drills in the Persian Gulf": http://www.navyrecognition.com/index.php?option=com_content&task=view&id=2007

[37] "Chinese warships in first call at an Iran port": http://www.jamaicaobserver.com/latestnews/Chinese-warships-in-first-call-at-an-Iran-port

[38] "Iran reveals drone designed to shoot down aircraft": http://www.israelhayom.com/site/newsletter_article.php?id=20365

[39] "Iran Unveils New Air Defense System, New Drone in Military Parades": http://english.farsnews.com/newstext.aspx?nn=13930631000396

[40] "Iran to launch different Mowj class destroyers, Fateh submarines soon": http://en.apa.az/news/216767

[41] "Iran overhauls Su-24 fighter jet": http://en.trend.az/iran/politics/2315408.html

[42] "Israel To Trim 2014 Budget To Cover War Cost, Boost MoD": http://www.defensenews.com/article/20140906/DEFREG04/309060020

[43] "Israel's 4th Nuclear-capable Sub En Route to Home Base": http://www.defensenews.com/article/20140908/DEFREG04/309080014

[44] "IDF’s Newest Submarine to Set Sail for Israel": http://www.breakingisraelnews.com/20839/idfs-newest-submarine-set-sail-israel/

[45] Videolar için bkz: http://www.israelnationalnews.com/News/News.aspx/184846#.VDzdI_l_soO

[46] "Arrow-2 Intercept Test Inconclusive, Israel Says": http://www.defensenews.com/article/20140909/DEFREG03/309090032

[47] "Israel, US test new Arrow 2 missile interceptor": http://www.news24.com/World/News/Israel-US-test-new-Arrow-2-missile-interceptor-20140909

[48] "Israel Test-Fires Arrow 2 Missile Interceptor: Defense Ministry": http://en.ria.ru/military_news/20140909/192772139/Israel-Test-Fires-Arrow-2-Missile-Interceptor-Defense-Ministry.html

[49] "Israel shoots down Syrian UAV": http://www.flightglobal.com/news/articles/israel-shoots-down-syrian-uav-403214/

[50] "Source: Israel Drone Crashes Inside Lebanon": http://www.defensenews.com/article/20140920/DEFREG04/309200022

[51] "The IAF Inaugurated This Week the New Flight Training Center": http://www.defense-aerospace.com/cgi-bin/client/modele.pl?shop=dae&modele=release&prod=157304&cat=3

[52] "Israel to test rocket-assisted take-off with F-16": http://www.flightglobal.com/news/articles/israel-to-test-rocket-assisted-take-off-with-f-16-403685/

[53] "USS Ross, USS Cole Pay Visit to Haifa, Israel": http://navaltoday.com/2014/09/16/uss-ross-uss-cole-pay-visit-to-haifa-israel/

[54] "Pentagon Contract Announcement": http://www.defense-aerospace.com/cgi-bin/client/modele.pl?shop=dae&modele=release&prod=156992&cat=3

[55] "RMMO seferilerindeki silahlar etkisiz hale getiriliyor": http://www.gundemkibris.com/rmmo-seferilerindeki-silahlar-etkisiz-hale-getiriliyor-91720h.htm

[56] "6 yıla kadar RMMO'da teknik eleman kalmayacak": http://www.kibrispostasi.com/index.php/cat/58/news/142637/PageName/GUNEY_KIBRIS

[57] "Rum Savunma Bakanlığı'ndan RMMO'ya 4 yeni ambulans": http://www.kibrispostasi.com/index.php/cat/58/news/142568/PageName/GUNEY_KIBRIS

[58] "US to deliver armed aircraft to Lebanon": https://www.middleeastmonitor.com/news/americas/14113-us-to-deliver-armed-aircraft-to-lebanon

[59] "France and USA delivering more military aid to Lebanon": http://worlddefencenews.blogspot.com.tr/2014/09/france-and-usa-delivering-more-military.html

[60] "Lebanese Interior Minister: Russia, Lebanon Negotiating Arms Supply Deal": http://en.ria.ru/military_news/20140922/193165299/Lebanese-Interior-Minister- Russia-Lebanon-Negotiating-Arms.html

[61] İlgili bilgi notu için bkz: http://dsca.mil/major-arms-sales/lebanon-huey-ii-rotary-wing-aircraft-and-support

[62] "Israel studies armed UAS claims from Iran": http://www.flightglobal.com/news/articles/israel-studies-armed-uas-claims-from-iran-403978/

[63] "U.S. confirm providing Egypt with 10 AH-64 Apache attack helicopters": http://www.janes.com/article/43493/us-reaffirms-apache-delivery-to-egypt

[64] "Russia, Egypt Initial Arms Contracts Worth 3.5 Billion": http://en.ria.ru/military_news/20140917/193024553/Russia-Egypt-Initial-Arms-Contracts-Worth-35-Billion.html

[65] "Egypt military aircraft crash kills six": http://www.asdnews.com/news-56937/Egypt_military_aircraft_crash_kills_six.htm

[66] "USS Ross Docks in Constanta, Romania": http://navaltoday.com/2014/09/05/uss-ross-docks-in-constanta-romania/

[67] "Russia Announces Plans To Upgrade Nuclear, Air Defense Forces": http://www.defensenews.com/article/20140910/DEFREG01/309100040

[68] "Russia May Create Its Own Prompt Global Strike System: Defense Ministry": http://en.ria.ru/military_news/20140910/192813894/Russia-May-Create-Its-Own-Prompt-Global-Strike-System-Defense.html

[69] "Prosecutors: Russia Lost $525 Mln in 2014 Due to Fraud in Defense Industry": http://en.ria.ru/military_news/20140915/192959394/Prosecutors-Russia-Lost-525-Mln-in-2014-Due-to-Fraud-in-Defense.html

[70] "Russia launchs massive strategic wargames Vostok-2014": http://worlddefencenews.blogspot.com.tr/2014/09/russia-launchs-massive-strategic.html

[71] "Vostok-2014 Strategic Military Drill Begins in Eastern Russia": http://en.ria.ru/russia/20140919/193072335/Vostok-2014-Strategic-Military-Drill-Begins-in-Eastern-Russia.html

[72] "Russia fires Iskander-M missiles during large-scale drill in Far East (VIDEO)": http://rt.com/news/189372-iskander-missile-russia-drill/

[73] "Russian Baltic Fleet Conducts Large-Scale Coastal Troop Exercises": http://en.ria.ru/military_news/20140919/193086537/Russian-Baltic-Fleet-Conducts-Large-Scale-Coastal-Troop.html

[74] "Russia to Grant Mongolia Military-Technical Assistance": http://en.ria.ru/military_news/20140903/192606052/Russia-to-Grant-Mongolia-Military-Technical-Assistance.html

[75] "France: 'Conditions' Not in Place to Deliver Ship to Russia": http://www.defensenews.com/article/20140903/DEFREG01/309030024

[76] "France Puts Off Delivery of First Mistral-Class Helicopter Carrier to Russia": http://en.ria.ru/military_news/20140903/192606157/France-Puts-Off-Delivery-of-First-Mistral-Class-Helicopter.html

[77] "France Says Russia Warship Depends On Peace In Ukraine": http://www.defensenews.com/article/20140904/DEFREG01/309040037

[78] "French Mistral Sale Strategy: Buy Time To Maneuver": http://www.defensenews.com/article/20140906/DEFREG01/309060019

[79] "First Mistral class LHD for Russia, Vladivostok, started sea trials with 200 sailors on board": http://worlddefencenews.blogspot.com.tr/2014/09/first-mistral-class-lhd-for-russia.html

[80] "First Mistral-Class Ship Built for Russia Sets Off for Sea Trials: Reports": http://en.ria.ru/russia/20140913/192905655/First-Mistral-Class-Ship-Built-for-Russia-Sets-Off-for-Sea.html

[81] "Mistral-Class Ship Built for Russia Concludes First Sailing": http://en.ria.ru/military_news/20140922/193163874/Mistral-Class-Ship-Built-for-Russia-Concludes-First-Sailing.html

[82] "Russia dispatches naval force to reopen Arctic base": http://www.defensenews.com/article/20140906/DEFREG01/309060022

[83] "Russia Building Military Town in Arctic": http://en.ria.ru/military_news/20140908/192745152/Russia-Building-Military-Town-in-Arctic.html

[84] "Russia bases high-tech nuclear sub closest to Norway": http://barentsobserver.com/en/security/2014/09/russia-bases-high-tech-nuclear-sub-closest-norway-05-09

[85] "Russia Deploys SU-30 Fighter Jets in Crimea": http://en.ria.ru/military_news/20140912/192878340/Russia-Deploys-SU-30-Fighter-Jets-in-Crimea.html

[86] "Russia Successfully Test-Fires Bulava SLBM": http://en.ria.ru/military_news/20140910/192794646/Russia-Successfully-Test-Fires-Bulava-SLBM.html

[87] "T-50 PAK-FA fighter jet project with Russia hits turbulence": http://indiatoday.intoday.in/story/pak-fa-project-sukhoi-t-50-russia-india-ties-defence-ministry-iaf/1/380033.html

[88] "Russia, India to Continue Joint Air Force Drills in November - Moscow": http://en.ria.ru/military_news/20140829/192465494/Russia-India-to-Continue-Joint-Air-Force-Drills-in-November--.html

[89] "Russian Reconnaissance-Strike Drone Chirok to Begin Tests in 2015": http://en.ria.ru/russia/20140907/192714947/Russian-Reconnaissance-Strike-Drone-Chirok-to-Begin-Tests-in.html

[90] "Russian Military, Rescue Workers Interested in New Drone Shmel": http://en.ria.ru/military_news/20140907/192714407/Russian-Military-Rescue-Workers-Interested-in-New-Drone-Shmel.html

[91] "Russia, China in talks over Su-35 fighter jet deal": http://en.itar-tass.com/economy/748132

[92] "Russia to Supply T-90S Tanks to Peru in Medium-Term: Rosoboronexport": http://en.ria.ru/russia/20140920/193114964/Russia-to-Supply-T-90S-Tanks-to-Peru-in-Medium-Term.html

[93] "Russia offers to help repair India’s Kilo class submarines": http://in.rbth.com/economics/2014/09/02/russia_offers_to_help_repair_indias_kilo_class_submarines_38005.html

[94] "Russia, Nigeria Sign Contract for Mi-171Sh, Mi-35 Helicopters": http://en.ria.ru/military_news/20140912/192890351/Russia-Nigeria-Sign-Contract-for-Mi-171Sh-Mi-35-Helicopters.html

[95] "NATO Ship in Black Sea Buzzed By Russian Planes, Russia Disputes Account": http://news.usni.org/2014/09/09/nato-ship-black-sea-buzzed-russian-planes-russia-disputes-account

[96] "Russia Creates Waterproof Communication System for Military and Rescue Operations": http://en.ria.ru/military_news/20140919/193095249/Russia-Creates-Waterproof-Communication-System-for-Military-and.html

[97] "US air war against jihadists in Syria begins": http://www.longwarjournal.org/archives/2014/09/us_launches_airstrik.php

[98] "Air Force Fighters, Bombers Conduct Strikes Against ISIL Targets in Syria": http://www.asdnews.com/news-57016/Air_Force_Fighters,_Bombers_Conduct_Strikes_Against_ISIL_Targets_in_Syria.htm

[99] "DoD Official: Successful Syrian Strikes Only the Beginning": http://www.asdnews.com/news-57000/DoD_Official:_Successful_Syrian_Strikes_Only_the_Beginning.htm

[100] "CENTCOM videos show airstrikes on Islamic State facilities in Syria": http://www.longwarjournal.org/threat-matrix/archives/2014/09/centcom_videos_show_airstrikes.php

[101] "Here's Everything We Know About The Airstrikes Against ISIS Inside Syria": http://foxtrotalpha.jalopnik.com/heres-everything-we-know-about-the-airstrikes-against-i-1638078637

[102] "USA and Arab partners launch anti-Islamic State strikes in Syria": http://www.flightglobal.com/news/articles/usa-and-arab-partners-launch-anti-islamic-state-strikes-in-404051/

[103] "CENTCOM Releases New Video of Airstrikes on Islamic State Targets in Syria": http://www.defensenews.com/article/20140925/DEFREG02/309250049

[104] "The F-22 Raptor Bloodies Its Talons In First Attack Over Syria": http://foxtrotalpha.jalopnik.com/the-f-22-raptor-finally-bloodies-its-talons-in-attack-o-1637984159

[105] "Syrian air strikes mark combat debut for F-22 Raptor": http://www.flightglobal.com/news/articles/syrian-air-strikes-mark-combat-debut-for-f-22-raptor-404089/

[106] "US Officials: Jordan Bombed IS in Syria on Wednesday": http://www.defensenews.com/article/20140924/DEFREG04/309240036

[107] "Photos from SyAAF TABQA AFB (Part III)": http://luftwaffeas.blogspot.com.tr/2014/09/photos-from-syaaf-tabqa-afb-part-iii.html

[108] "Photos from SyAAF TABQA AFB (Part IV)": http://luftwaffeas.blogspot.com.tr/2014/09/photos-from-syaaf-tabqa-afb-part-iv.html

[109] "U.S. Predator UCAV Over Syria!!": http://luftwaffeas.blogspot.com.tr/2014/09/us-predator-uacv-over-syria.html

[110] "Harbin Z-9 Helicopter in Syria": http://luftwaffeas.blogspot.com.tr/2014/09/harbin-z-9-helicopter-in-syria.html

↧

Bölgesel Jeopolitik Gelişmeler ve Savunma Teknolojileri: 2020 Öngörüleri

October 21, 2014, 12:31 am

≫ Next: Dört Deniz Bülteni - Ekim 2014

≪ Previous: Dört Deniz Bülteni - Eylül 2014

Eser: "Geopoliticus Child Watching
the Birth of the New Man"
Salvador Dali

Bu makaleyi, geçtiğimiz hafta Bahçeşehir Üniversitesi tarafından düzenlenen İleri Teknolojiler Çalıştayı için hazırlamıştım. Çalıştay programında son gün oturumunda konuşmacı olarak duyurulmuş olmama rağmen, herhangi bir açıklama ya da mazeret göstermeden bildirimi sunmama fırsat verilmedi. Her ne kadar önemli eksiklikleri olsa da, makaleyi aşağıda paylaşıyorum. Çalıştay için hazırlamış olduğum sunumu da geliştirip ayrıca paylaşacağım.

1. Giriş

Savunma teknolojileri, doğası gereği ekonomik, ticari, askeri ve bilimsel çok sayıda boyuta sahip, disiplinlerarası bir konudur. Savunma teknolojilerinin yönünü ve kapsamını belirleyen ana etken, ülkelerin askeri güçlerinin ihtiyaçlarıdır. Bu ihtiyaçlar ise, ulusal güvenlik algısının ve ulusal stratejilerin ışığında şekillendirilmektedir. Dolayısıyla savunma teknolojileri, üreten ya da tedarik eden (müşteri) ülkelerin jeopolitik gündemleri ve güvenlik ihtiyaçları doğrultusunda geliştirilmektedir.

Savunma sanayiinin sadece ulusal güvenliği kurma ve korumada bir araç değil, aynı zamanda ulusal ekonomiye katma değer sağlayan bir sektör olduğu hususu gözden kaçırılmamalıdır. Bu katma değer, sadece ulusal ihtiyaçların karşılandığı, iç pazara yönelik bir sektörel faaliyet olarak değerlendirilmemelidir. Savunma sanayii bir dışsatım (ihracat) kalemi olarak aynı zamanda bir uluslararası ilişkiler ve yumuşak güç (soft power) unsurudur. Başka bir deyişle savunma teknolojilerinin ihracatı, ülkelerin uluslararası ilişkilerinin ana konularından biridir.

Bu ana hususlardan hareketle, savunma teknolojilerine yönelik kısa, orta ve uzun vadeli eğilimleri tespit etmek için, bu teknolojilerin geliştirilmesine yön veren bölgesel jeopolitik gelişmelerin incelenmesi gerekmektedir. Bu çalışmada, dünya çapında halen gündemde olan başlıca jeopolitik kriz bölgeleri ve bu bölgelerin savunma sistem ihtiyaç ve eğilimlerine etkileri genel bir çerçevede incelenecek, tespitler ışığında 2020'li yıllara dair değerlendirme ve görüşler paylaşılacaktır.

2. Bölgesel Jeopolitik Gelişmeler

21’nci yüzyıl, özellikle enerji güvenliği alt metnine sahip çok sayıda bölgesel rekabet, anlaşmazlık ve çatışma ile başlamıştır. Soğuk Savaş’ın ideolojik eksenli ve iki kutuplu ortamının sona ermesinden sonra anlaşmazlık, kamplaşma ve çatışmaların ana nedenleri, mikromilliyetçilik, enerji ve su kaynaklarına ulaşım ve hakimiyet, ticaret hatlarının güvenliği, insani kriz ve doğal afetler gibi etkenler olmuştur. Bu etkenlerin şekillendirdiği çok sayıda sorun ve anlaşmazlığın, bazı coğrafi bölgelerde yoğunlaşmış olduğu gözlenmektedir. Sıcak Bölge (Hot Spot) olarak adlandırılan bu bölgelerin en önemlileri şunlardır:

2.1. Doğu Akdeniz

Coğrafi konumu nedeniyle Doğu Akdeniz, tarih boyunca farklı medeniyet ve devletlerin egemenlik savaşlarına sahne olmuştur. Bu durumun en önemli nedeni, bölgenin Asya, Avrupa ve Afrika arasında bir kavşak konumunda olmasıdır. Bölgenin jeostratejik önemi, özelikle 20'nci yüzyılın ikinci yarısında, Ortadoğu petrol kaynaklarına açılan kapı hüviyeti kazanmasıyla daha da artmıştır. Sovyetler Birliği'nin dağılması ile Orta Asya enerji kaynaklarının uluslararası pazarlara açılması, bölgenin değerini pekiştirmiştir. (1)

Doğu Akdeniz'in jeostratejik önemini şekillendiren gelişmelerin en önemlisi olarak 1869 yılında Süveyş Kanalı'nın açılmasını göstermek mümkündür. Söz konusu kanalın açılması ile o zamana kadar Ümit Burnu'nun çevresi dolaşılarak yapılmakta olan deniz ticaretinin süre ve maliyetinde ciddi tasarruflar sağlanmış; Asya, Afrika ve Avrupa pazarları birbirine bağlanmıştır. Günümüzde Akdeniz'de yılda ortalama 220,000'den fazla geminin seyir yaptığı tahmin edilmektedir. Bu rakam, dünya deniz ticaretinin yaklaşık üçte birlik bir kısmına tekabül etmektedir. (2)

2000'li yılların başında bölgede yapılan hidrokarbon keşifleri, bölgesel güç ve egemenlik mücadelesini başka bir boyuta taşımıştır. Özellikle Kıbrıs adası etrafında yapılan keşiflerde tespit edilen kaynakların boyut ve mali değerleri, kıyıdaş ülkelerin yoğun bir güç mücadelesine girmesine neden olmuştur. Söz konusu bu mücadeleye bölge dışı aktörlerin de dâhil olmasıyla Doğu Akdeniz, Kutuplar - Kuzey Denizi, Güneydoğu Asya - Malakka Boğazı, Doğu Afrika ve Kafkaslar gibi bir "sıcak bölge" (Hot Spot) niteliği kazanmıştır.

ABD Jeolojik Araştırmalar Dairesi'nin (USGS; U.S. Geological Survey) 2010 yılında yayımladığı bir araştırmaya göre, Kıbrıs Adası ile İsrail arasında kalan "Leviathan" sahası başta olmak üzere Doğu Akdeniz'de, bilhassa Kıbrıs Adası çevresinde bulunan toplam enerji rezervinin 30 milyar varil petrol eşdeğeri olduğu tahmin edilmektedir. Söz konusu bu rezervin pazar değerinin USD1.5 trilyon olduğu belirtilmektedir. Varlığı tahmin edilen rezervler ile ispatlanan rezervler arasında kayda değer bir fark bulunmaktadır. Özellikle 2000'lerin ortalarından bu yana devam eden sondaj çalışmalarına bağlı olarak rezerv miktarı ve piyasa değerinin güncellenmesi mümkündür. (3)

Enerji kaynaklarının tespit, işlenme ve pazara arz güvenliğinin sağlanması amacıyla kıyıdaş ülkeler silahlı kuvvetlerinin tedarik ve modernizasyon programların donanma sistem ve unsurlarına verdikleri ağırlığı artırmaya başlamıştır. Bu durumun en belirgin örnekleri Türkiye, İsrail, Mısır ve her ne kadar ekonomisi çökmüş durumda olsa da Yunanistan'dır. Bu ülkeleri, kısıtlı altyapı ve bütçe imkânlarına rağmen Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) takip etmektedir. (4)

2.2. Kuzey Kutup Bölgesi

Küresel ısınma nedeniyle eriyerek çekilen buz sınırı, Kuzey Kutup (Arktik) Bölgesi'ndeki zengin hidrokarbon yataklarını açığa çıkarmıştır. Bu durum aynı zamanda yeni deniz ticaret ve ulaşım hatlarının da oluşmasını sağlamıştır. Örneğin deniz ulaşımında yaygın olarak kullanılan Kuzey Deniz Rotası (Northern Sea Route; NSR) ve Kuzeybatı Geçidi (Northwest Passage; NWP) hatları, yaz aylarında da gemi ulaşımına açık hale gelmiştir. Bölgenin görece ortasından geçen yeni bir deniz hattının da 2040 itibariyle gemi seyrine müsait olacağı değerlendirilmektedir. (5) (6)

Kuzey Kutup bölgesi, 19 adet coğrafi havzadan oluşmaktadır. USGS tahminlerine göre bu havzalarda bulunan hidrokarbon yataklarında 90 milyar varil petrol ve 44 milyar varil sıvı doğal gaz bulunmaktadır. (7) Söz konusu 19 havzadan sadece Alaska açıklarındaki Beaufort Denizi ve Batı Barents Denizi'ndeki yatakların işletilmekte olduğu değerlendirilirse, bölgenin enerji açısından bulunduğu bakir durum daha net görülecektir.

Uluslararası hukuka göre Kuzey Kutbu'nda ya da çevreleyen denizde hiçbir ülkenin hükümranlığı söz konusu değildir. Bölgeye komşuluğu bulunan beş ülke olan Rusya Federasyonu, Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Norveç ve Danimarka'nın kıyılarından itibaren 200 deniz millik Münhasır Ekonomik Bölge (MEB) sahaları bulunmaktadır. Ancak söz konusu enerji kaynaklarının büyük kısmının bulunduğu ve uluslararası sulara denk düşen bölgelere erişim ve bu bölgelerin kontrolü için söz konusu ülkeler arasında oldukça yoğun bir hukuki, siyasi ve askeri bir rekabet söz konusudur. (8) Bu kapsamda özellikle Rusya Federasyonu, bölgeye yönelik ciddi bir silahlanma ve modernizasyon faaliyeti yürütmektedir.

2.3. Doğu ve Güneydoğu Asya

Yaygın kabul gören tanımı ile Brunei, Çin, Doğu Timor, Endonezya, Filipinler, Kamboçya, Laos, Malezya, Myanmar, Singapur, Tayland ve Vietnam ülkelerinin kıyılarının bulunduğu bölgeyi kapsayan Güneydoğu Asya, özellikle Güney Çin Denizi bölgesindeki çeşitli kıta sahanlığı ve egemenlik anlaşmazlıkları nedeniyle önemli bir Sıcak Bölge niteliği taşımaktadır. Bölgede neredeyse tüm ülkelerin birbirleri ile farklı anlaşmazlıkları bulunmaktadır. Bölgenin, dünyanın en işlek deniz ticaret hatlarına ve zengin enerji kaynaklarına ev sahipliği yapıyor olması, konuyu dünya ölçeğinde önemli kılmaktadır.

Bölgedeki başlıca anlaşmazlıklar şu şekilde sıralanabilir: (9)

1. Vietnam, Çin ve Tayvan arasındaki karasuları anlaşmazlığı,

2. Endonezya, Çin ve Tayvan arasındaki Natuna Adaları sorunu

3. Vietnam, Çin, Tayvan, Malezta, Filipinler ve Brunei arasında Borneo’nun kuzeyindeki karasuları hükümranlık sorunu

4. Vietnam, Malezya, Filipinler, Brunei, Tayvan ve Çin arasında Güney Çin Denizi’nin güney kesimlerinde karasuları anlaşmazlığı,

5. Filipinler, Çin ve Tayvan arasında Palawan ve Luzon açıklarında karasuları anlaşmazlığı

6. Vietnam, Çin ve Tayvan arasında Paracel Adaları anlaşmazlığı

7. Filipinler ve Tayvan arasında Luzon Boğazı deniz sınırı anlaşmazlığı

8. Malezya ve Filipinler arasında Kuzey Borneo / Sabah sorunu

9. Brunei, Malezya, Filipinler, Vietnam ve Çin arasında Güney Çin Denizi MEB sahası anlaşmazlıkları

10. Çin - Tayvan sorunu

Bu sorun ve anlaşmazlıklar nedeniyle bölge ülkeleri silahlı kuvvetleri karşı karşıya gelebilmekte, sık sık gerilim artmaktadır. Ayrıca bölge ülkeleri askeri güç gösterisi ve caydırıcılık maksadıyla bölge dışı müttefik ülkeler ile birlikte müşterek tatbikatlar icra etmektedirler. Özellikle Çin’in silahlı kuvvetler kapasitesini artırması ile birlikte bölge ülkeleri, ulusal menfaatlerini ve jeopolitik çıkarlarını korumak için silahlanmaya ağırlık vermişlerdir.

2.4. Ortadoğu ve Kuzey Afrika

2011 yılında Tunus’ta patlak vererek hızla Kuzey Afrika ve Ortadoğu bölgesine yayılan ve “Arap Baharı” olarak adlandırılan halk hareketleri, bölgenin jeopolitik dengeleri üzerinde büyük değişime neden olmuştur. Tunus, Libya ve Mısır’da rejim değişikliği ve Suriye’de iç savaşa neden olan bu hareketler, bölgede çeşitli radikal dinci ve ideolojik silahlı grupların etkinliğini artırmasını da sağlamıştır. Monarşi ile yönetilmekte olan Arap Yarımadası’ndaki ülke yönetimleri, bu tür halk hareketlerini engellemek ya da bastırmak için iç güvenlik ve istihbarat faaliyetlerine ağırlık vermektedirler. (10)

Suriye’de 2011 yılında başlayan iç savaş, bölge ülkelerinin ulusal güvenliklerini doğrudan tehdit eder bir duruma gelmiştir. Çatışmaların 2014 yazında Irak’a da sıçraması ile birlikte, her iki ülkedeki terörist gruplara karşı ABD liderliğindeki koalisyon tarafından hava saldırıları başlatılmıştır. Krizin, bölge ülkelerini içine alan bir savaşa ya da daha derin bir krize dönüşmesi riski bulunmaktadır. (11)

Bölgenin en önemli enerji üreticilerinden İran’ın yürütmekte olduğu nükleer program ve bu programın muhtemel askeri boyutu, bölge ülkeleri olduğu kadar uluslararası sistem tarafından da ciddi bir tehdit olarak algılanmaktadır. İran’ın özellikle uzun menzilli roket ve füze teknolojileri ile Basra Körfezi’ndeki deniz trafiğini engelleyebilecek nitelikteki sistemlere yapmakta olduğu yatırım, bu tehdit algısını pekiştirmektedir. İran ile İsrail arasındaki gerilimin bir çatışmaya dönüşme olasılığı söz konusudur.

3. Öne Çıkan Savunma ve Güvenlik Teknolojileri ve Sistemleri

Savunma sistemlerine yönelik ihtiyaç tanımlama, projelendirme, geliştirme, üretim, tedarik ve kullanım süreçleri, doğrudan doğruya ulusal savunma mekanizmasının plan, program ve stratejileri ile şekillendirilirler. Dolayısıyla savunma sistemlerinin ortaya çıkışında, üretici ya da ihtiyaç sahibi ülkelerin ulusal güvenlik gündemlerinin belirleyici olduğunu iddia etmek mümkündür.

Bu kapsamda, savunma ürünlerinin ve bu ürünleri meydana getiren sistem, alt sistem, bileşen ve teknolojilerin ortaya çıkmasının, önceliklendirilmesinin ve geliştirilmesinin, uluslararası ilişkiler ve jeopolitik gelişmelerin sonucu olduğu tespiti yapılabilir. Söz konusu gündemin niteliği, ülkelerin askeri ihtiyaçlarını belirlemesinde, bu ihtiyaçlar arasında önceliklendirme yapmasında ve tedarik programlarını yürütmesinde yol gösterici olmaktadır.

Bu açıdan bakıldığında, savunma sanayini, bir ülkenin uluslararası ilişkilerinde ve ulusal ilgi ve menfaatlerini korumada kullandığı bir araç olarak değerlendirmek mümkündür.

Savunma ve güvenlik mekanizmasının kurulması, korunması, güncel ve caydırıcı tutulması süreçlerinin yanı sıra, savunma sanayinin ulusal ekonomiye bir girdi kaynağı olarak da büyük önemi bulunmaktadır. Zira savunma sanayinin öznesi olan sistem ve platformlar ileri teknoloji içeren, yüksek maliyetli ve işletme idamesi kimi zaman onlarca yıla sâri ürünlerdir. Bu ürünlerin satışı, ilgili işletme, idame, bakım ve onarım hizmetleri, üretici ve geliştirici ülkelere yüksek gelirler kazandırmaktadır. Öte yandan savunma sistem satışının, üretici ve tedarikçi ülkeler arasında siyasi ve askeri farklı boyutlarda ilişkilerin hem sağlayıcısı hem de koruyucusu olduğu da göz önünde bulundurulmalıdır.

Bu hususlar ışığında, bir önceki bölümde özetlenen bölgesel jeopolitik gelişmelerin ön çıkardığı ve önümüzdeki on yılda gündemde olması beklenen savunma sistem ve teknoloji eğilimlerini şu şekilde sıralamak mümkündür:

3.1. Siber Harp

Bilişim ve iletişim teknolojilerindeki (BİT) gelişmeler, askeri ve sivil neredeyse tüm sistem ve araç gerecin birer bilgisayar bileşeni taşıması sonucunu doğurmuştur. Münferit ya da bir ağ mimarisi ile birbirine bağlı sistemlere karşı BİT vasıtası ile düzenlenen saldırılar, siber harbin özünü teşkil eder. (12)

Siber harbin çeşitli amaç ve yöntemleri bulunabilir. Bunlar arasında hedef sistemin çalışmasının tamamen ya da kısmen engellenmesi, sabotaj, istihbarî bilgi elde edilmesi ya da bilgi toplanmasının engellenmesi sayılabilir. Siber harp şahıslar arası ilişkilerde, ticari, askeri ya da terörizm maksatlı icra edilebilir. (13) Şahıs, grup, kurum ya da kuruluş bazında yürütülebilmektedir. Siber harp ile elde edilecek etkilerin maliyetine oranı, diğer harp ve operasyon türlerine kıyasla çok daha yüksektir, bu da sonuç alıcı veya sonuç almayı kolaylaştırıcı en önemli etken olarak 21’nci yüzyıl muharebe ortamında siber harbi aslî unsur haline getirmiştir. Siber harp vasıtalarının hedefleri arasında enerji üretim ve nakil altyapısı, e-devlet ve e-ticaret sistemleri, hava savunma ve komuta kontrol muhabere ağları, hassas bilgilerin işlendiği ve depolandığı veri merkezleri sayılabilir. (14)

Günümüzde siber harp usul, teknik ve teknolojilerine yatırım yapan ülkeler arasında Çin Halk Cumhuriyeti, Rusya Federasyonu, ABD ve Hindistan özellikle dikkat çekmektedir. Çin, siber harbi bölgesel ve küresel güç mücadelesinde etkin bir unsur olarak kullanmaktadır. Bu ülke siber harp sistem ve teknolojilerini başta ABD olmak üzere rakip ülkelerin teknolojik bilgi ve sırlarını elde etmede ve başta Tayvan ve Japonya olmak üzere bölgesel rakip ve hasımlarının askeri ve sivil altyapılarına zarar vermede kullanmaktadır. Benzer şekilde Rusya Federasyonu, siber harbi 2007 yılında Estonya ve 2008 yılındaki savaş sırasında Gürcistan’a karşı kullanmış, her iki ülkenin de idari ve iletişim altyapılarını felce uğratmıştır. (15)

Maliyetinin oldukça düşük olması, istihbarat toplama ya da yanlış bilgi yaymada (dezenformasyon) etkinliği ve çok geniş kapsamlı hasar verebilme potansiyeli, siber harbin önümüzdeki onyılda savunma ve güvenlik gündeminin bir numarasında tutacaktır.

3.2. İnsansız Sistemler

İnsansız sistemler, özellikle insansız hava araçları, stratejik, taktik ya da operatif seviyede ortam koşulları, dost ve düşman unsurların takibi vasıtası ile durumsal farkındalığın sağlanmasında kullanılırlar. Farklı niteliklerdeki sensör sistemlerinin topladığı verilerin birleştirilmesi ve değerlendirilmesi ile müşterek bir resim oluşturulur. Bu resmin gerçek zamanlı, doğru ve güvenilir olması, karar verici makamların sağlıklı strateji ve politikalar geliştirmelerini ve muhtemel krizlere hızlı ve etkin müdahale yapılmasını mümkün kılar. Bu sistemler arasında uzun menzil ve yüksek irtifada görev yapan insansız hava araçları, açık denizde uzun süre havada kalabilmeleri dolayısıyla özellikle faydalıdırlar. (16)

Kabiliyet ve kapasitelerinin artması, İHA’ların çok çeşitli amaç ve alanlarda kullanılmalarını mümkün kılmıştır. Başlangıçta kısa mesafeli ve sınırlı ölçekli keşif ve gözetleme görevlerinde kullanılan, sadece önceden belirlenmiş bir rota üzerinde kısa süreler için uçabilen İHA’lar artık çok daha uzun süre ve yüksek irtifalarda görev yapabilmektedir. Farklı tip sensörlerle keşif ve gözetleme yapabilmekte, güdümlü silah sistemlerini kullanabilen İHA’lar, arama ve kurtarma, topografi, çevre kirliliği ile mücadele gibi sivil maksatlar için de kullanılmaktadırlar. Bu, İHA’ların bölük gibi küçük askeri birimlerden, stratejik ölçeğe kadar geniş bir yelpazede, farklı motor, menzil ve altsistem konfigürasyonlarında kullanılabilmesini mümkün kılmıştır. (17)

Sensör ve iletişim sistemlerindeki gelişmeler, birim zamanda iletilebilen veri büyüklüğünün artması, savaş ve çatışmaların asimetrik nitelik kazanarak meskûn mahallere kayması gibi etkenler, savaş alanındaki her unsurun birbiri ile çift yönlü iletişim kurmasını ve gerçek ya da gerçeğe yakın zamanlı bilgi paylaşımını zorunlu kılmıştır. Zira, savaş alanının gerçek ya da gerçeğe yakın netlikte bir taktik ve / veya stratejik resmini çıkarmak için gereken bilginin nitel ve nicel büyüklüğü artmış, karar alıcıların hâkim olması gereken bilginin hacmi şişmiş, otomasyon bir zorunluluk haline gelmiştir. Bu zorunluluk, Ağ Merkezli Muharebe (AMM) adı verilen bir yapılanmanın ortaya çıkmasına neden olmuştur.

Bu ortam koşulları içerisinde, özellikle son yıllarda orta ve yüksek irtifada, uzun süre görev yapabilen, birden fazla tipte gelişmiş sensör ve algılayıcı sistemlere sahip İHA’lar yaygın biçime kullanılmaya ve pek çok gelişmiş ülkede havacılık kuruluşlarının Araştırma ve Geliştirme (ArGe) faaliyetlerinin odağında yer almaya başlamıştır. Söz konusu sistemler kabiliyet bazında ve taktik ve stratejik ölçekte kuvvet çarpanı niteliği taşımaktadırlar.

3.3. Deniz Sistemleri

Özellikle Soğuk Savaş’ın sona ermesinden sonra deniz kuvvetleri dünya çapında sadece savaş ya da kriz döneminde kullanılan unsurlar olmaktan çıkmıştır. İnsani yardım, barışı kurma ve koruma harekâtları, deniz ticaret yollarının güvenliği, terörizm ve deniz korsanlığı ile mücadele gibi savaş dışı harekât (Operations Other Than War; OOTW) görevleri, giderek artan oranda deniz kuvvetlerinin harekât ve sistem isterlerinde rol oynamaya başlamıştır.

Kuzey Kutup Bölgesi, Güneydoğu Asya, Ortadoğu ve Doğu Akdeniz gibi sıcak bölgeler, hem işlek deniz ticaret hatlarını hem de zengin enerji kaynaklarını barındırmalarından dolayı, bölge ve bölge dışı ülkelerin deniz kuvvetlerinin güç mücadelesine sahne olmaktadırlar. Bu bölgelerde ilgili ülkelerin ulusal güvenlik alaka ve menfaatlerinin korunması kadar, bayrak gösterme ve istihbarat toplama gibi görevlerde de deniz kuvvetleri asli unsur niteliğindedir.

Bahsi geçen görev tipleri ve 21’nci yüzyılın harekât ortamı, askeri deniz platformlarının tasarımında da etken rol oynamaktadır. Bu noktada ön plana denizaltı ve korvet tipi savaş gemilerinin çıkmakta olduğu gözlenmektedir.

Denizaltılar, sahip oldukları stratejik güç nedeniyle 21’nci yüzyıl donanmalarının ana tedarik hedefi haline gelmişlerdir. Taşıdıkları elektrooptik ve elektronik istihbarat sistemleri ile bu gemiler, barış ve kriz dönemlerinde en ön saflarda görev yapan birer stratejik istihbarat ve nokta operasyon unsuru olarak kullanılmaktadırlar. Bu nedenle de, deniz ilgi ve sorumluluk sahasının kesintisiz olarak kontrol altında tutulması, güvenliğinin sağlanması ve bölgedeki diğer devletlerin faaliyetlerinin izlenmesi açısından son derece etkin platformlardır. (18)

Korvetler, tasarım özellikleri itibariyle kıyı sularında görev yapan ve özellikle barış ya da savaş dışı gerginlik dönemlerinde bayrak gösterme, kriz müdahalesi, caydırıcılık, terörizm ve asimetrik tehditlerle mücadele gibi görevleri üstlenen gemilerdir. Firkateynler kadar büyük ya da karmaşık donanımlı olmadıkları için ilkalım, işletme ve idame maliyetleri daha düşüktür. Bu nedenle de özellikle barış ya da gerginlik dönemlerinde ön plana çıkmaktadır. Öte yandan hücumbot ve karakol botlarından tonaj olarak daha büyük olmalarından dolayı nispeten daha açık sularda ve daha sert deniz koşullarında görev yapabilirler ya da deniz komandosu, özel kuvvetler, kurtarılan rehine ya da ele geçirilen terörist / deniz korsanlarını barındırarak denizde yüzen bir karakol unsuru olarak kullanılabilirler. (19)

4. Sonuç ve Değerlendirmeler

Savunma teknolojileri, ülkelerin ulusal güvenlik ihtiyaçları doğrultusunda geliştirilirler. Bu süreç ise, ulusal güvenlik algısı ve jeopolitik durumun bir yan sonucudur.

Dünya genelindeki sıcak bölgeler ve çatışma alanları incelendiğinde, stratejik ticaret hatları ve enerji kaynaklarının büyük kısmının kapsandığı görülecektir. Bu durum, söz konusu bölgelerin jeopolitik önemlerini olduğu kadar askeri ve ticari özkütlelerini de artırmaktadır. Başka bir ifade ile söz konusu sıcak bölgelerin askeri, siyasi ve ekonomik gündemleri, dünya çapında etki yaratma potansiyeli taşımaktadır. Buradan hareketle, sıcak bölgelerde bulunan ülkelerin savunma ihtiyaçlarının, dünya genelindeki üreticilerin savunma teknolojileri geliştirme süreçlerini şekillendirdiği tespitini yapmak mümkündür.

Bilişim ve İletişim Teknolojileri (BİT) alanındaki gelişmeler, bu yeni dönemde özellikle belirgin öneme sahiptir. BİT’in sağladığı asimetri ve yüksek etki – maliyet oranı, bu unsurun devlet veya devlet dışı kurum ve gruplar tarafından öncelikli tercih olmasını sağlamıştır. Arap Baharı sürecinde de görüldüğü üzere BİT’in, geniş kitleleri organize etme, yönlendirme ve bilgi harbi icra etmede olağanüstü bir etkisi bulunmaktadır. Öte yandan Çin ve Rusya gibi ülkelerin BİT’i bir istihbarat ve sabotaj aracı olarak başarıyla kullanmaları, önümüzdeki onyılda siber harbin savunma ve güvenlik sanayiinin ana öznesi olacağının habercisidir.

BİT alanındaki gelişmelerin bir başka sonucu da insansız sistemler ile komuta – kontrol ve istihbarat sistemlerindeki yeniliklerdir. Stratejik seviyeden yerel ölçeğe kadar çeşitli boyut ve kabiliyette insansız sistemler, muharebe icrası ve istihbarat toplamada ana unsur haline gelmişlerdir. Son dönemde bu sistemlerin hassas güdümlü silahlarla da donatılabilmeleri, onları birer sonuç alıcı platform haline getirmiştir. Bu tür sistemlerin görece düşük maliyeti, kullanan personelin hayatının risk altında olmaması ve sonuç alıcı operasyon yapabilme potansiyelleri, insansız sistemleri ve özellikle insansız hava araçlarını savunma araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde ön sıralara taşımıştır.

Soğuk Savaş’ın sona ermesinden sonra savunma mekanizmalarının planlama, kurulma ve idamesinde bütçe ve teknoloji anlamında önemli değişiklikler ve dönüşümler yaşanmıştır. Silahlı kuvvetler için ayrılan bütçeler daralmış, harbe her an hazır büyük orduları idame etme zorunluluğu ortadan kalkmıştır. Sürecin bir başka sonucu da, savunma teknolojileri ile sivil maksatlı teknolojiler arasındaki ayrımın belirsizleşmeye başlamasıdır. Çift kullanım (dual use) teknolojiler, geliştirme, tedarik ve kullanım maliyetlerinin düşürülmesi anlamında önemli etki yaratmıştır. Soğuk Savaş döneminde radikal inovasyonun ana itici gücü askeri ihtiyaçlar iken, 21’nci yüzyılın başından itibaren durum tersine dönmüş, savunma ve güvenlik teknolojileri sivil alandaki inovasyon ve gelişmeleri takip eder hale gelmiştir. Bugün başta insansız sistemler olmak üzere savunma sanayiindeki pek çok yenilikçi ürün ve çözüm, sivil alandaki uygulama ve inovasyonlardan beslenmektedir. Bu sürecin, önümüzdeki onyılda daha da hızlı ve geniş kapsamlı bir şekilde devam edeceği değerlendirilmektedir.

Soğuk Savaş sonrası dönemde daralan savunma bütçelerinin ve serbest piyasa ekonomisinin bir başka yan ürünü de, hizmet alımı ve tedarik süreçlerindeki dönüşümdür. Ordular ve güvenlik birimleri artık eğitimden bakım – onarıma pek çok süreç için hizmet alımını tercih etmektedir. 2001 Afganistan ve 2003 Irak harekâtlarında da görüldüğü gibi özel şirketler aynı zamanda özel operasyon ve güvenliğin sağlanması gibi ihtiyaçlar için de askeri hizmet sağlamaktadırlar. Başta bakım – onarım ve eğitim olmak üzere muharip olmayan görev ve ihtiyaçlar için özel şirketlerden hizmet alımının artarak süreceği, bu kapsamda yenilikçi çözüm ve formüllerin geliştirilebileceği değerlendirilmektedir.

Savunma sanayii, ileri teknolojilerin jeopolitik koşullarla doğrudan etkileşim içinde olduğu bir alandır. Bu alanda politika ve çözüm geliştirmek, çok boyutlu ve uzun vadeli bir ortak akıl geliştirebilmeyi ve idame edebilmeyi zorunlu kılmaktadır. Teknolojiyi tüketen değil üreten bir mekanizmanın, böyle bir ortak aklı bağımsız bir şekilde kurması şarttır.

5. Kaynaklar

1. Doğu Akdeniz'in Yeni Enerji Jeopolitiğinde Bölge Ülkeleri Deniz Güçlerinin Yeri Ve Etkisi. Mevlütoğlu, Arda. Kocaeli : Uluslararası Enerji ve Güvenlik Kongresi, 2014.

2. Yaycı, Cihat. Doğu Akdeniz’de Deniz Yetki Alanlarının Paylaşılması Sorunu ve Türkiye. Bilge Strateji. 2012, Cilt 4, 6.

3. BilgeSAM Bilge Adamlar Kurulu. Doğu Akdeniz'de Enerji Keşifleri ve Türkiye. Ankara : BilgeSAM, Aralık 2013.

4. Israel-Cyprus exclusive economic zone set. Ynet News. [Çevrimiçi] 19 12 2012. [Alıntı Tarihi: 19 09 2014.] http://www.ynetnews.com/articles/0,7340,L-4000679,00.html.

5. IHS Jane's. Cold War: The Race for Arctic Resources Continues. 26 11 2013.

6. Territorial claims in the Arctic. Wikipedia. [Çevrimiçi] [Alıntı Tarihi: 12 09 2014.] http://en.wikipedia.org/wiki/Territorial_claims_in_the_Arctic.

7. United States Geological Survey (USGS). 90 Billion Barrels of Oil and 1,670 Trillion Cubic Feet of Natural Gas Assessed in the Arctic. [Çevrimiçi] 27 07 2008. [Alıntı Tarihi: 20 09 2014.] http://www.usgs.gov/newsroom/article.asp?ID=1980.

8. Yenikeyeff, Shamil ve Krysiek, Timothy Fenton. The Battle for the Next Energy Frontier: The Russian Polar Expedition and the Future of Arctic Hydrocarbons. Oxford Institute for Energy Studies. 2007.

9. Territorial disputes in the South China Sea. Wikipedia. [Çevrimiçi] [Alıntı Tarihi: 06 10 2014.] http://en.wikipedia.org/wiki/Territorial_disputes_in_the_South_China_Sea.

10. Dabashi, Hamid. The Arab Spring: The End of Postcolonialism. s.l. : Palgrave Macmillan, 2012.

11. Brownlee, Jason, Masoud, Tarek ve Reynolds, Andrew. The Arab Spring: The Politics of Transformation in North Africa and the Middle East. Oxford : Oxford University Press, 2013.

12. Cyberwar: War in the Fifth Domain. The Economist. [Çevrimiçi] 01 07 2010. [Alıntı Tarihi: 20 09 2014.] http://www.economist.com/node/16481504?story_id=16481504&source=features_box1.

13. Andress, Jason ve Winterfeld, Steve. Cyber Warfare: Techniques, Tactics and Tools for Security Practitioners. s.l. : Syngress, 2012.

14. Janczewski, Lech ve Colarik, Andrew. Cyber Warfare and Cyber Terrorism. s.l. : IGI Global, 2008.

15. Cyberwarfare. Wikipedia. [Çevrimiçi] [Alıntı Tarihi: 20 09 2014.] http://en.wikipedia.org/wiki/Cyberwarfare.

16. İnsansız Hava Araçları ve Ağ Merkezli Muharebe Kavramı. Mevlütoğlu, Arda. Eskişehir : V. Ulusal Uçak, Havacılık ve Uzay Mühendisliği Kurultayı, 2009.

17. Geleceğin Harekât Ortamında İHA Sistemleri: Askeri Uygulamalar & Teknoloji Gereksinimleri. Karaağaç, Cengiz. İstanbul : 3. Ulusal Havacılıkta İleri Teknolojiler Konferansı, 2014.

18. Submarine. Wikipedia. [Çevrimiçi] [Alıntı Tarihi: 15 09 2014.] http://en.wikipedia.org/wiki/Submarine.

19. Gürel, Hakan. Korvet Sınıfı Gemiler. Jeopolitik ve Jeostrateji. [Çevrimiçi] 30 05 2007. [Alıntı Tarihi: 23 09 2014.] http://modusstrateji.blogspot.com.tr/2007/05/korvet-snf-gemiler.html.

↧

Dört Deniz Bülteni - Ekim 2014

November 2, 2014, 9:23 am

≫ Next: Tank, Tank Tasarımı ve Tankı Tasarlayanlar

≪ Previous: Bölgesel Jeopolitik Gelişmeler ve Savunma Teknolojileri: 2020 Öngörüleri

Karadeniz, Akdeniz, Kızıldeniz ve Gökdeniz havzasında savunma ve güvenlik gündemi
[PDF]

Bulgaristan

Bulgaristan’ın Yunanistan ile, bu ülkenin kullanmakta olduğu F-16C/D tipi savaş uçaklarından 6 – 8 adet almak için görüşmeler yürüttüğü iddia edildi. [1]

ABD Deniz Kuvvetleri'ne ait USS LCC20 Mount Whitney komuta kontrol gemisi, Burgaz limanını ziyaret etti. [2]

Gürcistan

ABD Deniz Kuvvetleri'ne ait LCC20 Mount Whitney komuta kontrol gemisi, beş günlük bir ziyaret için 14 Ekim günü Batum limanına demirledi. [3] [4] Gemi, Gürcü Sahil Güvenlik birimleri ile müşterek eğitimler icra etti. [5] Gemi Gürcistan'dan 18 Ekim günü ayrıldı. [6]

Irak

ABD'nin IŞİD'e karşı oluşturulan çokuluslu koalisyon nezdindeki temsilcisi John Allen, ülkesinin Irak güvenlik güçleri ve Suriye'deki muhalif güçlere eşzamanlı olarak eğitim sağlayacağını açıkladı. [7]

Yeni atanan Savunma Bakanı Halid El Ubeydi, ordunun IŞİD karşısında göstermiş olduğu zafiyet ve yolsuzluklarla ilgili geniş kapsamlı bir soruşturma başlatacağını açıkladı. [8]

ABD Savunma Bakanlığı'na bağlı Savunma Güvenlik İşbirliği Dairesi (Defense Security Cooperation Agency; DSCA) 20 Ekim günü ABD Kongresi'ne, Irak ordusu için USD600 milyon tutarında M1A1 Abrams ana muharebe tankı mühimmatı satışı ile ilgili bir bilgi notu iletti. Satış kapsamında 10,000 adet M831 yüksek infilaklı tanksavar (HEAT), 10,000 adet M865 kinetik enerjili zırh delici (KEW), 10,000 adet M865 KEW-A1 ve 16,000 adet M830 HEAT-MP-T mermi bulunuyor. [9] DSCA ayrıca daha önce Bell IA407, OH-58 ve UH-1H Huey II helikopterlerinin bakım, onarım ve yenilemesi için USD500 milyon, 5,000 adet AGM-114K/N/R Hellfire güdümlü füzesi için USD700 milyon tutarında satış paketleri için de bilgi notları iletmişti. [10]

Jane's Defence Weekly'nin 16 Ekim tarihli haberine göre Irak merkezî hükümet güçleri ve Kürt Bölgesel Yönetimi'ne bağlı Peşmergeler, giderek artan oranda İran yapımı silah ve teçhizat kullanmakta. IŞİD'e karşı operasyonlarda kullanılmak üzere İran tarafından sağlanan silah ve araç gereç arasında 12.7mm AM-50 keskin nişancı tüfeği, Safir 4x4 jipleri ve bu araçlara monteli 107mm çok namlulu roketatarlar, M40 106mm geri tepmesiz toplar ve 122mm HM20 çok namlulu topçu roketleri bulunuyor.

Fransız Deniz Kuvvetleri, Irak'taki IŞİD unsurlarına karşı düzenlenen harekâta verilen destek kapsamında yürütülen Chammal Harekâtı'nda, Atlantique 2 deniz karakol uçaklarının üstlendiği görevlere ilişkin bir bilgi notu yayınladı. Bilgi notuna göre Irak'taki El Ubeyd Hava Üssü'nde konuşlanmış Atlantique 2'ler, taarruz göreviyle uçan Rafale jetlerine taktik ve stratejik istihbarat sağlıyorlar. [11]

İngiltere, Irak'taki hava harekâtına katılan unsurlarına Afganistan'dan çekilecek iki adet MQ-9 Reaper silahlı İHA sistemini de ekleme kararı aldı. [12] [13]

İspanya Savunma Bakanı Pedro Morenes ABD'li mevkidaşı Chuck Hagel'i ziyareti sonrasında yaptığı açıklamada, ülkesinin yılsonuna doğru Irak güvenlik güçlerine IŞİD ile mücadelelerinde eğitim desteği sağlayacağını açıkladı. [14]

İngiltere'nin Kıbrıs'taki Ağrotur Hava Üssü'nde konuşlanmış Kraliyet Hava Kuvvetleri'ne ait Tornado GR.4 savaş uçakları, Ramadi'deki IŞİD mevzi ve araçlarını 5 Ekim günü Paveway IV, 7 Ekim günü ise Paveway IV ve Brimstone güdümlü silahları ile vurdular.

8 Ekim günü Irak Kara Kuvvetleri'ne ait Bell IA407 tipi bir silahlı keşif helikopteri, Beyci Rafinerisi yakınlarında IŞİD tarafından Çin yapımı FN-6 tipi omuzdan ateşlenen uçaksavar füzesi ile vurularak düşürüldü. İki pilot da hayatını kaybetti. 10 Ekim günü ise Mil Mi-35M tipi saldırı helikopteri aynı rafinerideki IŞİD hedeflerini vurduktan sonra üsse dönerken aynı tipte bir füze ile vurularak düşürüldü. Bu helikopterin de iki mürettebatı hayatını kaybetti. [15] [16]

ABD Merkezî Kuvvetler Komutanlığı CENTCOM 15 Ekim günü, Irak ve Suriye'deki IŞİD unsurlarına karşı düzenlenen hava harekâtının isminin Operation Inherent Reolve (Azimli Kararlılık Harekâtı) olduğunu açıkladı. [17]

14 - 15 Ekim tarihlerinde Kadisiye Barajı çevresindeki ve Beyci'deki IŞİD unsurları müttefik hava güçleri tarafından vuruldu. [18]

Air Forces Daily'nin 16 Ekim tarihli haberine göre, IŞİD'e karşı düzenlenen hava harekâtına katılan Danimarka Hava Kuvvetleri'ne ait F-16AM savaş uçakları, 16 Ekim günü ilk muharip görevlerine çıktılar. Danimarka harekât kapsamında Kuveyt'teki El Cebir Hava Üssü'nde dört F-16AM ve 14 personel konuşlandırmış bulunuyor.

IŞİD tarafından 17 Ekim günü Bağdat'ın hemen kuzeyindeki Duluiye'nin ele geçirildiği duyuruldu. [19]

Air Forces Daily'nin 20 Ekim tarihli haberine göre, Irak ve Suriye'ye karşı düzenlenen harekâtta aktif görev alan ABD Deniz Kuvvetleri'ne ait CVN77 USS George W Bush uçak gemisi, görevini CVN70 USS Carl Vinson'a devretti.

İngiliz Tornado GR.4 uçakları tarafından 19 Ekim günü Ramadi'deki IŞİD tank ve araçları Brimstone güdümlü füzeleri ile vuruldu.

Fransız Savunma Bakanlığı'ndan 20 Ekim günü yapılan açıklamaya göre Fransız Hava Kuvvetleri tarafından Chammal Harekâtı kapsamında IŞİD'e karşı düzenlenen taarruzlarda 19 Ekim günü Tikrit'teki IŞİD unsurları vuruldu. İki Rafale tarafından 8 saat süren ve beş kez Amerikan ve Avustralya Hava Kuvvetleri'ne ait tanker uçaklarından yakıt ikmâli yapılan görevde, Damocles hedefleme podları ile işaretlenen hedefler, üç adet GBU-12 lazer güdümlü bomba ile vuruldu.

20 Ekim günü iki Tornado GR.4'ü Ramadi yakınlarındaki bir IŞİD tankını Brimstone füzeleri ile vurarak imha etti.

ABD uçakları 20 - 21 Ekim günleri Beyci Petrol Rafinerisi, Musul Barajı ve Felluce yakınlarındaki hedefleri vurdu. 21 - 22 Ekim günlerinde ise ABD bombardımanı, Musul Barajı çevresindeki IŞİD mevzilerine yoğunlaştı. Toplam 12 sortide bir mevzi, bir havan mevzisi ve üç araç imha edildi.

Irak Hava Kuvvetleri'ne ait bir Suhoy Su-25 (NATO kodu "Frogfoot") tipi taarruz uçağı, 22 Ekim günü Tikrit - Beyci otoyolu yakınlarında IŞİD militanları tarafından ateşlenen bir alçak irtifa uçaksavar füzesi ile vurularak düşürüldü.

22 - 23 Ekim'de düzenlenen saldırılarda da Musul Barajı ve Beyci'deki mevzi ve araçlar hedef alındı. Aynı gün hedef alınan Felluce'deki bir IŞİD eğitim kampı tamamen kullanılmaz hale getirildi.

İki Fransız Rafale jeti, 23 Ekim günü Musul'daki bir IŞİD ikmâl üssüne toplam 12 AASM hassas güdümlü bomba ile vurdu. Aynı gün Ağrotur'dan havalanan İngiliz Tornado GR.4'leri Kerkük'ün batısındaki Car Silah'taki IŞİD tarafından ele geçirilip kullanılan bir Irak askeri üssünü Paveway IV güdümlü bombaları ile vurdular.

23 - 24 Ekim'de Musul Barajı ve Beyci Rafinerisi çevresindeki mevzi ve araçlar ABD uçakları tarafından vuruldu. Her iki bölgede icra edilen toplam altı saldırıda üç araç, iki militan grubu ve bir havan mevzisi imha edildi. Aynı gün Felluce yakınlarındaki bir eğitim kampına ve Zumar'daki beş binaya toplam dört saldırı düzenlendi.

İran

Jane's Intelligence Weekly'nin 22 Ekim tarihli haberine göre İran'ın 5+1 ülkeleri (Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 5 daimi üyesi + Almanya) ile müzakereleri yürüten temsilcileri muhataplarına, nükleer program ile ilgili bir anlaşma için İran'a uygulanmakta olan tüm ekonomik yaptırımların kaldırılmasının artık bir ön şart olarak sunulmayacağını bildirdiler. Bunun yerine sadece 2012 yılında yürürlüğe konan ve baknacılık ve enerji sektörlerini, özellikle Avrupa Birliği'nin ülkeye koyduğu petrol ambargosunun kaldırılmasının kanul edileceği iletildi.

Çin Savunma Bakanı Chang Wanquan, ülkesinin İran ile askeri ilişkileri geliştirmek istediğini, gelişen ilişkilerin bir uzantısı olarak her iki ülke donanmalarının bu yıl içinde karşılıklı ziyaretle gerçekleştirdiğini söyledi. [20]

ABD'li uçak üreticisi Boeing, ABD hükümetinin verdiği izin sonrası İran'a 35 yıl sonra ilk kez satış gerçekleştirdi. Şirket İran'ın ulusal havayolu şirketi Iran Air'e yolcu uçakları için yedek parça sattı. [21]

19 Ekim günü Şiraz kentinde, aralarında Hafız 3 boyutlu aktif sıralı dizinli radar sisteminin de olduğu üç farklı radarın seri üretimini yapacak bir tesis, Savunma Bakan Yardımcısı Tuğgeneral Emir Hatemi ve Hatem'ül Enbiya Hava Savunma Üssü Komutanı Tuğgeneral Farzad İsmaili'nin de katıldığı bir törenle açıldı. [22]

İsrail

İsrail'in Almanya ile yürüttüğü korvet sipariş görüşmelerindeki tıkanıklık, Alman tarafının satış bedelinden EUR300 milyon (yaklaşık USD382 milyon) tutarında bir indirim yapmayı kabul etmesi ile aşıldı. [23]

Jane's Defence Weekly'nin 23 Ekim tarihli haberine göre, İsrail Kara Kuvvetleri'nin 162'nci Zırhlı Tümeni bünyesinde bulunan 900'üncü Kfir Tugayı, 340'ıncı Tümen'e bağlandı. Habere göre bu karar, Batı Şeria'nın güvenliğinden sorumlu olarak 2005 yılında kurulan birliğin daha geniş bir alanda ve daha çeşitli görevlere yönlendirilmesi anlamını taşıyor.

Rafael şirketi, topçu roketi ve havan sistemlerine karşı geliştirilen hava Iron Dome (Demir Kubbe) savunma sisteminin korvet sınıfı savaş gemilerinde kullanılmak üzere tadil edilmiş türevi olan C-Dome sistemini geliştiriyor. [24] [25]

Elbit şirketi, adı açıklanmayan bir Asya ülkesi ile bu ülkenin hava kuvvetleri envanterindeki F-5 savaş uçaklarının aviyonik sistemlerinin modernizasyonu için USD85 milyon tutarında bir sipariş aldı. 22 günü duyurulan modernizasyonu sözleşmesi ayrıca elektrooptik ve muhabere sistemlerini de kapsıyor. Halihazırda Asya kıtasındaki F-5 kullanıcıları olarak Tayland, Tayvan, Güney Kore, Malezya ve Singapur bulunuyor. Endonezya ise F-5'lerini geçtiğimiz sene uçuştan çekmişti.

Hindistan İsrail'e USD144 milyon tutarında 262 adet Barak 1 uçaksavar füze sistemi sipariş etti. Aralık 2015'te teslimatlarına başlanacak Barak 1'ler gemi konuşlu olarak kullanılıyor. [26] Ay sonuna doğru da Hint Savunma Bakanlığı tarafından USD525 milyon tutarında 8,356 adet Spike tanksavar güdümlü füzesi ve 321 adet fırlatıcı sistem alımı için anlaşmaya varıldığı açıklandı. [27]

Elbit şirketinin ElOp birimi, mini İHA'lar için geliştirdiği 100gram ağırlığında minyatür lazer hedef işaretleyici sistemi kamuoyuna tanıttı. MDM (Miniature Designator Module) isimli sistem başta Skylark olmak üzere elden atılan mini İHA'larda kullanılabiliyor.

Israel Aerospace Industries (IAI) şirketi, deniz karakol uçakları tarafından kullanılmak üzere tasarlanmış EL/M-2022ES ile İHA'lar tarafından deniz gözetleme görevlerinde kullanılmak üzere geliştirilmiş EL/M-2022ML radar sistemlerini tanıttı. IAI şirketinin Elta grubu tarafından geliştirilen aktif sıralı dizinli radarlar, hava hedeflerini tespit için de kullanılabiliyor. [28]

IAI şirketi, ABD'li Bell Helicopter şirketi ile, Bel V-280 Valor tiltrotor hava aracı için gövde parçaları üretimi konusunda bir işbirliği anlaşması imzaladı. [29]

Kıbrıs

Rum Milli Muhafız Ordusu (RMMO), Türkiye'nin sismik araştırma yapacağı bölgeleri ilan ettiği NAVTEX'in yayımlanmasından itibaren teyakkuza geçti. [30] [31] Araştırmayı yapacak olan Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'na (TPAO) ait Barbaros Hayreddin Paşa gemisi, 20 Ekim günü Rusya'nın Gazimağusa - Suriye arasındaki bölgede icra edeceği deniz tatbikatının başlamasından yarım saat önce Doğu Akdeniz'e indi. Rum basını, geminin üçüncü parsele yerel saatle 0900 sularında girdiğini, 1100 sularında da denize kablo ve diğer teçhizatını atıp bunları uzun mesafeden çekerek araştırma yapmaya başladığını, akşam saatlerine kadar da bölgeyi bu şekilde taradığını bildirdi. Rum basını, yönetimlerini acziyet ve eylemsizlik ile suçlarken, Türkiye'nin de sessiz kalarak bir sinir harbi yürüttüğünü iddia etti. [32] [33] [34]

Gelişmeler üzerine Rum Yönetimi, Türkiye'nin Avrupa Birliği üyelik müzakerelerini engelleyeceğini açıkladı. [35]

Türkiye'nin Doğu Akdeniz'deki sismik araştırma hamlesine yanıt olarak ayrıca Rum yönetimi, Rusya ve İsrail ile üçlü askeri tatbikat düzenledi. [36] [37]

Rusya'nın GKRY'deki askeri ataşesi Stanislav Osadçiy, ülkesinin Rum Yönetimi ile olabildiğince çok sayıda savunma anlaşması imzalamak istediğini belirtti. [38]

RMMO'nun bölgedeki jeopolitik gelişmeler ışığında stratejilerinde güncellemeye gitmesi gerektiğini belirten Rum Savunma Bakanı Hristoforos Fokaidis, deniz gözetleme ve arama - kurtarma alanlarındaki boşlukları doldurmak için yüzer araçların tedariğinin önemine dikkat çekti. [39]

Güney Lefkoşa’ya bağlı Orunda bölgesindeki, RMMO’ya ait kışlanın, köy sakinlerince taşınmasının istendiği bildirildi. [40]

Lübnan

İran'ın Lübnan Büyükelçisi Muhammed Fathali, kanuni sürecin tamamlanmasını müteakip ülkesinin Lübnan'a askeri yardımda bulunacağını açıkladı. Yardım ile ilgili ayrıntı vermeyen Fathali, eğitim ve silah sağlanacağını söyledi. [41]

Mısır

Kuzey Sina ilindeki bir askeri kontrol noktasına 24 Ekim günü gece düzenlenen bombalı saldırıda 30 asker hayatını kaybetti. Saldırıdan sonra Mısır yönetimi Sina Yarımadası'nda üç aylık olağanüstü hal ilan etti. Mısır Dışişleri Bakanlığı da, Gazze Şeridi'ni dünyaya bağlayan Refah Sınır Kapısı'nın kapatılmasına karar verildiğini açıkladı. [42]

Mısır ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) orduları, dokuz ay içinde üçüncü ortak askeri tatbikatı gerçekleştirdiler. Siham'ül Hak adlı tatbikata, Mısır ordusu bünyesinde Mart ayında oluşturulan Hızlı Mukabele Gücü birlikleri de katıldı. İki ülke 2013 Haziran ayında Halife 1 adlı ortak deniz tatbikatı, Mart ayında da Zayed 1 adlı bir deniz - hava tatbikatı gerçekleştirmişti.

Romanya

DDG67 USS Cole destroyeri, 21 Ekim günü Köstence limanını ziyaret etti. [43] Öte yandan ABD Kara Kuvvetleri'nin Avrupa'daki birliklerinin komutanı Orgeneral Walter Piatt, ülkesinin Romanya ile askeri ilişkilerini geliştireceğini ve bu kapsamda 2015 Ocak ayında büyük bir tatbikat düzenleneceğini açıkladı. [44]

ABD Deniz Kuvvetleri'nin Avrupa, Afrika ve Güneybatı Asya bölgelerinden sorumlu komutanlığı CNREURAFSWA, Deveselu'daki donanma destek üssünde Füze Kalkanı Projesi kapsamında hizmet verecek bir üs kurdu. 13 Ekim günü düzenlenen törenle kuruluş faaliyetlerine başlanan üssün 2015'te hizmete girmesi planlanıyor. [45] [46]

Bulgaristan ve Gürcistan'ı ziyaret eden ABD Deniz Kuvvetleri'nin komuta ve kontrol gemisi LCC20 Mount Whitney, 23 Ekim günü Köstence limanını ziyaret etti. [47] Air Forces Daily'nin 25 Ekim tarihli haberine göre, geminin ziyareti sırasında Romen Deniz Kuvvetleri'ne ait IAR330 Puma tipi bir helikopter güvertesine iniş gerçekleştirdi.

Rusya Federasyonu

İsveç'in Stockholm şehri açıklarında sualtında yabancı bir cismin tespit edilmesi üzerine İsveç Deniz Kuvvetleri geniş çaplı bir denizaltı savunma harbi (DSH) harekâtı başlattı. İsveç yetkilileri cismin bir Rus denizaltısı olduğunu iddia ederken Rusya iddiaları reddetti. [48] [49]

Savunma Bakanı Sergey Şoygu 21 Ekim günü, ülkesinin Kutup Bölgesi'ne olan sınır hattı boyunca, Murmansk'tan Çukotka'ya kadar olan bölgede askeri birlikler konuşlandıracağını açıkladı. [50]

Rusya Savunma Bakan Yardımcısı Yuri Borisov, 16 Ekim günü yaptığı açıklamada, Kaliningrad'a kurulan yeni nesil Voronej DM stratejik radar sisteminin Aralık ayında hizmete gireceğini bildirdi. [51]

Rus savunma sanayii, yaklaşık 10 yıllık bir durgunluktan sonra Ortadoğu ve Kuzey Afrika pazarlarına tekrar aktif bir giriş yapmaya hazırlanıyor. [52]

Savunma Bakan Yardımcısı Yuri Borisov, tüm uluslararası yaptırımlara rağmen ülkesinin her türlü askeri araç ve gereci tam bağımsız olarak üretebilecek kapasitede olduğunu açıkladı. [53]

Stratejik Füze Kuvvetleri Sözcüsü Albay İgor Yegorov, kuvvet içinde siber saldırıları tespit ve savuşturma görevi ile "Sopka" adlı siber savaş ekiplerinin kurulduğunu açıkladı. Rus Savunma Bakanlığı ayrıca 2017 yılında bir siber savaş tümeni kuracak. [54]

Jane's Missiles & Rockets'in 14 Ekim tarihli haberine göre, Uzay Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Aleksandır Golovko, Sivastopol'daki Dnepr füze savunma radarının modernize edilerek Rus stratejik hava savunma sistemine entegre edileceğini açıkladı. Golovko ayrıca Kırım'daki Sivastopol ve Yevpatorya'daki birliklerin uydu muharebe sistemleri ile donatılacağını ekledi.

Jane's Missiles & Rockets'ın 14 Ekim tarihli haberine göre, S-400 Triumf (NATO kodu SA-21 "Growler") ve Pantsir S (NATO kodu SA-22 "Greyhound") hava savunma sistemleri ile donatılmış bir alay, Güney Askeri Bölge Komutanlığı sorumluluk sahasındaki Krasnodar'da hizmete başladı. Bu, S-400 hava ve füze savunma sistemi ile donatılmış beşinci alay.

KBP Tasarım Bürosu Baş Tasarımcı Yardımcısı Aleksandır Zubarev, şirketin ürünü olan Pantsir S alçak irtifa hava savunma sistemine on kadar ülkenin ilgi gösterdiğini; Rus Hava - Uzay Savunma Kuvvetleri ve Hava Kuvvetleri'nin 2020 itibariyle 72 sistemi teslim alacağını ve deniz kuvvetleri gemileri için geliştirilen Pantsir M'nin de 2016 yılından itibaren kullanılmaya başlanacağını açıkladı.

Savunma Bakan Yardımcısı Yuri Borisov 16 Ekim günü yaptığı açıklamada, ilhak edilen Kırım'ın Sivastopol şehrinde bulunan tersanelerin, önümüzdeki üç yıl içinde askeri gemi inşa altyapısına dahil edileceğini bildirdi.

Rus Sanayi ve Ticaret Bakanı Denis Manturov 11 Ekim günü yaptığı açıklamada Mistral sınıfı çıkarma gemilerine ilişkin sözleşmenin iptali ile ilgili Fransa'dan ülkesine herhangi bir bildirimin gelmediğini, sözleşmenin aynen yürürlükte olduğunu açıkladı. [55]

Hava Kuvvetleri Komutanı Viktor Bondarev, Yakutistan'daki Tiksi Hava Üssü'nün yeniden inşasının önümüzdeki yıl başlayacağını açıkladı. Üs, 2017 yılından itibaren MiG-31 (NATO kodu "Foxhound") av - önleme uçaklarına ev sahipliği yapacak. [56] Üs, Kutup Bölgesi’nin savunmasından sorumlu. [57] [58] Öte yandan Bondarev, Belarus'un Bobruisk şehrinde Su-27 savaş uçakları için 2016 yılında bir üs kurulacağını açıkladı. [59]

Suhoy şirketinden 15 Ekim günü yapılan açıklamada, Su-34 yeni nesil taktik bombardıman uçaklarından altı adedinin teslimatının gerçekleştirildiği bildirildi. Güney Askeri Bölge Komutanlığı'na bağlı Morozovk 6972'nci Üs'se teslim edilen uçakların gövde numaraları kırmızı 17, 18, 19, 20, 21 ve 22. 01.03.2012 tarihinde imzalanan sözleşme uyarınca üretilecek 92 Su-34'ün ilk altı adedi kısa süre önce teslim edilmişti. Aralık 2008'de imzalanan beş yıllık sözleşme kapsamında üretilen 32 Su-34'ün teslimatı ise 2013 Aralık ayında tamamlanmıştı. [60]

KRET şirketine bağlı Kaluga Bilimsel Araştırma ve Radyo Teknoloji Enstitüsü tarafından geliştirilen Himalaya elektronik harp sisteminin PAK FA T-50 yeni nesil savaş uçağında denemelerine başlandı. [61]

Öte yandan İrkut şirketinden 13 Ekim günü yapılan bir açıklamada, Suhoy Su-30 taktik savaş ve Yakovlev Yak-130 jet eğitim uçaklarından 2015 yılında Rus Hava Kuvvetleri'ne otuzar adet teslim edileceği bildirildi. [62]

Rostvertol şirketinden 10 Ekim günü yapılan açıklamada, Mil Mi-8TV-5-1 genel maksat helikopterlerinden yeni bir kafilenin teslimatının gerçekleştirildiği bildirildi. [63] Aynı gün Suhoy şirketi de Su-30M2 ve Su-35 savaş uçaklarının teslimatını gerçekleştirdi. [64]

Rostvertol şirketi, Mi-38 yeni nesil çok işlevli helikopter projesinde dördüncü prototipin ilk uçuşunu gerçekleştirdi. 38014 seri numaralı prototip, 16 Ekim günü Kazan şirketinin uçuş test merkezinden havalandı. [65]

Jane's Defence Industry'nin 16 Ekim tarihli haberine göre, Kazakistan'da konuşlu 405 Numaralı Uçak Tamir Tesisi, 2016 yılından itibaren Kamov şirketi lisansı ile Ka-226T hafif genel maksat helikopteri üretimine başlayacak.

Rostec şirketi ile Çinli China Aerospace Science and Technology Corporation (CASC) şirketleri 13 Ekim günü, havacılık ve uzay teknolojilerinin ortak geliştirme, ticarileştirme ve pazarlaması hususlarını kapsayan bir işbirliği anlaşması imzaladı.

Rus basınında 13 Ekim günü çıkan haberlere göre Savunma Bakanlığı Nevski Tasarım Bürosu'na bir adet Proje 11711 sınıfı amfibi çıkarma gemisi siparişi verdi. Projenin ilk gemisi olan Ivan Gren 2004 yılında kızağa konup 2012 yılında denize indirilmişti.

Proje 21820 sınıfı Lieutenant Rimski Korsakov çıkarma gemisi Yaroslavski Tersanesi'ndeki inşasının tamamlanmasından sonra seyir denemelerine başladı. Gemi, Baltık Filosu'nda hizmete girecek. [66] Öte yandan Rus Federal Güvenlik Dairesi FSB, Yaroslavski Tersanesi'ne dört adet Proje 12260 Yastreb sınıfı hızlı müdahale botu siparişi verdi. Sözleşme kapsamında teslimatlar 2016 ortasında tamamlanacak. [67]

Itar TASS haber ajansının haberine göre Hindistan, Rusya ile ilave üç adet Talwar sınıfı firkateyn tedariği için sözleşme görüşmeleri yürütüyor. [68]

Hindistan'ın, Rus yapımı T-90S ana muharebe tanklarının mühimmatının tükenmek üzere olduğu ve yurtiçinde bu tanklar için mühimmat üretimi yapılamadığı için, yeni alımlarda Rusya'nın %20 oranında şişirilmiş fiyat ve teslimat şartlarına boyun eğmeye mecbur kaldığı bildirildi. [69]

Jane's Defence Industry'nin 16 Ekim tarihli haberine göre, hava ve füze savunma sistemleri üreticisi Almaz Antey şirketi, radar sistemleri geliştiricisi RTI Sistemi şirketini satın almayı değerlendiriyor.

Jane's Defence Weekly'nin 16 Ekim tarihli haberine göre, Belaruslu Minsk Tekerlekli Traktör Fabrikası (MZKT) ile Rus Rostec şirketleri arasında yürütülen birleşme görüşmelerinin, "görüş ayrılıkları" nedeniyle dondurulduğu açıklandı.

Suriye

Oryx Blog adlı internet sitesi, Suriye'deki El Hara yakınlarında bulunan ve "Merkez S" adlı Rus elektronik istihbarat tesisinin, sadece Rus değil, İran ELINT / SIGINT sistem ve personeline de ev sahipliği yaptığını yazdı. Siteye konuşan ve halen Türkiye'de sığınmacı olarak bulunan adının açıklanmasını istemeyen bir Suriye ordu mensubu, tesise sık giriş - çıkış yaptığı 2006 - 2007 yıllarında Ruslar'a ilaveten çok sayıda İranlı da gördüğünü ifade etti. [70]

The Long War Journal sitesinde Bill Roggio ve Caleb Weiss imzası ile yayınlanan bir analize göre Suriye'de İç Savaş'ın başlangıcından bu yana Suriye ve Irak'ta kurulan Cihatçı örgüt eğitim kamplarının sayısı 30'u geçti. 2012'den bu yana Suriye'de 28, Irak'ta 10 adet kamp tespit edilmiş bulunuyor. [71]

IŞİD'in saldırılarını yoğunlaştırdığı Kobani'de yerel halk kitleler halinde Türkiye'ye göç etti. Bölgede IŞİD ile çatışan Kürt PYD örgütü, Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi'nden askeri destek alındığı iddialarını yalanladı. [72]

ABD ve müttefikleri 13 - 14 Ekim tarihlerinde Kobani civarındaki IŞİD unsurlarına 22 adet hava saldırısı düzenledi. Bombardımanda karargâh olarak kullanılan bir bina, bir kamyon, bir zırhlı araç ve bir araba tahrip edildi. 14 Ekim'de Deyr'i Zor'a düzenlenen bombardımanda da bir seyyar petrol rafinerisi vuruldu. 14 - 15 Ekim tarihlerinde de yine Kobani’de 18 hedef vuruldu.

15 - 16 Ekim günlerinde ABD güçleri tarafından Kobani'de altı, Şadadi'de bir hava saldırısı düzenlendi. Saldırılarda Kobani'deki IŞİD mevzileri, karargâh olarak kullanılan binalar ve zırhlı araçlar vurulurken Şadadi'deki yakıt tankerleri, pompa istasyonu ve seyyar rafineri imha edildi.

21 - 22 Ekim günleri Kobani'ye düzenlenen bombardımanda toplam altı sortide iki araç, bir bina ve bir ikmal merkezi imha edildi. 22 - 23 Ekim'de düzenlenen hava saldırılarında Kobani ile Deyr'i Zor'daki IŞİD mevzi ve araçları hedef alındı. 23 - 24 Ekim'de ise Kobani çevresindeki IŞİD mevzilerine altı hava saldırısı düzenlendi. Bombardıman uçakları ve İHA'ların kullanıldığı saldırılarda üç militan grubu ve bir araç imha edildi.

Esad rejimine bağlı kuvvetler, Rus yapımı UR-77 Meteorit mayınlı alan temizleme aracı kullanırken görüntülendi. Söz konusu paletli zırhlı aracın Rusya ve Angola dışında bilinen başka bir kullanıcısı bulunmuyordu. [73]

Ukrayna

Adının açıklanmasını istemeyen bir NATO yetkilisi AFP haber ajansına, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in açıklamasına rağmen Rus askeri birliklerinin Ukrayna sınırından kayda değer herhangi bir geri çekilmesinin gözlemlenmediğini açıkladı.

Yunanistan

Yunan Kathimerini gazetesi, Yunanistan'ın ABD ile, Yunan Hava Kuvvetleri envanterindeki F-16 savaş uçaklarından 6 - 8 adedinin Bulgaristan'a satılması, bunların yerine de ABD Hava Kuvvetleri'nden daha yeni F-16'ların kiralanması hususlarında görüştüğünü yazdı. [74]

Yunan Deniz Kuvvetleri'ne ait Tip 209 / 1200 tipi S118 Okeanos denizaltısı, 20 Ekim günü tekrar hizmete girdi. Denizaltı, Neptune II projesi ile kapsamlı bir modernizasyona tabi tutulmuş, gövdesi uzatılarak havadan bağımsız tahrik sistemi eklenmişti. Neptune II projesinin 2009 yılında iptal edilmesinden bu yana bot, modernizasyonun yapıldığı Skaramanga Tersanesi'nde kesin kabulü beklemekteydi. [75] Öte yandan Tip 214 denizaltı projesinin ikinci botu S121 Pipinos için 14 Ekim günü denize iniş ve isim koyma töreni gerçekleştirildi. Pipinos, sınıfın diğer iki denizaltısı ile birlikte Skaramanga Tersanesi'nde 2007 yılında bu yana hizmete girmeyi bekliyor. [76] [77]

Yunan Hava Kuvvetleri, Araxos'taki 116'ncı Üs'te 17 Ekim günü düzenlenen bir törenle Vought A-7 Corsair II taktik taarruz uçaklarını resmen emekliye ayırdı. 336'ncı Üs, 335'nci Üssün F-16C/D Block 52+ uçaklarının yarısını alarak uçuşlarına devam edecek. [78]

Jane's Defence Industry'nin 23 Ekim tarihli haberine göre Yunan hükümeti, sene başında Ernst & Young'un kayyum olarak atandığı devlete ait Yunan Araç Sanayii (ELVO; Ελληνικη Βιομηχανια Οχηματων; ΕΛΒΟ) şirketinin taşınır ve taşınmaz mallarının satışına başladı.

ABD Deniz Kuvvetleri'ne ait DDG80 Roosevelt destroyeri, 24 Ekim günü Girit'in Suda limanını ziyaret etti. [79]

[1] "Greece poised to sell some of its F-16 fighters to Bulgaria": http://www.focus-fen.net/news/2014/10/11/351142/greece-poised-to-sell-some-of-its-f-16-fighters-to-bulgaria.html

[2] "USS Mount Whitney Leaves Burgas, Bulgaria": http://navaltoday.com/2014/10/27/uss-mount-whitney-leaves-burgas-bulgaria/

[3] "USS Mount Whitney Pays Visit to Batumi, Georgia": http://navaltoday.com/2014/10/15/uss-mount-whitney-pays-visit-to-batumi-georgia/

[4] "US Warship Arrives in Georgia as Tensions Rise Over Ukraine": http://www.defensenews.com/article/20141014/DEFREG01/310140025

[5] "USS Mount Whitney Shares Knowledge with Georgian Coast Guard": http://navaltoday.com/2014/10/17/uss-mount-whitney-shares-knowledge-with-georgian-coast-guard/

[6] "USS Mount Whitney Leaves Batumi, Georgia": http://navaltoday.com/2014/10/20/uss-mount-whitney-leaves-batumi-georgia/

[7] "US to Simultaneously Train Iraqi Forces, Free Syrian Elements": http://en.ria.ru/world/20141016/194133969/US-to-Simultaneously-Train-Iraqi-Forces-Free-Syrian-Elements.html

[8] "New Iraqi Defense Minister Vows To Probe Army Debacle in IS Assault": http://www.defensenews.com/article/20141021/DEFREG04/310210054

[9] Bilgi notu için bkz: http://dsca.mil/sites/default/files/mas/iraq_14-38.pdf

[10] "US State Department Approves New Tank Ammo Sale to Iraq": http://www.defensenews.com/article/20141021/DEFREG04/310210056

[11] "Opération Chammal : Au cœur d’une mission de reconnaissance dans la profondeur à bord de l’avion de patrouille maritime Atlantique 2": http://www.defense.gouv.fr/actualites/operations/operation-chammal-au-caeur-d-une-mission-de-reconnaissance-dans-la-profondeur-a-bord-de-l-avion-de-patrouille-maritime-atlantique-2

[12] "UK To Add Reapers to Air Power Operating in Iraq": http://www.defensenews.com/article/20141016/DEFREG01/310160025

[13] "RAF Reapers to operate over Iraq": http://www.flightglobal.com/news/articles/raf-reapers-to-operate-over-iraq-404840/

[14] "Spain To Train Iraqi Troops To Fight Islamic State": http://www.defensenews.com/article/20141019/DEFREG01/310190008

[15] "ISIS shoot down second Iraqi Helicopter": http://howtoflyahelicopter.com/isis-shot-down-second-iraqi-helicopter/

[16] "FN-6 MANPADS used in shooting 2 IQAF aircrafts in Beiji in Salahuddin province": http://www.asiandefencenews.com/2014/10/fn-6-manpads-used-in-shooting-2-iqaf.html

[17] "Iraq and Syria Operations Against ISIL Designated as Operation Inherent Resolve": http://www.centcom.mil/en/news/articles/iraq-and-syria-ops-against-isil-designated-as-operation-inherent-resolve

[18] "US-led Strikes Kill 'Several Hundred' as Iraq, Kurds Battle Islamic State": http://www.defensenews.com/article/20141015/DEFREG04/310150052

[19] "Islamic State patrols town north of Baghdad": http://www.longwarjournal.org/threat-matrix/archives/2014/10/islamic_state_patrols_town_nor.php

[20] "China, Iran Rapprochement Needs Closer Military Ties: Chinese Defense Minister": http://en.ria.ru/world/20141023/194488974/China-Iran-Rapprochement-Needs-Closer-Military-Ties-Chinese.html

[21] "Boeing Sells First Plane Parts to Iran After 35 Years": http://www.defense-aerospace.com/cgi-bin/client/modele.pl?shop=dae&modele=release&prod=158211&cat=3

[22] "Iran mass-produces “Hafez” radar system": http://en.trend.az/iran/politics/2323516.html

[23] "Missile boat crisis ends as Germany gives Israel $382 million discount ": http://nosint.blogspot.com.tr/2014/10/missile-boat-crisis-ends-as-germany.html

[24] "Israeli Firm Adapts Iron Dome for Intercepts at Sea": http://www.defensenews.com/article/20141027/DEFREG04/310270011

[25] "Rafael extends Iron Dome C-RAM to the naval domain": http://defense-update.com/20141026_c-dome.html

[26] "Israel seals long-delayed $144 million missile deal with India": http://www.haaretz.com/news/diplomacy-defense/.premium-1.622449

[27] "India chooses Israel over US for $525M missile deal": http://www.defensenews.com/article/20141027/DEFREG03/310270013

[28] "Two Advanced New IAI Maritime Surveillance Radars to Be Displayed at Euronaval": http://jewishbusinessnews.com/2014/10/21/two-advanced-new-iai-maritime-surveillance-radars-to-be-displayed-at-euronaval/

[29] "Bell Helicopter, IAI Announce Cooperative Agreement": http://www.defense-aerospace.com/cgi-bin/client/modele.pl?shop=dae&modele=release&prod=157998&cat=3

[30] "RMMO ve Savunma Bakanlığı teyakkuzda": http://www.kibrispostasi.com/index.php/cat/58/news/143486/PageName/GUNEY_KIBRIS

[31] "RMMO Kırmızı Alarmda": http://www.kibrisgazetesi.com/?p=554447

[32] "Barbaros krizi: RMMO alarm seviyesini yükseltti": http://www.kibrispostasi.com/index.php/cat/58/news/144782/PageName/GUNEY_KIBRIS

[33] "Cyprus Cries Foul as Turkish Vessel Enters Waters": http://www.defensenews.com/article/20141020/DEFREG01/310200023

[34] "Rum basınından Türkiye'ye iğrenç benzetme": http://www.denizhaber.com.tr/rum-basinindan-turkiyeye-igrenc-benzetme-haber-58329.htm

[35] "EU Leaders Seriously Concerned at Cyprus, Turkey Tensions": http://www.defensenews.com/article/20141023/DEFREG01/310230038

[36] "Kıbrıs açıkları tatbikat alanına dönecek": http://www.haberyurdum.com/dunya/kibris-aciklari-tatbikat-alanina-donecek-h570375.html

[37] "Akdeniz’de Türkiye’ye misilleme tatbikatı": http://www.arcaajans.com/haber/dunya/akdeniz-de-turkiye-ye-misilleme-tatbikati/466420/

[38] "Rusya, Rum Yönetimi ile savunma anlaşması imzalamaya hazır": http://www.7deniz.net/rusya-rum-yonetimi-ile-savunma-anlasmasi-imzalamaya-hazir/

[39] "Fokaidis savunma stratejilerinin güncellenmesi gerektiğine işaret etti": http://www.kibrispostasi.com/index.php/cat/58/news/143323/PageName/GUNEY_KIBRIS

[40] "Orunda sakinleri bölgedeki RMMO kışlasının taşınmasını istiyor": http://www.kibrispostasi.com/index.php/cat/58/news/141723/PageName/GUNEY_KIBRIS

[41] "Tehran to Send Military Aid to Lebanon as It Gets Through Legal Procedures: Iranian Envoy": http://en.ria.ru/world/20141014/194087702/Tehran-to-Send-Military-Aid-to-Lebanon-as-It-Gets-Through-Legal-Procedures.html

[42] "Sina'ya tampon bölge": http://t24.com.tr/haber/sinaya-tampon-bolge,275455

[43] "USS Cole Docks in Constanta, Romania": http://navaltoday.com/2014/10/22/uss-cole-docks-in-constanta-romania/

[44] "US To Increase Military Exercises in Romania: US Army General": http://en.ria.ru/military_news/20141017/194182368/US-To-Increase-Military-Exercises-in-Romania-US-Army-General.html

[45] "US Navy Establishes New Base in Romania": http://navaltoday.com/2014/10/13/us-navy-establishes-new-base-in-romania/

[46] "Navy Establishes New Base in Romania": http://www.defense-aerospace.com/cgi-bin/client/modele.pl?shop=dae&modele=release&prod=157904&cat=3

[47] "USS Mount Whitney, USS Cole Leave Constanta, Romania": http://navaltoday.com/2014/10/23/uss-mount-whitney-uss-cole-leave-constanta-romania/

[48] "Sweden Hunts Suspected Foreign Submarine Off Stockholm Coast": http://www.defensenews.com/article/20141017/DEFREG01/310170026

[49] "Mystery Deepens Over Reported Russian Sub in Sweden": http://www.defensenews.com/article/20141019/DEFREG01/310190012

[50] "Russia Plans to Deploy Troops Along Entire Length of Arctic Border": http://en.ria.ru/military_news/20141021/194390320/Russia-Plans-to-Deploy-Troops-Along-Entire-Length-of-Arctic.html

[51] "Russia to Put Kaliningrad Missile Defense Radar on Full Combat Duty in December": http://en.ria.ru/military_news/20141015/194122624/Russia-to-Put-Kaliningrad-Missile-Defense-Radar-on-Full-Combat.html

[52] "Russia Making Major Push Into Mideast Market": http://www.defensenews.com/article/20141018/DEFREG04/310180029

[53] "Russia Capable of Manufacturing All Military Products Independently: Defense Ministry": http://en.ria.ru/military_news/20141016/194168609/Russia-Capable-of-Manufacturing-All-Military-Products.html

[54] "Russian Strategic Missile Forces Create Cybersecurity Units: Defense Ministry": http://en.ria.ru/military_news/20141016/194157367/Russian-Strategic-Missile-Forces-Create-Cybersecurity-Units.html

[55] "Delivery Schedule for Mistral Warship Unchanged: Russian Minister": http://en.ria.ru/world/20141014/194059746/Delivery-Schedule-for-Mistral-Warship-Unchanged-Russian-Minister.html

[56] "Russia to base interceptors, front-line warplanes at Yakutia airfield from 2017": http://en.itar-tass.com/russia/754466

[57] "Russia to Base MiG-31 Interceptors at Arctic Airfield: Air Force Commander": http://en.ria.ru/military_news/20141015/194110681/Russia-to-Base-MiG-31-Interceptors-at-Arctic-Airfield-Air-Force.html

[58] "Russia Is Deploying Its Fastest Interceptors To The Arctic Full-Time": http://foxtrotalpha.jalopnik.com/russia-is-deploying-its-fastest-interceptors-to-the-arc-1647183496

[59] "Russian Su-27 Airbase to Be Set Up in Belarus in 2016: Air Force Chief": http://en.ria.ru/military_news/20141015/194098896/Russian-Su-27-Airbase-to-be-Set-Up-in-Belarus-in-2016-Air-Force.html

[60] "Russian Aviation Regiment Receives New Su-34 Fighter-Bombers": http://en.ria.ru/military_news/20141017/194194493/Russian-Aviation-Regiment-Receives-New-Su-34-Fighter-Bombers.html

[61] "Russia's Fifth-Generation Fighter Receives First Sets of New Electronic Warfare System": http://www.defense-aerospace.com/cgi-bin/client/modele.pl?shop=dae&modele=release&prod=158125&cat=3

[62] "Russia's Irkut to Deliver 60 Combat Jets to Russian Military in 2015: Company": http://en.ria.ru/military_news/20141013/194028037/Russias-Irkut-to-Deliver-60-Combat-Jets-to-Russian-Military-in.html

[63] "Russian Helicopters Delivers Mi-8MTV-5-1s to Russian Defence Ministry": http://www.defense-aerospace.com/cgi-bin/client/modele.pl?shop=dae&modele=release&prod=157889&cat=3

[64] "Sukhoi Handed Over A Batch of Su-35 and Su-30M2 Aircraft to the Ministry of Defense": http://www.defense-aerospace.com/cgi-bin/client/modele.pl?shop=dae&modele=release&prod=157900&cat=3

[65] "Russian Helicopters' Mi-38 Pre-Series Production Prototype Makes First Flight": http://www.defense-aerospace.com/cgi-bin/client/modele.pl?shop=dae&modele=release&prod=158127&cat=3

[66] "Russian Navy’s New Landing Craft Starts Sea Trials": http://navaltoday.com/2014/10/14/russian-navys-new-landing-craft-starts-sea-trials/

[67] "Russia Orders Project 12260 Yastreb Speedboats": http://navaltoday.com/2014/10/14/russia-orders-project-12260-yastreb-speedboats/

[68] "Russia offers India 3 additional Talwar class frigates": http://in.rbth.com/economics/2014/10/20/russia_offers_india_3_additional_talwar_class_frigates_39143.html

[69] "India Gives In to Russia's Terms For High-Priced Tank Ammunition": http://www.defensenews.com/article/20141021/DEFREG03/310210050

[70] "The espionage triangle, Iran's involvement in the Russian espionage facilities in Syria": http://spioenkop.blogspot.com.tr/2014/10/the-espionage-triangle-irans.html

[71] "Jihadist training camps proliferate in Iraq and Syria": http://www.longwarjournal.org/archives/2014/10/jihadist_training_ca.php

[72] "Kobani Locals Deny Receiving Military Aid From Iraqi Kurds": http://en.ria.ru/military_news/20141014/194070530/Kobani-Locals-Deny-Receiving-Military-Aid-From-Iraqi-Kurds.html

[73] "UR-77s in Syria, a force to be reckoned with?": http://spioenkop.blogspot.com.tr/2014/10/ur-77s-in-syria-force-to-be-reckoned.html

[74] "Greece poised to sell some of its F-16 fighters to Bulgaria": http://www.ekathimerini.com/4dcgi/_w_articles_wsite1_1_10/10/2014_543634

[75] "Hellenic Navy Submarine OKEANOS Launched": http://navaltoday.com/2014/10/22/hellenic-navy-submarine-okeanos-launched/

[76] "VIDEO: Hellenic Navy’s New Sub Named PIPINOS": http://navaltoday.com/2014/10/14/video-hellenic-navys-new-sub-named-pipinos/

[77] Törenin videosu için bkz: http://www.youtube.com/watch?v=tvkCMAqI8-4

[78] "The A-7 Corsair II Finally Takes Its Last Flight After 49 Years": http://foxtrotalpha.jalopnik.com/the-a-7-corsair-ii-has-finally-takes-its-last-flight-af-1651178309

[79] "Souda Bay, Crete Hosts USS Roosevelt": http://navaltoday.com/2014/10/27/uss-roosevelt-visits-souda-bay-crete/

↧

Tank, Tank Tasarımı ve Tankı Tasarlayanlar

November 9, 2014, 1:33 pm

≫ Next: Palavra Dedektörü: Uçaksavarı Kıtalararası Füzeye Dönüştürmek!

≪ Previous: Dört Deniz Bülteni - Ekim 2014

Perşembe günü (6 Kasım) Gazi Üniversitesi Otomotiv Mühendisliği bölümü bünyesindeki Otomotiv Bilim ve Teknoloji Topluluğu kulübünün davetlisi olarak "Ana Muharebe Tankı Tasarımı" başlıklı bir konferans verdim. Konferansa ilgi beklediğimden de yüksekti. Bu beni hem çok memnun etti hem de heyecanlandırdı.

Konferansta tankın tarihçesi, tasarımını belirleyen parametreler ve tank tasarımının geleceği üzerine genel bir çerçeve çizmeye çalıştım. Konu oldukça kapsamlı ve karmaşık, dolayısıyla tankla ilgili her şeyi 1 saat gibi bir sürede aktarmak mümkün değildi. Bunun yerine, öğrencilere tank tasarımının ana hatlarını, tankı oluşturan bileşenleri ve bunların birbirleri ile ilişkilerini anlatmaya çalıştım.

Tank, gerek otomotiv sanayii ile ilişkisi, gerek görsel özellikleri gerekse de heybeti ile savunma teknolojilerine meraklıların en çok ilgisini çeken platformlardan. Kara muharebesindeki sonuç alıcı niteliği nedeniyle de modernizasyon ve tedarik programlarının öncelik listesinde üst sıralarda yer alıyor. Nitekim Türkiye'nin de savunma projeleri arasında en önemli ve iddialılarından biri, Milli İmkânlarla Ana Muharebe Tankı Üretimi (MİMTÜ) projesiyle geliştirilen Altay. Altay'ın halen prototip testleri devam etmekte.

Konferansa ilgi duyan öğrencilerin önemli bir kısmı birinci ve ikinci sınıfa devam ediyordu. Bunun da üzerime ayrıca bir sorumluluk yüklediğini hissettim. Zira Türk savunma sanayii kritik bir yol ayrımına doğru ilerlemekte. Eğer insan kaynakları hızla hem nitelik hem de nicelik bakımından geliştirilmezse bütün kazanımların heba olması işten bile değil.

Zira çok sayıda ve iddialı projeleri gerçekleştirmek, sürdürmek ve geliştirmek için gerekli insan kaynağına sahip değiliz. Eğer kazanımları geliştirerek korumak için nitelikli insan kaynağına yatırım yapılmazsa, Türkiye bir prototipler cenneti olabilir. Tank özelinden gidecek olursak:

Bir tankın hareket kabiliyetini tanımlayan ana alt sistemler motor, aktarma organı (transmisyon), hız düşürücü (tork konvertör), cer dişlisi, süspansiyon ve palettir. Bu bileşenlerin her biri ayrı bir uzmanlık alanıdır. Tankın teknik ve taktik isterleri nedeniyle bu sistemlerden beklenen performans her geçen dönem daha da artmakta ve zorlayıcı olmaktadır. Dolayısıyla bu sistemlerin her birini, bir tankın maruz kalacağı ortam ve performans koşularına dayanabilecek şekilde üretebilecek makina, metalürji ve elektronik mühendisliği birikimine sahip olan ülke sayısı düşmektedir. Başka bir ifade ile günümüzde sayılan bu sistemleri üretebilecek kapasite ve birikime sahip ülke sayısı bir elin parmağını geçmemektedir.

Çünkü bu bir avuç ülke, 80, 90 yıldır tank üretmekte, savaşlarda kullanmakta, alınan dersler ışığında geliştirmekte, mühendislik altyapı ve birikimini geliştirmektedir. Bugün dünyanın en gelişmiş tankları kabul edilen Leopard 2, M1, T-90 gibi tankların her bir alt sistem ve parçasında 20'nci yüzyılın neredeyse tüm savaşlarının, teknoloji ve bilim birikiminin izi bulunmaktadır. Bu tankları üreten ülkeler, sıfırdan tank geliştirmemiş, otomotiv ve ağır makina sanayilerinin birikimi ve potansiyeli ile tank geliştirmişlerdir.

Bu tanklarla rekabet edebilecek kapasitede bir ürün ortaya çıkarmaya çalışmış Türkiye ise, lisans altında üretime dayalı otomotiv sanayii ve daha önce ulusal bir tank kapsamlı modernizasyon ve üretimine imza atmamış savunma sanayii ile MİMTÜ projesine soyunmuştur. Diğer tank üreticisi ülkelerle arayı kapatmak için tek yol, ArGe, inovasyon ve öğrenmeye yatırım yapmaktır.

Zira kritik teknolojiler transfer edilmez, paylaşılmaz ya da öğretilmez. Transfer edilir gibi, paylaşılır gibi ya da öğretilir gibi yapılır. Ama hiçbir şirket, bir tank namlusunu nasıl döktüğünü ya da stabilizasyon sistemini nasıl geliştirdiğini, dost ve kardeş bile olsa başka bir ülke ile paylaşmaz. Her koyun kendi bacağından asılır. Her ülke, kritik teknoloji ve bilgi birikimini kendi kurmak ve geliştirmek zorundadır. Ve bunu bağımsız bir şekilde başarmak zorundadır.

Yani çözüm, bu konularda araştıran, düşünen, yazan - çizen, proje çizen, üretim yapan insan sayısını artırmaktır. Eğer Türkiye ana muharebe tankından uyduya, savaş gemisinden jet savaş uçağına neredeyse tüm savunma sistemlerini kendi başına geliştirmek, üretmek istiyorsa buna mecburdur. Savunma sanayiine ilgi duyan mühendis sayısının artması bunun için başlangıçtır. Örneğin tank için makina, metalurji, otomotiv mühendisliği gibi dallardaki öğrenciler araştırmaya, proje geliştirmeye, sektör şirketlerinde staj yapmaya teşvik edilmelidir.

Treni tamamen kaçırmış durumda değiliz. Teknolojinin gelişme hızı nedeniyle bazı alanlarda, gelişmiş ülkelerle aynı şeyleri aynı anda öğrenen konuma gelebiliyoruz. Geliştirilen teknik ve teknolojiler bu ülkeler kadar olduğu için bizim için de yeni oluyor. Burada öğrenme, özümseme ve üretim hızını artırabilirsek açığı hızla kapatabiliriz.

Burada da iş, bu açığı kapatacak mühendislerden ve bilim adamlarından bolca yetiştirmeye düşüyor.

↧

Palavra Dedektörü: Uçaksavarı Kıtalararası Füzeye Dönüştürmek!

December 23, 2014, 1:56 am

≫ Next: Sonuçsuz Kalmış Bir Havacılık Sanayii Girişimi: Pinto'nun Türkiye Macerası

≪ Previous: Tank, Tank Tasarımı ve Tankı Tasarlayanlar

Siyah Gri Beyaz'da yazı frekansını artırmak için bir "hinlik" düşündüm: Basın takibi. Başta günlük basın olmak üzere, savunma ve güvenlik alanındaki haber ve makalelerdeki yanlış bilgi, propaganda ya da vahim hataları elimden geldiğince tespit edip ifşa etmeye çalışacağım. F-16 resmi yerine Mirage koymak gibi (malesef) vahim sınıfına sokamadığım hatalardan ziyade safsata, abartı ya da okuyucuya psikolojik harp niteliği taşıyan çöpleri hedefliyorum.

Türk basınının içinde bulunduğu lağım çukuru, bana bol malzeme vereceğe benziyor.

İlk örneğimiz, hükümet bültenlerinden Haber7.com sitesinden

Haber7.com sitesinin Ekonomi bölümünde 22.12.2014 tarihinde "Kıtalararası Yerli Füze İçin Kritik Pazarlık" başlıklı bir haber yayınlandı. "Uzun menzilli füze çalışmalarına hız veren Türkiye, hava savunma sistemi ile ilgili kararını kısa bir süre içinde vermeye hazırlanıyor." alt başlığı ile verilen haber, Savunma Sanayii Müsteşarlığı (SSM) tarafından yürütülen Uzun Menzilli Bölge Hava ve Füze Savunma Sistemi Projesi'ne ilişkin.

Haber metni yakından incelendiğinde bir parti propaganda bülteni şeklinde kurgulanmış olduğu görülüyor. Öne çıkarılan hususlar, yerli savunma sanayiinde yapılan atılım, bu atılımların yabancı ülkelerin baskı ve engellemelerine karşı başarılmış olduğu, Çin tercihinin bu baskılara karşı bir meydan okuma niteliği taşıdığı ve tüm engellemelere karşın projede imza aşamasına gelindiği şeklinde özetlenebilir.

Haberin, tabiri caizse iyice "uçtuğu" kısımlar ise, Çin'den transfer edilecek füze teknolojisinin, "milli kıtalararası füze üretiminde kilometre taşı olacağı" iddiası. Bu ve benzeri abartılı iddialar, adı açıklanmayan "askeri uzmanlara" dayandırılıyor.

Analiz

Haberin, siyasi bir propaganda malzemesi olarak kurgulandığı açık. Haberi yazanlar bunu yaparken kamuya yanlış, yanıltıcı ve yönlendirici bilgi vermekten de çekinmemiş. Haberi bir propaganda metnine dönüştüren bu parçaları şu şekilde özetleyebiliriz:

1. Batının her türlü engelleme girişimine rağmen uzun menzilli hava savunma füzesi ihalesinde 3.4 milyar dolarla en uygun teklifi veren Çin’li firmayla görüşmelerde sona gelindi

Bu cümlede "engelleme" ile kastedilenin ne olduğu çok açık değil. Eğer bu projenin hayata geçirilmesi Batı tarafından engelleniyor denilmek istendiyse, bu mantık dışı. Çünkü söz konusu ihalenin diğer adaylar Fransız - İtalyan konsorsiyumu ve ABD. Eğer Batı'nın, projenin Çin'e verilmesini engelleme çabalarından bahsediliyorsa, bu mantıklı olabilir. Ancak burada şöyle bir husus var: Bu denli büyük çaplı ve stratejik önemi yüksek bir ihalede hangi aday seçilirse seçilsin diğerleri şansını sonuna kadar zorlayacak ve imzanın atılmasını engellemeye çalışacaktır. Kaldı ki, ABD başta olmak üzere NATO'nun, Çin seçimine ilişkin teknolojik, askeri ve siyasi itirazları malum. Bu durumda, bu tarz engelleme ve kulis faaliyetlerini; Türkiye'nin ulusal savunmasını inşa etme çabalarını baltalama girişiminden ziyade, stratejik ve politik eksende değerlendirmek daha doğru olacaktır.

Ancak hakkını teslim etmek gerekir: Haber metninin belki de tek doğru bilgisi, söz konusu ihalenin uzun menzilli bir hava savunma sistemine ilişkin olduğu. Proje, Türkiye'nin kemikleşmiş hava savunma sistemi zafiyetinin uzun menzil / yüksek irtifa katmanını doldurmayı hedefliyor. Alçak ve orta irtifa katmanlarına yönelik ise milli projeler devam etmekte.

2. Teknoloji transferine sıcak bakan Çinli CPMIEC firmasının teklifi kabul görürse, ilk üretim sonrası savunma sanayimiz kıtalar arası milli füze üretme teknolojisine erişmiş olacak.

Safsata. Öncelikle söz konusu ihale şartnamesi çok kapsamlı bir teknoloji transferi içermiyor; bu hususu 2013 yılında düzenlediği basın toplantısında bir önceki Savunma Sanayii Müsteşarı Murad Bayar da ifade etmişti.

Kıtalararası füze, menzili 5,500km'den fazla füzelere verilen sınıflandırmadır. Bu mesafelere ulaşacak füzelerin konvansiyonel, yani klasik tipte harp başlığı taşımaları bir anlam ifade etmez. Başka bir deyişle kıtalararası füzeler, yapıları gereği nükleer başlık taşıyan füzelerdir. Bu tip stratejik silahların üretim teknolojileri: 1. Paylaşılmaz, 2. Hava savunma füzesi projesi ile bu tipteki bir teknolojiye erişim sağlanmaz. 3. Türkiye'nin kıtalararası balistik füze üretme hedefinin olduğu meçhuldür.

3. ATAK helikopterleri, milli savaş gemisi MİLGEM, 4. jenerasyon Altay tankı, insansız hava araçları, milli piyade tüfeği ve daha pek çok gelişmiş silahla Türk Silahlı Kuvvetleri’nin savunma ve saldırı kapasitesini artıran AK Parti Hükümeti, parasal karşılığı olmayan deneme yanılma yöntemleri ile ulaşılabilecek uzun menzilli füze teknolojisine erişim için ilk adımı atıyor.

Cümlenin ilk kısmı siyasi propaganda. Bahsedilen projelerden ATAK'ta 9 adet düşük kabiliyetli ön üretim modeli olan T129A yeni hizmete girdi; MilGem projesinde ilk iki prototip gemi hizmette, Altay tankının prototip testleri ve geliştirme çalışmaları devam ediyor, İHA projelerinde Anka henüz geliştirme aşamasında, Bayraktar taktik İHA'sı yeni hizmete girdi; milli piyade tüfeğinde ise kısıtlı ön seri üretim kafilesi teslim edildi. Ciddi bir atılım ya da kabiliyet kazanımından bahsedilebilir ancak bahsi geçen projeler henüz "savunma ve saldırı kapasitesini artıracak" boyuta erişmemiştir. Ancak bu kısım yine de hoş görülebilir propaganda maksatlı olduğu için.

Ancak ipler, "parasal karşılığı olmayan deneme yanılma yöntemleri" kısmında kopuyor. Tipik bir Türk gazeteci cehaleti vakası. Bilim ve teknoloji deneme - yanılma ile ilerler. Bahsi geçen projeler ve sayısız fazlası, hatalar, bu hatalardan çıkarılan dersler, denemeler ve yanılmalar ile hayata geçmiştir. Cümle ile okuyucuya "deneme yanılma yapsak çok para gidecek, sonuçsuz kalacak, Çin bize kıtalararası füze teknolojisi veriyor" mesajı iletilmiş. Son derece tehlikelidir. Halkı bilimden ve bilimsel düşünmeden soğutmak suçtur (daha doğrusu suç olmalıdır)

4. Savunma çevreleri bazı bürokratların Çinli firmadan vazgeçilmesi için kulis çalışması yaptığını ifade ediyor.

Burada, Çin harici bir çözümün, örneğin son günlerde sıklıkla ifade edilmeye başlanan SAMP/T çözümünün seçilmesi durumunda, bunu belli odaklara ya da kulislere bağlama maksatlı bir ifade görülüyor. İlginç bir cümle. Siyasi otoritenin Çin çözümü üzerinde ısrar ettiği ve haberi bu doğrultuda yazdırmış olduğunu düşündürtüyor.

5. Ortak üretimin tamamlanmasından sonra katedilecek her aşamanın milli kıtalararası füze üretiminde kilometre taşı olacağını kaydeden askeri kaynaklar, yerli sanayinin bu sayede kaybettiği 50 yılı geri alabileceğine dikkat çekti.

Milli kıtalararası füze kısmı zaten safsata. Ancak "kaybedilen 50 yıl"dan kasıt belirsiz. Türkiye'de 1960'lı yıllarda füze teknolojileri üzerine çalışma ya da altyapı vardı ve akamete uğradı da tekrar bu proje ile mi canlanacak? Neye göre 50 yıl? 50 önce ne vardı? Belirsiz.

6. NATO’nun füze kalkanı radarları Malatya Kürecik’te konuşlanmasına rağmen, muhtemel bir saldırıda fırlatılacak savunma füzeleri Türkiye’nin dışında bulunuyor.
Haberin bu kısmı trajikomik. Birkaç paragraf yukarıda Batı'nın projeye ve/veya Çin seçimine yönelik engelleme girişimlerinden bahsediliyor ancak burada NATO'nun radarının Kürecik'te bulunduğu ama füzesinin bulunmadığı aktarılıyor.

Sonuç olarak, Wikipedia'daki HQ-9 maddesinin özet (ve kötü) bir tercümesi ile biten yazı, satır arasında iliştirilmiş bir iki dikkat çekici alt metin dışında ucuz bir propaganda metni olarak arşivde yerini alıyor.

Ayrıca bkz:

Yüksek İrtifa, Uzun Menzil, Karışık Kafalar

Yüksek İrtifa, Uzun Menzil, Karışık Kafalar - II

03.10.2013 SSM Basın Sohbeti

↧

Sonuçsuz Kalmış Bir Havacılık Sanayii Girişimi: Pinto'nun Türkiye Macerası

December 25, 2014, 7:41 am

≫ Next: Başlıksız

≪ Previous: Palavra Dedektörü: Uçaksavarı Kıtalararası Füzeye Dönüştürmek!

Pinto / Super Pinto Türkiye'de üretilip hizmete girseydi
nasıl görünürdü?
Çizim: Arda Mevlütoğlu

Türk havacılık sanayii, çok sayıda yarım kalmış projeyle dolu. Bunlardan bazıları ekonomik ya da siyasi sebepler, bazıları öngörüsüzlük, vizyonsuzluk ya da kolaycılık, bazıları ise sadece gaflet ve dalalet nedeniyle akamete uğramış.

Geriye dönüp "olsaydı ne olurdu" sorusunu tekrar tekrar sormak faydasız. Ancak geçmişteki süreçler ve yaşanan tecrübeler sağlıklı, objektif ve mantıklı bir şekilde tahlil edilebilirse, aynı hataların tekrarlanması riskinin önüne geçilebilir. Ne yazık ki bu risk hala devam ediyor.

İşte böyle bir (başka) tecrübe de, Super Pinto hafif jet eğitim uçağının yurtiçinde üretimi için yapılan girişim.

TEMCO TT-1 Pinto ve AJI T-610 Super Pinto

ABD'li Texas Engineering & Manufacturing Company (TEMCO)şirketi, ABD Hava Kuvvetleri'nin TX (Trainer Experimental) adlı başlangıç jet eğitim uçağı ihalesi için Model 51 adını verdiği bir tasarım üzerinde çalışmaya başladı. Bir adet Continental J69-T-9 turbojet motorla donatılan uçak, tandem kokpit düzenine sahipti. Teklife Çağrı Dosyası 1952 yılında yayınlanan TX projesini 1954 yılında Cessna şirketi, Model 318 tasarımı ile, TEMCO Model 51 ve Beechcraft Model 73 Jet Mentor'a karşı kazandı ve bu uçak ABD Hava Kuvvetleri'nde T-37 Tweet adı ile hizmete girdi (T-37 Tweet bilahare Türk Hava Kuvvetleri'nde de hizmete girmiş, kısa süre önce emekliye ayrılarak Güney Kore tasarımı KT-1T'lerle değiştirilmiştir). J69-T-9 motorunun her üç adayda da kullanıldığını eklemekte fayda var.

Daha uçmadan yarışı Cessna'ya kaybeden TEMCO, Model 51'in ilk prototipini 26.03.1956 tarihinde uçurdu. ABD Hava Kuvvetleri ile birlikte aynı zamanda başlangıç jet eğitim uçağı arayışında olan ve Model 73 ile Model 51'i değerlendiren ABD Deniz Kuvvetleri, TEMCO'yu seçti. TT-1 Pinto olarak adlandırılan uçaktan 14 adedi, Maryland'daki Patuxent River Donanma Hava Üssü'nde yerleşik Donanma Hava Test Merkezi'nde (Naval Air Test Center; NATC) hizmete girdi.

Tüm başlangıç uçuş eğitimini jet motorlu bir uçakta vermek üzere şekillendirilen Pinto tasarımı, bir adet motorun sağladığı görece düşük güce rağmen ön hat jet uçakları ile büyük oranda ortak donanıma sahipti: Uçakta her iki pilot için de fırlatma koltukları, oksijen üretici sistem, hava frenleri gibi teçhizat ve aksam bulunmaktaydı. Ancak uçak bazı önemli kusurlara da sahipti: O dönemde bu boyutta bir uçağa sığabilecek tek motor olan J69 oldukça zayıf kalıyordu ve uçağın yakıt kapasitesi düşüktü: Uçak havada en fazla 1 saat civarı kalabiliyordu. İlk sorun ilerleyen dönemlerde CJ610 ve J85 motorlarının eklenmesi, yakıt sorunu ise gövdede yapısal tasarım tadilatları ile önemli ölçüde çözülecektir (J69 motoru ile T-37 uçaklarıyla tanışan Türk Hava Kuvvetleri, J85 motorlarını da F-5A/B, NF-5A/B ve T-38A uçakları ile bünyesine katmıştır).

Pinto'nun donanma kariyeri oldukça kısa sürdü. ABD Deniz Kuvvetleri, denemelerin ardından başlangıç uçuş eğitimini jet uçağı ile verme fikrinden vazgeçti ve TT-1 Pinto, uçuş hattından 1960 sonunda çekildi. Başlangıç uçuşu için, Beechcraft T-34B Mentor ile North American T-28 Trojan'ın kullanılmasına devam edildi.

Üretilen 14 adet Pinto'dan 7 adedi TEMCO tarafından sivil piyasaya sürüldü. Bunlardan dört adedi, J85 turbojet motorunun sivil türevi olan CJ610 ile donatılarak "Super Pinto" modeline dönüştürüldü. Bu dönüştürme işlemi uçağın yakıt kapasitesini 196 galona çıkardı. Yeni motorla uçağın seyir hızı yaklaşık 640 km/saat'e, azami hızı 885 km/saat'e ve tırmanma hızı ise yaklaşık 3,000 m/dakika'ya çıktı. Cüssesine göre oldukça güçlü bir motora sahip olan Super Pinto, 150m gibi kısa pistlerden kalkabilir hale geldi.[1]

Sivil piyasada oldukça tutulan Super Pinto'lardan bir tanesi, 1968 yılında American Jet Industries (AJI) sahibi girişimci Allen Paulson tarafından satın alındı. Paulson, satın aldığı Super Pinto'yu yakın hava desteği (YHD) görevlerinde kullanılabilecek şekilde tadil etti. Bu tadilat kapsamında uçağa toplam altı kanat altı istasyonda silah taşıma kabiliyeti kazandırıldı. Akabinde AJI, T-610 Super Pinto olarak adlandırılan uçak için satış ve pazarlama faaliyetlerine hız verdi.

Super Pinto'nun Türkiye macerası da böyle başladı.

Pinto Türkiye'ye Teklif Ediliyor: İzmir'e Uçak Fabrikası

Super Pinto, havacılık tarihimizde Vecihi Hürkuş ve Nuri Demirağ örneklerinden sonra bir elin parmağı kadar olan sivil girişimcilik örneklerinden biri olarak sayılabilir.

"Kendi Uçağını Kendin Yap" slogani ile Temmuz 1970'de Hava Kuvvetleri'ni Güçlendirme Vakfı'nın (HKGV) ve müteakiben 1973 yılında Türk Uçak Sanayii A.Ş. (TUSAŞ) şirketinin kurulması ile, havacılık sektöründe Türkiye'de büyük bir hareketlilik başladı. 1975 yılında uygulanmaya başlayan ABD ambargosunun özellikle Türk Hava Kuvvetleri'ne büyük darbe vurması ile, geleneksel olarak ABD yapımı ikinci el uçaklara bel bağlamış ülkede, milli ve özgün çözümlere, alternatif kaynaklara yönelim çalışmaları başlatıldı.

Bu iklimi bir fırsat olarak gören İzmirli bir girişimci, Gökhan Gündüz Sipahi, AJI şirketinin Türkiye temsilciliğini alarak Super Pinto'nun Türkiye'de üretilmesi için girişimlere başladı.

Sipahi bu süreci, 1978 yılında Karınca Yayınevi'nin yayınladığı "Ambargo ve Türkiye" adlı kitabında aktarmış. Konu ile ilgili açık kaynaklarda Milliyet gazetesi ve Flight International dergi arşivleri haricinde tek bilgi kaynağı bu kitap (zira Flight International haberi de kaynak olarak Milliyet gazetesini kullanmış). Dolayısıyla Super Pinto projesinin neden başarısız olduğunu değerlendirmek için tek kaynak, Sipahi'nin kitabı.[2]

Dolayısıyla Super Pinto projesini birinci ağızdan dinlemekte fayda var. Kitabın 104 - 108'nci sayfalarında aktarılan süreçle ilgili kısmı, aralara kendi yorum ve notlarımı ekleyerek aşağıda alıntılıyorum.

Bu arada eklemek gerekir ki, Ekim 1975'te Flight International'da çıkan haberde aktarılan AJI kaynaklı bilgi, Sipahi ile şirket arasında bir kopukluk ya da iletişimsizlik olduğuna işaret ediyor. Haberden edinilen izlenim, Sipahi'nin AJI ile resmî bir temsilcilik sözleşmesi olmadan girişimlerine başlamış olabileceği şeklinde.

Türkiye’de kurulması tasarlanan uçak fabrikalarıyla ilgili gelişmeler arasında Pinto eğitim uçakları fabrikaları teklifi de ambargoya giden yol üzerinde önemli bir yer tutmaktadır. Pinto eğitim uçaklarıyla ilgili olmamakla birlikte, Lockheed Uçak Yapım Şirketi’nin Türkiye’de rüşvet dağıttığı konusundaki gelişmeler ve adı geçen şirketin Türkiye mümessili sayın Nezih Dural’ın hapsedilmelerini, Pinto olayları dışında olmasına rağmen, Pinto olayları arasında koğuşturmak gerekir.

Amerika’da yerleşik Amerikan Jet Endüstri Şirketi bu kitabın yazarı Gökhan Gündüz Sipahi aracılığı ile Pinto eğitim uçaklarının Türkiye’de yapılabilmesi için teklif vermiştir. Teklif önce imalatçı şirketin pazarlama işlerini yürüten House of Flair firması tarafından mümessile iletilmiştir. Konunun ciddi bir şekilde gelişme göstermesinden sonra 6 Mart 1975 günü mümessil ile doğrudan temasa geçen Amerikan Jet Firması Türk hükümetine sunulan teklif üzerinde çalışmalara başlamıştır. Konu, basın ve yayın çevrelerinde ilgiyle izlenmiştir. Günaydın gazetesi 3 Ağustos 1975 günü Pinto uçaklarıyla ilgili habere geniş yer ayırmış, “Ambargoya Rağmen Bir Amerikan Şirketi Türkiye’de Uçak Fabrikası Kurmayı Kabul Etti” başlığı ile yankı uyandıran şekilde duyurmuştur.

Konunun, ABD ambargosu sırasında gündeme gelmesi ve ilk girişimin ABD'li şirket tarafından yapılmış olması oldukça ilginç. Super Pinto, sivil kayıtlı bir uçaktı ve motoru, J85 askeri motorunun sivil versiyonu idi. Bu açılardan, ambargoya kısıtlamalarından sıyrılması mümkün olmuş olabilir.

Ticaret Bakanlığı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Milli Savunma Bakanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile yapılan yazışmalar sırasında, evvela bu teklife hangi makamın ilgileneceği geniş tartışmalara yol açmıştır. Bu arada Türkiye’de kurulması tasarlanan uçak fabrikalarıyla ilgili esaslı bir çalışmanın henüz yapılamadığı anlaşılmış, fakat bu arada Ticaret Bakanlığı’ndan alınan bir yazıyla aynen:

“Bilindiği gibi Üçüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı uçak sanayii sektöründe büyük kısmı uçak sanayii kurulması yönünde öncülük yapan ve kamuoyu yaratan Hava Kuvvetleri Güçlendirme Vakfı kaynaklarından karşılanmak üzere 1.5 milyar Türk Liralık yatırım öngörmektedir. Yine planda uçak sanayiinin devlet gözetiminde “Üçüncü Sektör” öncülüğünde, ülkenin teknolojik düzeyini yükseltecek, milli güvenlik ve sivil ihtiyaçlara yönelmiş uçak taleplerini karşılayacak şekilde kurulacağı ilkesi benimsenmiştir” denmiştir.

Milliyet Gazetesi, 20.03.1975

Ticaret Bakanlığı'nın yanıtında iki önemli husus var: 1. Beş Yıllık Kalkınma Planı'na yapılan atıf ve uçak sanayii ile ilgili faaliyetlerin HKGV tarafından koordine edildiği bilgisi. Aslında bu yanıt, Super Pinto'nun kaderini baştan çizmiş ancak öyle anlaşılıyor ki devlet dahil kimse farkında değil. Çünkü uçak sanayiine ilişkin plan, program, strateji ya da herhangi zihinsel bir hazırlık yapılmamış.

Yanıtta bahsedilen ve 1973 - 1977 dönemini kapsayan Üçüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı, oldukça ayrıntılı ve kapsamlı bir ekonomi politikası dokümanı. Türkiye'nin 1980'e kadar izlediği kalkınma strateji ve politikaları doğrultusunda, katı bir disiplinle hazırlanan bu planlar artık daha sembolik ya da genel içeriklere sahipler.[3]

Söz konusu dokümanın "Uçak Sanayii" başlıklı bölümündeki, yanıt mektubunda atfedilen kısım aynen şöyle:

"... Üçüncü Plan döneminde bu sektörde 1.5 milyar TL’lık yatırım öngörülmektedir. Bu yatırımın büyük kısmı uçak sanayi kurulması yönünde öncülük yapan ve kamuoyu yaratan «Hava Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı» kaynaklarından karşılanacaktır..."

Bakanlık aslında, uçak üretimine ilişkin faaliyetlerin HKGV üzerinden gerçekleştirileceğini belirterek, dolaylı olarak bu alanda herhangi bir sivil girişimin öngörülmediğini ima etmiş oluyor. Sipahi bu yanıt üzerine HKGV'ye başvuruyor.

Devam edelim:

Ticaret Bakanlığı’nın bu yazısından sonra Hava Kuvvetleri Güçlendirme Vakfı’na müracaat edilmiş, kurum 30 Nisan 1974 tarihli yazısında “1 Şubat 1974 tarihinden beridir temasa geçtikleri firmalarla ilk planda olumlu gördükleriyle temaslarına devam ettiklerini” bildirmiş, bundan sonra bir daha cevap verilmemiştir.

Flight International
09.10.1975

Sipahi'nin aktardığına göre HKGV özet olarak "biz bu konuda çalışıyoruz, size gerek yok, teşekkürler" demiş.

Yine bu arada ilginç bir olay olmuş ve Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Sayın Alparslan Türkeş 16 Temmuz 1974 tarihli özel mektubunda “Süper Pinto uçaklarının her türlü teknik ve teknolojik yeteneklerinin uygunluğu yetkili uzmanlarca kabul ve takdir olunduğunda, vatanımızda yerli yapımcı partimiz olarak içten duyarlıkla karşılarız” diye yazmış ve koşulları yerine getirildiğinde Türkiye’de uçak fabrikası kurulmasını isteyenler arasında yer aldığını belirlemiştir.

Bu, çok ilginç. MHP Genel Başkanı merhum Alparslan Türkeş, bizzat devreye giriyor, projeyi ve Sipahi'nin girişimlerini desteklediğini ifade ediyor.

Gelişmeler hızla devam ederken 12 Şubat 1975 günü, Sipahi’ye bir mektup gönderen Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, “Bu teşebbüs gücünüz ve kararlılığınız bakanlığımızda takdirle karşılanmıştır” dedikten sonra, görüşlerin yansıtılması, izlenecek yol ile varılacak sonucun tespiti için ilgilinin Ankara’yı ziyaret etmesi istenmiştir.

Proje için ilk umut ışığı. Girişimci, meramını anlatmak için devlet nezdinde muhatap buluyor.

Ankara ve oradaki ilgili makamlara Mart 1975 içinde ziyaret edilmiştir. İlgili görülen kimselerden edinilen yargıya göre, herkesin bu işin sanki çok para kazandırıcı bir faaliyet olduğu konusundaki kanaatleri önemli yer tutmuştur. Sanılıyordu ki, bu işlerin yapılması için yüklü para yardımları yapılmaktaydı. Oysa kiPinto eğitim uçaklarıyla ilgilenirken herhangi bir kişi ya da merciden tek bir kuruş alınmadığı gibi, üstelik pul koleksiyonunu 3,800 liraya Ulus’ta pulculuk yapan bir fakülte arkadaşına satmış, Ankara’daki masraflarını bu parayla karşılamıştır.

Milyon dolarlık projeyi pazarlamak için pul koleksiyonu satılıyor. Trajik...

Ticaret Bakanlığı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile diğer bazı ilgililerle yapılan temaslardan sonra, ilgililerin böyle bir faaliyet için hazır olmadıkları ve henüz bu işin nasıl yapılması gerektiği safhasını yaşadıkları sonucuna varılmıştır.

Aslında Sipahi için ikinci uyarı sinyali: Devlet katında hiç bir karar alıcı ya da uygulayıcı makam, zihinsel ya da stratejik planlama olarak böyle bir girişime hazır değil. Bu ilginç, zira bu dönemlerde ABD ambargosu etkisini ağır şekilde hissettiriyor; hava gücünün stratejik önemi bir önceki sene Kıbrıs Harekâtı'nda görülmüş ve "Kendi Uçağını Kendin Yap" kampanyası, TUSAŞ gibi bir girişim söz konusu... En azından farklı alternatifler ya da çözüm mimarileri masaya konabilirdi.

Temaslardan hiçbir sonuç elde edilemediği gibi, mesele daha da karışmış, büsbütün içinden çıkılmaz bir şekle dönüşmüştür. Çeşitli kanunlar ve yönetmeliklere uyulması istenmiştir. Daha önemlisi Fizibilite (yapılabilirlik) raporunun hazırlanması gerektiği öne sürülünce iş büsbütün çıkmaza girmiştir.

Tipik bir Türkiye hikayesi. Yalnız fizibilite konusunda Sipahi'nin yakınmasına katılmıyorum. Bir sanayi yatırımı, hele hele uçak fabrikası gibi bir ileri teknoloji yatırımı yapılacaksa, bu yatırımın demografik, ekonomik, sınai vb etkisinin analizi, altyapı, iş planı vb boyutlar ayrıntılı bir şekilde incelenmelidir. Fizibilite raporu en azından bir yol haritası unsuru olarak Sipahi'nin teklifinde yer almalı, yetkililere bu çalışmanın yapılacağı izah edilmeliydi.

Yine tam bu sıralarda Cumhuriyet Halk Partisi ile Milli Selamet Partisi arasında kurulmuş olan koalisyon hükümetinin dağılacağı söylentileri hız kazandığından, Sayın Başbakan Bülent Ecevit ve Başbakan Yardımcısı Sayın Necmettin Erbakan’la temas kurup konu hakkında bilgi verilmesi mümkün olamamıştır.

Siyasi çalkantılar da muhatap ve destek bulma konusunda projeye zarar veriyor. Bu arada yaklaşık olarak 1974 başından 1976 başlarına kadar devam eden bu süreçte, 37'nci, 38'nci ve 39'ncu hükümetler görev yaptı.

Sipahi İzmir’e geri döndükten sonra çabalarını sürdürmüş ve Pinto eğitim uçakları fabrikaları anonim şirketini kurarak ana sözleşmesinin imzalanacağını bir bildiriyle kamuoyuna duyurmuş ve bildiriye izlenecek imza töreni programı şöylece eklenmiştir:

Şirket ana sözleşmesi imza töreni aşağıdaki gibidir:

1.Saat 10:00: Cumhuriyet alanı Atatürk Heykeli’ne çelenk konması ve bir dakikalık saygı duruşu.
2.Saat 10:15: Sözleşmenin imzalanacağı İzmir 3. Noteri’ne yürüyerek gelinmesi
3.Saat 10:30: Ayran içilmesi ve kurban kesilmesi
4.Saat 10:45: Uçman Ahmet’in anılması ve ruhuna Fatiha okunması. Anı ve şanı ayni kalmak şartıyla bundan böyle Uçar Ahmet olarak anılması
5.Saat 11:00: Şirket ana sözleşmesinin imza edilmesi. Hayırlı uğurlu olması için dua edilmesi.

Yılmayan girişimci, her şeye rağmen bir şirket kurmaya çalışıyor.

Meselenin çıkmaza girmekte olduğunun anlaşılması üzerine Gökhan Gündüz Sipahi, Pinto Eğitim Uçakları Fabrikaları Anonim Şirketi’nin kurulmasının sağlanması için bir ana sözleşme imzalamış ve bu ana sözleşme şirketin kurulmasına müsaade edilmesi için Ticaret Bakanlığı’na gönderilmiştir.

Ticaret Bakanlığı, Türk Ticaret Kanunu hükümlerini kendine göre yorumlayıp, şirketin kurulmasının izin verilebilmesi için kurulacak fabrikayla ilgili bir fizibilite raporu hazırlanmasını istemiştir. Fizibilite raporuna itiraz edilmiş ve henüz kurulmayan, kurulması için izin verilmeyen her şirket için fizibilite raporu istenemeyeceği bildirilmiş, daha önemlisi Türk Ticaret Kanun anonim şirketlerin kurulmasını düzenleyen hükümleri uyarınca fizibilite raporu istenemeyeceği, yasada böyle bir buyruk bulunmadığı müracaata eklenmiştir. Ticaret Bakanlığı’nın direnimi üzerine “şirketin kuruluşunun tamamlanması” için İzmir 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’ne müracaat edilmiştir. Anılan mahkeme talebi reddetmişti. Ancak, kurucu mahkeme kararını temyiz etmiştir. Yargıtay hüküm mahkemesi kararını bozmuştur. Bozmadan sonra yeniden duruşma icrasına başlanmıştır. İlk celsede Yargıtay’ın bozma ilamına uyulmasını ve Pinto Eğitim Uçakları Fabrikaları Anonim Şirketi’nin kuruluşunun tamamlanmasını istemiştir. Mahkeme bu isteği kabul etmiştir. Pinto Eğitim Uçakları Fabrikaları Anonim Şirketi’nin kuruluşunun tamamlanması için gerekli belgelerin tamamlanmasını istemiştir. Mahkeme bu durumunu halen devam ettirmektedir.

Tipik bir Türkiye hikayesi #2.

Lockheed Skandalı

Pinto Eğitim Uçakları Fabrikaları ve Pinto eğitim uçaklarıyla ilgili gelişmeler olumsuz bir şekilde devam ederken, bu arada birdenbire ortaya Lockheed Skandalı çıkıvermiştir. Kurulmuş olan Soruşturma Komisyonu, olayda rüşvet olup olmadığının kovuşturulması için belgeleri Amerika’dan istemiştir. Belgeler basına sızdırılmış ve 13 Şubat 1976 tarihli Günaydın gazetesi, “Rüşvet Olayının Belgelerini Açıklıyoruz” başlığı ile verdiği geniş haberde İngilizce diliyle yazılı belgelerin suretlerini yayınlamış ve tercümelerini eklemiştir. Rüşvet iddiasıyla olayın açıklanması üzerine Türkiye baştan aşağı çalkalanmıştır. Ancak, içine rüşvet karışmış olduğu iddiaları yüzünden siyasi partiler ile yetkili kişiler uçak fabrikası kurulması konusundaki çabalarını ürkeklik içinde yürütmeye başlamışlar ve bu meseleye tehlikeli ve ellenmemesi gereken gözle bakılmaya başlanmıştır.

Bir de üstelik, Lockheed şirketinin temsilcisi Sayın Nezih Dural hapis cezasına mahkum edilince iş büsbütün karanlık bir hal almıştır. Sayın Nezih Dural, yurt dışında komisyon olarak kazanmış olduğu parayı Türkiye’ye süresince transfer etmediği, yurda getirmediği gerekçesiyle Türk Parasının Kıymetini Koruma Kanını hükümleri uyarınca hapis cezasına mahkum edilmiş ve cezayı Yargıtay onadığı için, ilgili hapis cezasını çekmek üzere cezaevine konmuştur.

Lockheed Skandalı'nın oraya dökülme şeklinin, havacılık alanında tam bir felce yol açtığı görülüyor. Bu durumun etkisini, uçak projelerinde görmek de mümkün aslında. 1980'lere kadar herhangi bir ciddi sanayi girişimi yapılmıyor ya da yapılamıyor. Nitekim kendi uçağımızı, FMS kanalı ile ABD'den aldığımız F-16'ları monte ederek kuruyoruz. Gerçek anlamda özgün ürünlerimizi ise 2000'lerin sonlarında Anka ve Hürkuş ile fabrikadan ancak çıkartabiliyoruz.

Pinto İçin Son Şans: Filipinler

Türkiye macerasının sükut-u hayale uğramasından kısa süre sonra dünyanın öbür ucundan bir ülke, Filipinler, AJI ile temasa geçerek Super Pinto ile ilgilendiğini beyan ediyor. Hong Kong konuşlu Inter Best Enterprises şirketi ile temasa geçen AJI, bu ülkeye yönelik bir yatırım planı hazırlıyor. Kurgu, uçağın Filipinler'de kurulacak bir fabrikada üretilmesi ve ayrıca proje ile Filipinler'e havacılık sanayii kabiliyeti kazandırılması şeklinde. Görüşmeler başarıyla ve hızla ilerliyor. 1978 yılında Filipinler Hava Kuvvetleri anlaşmayı onaylıyor ve T-610 Cali olarak yeniden adlandırılan Super Pinto'nun tüm lisans hakları USD1.25 milyon bedelle satın alınıyor. Anlaşma ile uçağın uluslararası askeri ve sivil piyasalara satışına ilişkin tüm haklar da AJI tarafından Filipinler'e devrediliyor.

Yakın hava desteği ve eğitim görevlerinde kullanılacak Cali'nin 44233 seri numaralı ilk prototipi AJI tarafından üretiliyor, 44234 numaralı ikinci prototip ise Manila'da monte ediliyor. Ancak önce prototiplerden birinin düşmesi, ardından ise iktidarda olan Marcos rejiminin çökmesi, projenin akıbetini karanlığa sürüklüyor. Proje rafa kaldırılıyor.

Değerlendirme

Eğer Super Pinto Türk Hava Kuvvetleri'nin hizmetine girmiş olsaydı, özellikle motordan dolayı lojistik maliyetinin görece düşük olacağı iddia edilebilir. Öte yandan bu uçağın Türkiye'de üretilmesi, havacılık sanayiinin gelişimi için güzel bir başlangıç noktası olabilirdi. Yabancı bir tasarımın lisans altında üretimi şeklinde başlayan süreç, zaman içinde kademeli gelişim ile yönetilebilir ve bir sonraki aşamada özgün tasarım bir eğitim uçağını doğurabilirdi.

Ancak TSK'nın yerli imkânlarla modernizasyonu, devletçi bir yaklaşımla yönetilmekteydi ve bu strateji içinde özel girişime yer yoktu. Bu tercihin doğruluğu yanlışlığı tartışılabilir. Ne var ki Türk Hava Kuvvetleri'nin eğitim uçağı ihtiyacını o dönem nasıl karşıladığını incelersek, HKGV tarafından Sipahi'ye verilen yanıtta bildirilen değerlendirme faaliyetlerinin akıbetini görürüz. [4]

1974 yılında Kanada'dan 10 adet T-33 MkIII
1977 yılında Almanya'dan 3 adet T-33A
1981 yılında Fransa'dan 3 adet T-33A ve 3 adet T-33 MkIII
1982 yılında Fransa'dan 10 adet T-33A ve 10 adet T-33 MkIII
1983 yılında Fransa'dan 5 adet T-33A

T-33'ün T-33A, T-33 MkIII, T-33AN ve RT-33A modellerinden 1951 - 1997 arasında 200'e yakın teslim alınıyor. Tabi ki tamamı askeri yardım / hibe ve ihtiyaç fazlası askeri malzeme kapsamında...

Teknik Özellikler

Motor	1 adet 418kg Continental J69-T-9 turbojet (Super Pinto modelinde 1 adet General Electric J85)
Azami Kalkış Ağırlığı	1,996kg
Uzunluk	9.32m
Yükseklik	3.30m
Kanat Açıklığı	9.09m
Azami Sürat	555km/saat
Hizmet Tavanı	9,815m
Menzil	720km
İlk Uçuş	26.03.1956

Notlar

[1]: Üretilen 14 adet TT-1'in akıbeti için bkz: http://www.goodall.com.au/warbirds-directory-v6/temco.pdf

[2]: Gökhan Gündüz Sipahi, kitabında kısa bir özgeçmişini sunmuş. 1945 İzmir doğumlu ve İngiliz Dili ve Edebiyatı eğitimi almış olan Sipahi'nin iletişim bilgilerine erişemedim. Eğer kendisine ulaşabilirsem, bu proje ile ilgili görüşmek, bilgi almak istiyorum. Bunu başarırsam Siyah Gri Beyaz ile paylaşacağım.

[3]: İlgili kısmın tamamı aşağıdaki gibidir:

UÇAK SANAYİİ

Uçak sanayinin, talebin doğuşu, karşılanması ve süreleri yönünden diğer sektörlerden farklı olarak incelenmesi zorunluluğu vardır. Bu bakımdan diğer sektörlerdeki anlatım yapısına uyulamamıştır. Birinci ve İkinci Planlar bu sanayi kapsamım bakını, onarım ve yenileştirme ila sınırlamışken, Yeni Strateji ile geliştirilen politika ve ilkeler karşısında bu kapsamın genişletilmesi gerekmektedir.

Yeni Stratejinin öngördüğü yapısal değişmeyi sağlamaya yönelmiş. milli güvenlik gereklerini göz önünde tutan teknoloji üretiminde itici ve özendirici niteliğe sahip sanayi kollarından biri de uçak sanayidir.

Cumhuriyet Türkiye'si çeşitli zamanlarda uçak sanayini kurma çabalarına girmiştir, ilk uçak fabrikası Kayseri’de «Kayseri Tayyare Fabrikası» adı altında 1925 yılında kurulmuştur. 1935 yılında kurulan ve özel sektöre ait bir diğer fabrika ise 1952 yılında faaliyetini durdurmak zorunda kalmıştır. Bu konudaki üçüncü teşebbüs Türk Hava Kurumu tarafından yapılmış ve 1941 de Ankara’da kurulan fabrika, 1956 ya kadar çeşitli uçak ve planör yaptıktan sonra uçak imalâtını durdurmuştur.

Bu plan döneminden itibaren yoğunlaştırılacak, teknoloji yaratan bir toplum haline gelme çabaları, bazı üretim dallarında cesur girişimleri zorunlu kılmaktadır. Uçak, motor ve elektronik gibi sanayi dallarında gerçekleştirilecek yatırımlar ülkenin teknoloji düzeyinde önemli gelişmeler sağlayacaktır. Bu girişimler, aktarılan teknoloji yönünden olduğu kadar bu yolla gelen teknolojinin diğer üretim dallarına da yansıması acısından da önem taşımaktadır. Ancak ulusça geçirilen tecrübeler ve diğer ülkelerin durumu, teknolojik gelişmenin göstergelerinden biri olarak kabul edilen uçak sanayi konusunda çok yönlü ve birbirini tamamlayıcı nitelikteki çalışmaların sürdürülmesini ve kararlarda, kamunun, öneminin gerektirdiği titizliği dikkate almayı zorunlu kılmaktadır.

Geçmişteki teşebbüslerin devamını engelleyen nedenlerden biri de devamlı ve yeterli bir taleple üretimin desteklenememesidir. Millî güvenlik gereklerinin yarattığı askeri ihtiyaçlar ile havayolu yük ve yolcu taşımalarının tüm ulaştırma sektörü içindeki payını giderek artırması yanında tarımsal mücadele ve eğitim amaçlı uçaklara olan talep bu sanayi kolunu verimli olarak kurup yaşatacak düzeye yükselmiştir.

Üçüncü Plan döneminde bu sektörde 1.5 milyar TL’lık yatırım öngörülmektedir. Bu yatırımın büyük kısmı uçak sanayi kurulması yönünde öncülük yapan ve kamuoyu yaratan «Hava Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı» kaynaklarından karşılanacaktır.

İLKELER VE TEDBÎRLER:

(1) Uçak sanayi devlet gözetiminde, «üçüncü sektör» öncülüğünde, ülkenin teknolojik düzeyini yüceltecek, millî güvenlik ve sivil ihtiyaçlara, yönelmiş uçak taleplerini karşılayacak şekilde kurulacaktır.

(2) Kuruluş sırasında ve kuruluştan sonra ’bu alandaki hızlı gelişmenin gerekleri göz önünde bulundurulacak ve işletmeyi talep ve teknik güç açısından desteklemek ve işletmenin devamlılığını sağlamak için ilgili kuruluşlar ve sanayiler arasında işbirliğine gidilecek, tespit edilecek program ve tedbirler dizisinin uygulanması sağlanacaktır.

[4]: Nikolajsen, Ole: "Turkish Military Aircraft Since 1912", Scramble Publishing, 2005

Ayrıca bkz:

http://en.wikipedia.org/wiki/Temco_Aircraft
http://celticowboy.com/TEMCO%20Aircraft.htm
http://kalasagnglahi.angelfire.com/content09.html
http://en.wikipedia.org/wiki/Temco_TT_Pinto
http://www.aero-web.org/specs/temco/tt-1.htm
http://www.aviastar.org/air/usa/temco_pinto.php
http://www.warbirdalley.com/pinto.htm
http://www.eichhorn.ws/html/body_t610_super_pinto.htm
http://www.airwar.ru/enc/attack/t610.html

↧

Başlıksız

December 29, 2014, 7:37 am

≫ Next: Dört Deniz Bülteni - Aralık 2014

≪ Previous: Sonuçsuz Kalmış Bir Havacılık Sanayii Girişimi: Pinto'nun Türkiye Macerası

Eser: Reading Alone
Tito Lessi

Yıllar önce yazdığım yazılara ve aldığım notlara göz gezdirdiğimde sıkça "ben bunu ne zaman yazmışım?" ya da "bunu yazarken ne düşünmüşüm?" gibi sorular sorduğum oluyor. Hatta daha da artan sıklıkta, unutmuş olduğumu farkettiğim bir bilgiyi görüyor, hafızamın tozlanmış raflarına kendi kendime üflüyorum.

Her geçen yıl daha da fazla oluyor bu. Geçmişteki ben, şimdiki bana bir şeyler anlatıyor, gösteriyor, öğretiyor.

Arkada kalan ben her yıl daha fazla şey öğreniyor ve her yeni yıl doğan bilgisiz, cahil ve zayıf bana öğretmeye çabalıyor. Kum saati gibi.

Siyah Gri Beyaz okurunun da bir önceki yıldan daha fazla öğrendiği ve öğrettiği bir yıl geçirmesini temenni ederim.

↧

Dört Deniz Bülteni - Aralık 2014

January 5, 2015, 6:51 am

≫ Next: Palavra Dedektörü: Gerçeğe Offset Vermek

≪ Previous: Başlıksız

Karadeniz, Akdeniz, Kızıldeniz ve Gökdeniz havzasında savunma ve güvenlik gündemi
[PDF]

Azerbaycan

Savunma Sanayii Bakanı Yaver Cemalov 17 Aralık günü yaptığı açıklamada, Azerbaycan'ın 2014 savunma sanayii ihracatının USD100 milyon olarak gerçekleştiğini bildirdi. 2012 ihracatı USD23 milyon, 2013 ihracatı ise USD123 milyon idi.

Azerbaycan sahil güvenlik teşkilatı, İsrail lisansı ile Turkan'da inşa edilen Shaldag Mk5 tipi hücumbotlardan, Spike ER güdümlü füzeleri ile deneme atışları gerçekleştirdi.[1]

Bulgaristan

25 Kasım günü Bulgar güvenlik güçleri, Asenovgrad, Hasköy, Pazarcık, Filibe ve Paşmaklı kentlerindeki ev ve camilere eşzamanlı olarak düzenledikleri operasyonlarda 40 imamı gözaltına aldı; bilgisayar ve evraklarına el koydu. IŞİD'e karşı düzenlendiği açıklanan operasyonlarda gözaltına alınanların çoğu serbest bırakıldı ancak Ahmed Musa isimli Roman imam tutuklandı.

Bulgar Kara Kuvvetleri, ABD'li UAV Solutions şirketi üretimi dört adet Phoenix 30 dörtrotorlu (quad rotor) İHA sistemi teslim aldı.[2]

Ermenistan

BilgeSAM Stratejik Araştırmalar Merkezi tarafından, Elnur İsmayılov imzası ile "Ermenistan'daki Rus Askeri Üsleri: Bölgesel Güvenliğe Tehdit" başlıklı bir makale yayınlandı. [3]

Irak

Irak'ta merkezî hükümet ve Kürdistan Bölgesel Yönetimi (KBY), 3 Aralık günü petrol gelirlerinin paylaşımı ve bütçe tahsisi konularında bir anlaşmaya vardı. Buna göre KBY, Irak Devlet Petrol Pazarlama Organizasyonu (SOMO) üzerinden uluslararası piyasalara sunulacak günlük 500,000 varil ham petrol ihracatı karşılığında merkezî hükümet bütçesinden yıllık %17 pay alacak. Ayrıca merkezî hükümet, Peşmerge'nin donatımı için USD1 milyarlık bir ödenek sağlayacak.

Irak Başbakanı Haydar el Abadi, ABD Savunma Bakanı Chuck Hagel ile Bağdat'da 9 Aralık günü yaptığı görüşmede, ABD'nin IŞİD'e karşı düzenlediği hava saldırılarını yoğunlaştırması ve Irak güvenlik güçlerine yaptığı silah yardımını artırması talebini iletti.[4]

ABD Savunma Bakanlığı'na bağlı Savunma Güvenlik İşbirliği Dairesi'nden (DSCA) 19 Aralık günü ABD Kongresi'ne iletilen iki ayrı bilgi notunda, USD579 milyon tavan bedelle 1,000 adet M1151A zırhlandırılmış HMMWV taktik tekerlekli araç, 1,000 adet 12.7mm M2 makinalı tüfek ve 1,000 adet 40mm Mk19 otomatik bombaatar ile USD2.4 milyar tavan bedelle 175 adet M1A1 Abrams ana muharebe tankı, ilgili cihaz ve alt sistem ile 55,000 adet 120mm tank mühimmatı satışı ile ilgili bilgi iletildi.[5] [6] [7]

Irak'ın hava kuvvetleri için ABD'ye sipariş verdiği 36 adet F-16IQ savaş uçağının, ülkedeki çatışmalar ve güvenlik riski nedeniyle Arizona eyaletindeki Tucson Havaalanında, Iraklı pilotların eğitimi için konuşlandırılacağı bildirildi.Bu kapsamda 1601 ve 1602 kuyruk numaralı ilk iki F-16IQ, 16 Aralık günü Tucson'a indi.[8]

ABD öncülüğündeki koalisyonun Irak ve Suriye’deki IŞİD hedeflerine karşı düzenledikleri hava saldırıları Aralık ayında da devam etti.[9]

IŞİD'e karşı yürütülen hava saldırılarına İran da, F-4E Phantom II uçakları ile destek verdi.[10] El Cezire televizyonu, Irak'ın doğusundaki IŞİD mevzilerine saldıran İran F-4E'lerini görüntüledi.[11] ABD Savunma Bakanlığı yetkilileri, İran uçaklarının Irak'ta IŞİD hedeflerini vurduğunu teyit etti.[12][13] ABD Savunma Bakanlığı sözcüsü Albay Steven Warren, İran uçaklarının Diyala'nın doğusundaki hedefleri vurduğunu açıkladı.[14] Ancak Irak Savunma Bakanlığı 6 Aralık günü yayınladığı bir basın açıklamasında İran Hava Kuvvetleri'nin IŞİD'e karşı düzenlenen hava harekâtına katıldığı haberlerini yalanladı.

Koalisyon güçleri tarafından 26 - 28 Kasım arasında, Kerkük'te beş hava saldırısında beş sığınak, bir mevzi, dört araç ve bir buldozer; Musul'da iki hava saldırısında beş araç, bir ağır silah mevzii ve iki silahlı grup; Ramadi'de bir hava saldırısında bir silahlı grup; Rütbe'de bir hava saldırısında yedi araç; Felluce'de bir hava saldırısında bir silahlı grup; El Kaym'da iki hava saldırısında bir mevzi ve bir zırhlı araç ve Beyci'deki bir hava saldırısında bir silahlı grup, bir araç ve bir bina vuruldu.

28 Kasım - 1 Aralık arasında Musul yakınlarında altı silahlı grup, iki mevzi, üç zırhlı muharebe aracı, 7 araç, iki kamyon ve buldozer ile iki ağır makinalı tüfek, bir uçaksavar ve bir havan vuruldu. Sincar'da ise iki bina imha edildi. Ayrıca Tel Afer'de beş hava saldırısında 19 araç, iki sığınak, bir tesis ve bir silahlı grup; Hit yakınlarında üç hava saldırısında bir kontrol noktası, bir sığınak ile bir ekskavatör; Tel Talab'da iki hava saldırısında üç mevzi ve bir silahlı grup; Tikrit'te iki hava saldırısında üç araç ve iki silahlı grup; Kerkük'te bir hava saldırısında bir araç ve Ramadi'debir hava saldırısında bir araç ile büyük bir silahlı grup vuruldu.

1 - 3 Aralık arasında Musul civarındaki hedeflere düzenlenen dört hava saldırısında beş sığınak, iki bina, bir araç, bir mevzi ile iki ağır silah; Sincar'da bir hava saldırısında dört bina ve iki römorkör; Hit'te bir saldırıda bir araç, El Kaym'da bir saldırıda dört araç; Felluce'de bir hava saldırısında 12 araç, iki silah üretim atölyesi ve bir silahlı grup; Ramadi'de iki hava saldırısında dört araç; Tel Afer'de bir hava saldırısında bir ekskavatör ve bir silahlı grup vuruldu.

1 Aralık günü İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetleri'ne (RAF) ait bir Tornado GR.4, Tel Afer'de IŞİD'e ait zırhlı araçlara Brimstone füzeleri ile saldırdı. Tikrit yakınlarında ise iki Tornado GR.4, Irak güvenlik güçleri ile çatışan IŞİD silahlılarını yine Brimstone füzeleri ile vurdu. Aynı gün, RAF'a ait bir MQ-9 Reaper İHA, üç IŞİD mevziini Hellfire füzeleri ile vurdu.

2 Aralık gecesi RAF'a ait Tornado GR.4'ler, Felluce yakınlarındaki bir IŞİD konvoyunu Paveway IV güdümlü bombaları ile vurdu. Saldırıdan kurtulan bir araç, müteakiben bir Brimstone füzesi ile imha edildi.

5 - 8 Aralık arasında Kerkük yakınlarında altı hava saldırısında toplam üç ekslavatör, bir sığınak, iki cephane deposu; Beyci yakınlarında dört saldırıda dört zırhlı personel taşıyıcı, bir kontrol noktası ve iki erzak deposu; Sincar yakınlarında dört saldırıda altı bina, yedi erzak deposu, iki mevzi, bir ekskavatör ve bir sığınak; Musul'da dört saldırıda bir ekskavatör, bir araç, bir ağır silah mevzii ile iki silahlı; El Kaym'da iki zırhlı araç ve bir gözetleme mevzii; Tel Afer'de üç saldırıda yedi zırhlı araç, bir buldozer ve bir ekskavatör; Ramadi'de ise üç saldırıda bir bina, bir kamyon ve iki silahlı grup vuruldu.

5 Aralık günü RAF'a ait Tornado GR.4'ler Irak'ın batısındaki Reva'da bir IŞİD mevziini bombaladı. 6 Aralık sabahı ise Tornado GR.4'ler aynı alandaki bir zırhlı personel taşıyıcı aracı Brimstone füzeleri ile imha etti. 7 Aralık günü silahlı keşif görevindeki iki Tornado GR.4, IŞİD silahlıları tarafından pusuya düşürülen Irak güvenlik güçlerine Brimstone füzeleri ile yakın hava desteği sağladı. 8 Aralık sabahı ise ülkenin kuzeybatısında devriye uçuşundaki Tornado'lar iki IŞİD zırhlı personel taşıyıcı aracını Brimstone füzeleri ile vurdular.

Chammal Harekâtı ile IŞİD'e karşı düzenlenen hava saldırılarına katkıda bulunan Fransız Hava Kuvvetleri'ne ait Mirage 2000D'ler, ilk görevlerine çıktılar. Ürdün'deki adı açıklanmayan bir üste konuşlanan BA133 Filosu'na ait altı Mirage 2000D'den ikisi, 6 Aralık günü Irak üzerinde silahlı keşif görevi icra etti.

8 - 10 Aralık arasında, Sincar'da dört hava saldırısında dört bina, üç erzak deposu, iki mevzi ve bir gözetleme kulesi; El Kaym'da üç saldırıda bir erzak deposu, beş zırhlı personel taşıyıcı ve iki sığınak; Ramadi'de iki saldırıda bir zırhlı araç ve bir ağır silah mevzii; Musul'da iki saldırıda iki bina, bir sığınak ve bir silahlı grup; Samara'da bir saldırıda iki araç ve bir silahlı grup; Kerkük'te bir saldırıda bir silahlı grup vuruldu.

9 Aralık günü RAF Tornado GR.4'leri Sincar Dağı yakınlarındaki bir IŞİD mevziini bombaladı. Aynı gün bir RAF Reaper İHA'sı, adı açıklanmayan bir bölgede bir IŞİD zırhlı personel taşıyıcı aracını Hellfire füzesi ile vurdu. Ertesi gün RAF Tornado GR.4'leri Reva'daki IŞİD erzak depolarını Paveway IV güdümlü bombaları ile tahrip ettiler.

10 - 12 Aralık arasında Sincar'da dört hava saldırısında iki zırhlı araç, iki erzak deposu ile bir kontrol noktası; Ramadi'de dört saldırıda bir ekskavatör, beş araç, bir bina ile üç silahlı grup; Rütbe'de iki buldozer ve bir erzak deposu; Musul'da üç saldırıda bir sığınak, bir buldozer ve bir ekskavatör; El Kaym'da üç saldırıda dört araç, iki bina, bir erzak deposu, bir gözetleme kulesi ile bir sığınak; Samara'da bir saldırıda büyük bir silahlı grup; Reva'da ise bir mevzi vuruldu.

Irak Kara Havacılık Birlikleri'ne ait Airbus Helicopters EC635T2+ tipi bir silahlı hafif keşif helikopteri, 12 Aralık günü Mutassim kenti yakınlarında IŞİD militanları tarafından bir uçaksavar füze ile vurularak düşürüldü. Olayda helikopterin iki pilotu da hayatlarını kaybetti.[15]

13 - 15 Aralık arasında gerçekleştirilen hava saldırılarında Musul'da bir mevzi, üç silahlı grup ve bir ağır makinalı tüfek mevzii; Sincar'da iki mevzi; Hit'te bir araç, bir römorkör ve bir ekskavatör; El Kaym'da bir ekskavatör; Ramadi'de iki araç; Samara'da bir silahlı grup ve Kerkük'te bir araç, bir sığınak ve bir grup militan vuruldu.

15 - 17 Aralık arasında düzenlenen koalisyon bombardımanlarında Musul'da iki ağır makinalı tüfek ve bir havan mevzii, üç bina, bir buldozer, bir sığınak ve iki silahlı grup; Tel Afer'de bir bina ve örgüt kontrolündeki üç köprü; Sincar'da iki araç, iki gözetleme kulesi ve dört erzak deposu; Hit'te bir taktik tekerlekli araç ile bir ekskavatör; Reva'da bir bina ve bir erzak deposu; Erbil'de bir araç ve silahlı bir grup ve Ramadi'de bir bina vuruldu.

22 Aralık günü düzenlenen hava saldırılarında Sincar'da üç taktik tekerlekli araç, üç kamyon, beş bina ve üç silahlı grup; El Esad yakınlarında bir taktik araç ve iki silahlı grup; Tel Afer'de bir kontrol noktası; Ramadi'de iki araç, bir bina ve silahlı bir grup; Felluce'de iki bina ve bir silah atölyesi vuruldu.

İran destekli Muhtar Ordusu'nun lideri ve Irak Hizbullahı'nın Genel Sekreteri Vasık el Batat, 21 Aralık günü Diyala'da havan toplu bir saldırıda öldürüldü.[16] 27 Aralık günü ise, İran'ın Kudüs Gücü komutanlarından Tuğgeneral Hamid Takavi, Samara'da keskin nişancı ateşi ile vurularak öldürüldü.[17]

İran

İran'ın Fars Haber Ajansı 8 Aralık günü, Meksika'nın İran yapımı İHA sistemlerine ilgi duyduğunu iddia etti. Ancak Jane's Defence Weekly'nin 12 Aralık tarihli haberine göre, Meksikalı yetkililer ajansın haberini yalanladılar. Öte yandan Devrim Muhafızları Birliği Hava Kuvvetleri Komutanı Tuğgeneral Emir Ali Hacızade, ülkesinin 3,000km menzilli İHA sistemleri geliştirip üretebilecek seviyeye ulaştığını iddia etti.[18]

Jane's Defence Weekly'de 4 Aralık tarihinde yayınlanan bir analizde, İran Deniz Kuvvetleri'nin (İDzK), Devrim Muhafızları Birliği Deniz Kuvvetleri'ninkine benzer bir modernizasyon politikası izleyerek küçük ebat ve tonajdaki gemilerini gemisavar füzeleri ile donatmaya başladığı bildirildi. Analizde bu tercihin, İDzK'nın bütçeden daha fazla pay almaya başlamış olduğu ya da firkateyn ve hücumbot inşa programlarının sekteye uğraması sonucu oluşan zafiyeti örtme çabası olarak yorumlanabileceği belirtildi. Gemisavar füzeleri ile donatılan ve 1 Aralık günü Bandar Abbas'ta kamuoyuna sergilenen gemiler şunlar: Hendican sınıfı tenderler Sirik ve Kalat, Kayvan sınıfı karakol botu Tiran ve Mahan ile Pervin sınıfı karakol botları Pervin ve Behram.[19]

ABD'li siber güvenlik şirketi Cylance, İranlı bilgisayar korsanlarının, "Satır Harekâtı" (Operation Cleaver) kod adını verdikleri ve 2 yıl süren kapsamlı bir siber saldırı kapsamında çeşitli havayolu, savunma ve enerji şirketlerine ve hatta ABD Deniz Piyadeleri Birliği'nin yerel ağına sızmayı başardıklarını açıkladı.[20]

İran Hava Kuvvetleri'nin, elindeki Mirage F1 tipi savaş uçaklarına yerli üretim seyir füzeleri entegre ettiği bildirildi. Halen 12 adedinin uçabilir durumda olduğu belirtilen söz konusu uçaklar, 1991 Körfez Savaşı sırasında imha edilmekten kurtulmak için Iraklı pilotlar tarafından İran'a uçurulmuş, akabinde İran - Irak Savaşı'nın tazminatı olarak bu ülke tarafından kendilerine el konulmuştu.[21]

İsrail

Orgeneral Gadi Eisenkott, 29 Kasım günü Başbakan Benyamin Netanyahu tarafından İsrail Savunma Kuvvetleri komutanlığına atandı. Eisenkott, 2006 Lübnan Savaşı sırasında İsrail harekâtını sevk ve idare etmiş, ardından da Lübnan ve Suriye sınırlarından sorumlu Kuzey Komutanlığı'na getirilmişti.[22]

İsrail Hava Kuvvetleri, 7 Aralık günü Dimas ve Şam Uluslararası Havalimanı çevresindeki hedefleri bombaladı. Suriye İnsan Hakları Gözlem Merkezi, Dimas çevresinde 10 adet patlama sesi duyulduğunu, havalimanı içindeki bir deponun da ayrıca vurulduğunu açıkladı.[23] Saldırı sırasında ateşlenen Popeye güdümlü füzelerinden birinin, Suriye'ye ait Pantsir S1 alçak irtifa hava savunma sistemi tarafından vurulduğu iddia edildi.[24] Saldırının ardından Birleşmiş Milletler'e başvuran Suriye yönetimi, İsrail'e yönelik ambargo uygulanmasını talep etti.[25]

Başbakan Benyamin Netanyahu 25 Aralık günü hükümetinin, deniz kuvvetlerinin ihtiyacı olan dört adet yeni nesil firkateynin alımı konusunda Almanya ile anlaşmaya vardığını açıkladı. Thyssen Krupp Marine Systems (TKMS) şirketine bağlı Blohm & Voss tasarımı olan MEKO A100 tasarımı gemiler için iki yıldır görüşmeler yürütülmekteydi.[26] [27]

İsrail Hükümeti 30 Kasım tarihli toplantısında, İsrail Savunma Bakanı Moşe Yalon ve ABD'li mevkidaşı Chuck Hagel tarafından 21 Ekim günü imzalanan 14 adet Lokcheed Martin F-35A Lightning II savaş uçağının alımını içeren anlaşmayı onayladı. Anlaşma ayrıca 2017 yılına kadar işletilmek üzere 17 adet opsiyonu da içeriyor. 14 adet uçaktan ilkinin 2019 yılında hizmete girmesi öngörülüyor. 14 uçaktan 13'ü muharip görevlerde kullanılacak, bir adedi ise İsrail yapımı elektronik harp ve iletişim sistemlerinin test ve geliştirilmesinde kullanılacak.

Jane's Defence Weekly'nin 8 Aralık tarihli haberine göre İsrail, deneme maksatlı olarak David's Sling (Davud'un Sapanı) hava ve füze savunma sistemini hizmete almaya hazırlanıyor. Sistem, Rafael şirketi tarafından ADB'li Raytheon desteği ile geliştiriliyor. Öte yandan İsrail Savunma Bakanlığı, Arrow III füze savunma sistemi için 16 Aralık günü planlanan deneme atışının, koşulların uygun olmaması nedeniyle iptal edildiğini açıkladı.[28]

Güney Kore savunma tedarik programları yönetimi dairesi DAPA 17 Aralık günü, Israel Aerospace Industries (IAI) üretimi Heron 1'in kolordu seviyesi İHA sistemi ihtiyacı için seçildiğini açıkladı.[29]

İsrail ordusu, piyadeler tarafından kullanılabilecek "kişisel İHA" sistemleri için teklife çağrı dosyası hazırlıyor. "Sayısal Ordu" programı kapsamında tedarik edilecek sistemin 1 - 1.5kg ağırlığında olması ve 15 dakika havada kalabilmesi isteniyor.[30]

Elbit şirketinden 23 Aralık günü yapılan açıklama ile, Brezilya Deniz Kuvvetleri'nin ABD Deniz Kuvvetleri stoklarından aldığı dört adet Grumman C-1A Trader uçak gemisi konuşlu nakliye uçaklarının KC-2 Turbo Trader nakliye ve tanker modeline dönüştürülmesi işinin alındığı duyuruldu. USD106 milyonluk sözleşme kapsamında uçaklar tamamen tekrar uçuşa hazır hale getirilecek, motorları yenilenecek, yeni nesil modern aviyonik gösterge ve muhabere sistemleri takılacak ve havada yakıt ikmâl kabiliyeti kazandırılacak.

İsrail Hava Kuvvetleri'ne ait Lockheed Martin C-130H Karfnaf nakliye uçakları, Elbit şirketi üretimi Globus görev planlama sistemleri ile donatılıyor.[31]

ABD Deniz Kuvvetleri'ne ait USS DDG75 Donald Cook destroyeri, 7 Aralık günü Hayfa limanını ziyaret etti.[32]

Kıbrıs

İsrail Dışişleri Bakanı Avigdor Lieberman, Ankara’ya “Kıbrıslı Rumların doğalğaz arama hakkına saygı gösterin ve bölgede gerilimi tırmandırmayın” çağrısı yaptı. Jerusalem Post’un haberine göre Lieberman, her ülkenin komşularının egemenlik haklarına saygı göstermesi gerektiğini belirterek, Türkiye’nin zaten çatışmalarla gergin olan bir bölgede sürtüşme çıkarmasının “tamamen gereksiz” olduğunu söyledi. Kıbrıs Rum kesiminden mevkidaşı Ioannis Kasulides’le görüşen İsrail Dışişleri Bakanı, “Biz Kıbrıs’ın bütünlüğüne saygı duyuyoruz. Kendi ekonomik bölgenizde gaz ve petrol arama haklarına sahip olduğunuzdan eminiz” dedi.[33]

Rum Meclisi'nde 4 Aralık günü görüşmeleri tamamlanan savunma bakanlığı bütçesi 2014 ile aynı kalarak EUR318 milyon olarak belirlendi.[34] 2015 bütçesinde RMMO için 6 yeni ve modern patlayıcı ve mühimmatı deposu inşası da öngörülüyor.[35]

Rum basını tarafından, Rum yönetiminin daha önce açıklandığı gibi 2 değil, 3 adet açık deniz karakol gemisi satın alacağı; Fransa, Yunanistan ve İsrail’in Güney’e bu gemilerden satmaya talip olduğu bildirildi.[36]

Rum Politis gazetesi, Güney Kıbrıs’ın, arama-kurtarma operasyonu olasılığına yanıt vermesi ve hava gözetimi konusunda ciddi sorunlar yaşayacağını zira RMMO ve polisin elinde sadece iki helikopterin bulunduğunu yazdı. Gazete, elde kalan iki helikopterin tüm gereksinimlere yanıt vermesi gerektiğine de dikkati çekti. Habere göre polise ait iki Agusta Westland ve iki Bell-412 helikopteri, RMMO’ya ait ise bir Agusta – Westland helikopteri bakım-tamir için yurt dışında bulunmakta.[37]

Kıbrıs Rum Bilim ve Teknik Odası (ETEK), Rum Telekomünikasyon Dairesi (Cyta / ATİK) ve Rum Elektrik Kurumu’nun (AİK) özelleştirilmesinden doğacak tehlikelere işaret ederek, bu kurumların Türklerin eline geçebileceği ve çeşitli sebeplerden dolayı ulusal güvenliğin olumsuz etkilenebileceği uyarısında bulundu.[38]

Rum Bakanlar Kurulu, babaları yabancı uyruklu kişilerin RMMO’da tam dönem askerlik hizmeti yapmasını öngören yasa değişikliğini kabul etti. Babaları yabancı uyruklu olan ancak anneleri Rum olduğu için vatandaşlık hakkı alan, Ağustos 1960 - 11 Temmuz 1999 döneminde doğanlar daha önce kısa dönem yapıyordu. Bu değişiklikle artık onlar da, anneleri yabancı olan ancak babaları Rum olduğu için vatandaş olan kişiler gibi tam dönem askerlik yapacak.[39]

Lübnan

Jane's Defence Weekly'nin 2 Aralık tarihli haberine göre Lübnan'ın 130km uzunluğundaki Suriye sınırı boyunca inşa ettiği 12 adet müstahkem karakol tamamlanmak üzere. 2011 yılında başlatılan ve giderleri İngiliz hükümeti tarafından karşılanan proje kapsamında inşa edilen karakolların her biri bir sınır alayına ev sahipliği yapıyor. İngiliz hükümeti ayrıca sınır birliklerinin donatımı için Lübnan ordusuna 166 adet Land Rover taktik tekerlekli araç, 1,500 adet piyade çelik yelek seti, muhabere sistemleri ve sabit ve seyyar gözetleme istasyonları hibe etti.

Mısır

Mısır'ın devrik Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek, 29 Kasım günü yapılan duruşmada hakkındaki tüm suçlamalardan beraat etti. Mübarek, Tahrir Meydanı gösterileri sırasında 846 göstericinin katli ve çeşitli yolsuzluk iddiaları ile yargılanıyordu.

Kendisini Katibat'ül Ribat'ül Cihadiye olarak tanıtan bir grup 15 Aralık günü yayınladığı kuruluş beyannamesinde Ensar Beyt'ül Makdis örgütünden ayrıldığını duyurdu.

17 Aralık günü yerel saatle 1900 sularında, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Hava Kuvvetleri ile birlikte yapılan bir hava tatbikatı sırasında Mısır Hava Kuvvetleri'ne ait tipi açıklanmayan bir uçak düştü. Olayda iki BAE'li, iki de Mısırlı subay hayatını kaybetti.

Mısır Kara Kuvvetleri için ABD'ye sipariş verilen ancak Temmuz 2013 darbesi nedeniyle teslimatı ABD hükümeti tarafından geciktirilen 10 adet AH-64 Apache saldırı helikopteri, Kasım ayı sonunda teslim edildi.

Mustafa Ahmed Evvad adlı 35 yaşındaki Suudi asıllı Amerikalı bir mühendis, kendisini Mısırlı bir istihbarat subayı olarak tanıtan FBI ajanına, USS Gerald Ford nükleer uçak gemisinin teknik bilgilerini ve gemisavar füzelere karşı zayıf noktalarını içeren belgeleri çalıp teslim etmeye çalışırken suçüstü yakalandı.[40] [41]

Romanya

Romanya Maliye Bakanı Ioana Petrescu, ülkesinin 2015 savunma bütçesini artırmak için IMF ve Avrupa Birliği'nden izin isteyeceğini açıkladı. Başbakan Victor Ponta da, 2017 yılı itibariyle savunma bütçesinin GSYH'nin %1.5'undan %2'sine çıkmış olması gerektiğini söyledi.

Airbus Helicopters'in Romanya iştiraki olan Eurocopter Romania şirketi, İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetleri'ne ait Puma HC.1 tipi genel maksat helikopterin HC.2 seviyesine iyileştirilmesi işini tamamladı. 9 Aralık günü şirketin Braşov'daki tesislerinde düzenlenen törenle resmen kapanan proje kapsamında toplam 24 Puma HC.1'den 20 adedi Romanya'da 23 aylık bir sürede modernize edildi.

Rusya Federasyonu

Küresel piyasalarda ciddi düşüşler yaşayan petrol fiyatlarının Rus ekonomisine verdiği zararın, savunma bütçesini de olumsuz etkileyeceği yönünde değerlendirmeler yapılıyor.[42]

Devlet Başkanı Vladimir Putin 26 Aralık günü Rusya Federasyonu'nun yeni askeri doktrinini onayladı. Yeni doktrin belgesinde en büyük dış tehditler olarak sırasıyla NATO, bölgesel istikrarsızlıklar (Ukrayna, Suriye, Libya gibi), ABD'nin stratejik balistik füze savunma sistemi ve Prompt Global Strike konsepti sıralanıyor.[43] [44]

Jane's Defence Weekly'nin 2 Aralık tarihli haberine göre Kuzey Filosu Komutanı Oramiral Vladimir Korolev, Kutup Müşterek Stratejik Komutanlığı'nın 1 Aralık itibariyle faaliyetlerine başladığını açıkladı. Kuzey Filosu'nu tamamiyle bünyesine katan ve karargâhı Severomorsk'ta bulunan komutanlık, Batı, Merkez ve Güney Askeri Bölge Komutanlık'larından birlik ve unsurlar alacak. Komutanlık, silsilede diğer tüm askeri bölge komutanlıkları ile eşdeğer nitelikte olacak.

Proje 955 Borey sınıfı Aleksandır Nevski nükleer denizaltısı Barents Denizi'nde 28 Kasım günü Bulava balistik füze deneme atışı gerçekleştirdi. Aynı füze için 29 Ekim günü de bir deneme atışı yapılmıştı.[45] [46] [47] Öte yandan Proje 955 sınıfının üçüncü denizaltısı K551 Vladimir Monomah, 19 Aralık günü resmen hizmete girdi.[48] Sınıfın altıncı denizaltısı Generalissimo Suvorov ise 26 Aralık günü Sevmaş Tersanesi’nde düzenlenen törenle kızağa kondu.[49]

Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Rus Hava Kuvvetleri'nin 2014 yılı içinde 140 jet uçağı ve 135 helikopteri; Stratejik Nükleer Kuvvetler'in ise 22 adedi denizaltıdan fırlatılan tipte olmak üzere 38 adet yeni kıtalararası balistik füze teslim aldığını açıkladı.[50]

Devlet Başkanlığı Dış Siyaset Danışmanı Yuri Uşakov Rusya'nın, Mistral sınıfı Vladivostok çıkarma gemisini, tamamlandığı halde Ukrayna krizi nedeniyle teslim etmeyen Fransa'ya, ya teslimatı yapması ya da sözleşme bedelini iadesi etmesi çağrısında bulunduğunu açıkladı.[51] [52] Öte yandan Fransız DCNS şirketinden 17 Aralık günü yapılan açıklamada, eğitim için Fransa'da bulunan 400 Rus denizcinin ülkelerine döndüğü bildirildi. [53]

Japonya ile Rusya arasında Pasifik üzerinde artan gerilimi düşürme maksatlı olarak Kasım ayında başlatılan mekik diplomasisinin bir parçası olarak Japon Hava Özsavunma Kuvvetleri'nden bir heyet 15 Aralık günü Rus Hava Kuvvetleri Komutanlığı'nı ziyaret etti.

Rus Hava Kuvvetleri, Aralık ayı başında Baltık Denizi üzerindeki uçuşlarını artırdı. Rusya anakarası ile Kaliningrad arasında paketler halinde gerçekleştirilen uçuşlara, Tupolev Tu-95, Tu-22M3 ve Su-34 bombardıman; Su-27 ve MiG-31 taktik savaş ile Su-24 taktik keşif uçakları katıldı.[54] [55] [56]

Itar TASS haber ajansı, Rus Hava Kuvvetleri'nin halen dört uçağın bulunduğu olduğu Belarus'taki Baranoviçi Hava Üssü'ne 8 Su-27 (NATO kodu "Flanker") jetini daha konuşlandıracağını duyurdu.

Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Viktor Çirkov, donanmanın "15'den fazla" Proje 22350 Admiral Gorşkov ve geliştirilmiş türevi Proje 22350M sınıfı firkateyni hizmete alacağını açıkladı. Çirkov, söz konusu gemilerin Atlas Okyanusu, Akdeniz ve Kuzey Kutup Bölgesi'ndeki deniz görev güçlerinin belkemiğini teşkil edeceğini belirtti.[57]

Karadeniz Filosu, ilhak edilen Kırım'daki üs ve altyapıların 2015 yılı içinde yenilenerek eğitim imkânlarının geliştirileceğini duyurdu.[58]

Proje 23131 sınıfı iki adet kuruyük gemisi, Kerç'teki Zaliv Tersanesi'nde 26 Aralık günü kızağa kondu.[59]

Jane's Navy International'ın 17 Aralık tarihli haberine göre, Rubin Tasarım Bürosu Genel Müdür Yardımcısı Andrey Baranov, Proje 677 Lada dizel elektrik tahrikli denizaltı projesinin devam ettiğini; projenin ilk üç denizaltısının AIP havadan bağımsız tahrik sistemine sahip olmayacağını ancak müteakip botların bu sistemle donatılacağını açıkladı. Baranov, Lada sınıfı için Güneydoğu Asya'nın en cazip ihraç pazarı olduğunu ekledi.

Jane's Missiles & Rockets'in 8 Aralık tarihli haberine göre Stratejik Roket Kuvvetleri Komutanlığı, ABD'nin Prompt Global Strike projesine yanıt olarak yeni nesil demiryolu konuşlu kıtalararası füze fırlatma sistemini hizmete alma konusunda nihai kararını henüz verebilmiş değil. [60]

Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı, Rusya'nın ilhak ettiği Kırım'a Iskander taktik balistik füzeleri konuşlandırdığını iddia etti.[61]

Savunma Bakanlığı, Rus Hava Kuvvetleri'nin modernizasyon programı dahilinde 2015 yılı içinde 150'den fazla uçak ve helikopterin hizmete alınacağını açıkladı. Tedari edilen uçak ve helikopterler arasında Suhoy Su-34 taktik bombardıman uçakları, Su-30SM ve Su-35S taktik savaş uçakları, Kamov Ka-52, Mi-35M ve Mi-28N saldırı, Ka-226 ve Mil Mi-8AMTŞ genel maksat helikopterleri, Yakovlev Yak-130 jet eğitim uçakları ile İlyuşin Il-76MD-90 nakliye uçakları bulunuyor.[62]

Aviastar SP şirketi, Rus Hava Kuvvetleri'ne ait altı adet Antonov An-124-100 (NATO kodu "Condor") stratejik nakliye uçağının modernizasyonunu tamamladı. Şirketin genel müdürü Sergey Dementyev, 2016 yılına kadar beş adet daha An-124'ün modernize edileceğini açıkladı.[63] Öte yandan Jane's Defence Weekly'nin 11 Aralık tarihli haberine göre Rus Hava Kuvvetleri'ndeki İlyuşin Il-76MD nakliye uçaklarının Il-76MDM seviyesine yükseltilmelerine başlandı. Proje kapsamında uçakların motor ve aviyonik sistemleri yenileniyor. Habere göre ilk uçak üzerindeki işlemler 18 ay sürecek. 2020 yılına kadar 41 uçağın yenilenmesi öngörülüyor.

Air Forces Daily'nin 7 Aralık tarihli haberine göre, 78651 seri numaralı İlyuşin Il-76MD-90A nakliye uçağı, A-100 havadan erken ihbar ve kontrol uçağı prototipine dönüştürülmek üzere Kasım ayı sonunda Beriyev şirketine teslim edildi.

Jane's Defence Weekly'nin 18 Aralık tarihli haberine göre, UAC şirketi Genel Müdür Yardımcısı Vladislav Gonçarenko 2020 itibariyle Rus Hava Kuvvetleri'ne 55 adet Suhoy PAK FA T-50 savaş uçağının teslim edilmiş olunacağını açıkladı. Gonçarenko, ilk teslimatların 2016 yılında yapılacağını ekledi.

Air Forces Daily'nin 7 Aralık tarihli haberine göre, modernizasyonu tamamlanan sekiz MiG-31 (NATO kodu "Foxhound") av - önleme uçağı, 2 Aralık Hotilovo'daki 7,000'nci Hava Üssü'ne teslim edildi. İlk iki uçak 07.11.2013, ikinci iki uçaklık paket ise 11.11.2014 tarihlerinde teslim edilmişti.

Doğu Askeri Bölge Komutanlığı bünyesindeki Ugolni Hava Üssü'nde Orlan 10 İHA sistemleri ile teçhiz edilen yeni bir İHA birliği kuruldu.[64]

RAC MiG şirketine ait MiG-29KUB 204 gövde numaralı prototip uçağı, 4 Aralık günü yerel saatle 1156'da Jukovski'deki Gromov Uçuş Test Enstitüsü'ne iniş için yaklaşırken düştü. Uçaktaki iki pilot yaralı olarak kurtuldu. Pilotlardan 36 yaşındaki Sergey Rıybnikov, kaldırıldığı hastanede ertesi gün hayatını kaybetti.

Rus Kara Kuvvetleri'nden 23 Aralık günü yapılan bir açıklamada, yeni nesil piyade tüfeği olarak Kalaşnikov tasarımı AK-12 ve A545 modellerinin ikisinin de ön testleri geçtiği ve saha testleri için birliklere teslim edileceği duyuruldu.[65]

Rusya Hassas Mühendislik Merkezî Enstitüsü'nün hava indirme birlikleri için Zauralets D adlı yeni nesil bir kundağı motorlu obüs geliştirdiği bildirildi. Sistemin ilk teslimatlarının 2016 yılında yapılması öngörülüyor.[66]

Jane's Missiles & Rockets'in 5 Aralık tarihli haberine göre, NPO Splav şirketi Baş Tasarım Mühendisi Nikolay Makaroyvets, 122mm ve 300mm güdümsü ve 220mm Smerç U güdümlü topçu roketlerini ateşleyebilen Tornado çok namlulu roketatar sisteminin kabul denemelerinin tamamlandığını açıkladı.

Jane's Defence Weekly'nin 11 Aralık tarihli haberine göre United Aircraft Corporation şirketi Yönetim Kurulu Başkanı Mihail Pogosyan, Başbakan Dimitri Medvedev'e istifasını sundu.

Hindistan'ın Rusya'dan satın aldığı Vikramaditya uçak gemisinin satış sonrası garanti döneminde teknik destek ve bakım hizmetleri vermek üzere bir Rus teknisyen ekibinin gemide kalıcı olarak konuşlandırılacağı bildirildi.[67]

Hint Deniz Kuvvetleri Rusya'dan ikinci bir Proje 971A Nerpa (NATO kodu "Akula II") sınıfı nükleer denizaltı kiralamaya hazırlanıyor. Aynı sınıftan K152 Nerpa denizaltısı Hindistan'a 2009 - 2019 yılları arasında kullanılmak üzere kiralanmıştı. Personel eğitimleri devam ederken 09.11.2008 tarihinde yangın söndürme sistemindeki bir arıza nedeniyle 20 denizci hayatını kaybetmiş, tamiratın tamamlanmasından sonra 29.12.2011 tarihinde Hint Deniz Kuvvetleri'ne Chakra adı ile devredilmişti.[68]

Jane's Defence Weekly'nin 2 Aralık tarihli haberine göre Pakistan Savunma Bakanı Muhammed Asif, imzalanan savunma işbirliği anlaşması kapsamında Rusya'nın ülkesine Klimov RD-93 tipi jet motorlarını satacağını açıkladı. Söz konusu motorlar Çin - Pakistan ortak üretimi JF-17 savaş uçaklarında kullanılıyor.

Jane's Defence Weekly'nin 11 Aralık tarihli haberine göre Rusya, Özbekistan'ın bu ülkeye USD1 milyarlık borcunu, yeni askeri araç - gereç alımını kolaylaştırmak için sildi.

Endonezya Savunma Bakanlığı'ndan 8 Aralık günü yayınlanan bir basın bildirisinde, Rosoboroneksport şirketi ile teknoloji transferi konusunda anlaşmaya varıldığı duyuruldu.

Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, 3 Aralık günü Sudan'a yaptığı ziyaret sırasında Rusya'nın Sudan ile askeri ilişkilerini geliştireceğini açıkladı.[69]

Suriye

26 - 28 Kasım arası Suriye'deki IŞİD hedeflerine koalisyon güçleri tarafından iki hava saldırısı düzenlendi. Saldırılarda, Kobani yakınlarındaki bir IŞİD mevzisi ve toplanma merkezi ile Halep yakınlarındaki bir silahlı grup vuruldu.

28 Kasım - 1 Aralık arasında müttefik hava kuvvetleri 17 hava saldırısında Kobani yakınlarında toplam iki bina, üç tank, üç mevzi, bir zırhlı personel taşıyıcı, üç araç ve iki toplanma merkezi ile yedi silahlı grubu vurdu. Rakka yakınlarında ise dokuz hava saldırısında bir elektronik harp mevzisi, bir karargâh, bir bina, bir elektronik karıştırıcı sistem, bir tank ve 14 aracı vurdu. Halep'te ise Horasan Grubu'na bağlı bir grup vuruldu.

1 - 3 Aralık arasında Kobani civarındaki hedeflere düzenlenen 14 ayrı hava saldırısında bir araç, 17 mevzi ve bir toplanma noktası vuruldu.

5 - 8 Aralık arasında Kobani çevresinde 14 hava saldırısında toplam altı mevzi, üç bina, iki toplanma alanı, iki tank, bir motorsiklet, bir havan ve sekiz silahlı grup vuruldu. Rakka yakınlarında ise bir elektronik harp merkezi tahrip edildi.

10 - 12 Aralık arasında Kobani'de beş hava saldırısında altı mevzi ile Halep'te bir hava saldırısında beş bina vuruldu.

13 - 15 Aralık arasında Kobani civarındaki IŞİD hedeflerine düzenlenen sekiz hava saldırısında dokuz mevzi, iki bina ve iki toplanma alanı ile Ebu Kemal yakınlarında bir araç vuruldu.

15 - 17 Aralık arasında gerçekleştirilen müttefik bombardımanlarında Kobani'de bir bina, üç kamp alanı, iki mevzi, bir sığınak, bir havan mevzii ile iki silahlı grup vuruldu.

22 Aralık günü Kobani'de altı saldırıda on mevzi ve bir silahlı grup; Halep yakınlarında üç saldırıda bir topçu mevzii ile 10 bina; El Haseke'de iki saldırıda bir taktik tekerlekli araç, iki kamyon, bir bina ile iki erzak deposu ve Rakka yakınlarında bir saldırıda bir kontrol noktası vuruldu.

Ürdün Hava Kuvvetleri'ne ait bir F-16AM savaş uçağı, 24 Aralık günü IŞİD kontrolündeki Rakka kenti yakınlarında düştü. Uçağın pilotu örgüt tarafından ele geçirildi.[70] [71]

Ukrayna

Devlet Başkanı Petro Poroşenko, Petro Sahaydaçni Harp Akademisi'nde düzenlenen yenilenmesi tamamlanan ve yeni üretilen araç ve gerecin teslim töreninde yaptığı konuşmada, 2015 savunma bütçesinin Gayrı Safi Yurtiçi Hasıla'nın %5'ine (UAH milyar) yükseltileceğini açıkladı. Törende teslimi yapılan sistemler arasında T-64BV ana muharebe tankları, 2S7 Peony 203mm kundağı motorlu obüsler, KrAZ Spartan mayına karşı korumalı tekerlekli araçlar, Mi-8 ve Mi-2 genel maksat helikopterleri bulunuyor.[72]

Jane's Defence Industry'nin 5 Aralık tarihli haberine göre Ukroboronprom şirketi, Karaçi'de düzenlenen IDEAS 2014 fuarı sırasında Pakistan ile askeri - teknik işbirliği anlaşması imzaladı.

Yunanistan

11 Aralık günü Yunan meclisinde, İngiliz BAE Systems şirketinin EUR9.1 milyonluk offset yükümlülüğü ile Roussen projesi kapsamında inşaları yarım kalan son 3 hücumbotun tamamlanması ve Combattante III sınıfı P22 Ypoploiarchos Mikonios hücumbotunun tamirini öngören bir kanun değişikliği onaylandı. Söz konusu değişiklikle; Elefsis Tersaneleri, BAE Systems'in yükümlülüğünden kaynaklanan EUR9.1 milyonluk offset programıyla 6 ve 7 nolu hücumbotların inşasının bitirilmesini üstleniyor. BAE Systems, söz konusu hücumbot inşası programının pürüzsüz bir şekilde devam etmesi için gerekli ön koşul olan EUR85 milyon değerindeki silah ve donanımı paketini, Yunan Deniz Kuvvetleri'ne devrediyor. Ayrıca Yunan Savunma Bakanlığı, malzeme tedariği ve geminin faal duruma getirilmesi için denemeler ve gerekli çalışmaların tamamlanması için Roussen sınıfının üretimi tamamlanan ancak donatımı bitmemiş 5 numaralı botu P71 Nikolaos Ritsos hücumbotunu teslim alıyor. P22 Ypoploiarchos Mikonios hücumbotu ise, Yunan Savunma Bakanlığı'nın seçeceği başka bir yüklenici firma tarafından onarım işlerinin tamamlanması için doğrudan Elefsis Tersanelerinden alınıyor.[73]

Yunanistan, ABD Kara Kuvvetleri'nden 10 adet ikinci el CH-47D Chinook nakliye helikopteri alıyor. USD150 milyon tavan bedelli muhtemel satışa ilişkin DSCA tarafından ABD Kongresi'ne 11 Aralık günü bir bilgi notu iletildi.[74] Yunan Kara Havacılık Komutanlığı envanterinde halen CH-47D seviyesine yükseltilmiş 9 adet CH-47C ve 6 adet CH-47SD ağır nakliye helikopteri bulunuyor.

Jane's Defence Weekly'nin 11 Aralık tarihli haberine göre Yunan Kara Kuvvetleri, envanterindeki BMP-1P zırhlı muharebe araçlarına, 308'nci Ordu Deposu tarafından monte edilen ZU-23-2 23mm uçaksavar toplarının atış denemelerine Sakız Adası'nda başladı. Söz konusu uçaksavar ayrıca M113 zırhlı personel taşıyıcıda da denendi.

Yunan Hava Kuvvetleri'ne bağlı 343'ncü Filo'ya ait bir F-16D, 4 Aralık günü yerel saatle 1342'de Bugadoz (Gavdos) Adası'nın 26km kuzeyinde denize çakıldı. Fırlatma koltuğu ile uçaktan atlayan iki pilot da, 1434'de Yunan Hava Kuvvetleri'ne ait bir AB205 helikopteri ile kurtarıldı.

Jane's Defence Weekly'nin 9 Aralık tarihli haberine göre Yunan Deniz Kuvvetleri, Okyalos Projesi kapsamında yurtiçinde üretilen yüksek süratli özel kuvvet intikâl botlarının denemelerine başladı. 14m uzunluğa ve pruvasında uzaktan kumandalı bir silah istasyonuna sahip botların Yunan sualtı taarruz komutanlığı olan DYK'da hizmete girmesi planlanıyor.

[1] Fotograflar için bkz: https://twitter.com/ArmedResearch/status/544875029578936320

[2] "Four VTOL UAVs delivered to Bulgarian armed forces": http://www.flightglobal.com/news/articles/four-vtol-uavs-delivered-to-bulgarian-armed-forces-406703/

[3] http://www.bilgesam.org/incele/1877/-ermenistan-daki-rus-askeri-usleri--bolgesel-guvenlige-tehdit/

[4] "Iraqi PM Appeals To US For More Air Raids, Weapons": http://www.defensenews.com/article/20141209/DEFREG04/312090036

[5] http://dsca.mil/major-arms-sales/iraq-m1151a1-armored-high-mobility-multi-purpose-wheeled-vehicles

[6] http://dsca.mil/major-arms-sales/iraq-m1a1-abrams-tanks

[7] "US Grants $3B Sale Of Tanks, Armored Vehicles To Iraq; Will Send 1,300 Troops To Assist Iraqi Forces": http://www.ibtimes.com/us-grants-3b-sale-tanks-armored-vehicles-iraq-will-send-1300-troops-assist-iraqi-1763904

[8] "AF Delivers Iraqi F-16s for Training in US": http://www.asdnews.com/news-58387/AF_Delivers_Iraqi_F-16s_for_Training_in_US.htm

[9] Saldırıların 8 Ağustos – 31 Aralık arasındaki özeti için bkz: http://www.nytimes.com/interactive/2014/12/31/world/middleeast/isis-airstrikes-map.html?smid=tw-nytimes&_r=0

[10] "Iran believed to have joined air battle against IS": http://www.flightglobal.com/news/articles/iran-believed-to-have-joined-air-battle-against-is-406687/

[11] "Breaking: Iranian F-4 Phantoms Wade Into The Anti-ISIS Fight Over Iraq": http://foxtrotalpha.jalopnik.com/breaking-iranian-f-4-phantoms-wade-into-the-anti-isis-1665411308

[12] "The US IS Now In An 'Awkward' Position Over Syria And Iraq": http://www.businessinsider.com/us-sharing-skies-with-syria-and-iran-2014-12

[13] "Iranian Airstrikes In Iraq Suggest Warming Relations With US, Maybe Even Coordination": http://www.ibtimes.com/iranian-airstrikes-iraq-suggest-warming-relations-us-maybe-even-coordination-1732866

[14] "US, Iranian Forces Operate In Separate Areas In Iraq, Officials Say": http://www.defensenews.com/article/20141203/DEFREG04 /312030048

[15] "ISIS shoots down Iraqi helicopter killing pilots": http://english.alarabiya.net/en/News/middle-east/2014/12/13/ISIS-shoots-down-Iraqi-helicopter-killing-pilots.html

[16] "Leader of Iranian-backed militia killed in eastern Iraq": http://www.longwarjournal.org/archives/2014/12/leader_of_iran-suppo.php

[17] "Islamic State kils Qods Force general in central Iraq": http://www.longwarjournal.org/archives/2014/12/islamic_state_kills.php

[18] "Iran drones range upgraded to 3,000km: General": http://www.presstv.ir/detail/2014/11/29/388039/iran-drones-range-hits-3000km/

[19] Ayrıca bkz: "New Warships, Frigates Join Iran Navy’s Fleet": http://www.tasnimnews.com/English/Home/Single/575128

[20] "Report: Iran Hackers Infiltrated Airlines, Energy, Defense Firms": http://www.defensenews.com/article/20141202/DEFREG04/312020030

[21] "Iran equips Mirage fighters with homemade missile system": http://en.trend.az/iran/society/2339910.html

[22] "Israel Names Infantryman as New IDF Chief": http://www.defensenews.com/article/20141129/DEFREG04/311290018

[23] "Israeli air strikes target Syrian weapons": http://www.flightglobal.com/news/articles/israeli-air-strikes-target-syrian-weapons-406838/

[24] "Why Israel is bombing Syria and getting away with it": http://spioenkop.blogspot.com.tr/2014/12/why-israel-is-bombing-syria-and-is.html

[25] "Syria Asks UN for Sanctions Against Israel": http://www.jewishpress.com/news/breaking-news/syria-asks-un-for-sanctions-against-israel/2014/12/08/

[26] "Israel, Germany Seal Offshore Patrol Vessel Deal": http://www.defensenews.com/story/defense/naval/ships/2014/12/25/israel-germany-ship-submarine-procurement/20894183/

[27] "Israeli Navy to Receive New Warships from Germany": http://www.breakingisraelnews.com/26129/israeli-navy-receive-new-warships-germany/

[28] "'No Test' Declared for Arrow-3 Interceptor": http://archive.defensenews.com/article/20141217/DEFREG04/312170026

[29] "South Korea picks Heron 1 for UAS requirement": http://www.flightglobal.com/news/articles/south-korea-picks-heron-1-for-uas-requirement-407205/

[30] "Israel to issue request for personal UAS": http://www.flightglobal.com/news/articles/israel-to-issue-request-for-personal-uas-406917/

[31] "Globus upgrade enhances Israeli Hercules": http://www.flightglobal.com/news/articles/globus-upgrade-enhances-israeli-hercules-406860/

[32] "Haifa, Israel Welcomes USS Donald Cook": http://navaltoday.com/2014/12/09/haifa-israel-welcomes-uss-donald-cook/

[33] "İsrail'den Rumların doğalgaz aramasına destek geldi": http://www.denizhaber.com.tr/israilden-rumlarin-dogalgaz-aramasina-destek-geldi-haber-58605.htm

[34] "Rum Savunma Bakanlığı bütçesi geçen yılla aynı": http://www.gundemkibris.com/rum-savunma-bakanligi-butcesi-gecen-yilla-ayni-99698h.htm

[35] "RMMO'ya 6 mühimmat deposu daha": http://www.gundemkibris.com/rmmoya-6-muhimmat-deposu-daha-100173h.htm

[36] "Silahlanmaya bu yıl 70, gelecek yıl 60 ve bir sonraki yıl 71 milyon Euro": http://www.gundemkibris.com/silahlanmaya-bu-yil-70-gelecek-yil-60-ve-bir-sonraki-yil-71-milyon-euro-99014h.htm

[37] "7 helikopterden 5 tanesi bakımda": http://www.kibrispostasi.com/index.php/cat/58/news/150384/PageName/GUNEY_KIBRIS

[38] "Güney'de "Ulusal Güvenlik tehlikede" uyarısı": http://www.kibrispostasi.com/index.php/cat/58/news/149194/PageName/GUNEY_KIBRIS

[39] "RMMO’da görev süresi ile ilgili ırk ayrımı kaldırıldı": http://www.gundemkibris.com/rmmoda-gorev-suresi-ile-ilgili-irk-ayrimi-kaldirildi-100296h.htm

[40] "FBI charges Saudi-born naval engineer over plans to sink aircraft carrier": http://www.washingtontimes.com/news/2014/dec/6/fbi-charges-saudi-born-naval-engineer-over-plans-s/

[41] "Saudi-born US naval engineer allegedly gave undercover agent info on how to sink carrier": http://www.foxnews.com/us/2014/12/06/saudi-born-us-naval-engineer-allegedly-gave-undercover-agent-info-on-how-to/

[42] "Russia's Financial Woes Could Impact Defense Spending": http://archive.defensenews.com/article/20141218/DEFREG03/312180038

[43] "Russia's New Military Doctrine: Should the West Be Worried?": http://nationalinterest.org/feature/russias-new-military-doctrine-should-the-west-be-worried-11944

[44] "New Russian military doctrine says NATO top threat": http://www.washingtontimes.com/news/2014/dec/26/new-russian-military-doctrine-says-nato-top-threat/

[45] "A missile testing blitz revamps Russian ICBM modernization": http://defense-update.com/20141129_russian_icbm_blitz.html

[46] Atışın video kaydı için bkz: https://www.youtube.com/watch?v=C4uFgvxC37Q

[47] "Russian Navy successfully tests new missile": http://www.navytimes.com/story/military/tech/2014/11/28/russian-navy-successful-missile-test-bulava/19621133/

[48] "Russia Accepts Third Borei-class Boomer": http://news.usni.org/2014/12/11/russia-accepts-third-borei-class-boomer

[49] "Russia's Sevmash Shipyard Laid Down Sixth Borey Class SSBN "Generalissimus Suvorov"": http://www.navyrecognition.com/index.php?option=com_content&task=view&id=2292

[50] "Russian military received 38 intercontinental missiles in 2014 — defense minister": http://itar-tass.com/en/russia/768184

[51] "Russia to France: Give Us the Mistrals or a Refund": http://news.usni.org/2014/12/08/russia-france-give-us-mistrals-refund

[52] "Russia says would accept money or warships to solve Mistral dispute": http://news.yahoo.com/russia-says-accept-money-warships-solve-mistral-dispute-105647019.html

[53] "Shipbuilder: Russian Mistral Sailors To Leave France": http://www.defensenews.com/article/20141217/DEFREG01/312170032

[54] "Russia Increases Air Activity over Baltic Sea": http://navaltoday.com/2014/12/10/russia-increases-air-activity-over-baltic-sea/

[55] "NATO Intercepts Russian Bombers Over Baltic Sea": http://www.defensenews.com/article/20141209/DEFREG01/312090038

[56] "Dutch F-16 took an interesting video of armed Russian Su-34 attack planes intercepted over the Baltics": http://theaviationist.com/2014/12/10/su-34-video-rnlaf/

[57] "Russian Navy to receive new modification of Project 22350 frigates — chief commander": http://itar-tass.com/en/russia/766670

[58] "Russia's Black Sea Fleet to Develop Bases in Crimea in 2015": http://sputniknews.com/military/20141201/1015342492.html

[59] https://twitter.com/7FBTK/status/548777027424509953

[60] Ayrıca bkz: "Russia's Terrifying 'Nuke Trains' Will Be Roving The Rails By 2018": http://foxtrotalpha.jalopnik.com/russias-terrifying-nuke-trains-will-be-roving-the-rails-1675562485

[61] "Russia Deploys Tactical Ballistic Missile System, Pounding Ukraine 33 Times In 24 Hours": http://au.ibtimes.com/articles/575188/20141208/russia-ukraine-ballistic-missiles-vladimir-putin.htm

[62] "Russian Air Force To Acquire New Aircraft, Helos, Bolster Arctic Presence": http://www.defensenews.com/article/20141202/DEFREG/312020032

[63] "Russia completes initial An-124 upgrade programme": http://www.janes.com/article/46548/russia-completes-initial-an-124-upgrade-programme

[64] "Russia establishes military UAV unit": http://www.flightglobal.com/news/articles/russia-establishes-military-uav-unit-406651/

[65] "BREAKING: Russian Army Accepts Both AK-12 And AEK-971": http://www.thefirearmblog.com/blog/2014/12/23/breaking-russian-army-accepts-ak-12-aek-971

[66] "TSNIITOCHMASH to develop new self-propelled mortar vehicle for Russian airborne troops": http://www.armyrecognition.com/december_2014_global_defense_security_news_uk/tsniitochmash_to_develop_new_self-propelled_mortar_vehicle_for_russian_airborne_troops.html

[67] "Russian specialists to service India’s Vikramaditya carrier on permanent basis": http://in.rbth.com/news/2014/12/09/russian_specialists_to_service_indias_vikramaditya_carrier_on_permanent__40237.html

[68] "India to Lease a Second Nuclear Submarine From Russia": http://www.ndtv.com/article/india/india-to-lease-a-second-nuclear-submarine-from-russia-635608

[69] "Foreign Minister: Russia To Boost Military Ties With Sudan": http://www.defensenews.com/article/20141203/DEFREG04/312030047

[70] "Arab aircraft reportedly shot down over Syria by Islamic State": http://www.flightglobal.com/news/articles/arab-aircraft-reportedly-shot-down-over-syria-by-islamic-407448/

[71] "ISIS Captures Jordanian F-16 Pilot Downed Over Raqqa, Syria": http://foxtrotalpha.jalopnik.com/isis-captures-jordanian-f-16-pilot-downed-over-raqqa-s-1674839024

[72] "Ukraine's armed forces receive new batch of armored vehicles and military equipment": http://www.armyrecognition.com/december_2014_global_defense_security_news_uk/ukraines_armed_forces_receive_new_batch_of_armored_vehicles_and_military_equipment.html

[73] "Συνεχίζεται η κατασκευή πυραυλακάτων από τα ναυπηγεία Ελευσίνας": http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=26519&subid=2&pubid=113407744

[74] http://dsca.mil/major-arms-sales/greece-ch-47d-chinook-helicopters

↧

Palavra Dedektörü: Gerçeğe Offset Vermek

January 9, 2015, 3:20 pm

≫ Next: Yoda Emekli Oldu: Müthiş Bir Kariyerin Ardından

≪ Previous: Dört Deniz Bülteni - Aralık 2014

Anadolu Ajansı'nın (A.A.) 9 Ocak tarihli ve "Türk Savunma Sanayi[sic] İhracatta Hız Kesmedi" başlığı ile verilen bir haber, dikkatimi çekti (tam metni yazının sonunda). Haber, yalan ya da yanlış bilgi içermiyor; yanıltıcı sayılamaz; propaganda olarak da değerlendirmek acımasızlık olur; palavra ise hiç değil. Ancak Türk savunma sanayiinin kabiliyet ve rekabetçiliğini net ve sağlıklı bir şekilde ölçmemizi engelleyen bir bakışı yansıttığı için dedektöre takıldı.

Çünkü bu haberin ele aldığı gösterge ve verileri sunuş biçimi, sektörde de sıkça görülen bir kendi kendini kandırma halini yansıtıyor; amacı bu olmasa bile.

Öncelikle haberin içeriğini ele alalım.

"...Türk savunma ve havacılık sektörünün 2014 yılı ihracatı, bir önceki yıla göre yüzde 18 artarak 1 milyar 647 milyon dolar olarak gerçekleşti..."

A.A. muhabiri, Türkiye İhracatçılar Meclisi'nin (TİM) verilerini derleyerek haberi hazırlamış. Buna göre Türkiye, 2014 yılında toplam USD1.647 milyarlık savunma ihracatı gerçekleştirmiş. Bu miktar, 2013 yılına göre %18.7'lik bir artışa karşılık geliyor.

Savunma Havacılık Sanayii İmalatçılar Birliği'nin (SASAD) "Savunma ve Havacılık Sanayii Performans Raporu 2013" başlıklı raporuna göre, sektörün 2013 yılı ihracat miktarı bir önceki yıla göre %24.38 artış ile USD1.569 milyar; 2012 yılı ihracatı ise bir önceki yıla göre %14.73 artışla USD1.262 milyar. Savunma ihracatımızın inişli çıkışlı bir artış eğilimi izlediği dikkat çekiyor.

Ancak...

"...Dünyada 150'nin üzerinde ülke ve serbest bölgeye ihracat yapan Türk savunma ve havacılık sanayisine en büyük ilgiyi ise ABD gösterdi..."

İşler burada karışıyor. Zira haberin, muhtemelen kasıtlı olmadan, atladığı bir nokta var. Ancak bu hususun atlanması son derece önemli, zira sektörün performansını sağlıklı ölçmeyi engellediği gibi, kendimizi olmadığımız bir yerde görmemize neden olabilir.

Çünkü Türk savunma sanayiinin ihracatında çok büyük bir payı, offset'ler teşkil etmektedir. ABD, İspanya, Almanya, İtalya gibi ülkelere yapılan satışlar da, bu ülkelerin Türk savunma ürünlerine gösterdiği ilgiden ziyade, offset yükümlülüklerinin sonucudur.

Burada offset kavramını kısaca açmakta fayda var.

Eski Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül, "Kalkınmada Pragmatik Bir Uygulama: Offset" başlıklı makalesinde, offset kavramını şu şekilde tanımlamış:

‘Offset’ en yalın anlatımla, yapılacak ithalata karşılık aynı sözleşmede ihracatın ve yerine göre Türkiye’de üretimin, teknoloji ve sermaye transferinin, teknik eğitimin vb. şart koşulmasıdır... Dünya ticaretinin yüzde 10’u offset ile gerçekleştirilmektedir. ABD, İngiltere, İsrail, Güney Kore gibi pek çok ülkenin benimsediğin bir uygulamadır..."

Yani ABD'den USD1 milyara uçak alınıyorsa ve bu alım sözleşmesi kapsamında %75 offset öngörülmüşse, ABD'li uçak üretici şirket Türkiye'den USD750 milyon bedelle mal ve hizmet satın almakla yükümlüdür.

Sanayinin gelişmişlik seviyesinin yüksek olmadığı 1980'li yıllarda savunma alımlarının offseti, meyve sebze satışı ile yapılıyordu. Örneğin Peace Onyx F-16 projesinin offset'i ile ABD'ye yüklü miktarda kayısı ihracatı gerçekleştirilmiş, Ankara Hilton oteli inşa edilmiştir. Ancak süreç içinde yerli savunma sanayiinin kabiliyetlerinin artması ile birlikte Savunma Sanayii Müsteşarlığı, sanayi katılımı ve offset (SK/O) süreçlerini yönergelerle düzenlemiştir. En son Nisan 2011 tarihli yönerge ile yönetilen SK/O işlemleri ile yerli ve yabancı ana yüklenicilerle imzalanan sözleşmelerde yükümlülükler katı kurallarla denetlenmekte; offset uygulaması yerli savunma sanayiinin geliştirilmesi için kullanılmakta.

Halen savunma sanayiinde yürütülen offset uygulamalarının, diğer kamu alımlarında da hayata geçirilmesi gündemde. Söz gelimi Türk Hava Yolları'nın maddi açıdan büyük hacimli uçak alımlarında offset maddesinin olmaması önemli bir eksikliktir.

Offset, özellikle küçük ve orta ölçekli işletmelerin (KOBİ) gelişmesinde, kısmen teknoloji transferinde ve yurtdışı pazarlara açılımda son derece faydalı bir uygulamadır. Disiplinli ve etkin kullanıldığında, sektörel gelişimin itici güçlerinden olabilir. Güney Kore ve Brezilya son derece başarılı offset tecrübelerine sahip ülkelerdir örneğin.

Peki sorun nerede?

Yanıtı vermek için öncelikle SSM tarafından Nisan 2014'te yayınlanan "2012 Yılı Verileriyle Savunma Sanayii Analiz Raporu" başlıklı rapora göz gezdirelim. Raporun 19'ncu sayfasının sonundaki tespit aynen şöyle:

Sektörün ihracat rakamında offset önemli bir yer tutmakta olup, sektörün toplam ihracatının %55'i katsayısız offset kredisi kapsamında gerçekleşmiştir.

SASAD verilerine göre 2012 yılı savunma ihracatı USD1.262 milyar. Yani bu miktarın USD694.1 milyonu offset ile gerçekleşmiş. 2013 ve 2014 yılı ihracatında offset yükümlülüklerinin oranına dair güncel veri bulamadım ama %60 civarında gerçekleşmiş olması kuvvetle muhtemeldir. %60 kabul edersek eğer, 2014 savunma ihracatının USD988.2 milyonu offset ile yapılmış demektir. Doğrudan hükümetlerarası satışlara ilişkin bir veriye ben ulaşamadım. Ancak iyimser bir tahminle, geri kalan miktarın yaklaşık yarısı bu şekilde elde edildiyse, kabaca USD370 milyonluk bir ihracatın, ihale ortamında yapıldığı ileri sürülebilir.

SASAD 2013 raporuna geri dönelim. Şu tespit dikkat çekici:

Sektörümüzde henüz satışı yapılan bir ana hava platformu üretilmediğine göre kişi başı ciro yedek parça üretiminden ortak projelerden kaynaklanan iş paylaşımından, bakım, onarım, yenileştirmelerden ve offset tabanlı işlerden kaynaklandığı değerlendirilebilir.

Offset ile yapılan ihracatta herhangi bir ihale ya da rekabet koşulu söz konusu değildir. Yabancı ülke şirketi, Türkiye'deki şirketlere belli bir miktar iş vermek zorundadır. Dolayısıyla offset ile yapılan satışlar, sektörün rekabetçilik ve sürdürülebilir gelişme performanslarını ölçme açısından sağlıklı göstergeler değillerdir. Kaba tabirle, zaten "cepte" olan bir satış söz konusudur.

Ancak, eğer bir sektörün ihracatı büyük oranda offset'e ve hükümetler arası doğrudan satışlara dayanıyorsa; ihale sonucu alınmış projeler ve katma değeri yüksek platform ya da sistem satışları oransal olarak düşük kalıyorsa ortada bir sorun var demektir.

Eğer sektör hayatta kalmak için en önemli can damarı haline gelmeye başlayan ihracat konusunda, offset'e bağımlı kalırsa; uluslararası iş ve pazar geliştirme, pazarlama ve tanıtım faaliyetlerindeki kabiliyetlerini geliştiremezse, ortada ciddi bir sorun var demektir. Sektörün ihracatı için ya devletin kendi ordusu için doğrudan yerli üreticiden; ya da yabancı üreticinden savunma alımı yaparak offset yükümlülüğü yaratması gerekecekse eğer, rekabetçilik, inovasyon, ArGe, sürdürülebilir gelişim refleksleri körelecektir.

Sektörel ihracat, offset'e ve hükümetlerarası satışa dayalı olarak büyüyorsa; katma değeri yüksek sistem ve ihale başarısı gelişimi geride kalıyorsa eğer, ihracatın artışı ile ilgili bu gibi haberler yarardan çok zarar getirir. Zira sektörün durumunun net tespitini ve buna uygun politikaların geliştirilmesini güçleştirir.

Başarıyı elde etmek ve sürdürülebilir kılmak için öncelikle kendimize karşı dürüst olarak işe başlamalıyız. Gerçek canımızı ne kadar acıtırsa acıtsın...

Türk savunma sanayi ihracatta hız kesmedi

09 Ocak 2015 11:35 (Son güncelleme 09 Ocak 2015 11:44)

Türk savunma ve havacılık sektörünün 2014 yılı ihracatı, bir önceki yıla göre yüzde 18 artarak 1 milyar 647 milyon dolar olarak gerçekleşti.

İZMİR - RAMAZAN ERCAN

Türk savunma ve havacılık sektörünün 2014 yılı ihracatı, bir önceki yıla göre yüzde 18,7 artarak 1 milyar 647 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Dünyada 150'nin üzerinde ülke ve serbest bölgeye ihracat yapan bu sektördeki en büyük satış ise 547 milyon dolar ile ABD'ye yapıldı.

AA muhabirinin Türkiye İhracatçılar Meclisi verilerinden derlediği bilgilere göre, "yerlileşme" oranı son 12 yılda büyük oranda artan Türk savunma ve havacılık sektörü, ihracatını artırmaya "hız kesmeden" devam ediyor.

Aralık 2014'te 175 milyon dolarlık ihracatla bir önceki yılın aynı ayına göre satışını yüzde 7 artıran Türk savunma ve havacılık sektörü, 2014 yılını da 2013'e göre yüzde 18,7'lik artış ve 1 milyar 647 milyon dolarlık dış satımla tamamladı.

-En büyük alıcı ülke ABD

Dünyada 150'nin üzerinde ülke ve serbest bölgeye ihracat yapan Türk savunma ve havacılık sanayisine en büyük ilgiyi ise ABD gösterdi.

ABD'ye 2014 yılında 547 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirilirken bu ülkeye yapılan satış oranı, sektörün gerçekleştirdiği ihracatın yüzde 33'üne denk geldi.

Türk savunma ve havacılık sektörünün en fazla ihracat gerçekleştirdiği ikinci ülke 120 milyon dolar ile Malezya, üçüncü ülke ise 106 milyon dolarlık dış satım ile Birleşik Arap Emirlikleri oldu.

Bu sektörün en fazla ihracat gerçekleştirdiği 10 ülke ile rakamları ise şöyle oluştu:
1     ABD         547.678
2     MALEZYA         120.076
3     BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ     106.581
4     İSPANYA         87.747
5     AZERBAYCAN-NAHÇİVAN     77.195
6     İTALYA         77.108
7     FRANSA         60.095
8     KATAR         52.783
9     ALMANYA         49.625
10     TÜRKMENİSTAN     48.387

    (1000 ABD DOLARI)

↧

Yoda Emekli Oldu: Müthiş Bir Kariyerin Ardından

January 12, 2015, 3:30 pm

≫ Next: INSAS: Bir Tüfeğin Düşündürdükleri

≪ Previous: Palavra Dedektörü: Gerçeğe Offset Vermek

Emeklilik ikramiyesi ne kadar
tutmuştur acaba?

Geçtiğimiz hafta bir devir, sessiz sedasız kapandı. Amerika Birleşik Devletleri'nin (ABD) savunma ve güvenlik teknolojileri, eğilimleri ve gündemini belirleyen, dolaylı olarak bu alanlarda dünya ölçeğinde bir etki ve ilham gücüne sahip bir isim, sahneden indi.

ABD Savunma Bakanlığı'na (Pentagon) bağlı "Net (Safi) Değerlendirme Bürosu"nun (Office of Net Assessment; ONA) kurucusu ve 42 (kırkiki) yıldır yöneticisi olan, "Yoda" lakaplı 94 (doksandört) yaşındaki Andrew W. Marshall, emekliye ayrıldı.

Marshall, kariyeri boyunca 8 ABD Başkanı (Richard Nixon, Gerald Ford, Jimmy Carter, Ronald Reagan, George H.W. Bush, Bill Clinton, George W. Bush ve Barack Obama) ile çalışmış, her yeni Başkan tarafından görev süresi uzatılmış bir stratejist. Uluslararası güvenlik stratejileri alanında, her ne kadar ön plana çıkmayı sevmese ve basın önünde kendini göstermese de, sembolleşmiş bir isim.

Marshall'ın başında bulunduğu ONA, bir çeşit "think tank" olarak Pentagon'un savunma ve güvenlik politikalarını şekillendirmiş, işlevine oranla şaşırtıcı derecede küçük bir daire. Bu dairenin görevi, yükselen teknoloji eğilimlerin tespiti, uzun vadeli siyasi - teknolojik öngörüler ve bunlara karşılık geliştirilecek stratejilerin belirlenmesi olarak özetlenebilir.

Marshall ve başında bulunduğu birimden, "Bilgi Küpü" başlıklı yazımda bahsetmiştim:

ONA'nın ne yaptığını anlamak için işe adından başlamak lazım. ONA, makaleler ve raporlar üreten sıradan bir düşünce kuruluşu ya da strateji merkezi değil - zaten bu iki kavramı karşılayan kuruluşlar Türkiye'de mevcut olmadığı için aradaki ayrımı tespit etmek bizim için kolay da değil.

ONA'nın asıl görevi, ABD Savunma Bakanlığı için "net değerlendirme"ler yapmak. Bir şeyin netinden, yani safisinden bahsetmek için bir çeşit karşılaştırma ve toplama / çıkarma işleminden bahsetmek gerekir. Stratejik boyutta bu mahsuplaştırma işlemi, elde bulunan imkânların, teknik, taktik ve teknolojilerin ve hasımda bulunan teknik, taktik ve teknolojilerin bir araya getirilmesi, yönelimlerin (trendlerin) denkleme sokulması ve bunlar ışığında öngörülerde bulunulması silsilesinden ibarettir. Dolayısıyla klasik bir etki - tepki analizi değildir ya da alınacak bir kararın muhtemel sonuçlarının değerlendirilmesi işlemi değildir. Doğasındaki gelecekbilim (fütüroloji) barındırmak zorundadır, zira dürbünle çok uzaklara bakılmaktadır.

Başka bir deyişle net değerlendirme, resmin bütününe hakim olarak, o resmin gelecekte nasıl şekillenebileceğine dair öngörülerde bulunma sanatıdır.

ONA'nın işlevi ve yapısı ile ilgili oldukça faydalı bir çalışma olan "Net Assesment: A Practical Guide" adlı makalesinde Bracken, Soğuk Savaş dönemindeki Sovyet nükleer tehdidi ile ilgili ABD'nin içine düştüğü yanılsamadan ve alınan yanlış stratejik kararlardan bahsediyor. 1950'li yıllarda ABD hükümeti için stratejik değerlendirmeler yapan RAND firması, Sovyetler Birliği'nin elinde bulunan Mıyasişçev M-4 (NATO kodu "Bison") ve Tupolev Tu-95 (NATO kodu "Bear") stratejik bombardıman uçaklarının kabiliyetleri hakkında yanlış bir izlenime sahipti. Bu uçakların erim ve taşıma kabiliyetleri, gerçekte olduğundan çok daha iyi bir şekilde algılanmıştı. Dolayısıyla Sovyetlerden gelecek nükleer tehdidin niteliği, bu uçakların kabiliyetleri ölçüsünde değerlendirilmekteydi. Ancak gerçekte durum farklıydı, zira bu uçakların özellikle motorları oldukça sorunluydu ve nükleer bombardıman için ABD anakarasına ulaşmaları mümkün değildi. Bu nedenle de SSCB, nükleer başlıkları ABD'ye atmak için yeterli imkân ve kabiliyete sahip değildi.

Marshall'ın çalışmaları, Çin'in askeri modernizasyon sürecine dahi ışık tutmuştu. The Economist'te yayınlanan "China's Military Rise: The Dragon's New Teeth" başlıklı makaleye göre, Çin Harp Akademisi öğretim üyelerinden General Chen Zhou, Marshall'ın kendileri için bir kahraman olduğunu ve onun yazdığı her şeyi kelimesi kelimesine tercüme ederek çalıştıklarını ifade ediyor.

Bu kadar uzun süre görevde kalmış bir ismin, yetenek ve başarıları konusunda tartışmalar yaratmamış olması düşünülemez. Kendisi hakkında Andrew F. Krepinevich ve Barry D. Watts tarafından kaleme alınan "The Last Warrior: Andrew Marshall and the Shaping of Modern American Defense Strategy" başlıklı kitaba sert eleştiriler getiren Michael Desch, "Don't Worship at the Altar of Andrew Marshall" başlıklı makalesinde, Marshall'ın bir çeşit hikmetinden sual olunmaz ikona dönüştürüldüğünü, bunun bir sebebinin de, dairesinin doğrudan ABD Savunma Bakanı'na bağlı ve çalışmalarının neredeyse tamamının en üst seviyede gizli olmasını gösteriyor. Buna göre Marshall'ın 40 yılda elde ettiği başarıları sağlıklı bir biçimde değerlendirmek neredeyse imkansız, zira çalışmalarının 1992 tarihli bir rapor haricinde hepsi gizlilik dereceli. Ayrıca Desch'e göre, Marshall'ın uzgörü yeteneklerini fazlasıyla abartan yazarlar, onun, CIA'in Sovyetler Birliği'nin ekonomik ve askeri teknolojik kabiliyetlerini aşırı abartılı bulmasına rağmen, bazı raporlarında CIA veri ve öngörülerini işine geldiği gibi kullanmaktan çekinmediğini görmezden gelmiş. Desch'in Marshall'a yönelik bir başka eleştirisi ise, Net Değerlendirme kavramının muğlaklığına ilişkin.

Krepenevich ve Watts'ın kitabında, Marshall'ın ABD savunma ve güvenlik mekanizmasına üç en önemli katkısı olarak CIA'in Sovyetler Birliği'ne ilişkin değerlendirmelerinin tutarlılık ve isabetini tartışmaya açması, yeni teknoloji ve inovasyonların ışığında bir askeri devrimin (RMA; Revolution in Military Affairs) anahatlarını herkesten önce çizmesi ve Soğuk Savaş'tan sonra Çin'in ABD'nin yeni rakibi olacağını öngörmesi sıralanmış. Desch'in bu tespitlere itirazları, CIA'in bizzat kendisinin Sovyetler Birliği'nin ekonomik ve askeri kapasitesinin tahmin edildiği kadar güçlü olmayacağına ilişkin tespitlerinin bulunuduğu ile başlıyor. Daha da ilginci Desch, Marshall'ın RMA fikrini, doğrudan Sovyetler Birliği'nin 1970'li yıllardaki teknik raporlarda geçen Askeri Teknik Devrim (MTR; Military Technical Revolution) kavramından "esinlenerek" geliştirdiğini öne sürüyor. Çin'in yükselen güç olacağı tahmininin ise Marshall'ın çağdaşı çok sayıda stratejist tarafından da dile getirilmiş olduğunu ekliyor.

Her ne kadar bu eleştirilerin önemli ölçüde haklılık payı olduğuna inansam da, Andrew Marshall gibi bir ismi özel kılan bazı nitelikler olduğunu düşünüyorum. Bunlardan ilki, Marshall'ın, son derece geniş bir entelektüel görüş açısına sahip olmasıdır.

Bir kişi, belli bir alanda dikey uzmanlığını artırdığı ölçüde farklı alanlara nüfuz edemez, yani yatayda da etki alanını genişletemezse, bir süre sonra yaratıcılığı ve bilgi üretme kabiliyeti körelir. Yeni fikir ve bilgilerin üretimi, entelektüel etki çapını artırmakla mümkündür. Bu da sadece meslek ya da ilgi alanı üzerine yoğunlaşmak değil, farklı alanlar ve konulara da eğilmek ile sağlanabilir. Başka bir deyişle kişi ya da kuruluş, ilgi ve ilişki ağını (network'ünü) genişlettiği, farklı ağlarla bağlantı kurduğu sürece yaratıcılık ve üretkenlik kapasitesini artırır.

ONA gibi kuruluşlar ve Marshall gibi kişiler, çok sayıda farklı ağa bağlantıları olan düğüm noktaları vazifesi görürler. Çok farklı ağlar arasında mesaj alış verişi sağlayabilir; gelişme ve eğilimlere çok daha geniş açıdan bakış getirebilirler. Bu da teknolojik uzgörü, stratejik planlama ve politika tasarlayabilme yeteneğini artırıcı rol oynar.

İkinci olarak, kişilerin olduğu kadar kurumların da zekâları vardır. Kurumsal zekâ, bilgi ve deneyimin içselleştirilmesi, geliştirilmesi ve korunmasına bağlıdır. Üretilen bilginin kalitesi, üretim sürecine dahil olan ağların sayısına ve kalitesine bağlıdır. Bu üretim sürecinde de Marshall gibi düğüm noktaları hayati önem taşırlar. Eğer üretilen bilgi korunup aktarılabiliyorsa, bilgi üretim sürecinde istikrar söz konusuysa, uzun vadeli ve sağlıklı strateji geliştirmek mümkün olabilir. Aksi takdirde kurumsal geri zekâlılık hasıl olur.

Ve kurumsal geri zekâlılık, cehalet ile birlikte bir ülke için en önemli ulusal güvenlik tehditlerinden biridir.

↧

INSAS: Bir Tüfeğin Düşündürdükleri

January 19, 2015, 3:57 am

≫ Next: Avrupa'da Denizaltı Savaşları

≪ Previous: Yoda Emekli Oldu: Müthiş Bir Kariyerin Ardından

Hint basınında geçtiğimiz hafta yayınlanan haberlere göre Hindistan Meclisi Savunma Daimi Komitesi, ülkenin savunma sanayiindeki bilgi birikimi, deneyim ve altyapısına rağmen neden dünya çapında kaliteli bir piyade tüfeği üretmeyi başaramadığını sorgulayan bir rapor yayınladı.

Raporun dili ve ele aldığı konu dikkat çekici, zira dünyada savunmaya en fazla bütçe ayıran, nükleer silahlara ve ciddi bir sanayi altyapısına sahip ülke, INSAS (Indian National Small Arms System; Hint Milli Hafif Silah Sistemi) adlı bir piyade tüfeğini halihazırda üretmekte.

Bu haberlerin çıkmasından kısa süre sonra War is Boring adlı sitede Robert Beckhusen imzası ile "India's Anti Terror Troops Despise Their Assault Rifle" (Hint Terörle Mücadele Birlikleri Piyade Tüfeklerinden Nefret Ediyor) başlıklı bir makale yayınlandı. INSAS tüfeğinin gelişimi ve sorunlarını genel hatları ile ele alan yazıda son derece ilginç bilgiler yer alıyor. Bunlara bir örnek olarak tüfeğin, nişancısının suratına yağ püskürtmesi bile sıralanmış!

Peki neden böyle oldu? Nükleer füzeden savaş uçağına pek çok sistem üreten, Mars'a sonda gönderen, devasa bir bütçeye ve insan kaynağına sahip Hindistan bir tüfeği doğru dürüst üretmeyi beceremedi mi? Yoksa sorunun başka sebepleri mi var?

Hint ordusu, uzun yıllar boyunca Ordnance Factory Tiruchirappalli şirketi tarafından üretilmiş 7.62mmx51 NATO mermi atan 1A1 piyade tüfeğini kullandı. 1A1, Belçikalı FN Herstal şirketi tarafından geliştirilmiş ve Türk ordusunda da G1 olarak hizmet vermiş FN FAL tüfeğinin tasarım açısından "torunu" sayılabilir. Çünkü 1A1, FAL'in İngiltere tarafından lisans altında üretilen modeli olan L1A SLR (Self Loading Rifle) tüfeğinin tersine mühendislikle geliştirilmiş bir türevi.

INSAS'ın geliştirilmesine, 1980'li yılların ortalarında başlanmış. 7.62mm mermi yerine 5.56mm çapına geçiş için çalışmalar yapan Hint ordusu, tüfeğin tasarımında Kalaşnikof'un mekanizmasından büyük oranda faydalanmış. Sonuç olarak ortaya, standart piyade tüfeği, kısa namlulu karbina ve manga destek silahı olmak üzere üç türevi olan; temel mekanizması Kalaşnikof ile FAL karması bir silah çıkmış. 1997 - 1998 arası birliklere dağıtılmaya başlanan INSAS'tan, Ishapore Rifle Factory tarafından 300,000 adet üretilmiş.

5.56mmx45 NATO standart mermisi kullanan tüfeğin standart türevinin boş ağırlığı 3.2kg; toplam uzunluğu ise sabit dipçik ile 945mm. Dakikada 650 mermi atabilen INSAS, 20 yada 30 hazneli şeffaf polimer şarjör ile besleniyor.

INSAS tüfeğinin ilk muharebe deneyimi, 1999 yılında Pakistan'la yapılan Kargil Savaşı olmuş.

Beckhusen'in aktardığına göre, Kargil Savaşı sırasında INSAS'ı kullanan birlikler, tüfeğin sık sık tutukluk yaptığını, 20 mermilik polimer şarjörün, yüksek rakımlı ve aşırı soğuk bölgede donarak kırıldığını bildirmişler. Sadece tekli ya da üçlü mermi atım seçeneklerine sahip tüfeğin zaman zaman, tetik çekildiği anda aslında sahip olmadığı tam otomatik moda geçerek tüm şarjörü boşalttığı görülmüş. Sık sık arıza yapan INSAS'tan, tabiri caize bezen askerler, tüfeğin selefi daha ağır 7.62mm FN FAL'i tekrar kullanmaya başlamış.

INSAS ile donatılmış Nepal ordusu, 2005 yılında Maocu gerillaların düzenlediği bir baskında, 10 saat süren çatışmada aşırı ısınıp bozulan tüfeklerinin kurbanı olmuş, 43 kayıp vererek üslerini gerillalara kaybetmişler.

En son geçtiğimiz Kasım ayında Hint polis teşkilatına bağı Central Reserve Police Force (CRPF) adlı terörle mücadele birimi, envanterindeki INSAS'ların Rus yapımı Kalaşnikof tüfekleriyle değiştirilmesi için talepte bulunmuş. Nitekim 2011 Kasım ayında Hint ordusu, bir kısmı hazır alım, 100,000 kadarı da yurtiçinde lisans altında üretim olmak üzere yeni nesil piyade tüfeği tedariği için dünya çapında 34 üreticiye teklife çağrı dosyası gönderdi. İhale kapsamında İtalyan Beretta ARX-160, Çek CZ-805, İsrailli Galil ACE, İsviçreli SG551 ve Amerikan M4 modelleri kısa listeye kaldı.

Beckhusen'e göre tüfeğin bu kronik sorunlarının esas kaynağı, Hint ordusunun 1980'lerin başlarından itibaren takıntılı bir biçimde yerli yapım silah ve sistemlerin tedariği konusunda ısrar etmesi. Bu ısrarlı tutumun, yerli sistemlerin ister ve performansları konusunda "miyop" bir görüşe neden olduğu savunuluyor. Dolayısıyla, zımnî olarak, "ithal ikame" (import substitution) politikasının hatalı uygulanmasına yönelik bir eleştiri söz konusu.

Söz konusu özgün savunma sistemi geliştirme projeleri olunca, Hindistan bütçe ve takvimi misliyle aşmış projeler cenneti gibi. En bilinen örnekler olarak Arjun ana muharebe tankı ve LCA Tejas savaş uçağı gösterilebilir. Her iki proje de, kavramsal tasarımdan seri üretime kadar onlarca yıllık geliştirme süreçlerine, bütçe ve mühletlerin defalarca aşılmasına sahne oldu. O kadar ki, her iki projede de seri üretim aşamasına gelindiği sırada yeni nesil halefleri de (sırasıyla Arjun Mk.2 ve Tejas Mk.2) geliştirilmeye başlandı, zira ortaya çıkan sistemlerin performansı güncel ihtiyaçları karşılayamıyordu.

Bu durum, Hindistan'a özgü değil. Mars'a uzay aracı gönderebilmiş bir millet, bir piyade tüfeği bile üretmekten aciz değil. INSAS'ın akıbeti, özellikle gelişmekte olan ülkelerin sahip olduğu yapısal sorunların bir bileşimi aslında. Bu sorunlar şu şekilde sıralanabilir:

1. Gereksinimlerin sünmesi (Requirements creep veya scope creep)*
2. İthal ikameci (import substitution) politikaların uygulanmasında hatalar
3. Merdivenleri üçer beşer sıçrama hevesi

Kısaca üzerlerinden geçelim.

1. Gereksinimlerin Sünmesi

Proje sürecinde, kullanıcının gereksinimlerinin sürekli değişmesi ve bunun sonucunda projenin asla bitmemesi olarak tanımlanabilir. İsterler devamlı değişir, sıklıkla da yenileri eklenir. Performans gereksinimleri artabilir, daha önceden tanımlanmamış yeni özellik ve kabiliyetler gereksinimlere eklenebilir. Proje sürecinin dokümantasyonu, proje yönetimi ve müşteri ile ilişki yönetimi konularında da zafiyet varsa, proje bir çeşit Sisifos eziyetine dönüşür.

Bu tuzağa düşmemek için, projenin başında isterler net ve açık bir biçimde tanımlanmalı, projede tasarım belli bir noktada dondurulmalı ve müteakip ister, geliştirme ve iyileştirmeler bir yol haritasına bağlanmalıdır. Sistemi ve kullanılacağı konsepti net bir şekilde tanımlayabilmek, gereksinim sünmesinin önüne geçmeyi sağlar. Ne var ki teknolojinin gelişim sürati, özellikle savunma sistemleri için kullanıcı ihtiyaçları ve kullanım alanlarındaki değişimler, bunu sağlamayı giderek daha da zor kılmaktadır.

Proje yönetim sürecinde gereksinimlerin nitelik ve niceliklerinin, projeyi baltalayacak kadar değişmelerinin önüne geçmek, bir çeşit "trafik polisliği" mekanizması ile mümkün olur. Bu trafik polisi, kullanıcı ve üretici arasında dengeyi sağlamalı; kullanıcının gereksinimlerini anlamalı ve hatta gereksinimlerini tanımlamasında yardımcı olmalı; bunu yaparken de üreticinin kapasite ve yeteneklerini de gözetmelidir. Müşteri her zaman her şeyi ister, üretici de her zaman daha fazla bütçe ve daha fazla zaman ister. Eğer dizginler bu taraflardan birinin eline geçerse, ya en iyi ihtimalle bir şekilde prototipi hangardan çıkmış sistemler asla seri üretime geçecek kadar olgunlaşamaz; ya da hiç bir ihtiyacı karşılamayan sistemler seri üretime geçmiş olur.

2. İthal İkameci Politikaların Uygulanmasında Hatalar

İthal ikame (import substitution), bir ürünün yerli üretim olanını almayı ve kullanmayı teşvik edici, o ürünün yerli üreticisini koruyucu politikaları kapsar. Türkiye, 1960'lı ve 1970'li yıllarda ithal ikameci kalkınma modelini uyguladı. OYAK Renault ve TOFAŞ, bu politikaların sonucudur.

İthal ikamesi politikaları, oldukça kapsamlı ve zor bir konudur ve başarısı ya da etkinliği konusunda akademik dünyada ciddi tartışmalar yapılmaktadır. İthal ikamesi yapmak zordur. Gelişmekte olan ülkeler disiplinli ve aynı zamanda esnek bir ithal ikameci politika ile kalkınmalarını destekleyebilirler. Ancak bu zor ve meşakkatli bir sınavdır.

Bir ordunun kullanacağı her türlü araç - gerecin ve sistemin, yerli sanayi tarafından karşılanması, popülist söylemlere hammadde olabilmektedir. Ancak ithal ikameci politikalar, ciddi riskleri barındırmaktadır. Dr. Hasan Sabır, "Az Gelişmiş Ülkelerde İthal İkameci Politikaların Başarısızlığı Üzerine" başlıklı makalesinde bunları şu şekilde özetlemiş:

1. İthal ikamesi poltikaları girdi (ara malı) ithalatının artmasına sebep olur. Yatırımların ithal girdisinin artmasının ithalatta meydana getirdiği artış, yatırımlar sonucu üretilen malların ithalatta meydana getirdiği azalıştan daha fazladır. Bu durumda, ithalatı azaltmak amacıyla yola çıkılan ithal ikamesi tam tersi sonuçlara yol açmaktadır.

2. Yeni projeler, minimum ölçeğe ulaşmak için piyasanın sürekli olarak genişlemesini gerektirir. İç piyasanın küçüklüğü nedeniyle ithal ikamesi yatırımları giderek azalır.

3. Yüksek koruma bazlı sanayilerde yüksek kârların doğmasına neden olur. Bu tür sanayi dallarında gerektiğinden fazla firma üretime geçer, bunun doğal sonucu eksik kapasite ile çalışma olacaktır.

4. Yüksek koruma anti rekabetçi etkiler yaparak piyasalarda tekelci oluşumlara yol açar. Tekellerin ise yüksek tekel fiyatları uygulayacakları ve tam rekabetçi düzeyin oldukça altında üretim gerçekleştirecekleri açıktır.

Bunlara ek olarak düşük rekabet seviyesinin getireceği teknoloji ve inovasyon tembelliği de bir risk faktörü olarak sayılabilir.

Dolayısıyla eğer ithal ikamesi politikalarını savunma sanayiinde başarılı bir biçimde uygulamazsanız, özellikle ara malların ithalatından dolayı proje riske girer. Milli savaş uçağını hangardan çıkarırsınız ancak ertesi gün ABD'li firma motor satmaz, proje batar. Milli motor üretmek için yola çıkarsınız, türbin pale dökümü için kritik bir alaşımı Almanya satmaz, proje batar. Alaşımı üretecek teknolojiyi geliştirirsiniz, üretim tezgahını Japonya satmaz, proje batar. Tezgahı bir şekilde edinirsiniz, bu sefer hesaplamalı akışkanlar dinamiği analizi yaptığınız yazılımı Fransızlar satmaz. Yazılımı bir şekilde kendiniz geliştirdiniz diyelim, bu sefer de bakmışsınız ki projenin maliyetleri fırlamış, takvim çoktan aşılmış, ne kullanıcının, ne karar alıcının, ne de kamuoyunun sabrı kalmamış. Ortaya çıkan ürün de sadece tek bir kullanıcıya ya da başka bir ideyişle iç piyasaya göre tasarlanmış olduğu için ve de maliyetinin yüksekliğinden dolayı ihracat pazarında yüzüne bakan yok...

Bu abartılı örneği vermekteki amacım, ithal ikameci politikalarda kolayca düşülebilen bir tuzağa dikkat çekmekti. Bu tuzağa düşmemenin yollarından kanımca en önemlisi, mevcut kapasite ve yeteneklerle amaçlar arasındaki dengeyi gözetmek. Yani merdiven basamaklarını teker teker çıkmak.

3. Merdivenleri Üçer Beşer Sıçrama Hevesi

Söz konusu savunma ihtiyaçları olunca, hiçbir ordu, yetenek ve kapasiteden feragat etmek istemez. Zira söz konusu olan ülke savunması ve ulusal menfaatlerin korunmasıdır. Bu yeteneğe ulaşmak ve onu geliştirmek için edinilmesi gereken araç - gereç ve sistemlerin ise, mevcut ve muhtemel hasımların sahip olduklarından daha gelişmiş, yetenekli ve güçlü olması istenir. Dahası, bu sistemlerin oldukça zorlayıcı koşullarda, belirsizliğin hüküm sürdüğü ortamlarda ve hızla nitelik değiştiren tehditlere karşı görevlerini başarıyla yapmaları beklenir. Eksik performans zafiyete, zafiyet de mağlubiyete götürebilir.

İhtiyaç duyulan kapasitenin yurtiçi imkânlarla karşılanması noktasında ise, yukarıda saydığım iki hususun son derece titiz bir şekilde gözetilmesi gereklidir. Bunu yaparken de, yerli sanayinin imkân ve kabiliyetlerinin resmi net ve dürüst bir biçimde çekilebilmeli; ayrıca yapabileceklerinin sınırı da doğru bir şekilde öngörülebilmelidir. Başka bir ifade ile "şu anda ne yapıyoruz, bu imkânlarla neleri yapabiliriz, daha fazlasını ne zaman, nasıl, hangi maliyetle yapabiliriz" gibi sorulara net ve dürüst yanıtlar verilebilmelidir.

Tıp fakültesinden yeni mezun olmuş bir pratisyen hekime milyonlarca dolarlık alet edevat da tahsis etseniz, emrine en iyi ekibi de verseniz bir beyin ameliyatı yapmasını bekleyemezsiniz. Öğrenme eğrisi (learning curve) kişiler için olduğu kadar sanayi ve ülkeler için de var olan kavramdır. Bir konu, saha ya da bilimsel disiplin için kat edilmiş öğrenme eğrisi, benzer başka bir konuda başarılı performansı garanti etmez.

Teknoloji transferi, açığı kapatmak için uygulanabilecek bir yöntemdir. Ancak onun da başarısı, başka ön şartlara bağlıdır. Bilgi birikimi ve teknolojik deneyim, sosyal bir sürecin ürünüdür. Bilgiyi ve teknolojiyi üreten ile edinen arasında sağlıklı bir iletişimi gerektirir. Dolayısıyla teknoloji transferi, üretenin paylaşması kadar, edinen tarafın da özümseme kapasitesine bağlıdır.

Dolayısıyla, mevcut imkân ve kabiliyetler gözetilmeden belirlenen gereksinimler ve başlatılan projelerin; çıkmaza girmek, maliyet ve bütçe aşımları ya da en iyi ihtimalle düşük performanslı sistemlerin hizmete girmesi ile sonuçlanması kaçınılmazdır.

İsterseniz Mars'a uzay aracı gönderin, gübrenize göre bostan ekmezseniz ürettiğiniz tüfek atıcısının suratına yağ püskürtür.

*: Requirements creep kavramının Türkçesi olarak çeşitli kaynaklarda "kapsam kayması"nın kullanıldığını gördüm ancak bunun tam bir karşılık olmadığını düşünüyorum.

↧

Avrupa'da Denizaltı Savaşları

January 26, 2015, 7:16 am

≫ Next: Dört Deniz Bülteni - Ocak 2015

≪ Previous: INSAS: Bir Tüfeğin Düşündürdükleri

Derinlerin sessiz bekçileri denizaltılar, sessizlik ve görünmezlik yetenekleri ile, İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana ülkelerin en stratejik silahları olageldiler. Savaş dışı harekât, barışı koruma ve tesis etme görevleri, özel kuvvet ve istihbarat oeprasyonlarının önem kazandığı özellikle son on yıllık süreçte denizaltıların önemi daha da arttı.

Bu durum, Asya - Pasifik'in ön plana çıkması; deniz korsanlığı; enerji ve ticaret hatlarının güvenliği; Suriye, Libya, Irak gibi çatışmalara çokuluslu müdahaleler gibi harekâtların artması ile birleşince, dünya genelinde denizaltı geliştirme ve tedarik projelerinin seyrinde önemli değişiklikler oldu.

Modern denizaltı geliştirme faaliyetlerinde, özellikle Avrupa'da, tam da bu sınıf gemilerin hak ettiği biçimde sessiz, derinden ama çok şiddetli bir savaş yaşanmakta. Bu savaşa yakından bir bakış, yakın gelecekteki denizaltı tasarım eğilimlerine ilişkin fikir sağlayabilir.

Hollanda: Walrus Replacement

İsveçli savunma devi Saab ile Hollandalı Damen Shipyards şirketleri 20 Ocak günü, Hollanda Deniz Kuvvetleri'nin yeni nesil denizaltısını geliştirmek için bir işbirliği anlaşması imzaladıklarını duyurdular. Anlaşma kapsamında Hollanda Deniz Kuvvetleri'nde 1990 ile 1994 yılları arasında hizmete girmiş Walrus sınıfının 2035 - 2030 arasında yerini alacak yeni nesil denizaltıda; Saab tarafından İsveç Deniz Kuvvetleri için geliştirilmekte olan A26'da kullanılan teknolojilerin kullanılması öngörülüyor.

İsveç: A26 Nästa Generation Ubåt

İsveç Deniz Kuvvetleri envanterindeki A19 Götland sınıfı AIP (Air Independent Propulsion; havadan bağımsız tahrik) dizel elektrik denizaltıların yerini alması planlanan A26 Nästa Generation Ubåt (Yeni Nesil Denizaltı) projesi, daha hayata geçmeden ciddi badireler atlattı. A26, 1990'ların sonlarında Norveç ve Danimarka ile birlikte yürütülen Nordic Viking yeni nesil denizaltı projesinden 2003 yılında Norveç, 2004 yılında da Danimarka'nın çekilmesinden sonra başlatıldı.

A26 NGU

İsveç hükümeti 2008 yılı başında, yeni nesil denizaltı geliştirilmesini onayladı. İsveç'in ulusal denizaltı tasarım kabiliyetinin merkezi ve Stirling havadan bağımsız tahrik sistemlerinin uzmanı olan Kockums şirketi, 1999 yılında Alman Howaldtswerke-Deutsche Werft (HDW) şirketine satılmış; 2008 yılında da ThyssenKrupp Marine Systems (TKMS) şirketler grubunun bir parçası haline gelmişti. Bu durum denizaltı tasarım ve üretimde ulusal kabiliyetini Alman hakimiyetine kaptırmış İsveç için önemli bir zafiyet teşkil etmekteydi.

Bu durum, proje sürecinde kendini gösterecekti: Kockums'u, denizaltı piyasasında kendisi için tehdit olan bir rakibi safdışı bırakmak için satın aldığı iddia edilen Almanlar, yola taş koydu. Tasarım çalışmalarında sık sık teknoloji ve maliyet konuslarında itirazlar dile getiren TKMS, TKMS AB olarak yeniden adlandırılan Kockums'un projeyi, İsveç yapımı denizaltıların kullanıcısı olan Singapur'a teklif etmesini de engelledi. TKMS'nin ayak oyunları, Kockums'un büyük denizaltı üretmekten vazgeçip küçük (midget) denizaltı tasarımına yönelmesi gerektiği gibi önerilerle devam etti.

Ukrayna'daki karışıklık ve Kırım'ın Rusya tarafından ilhakının akabinde savunma modernizasyon faaliyetlerine hız veren İsveç, Almanya'ya kaptırdığı denizaltı geliştirme yeteneğini geri almak için hamle yaptı. TKMS ve FMV arasındaki görüşmeler geçtiğimiz sene Nisan ayında Malmö'deki tersanenin askerler tarafından basılmasına kadar vardı. En sonunda pes eden Almanlar, Temmuz ayında Kockums'u Saab'a sattılar.

Satıştan hemen sonra Avustralya'ya, SEA 1000 projesi için 4,000t deplamasmana sahip bir türevi teklif edilen A26, GHOST (Genuine HOlistic STealth) adı verilen ve ayrıntıları gizli tutulan bir gizlilik (stealth) teknolojisine sahip olacak şekilde geliştiriliyor. Denizaltının dikkat çeken ayrıntılarından biri, 533mm ve 400mm torpido tüplerine ilaveten, 1.5m çap ve 6m uzunlukta özel bir tahliye tüpüne de sahip olması. "Multimission Portal" adı verilen bu hazne, özel kuvvet, sualtı komandosu ve insansız sualtı araçlarının giriş - çıkışı için tasarlanmış. Söz konusu komando ve araçların hazırlanması için torpido tüplerinin hemen ardındaki silah bölümü, normalden daha geniş tutulmuş.

Yaklaşık uzunluğu 62m ve çapı 6m olan A26'nın satıhta deplasmanı 1,800t, dalış durumunda ise 2,050t. Üç adet Stirling Mk3 havadan bağımsız tahrik sistemine sahip denizaltının standart mürettebat sayısı ise 26.

Almanya: Tip 218SG

Singapur'un İsveç ile yakın ilişkileri ve Kockums üretimi A17 Challenger sınıfını kullanıyor olması, A26'yı bu ülke için en şanslı aday konumuna getirmişti. Ancak yeni denizaltı projesi sürecinde TKMS'nin bünyesindeki Kockums'u doğrudan ve dolaylı engellerle ekarte etmesi sonucu Singapur, diğer rakip Fransız Scorpene'yi de eleyerek Tip 218SG'yi seçti.

TKMS tarafından ihracat pazarında büyük başarı yakalamış Tip 214 tecrübesi üzerine ve Singapur'un ihtiyaçlarına yönelik olarak geliştirilecek olan Tip 218SG'nin, yerini alacağı Challenger sınıfı gibi havadan bağımsız tahrik sistemine sahip olması bekleniyor. Yaklaşık USD4 milyar tutarındaki sözleşme ile iki adet denizaltı üretilecek.

Tip 218'in yanında TKMS'nin kavramsal tasarım aşamasındaki bir başka denizaltısı ise Tip 216. Adından da tahmin edileceği üzere Tip 214 tasarımının daha da geliştirilmiş bir türevi olan Tip 216, Avustralya'ya teklif ediliyor. Yaklaşık 90m uzunluk ve 8.1m çapa sahip denizaltının satıhta deplasmanı 4,000t; mürettebat sayısı ise 33.

Fransa: SMX Ailesi

Fransız askeri gemi üreticisi DCNS, 2002 yılından bu yana iki yılda bir yeni bir denizaltı tasarımını kamuoyuna tanıtıyor. Neredeyse gelenekselleşmiş bir şekilde EuroNaval askeri deniz sistemleri sergilerinde gösterilen bu tasarımlar, "SMX" adı verilen bir aile konsepti içinde geliştiriliyor.

SMX ailesinin kamuoyuna ilk tanıtılan üyesi, SMX-21 idi. Paris'te 2002 Ekim ayında düzenlenen EuroNaval 2002 sergisinde gösterilen SMX-21, aynı Sovyetlerin meşhur Typhoon sınıfı nükleer denizaltıları gibi, ana tekne içinde birbirine paralel bağımsız çift mukavim tekneli (pressure hull) bir tasarıma sahip. Bu iki tekne arasındaki boşluğa ise, periskop ve benzeri algılayıcı sistem direkleri (mast) ve füze fırlatıcı tüpleri yerleştirilebiliyor.

SMX-21

SMX-21'in diğer denizaltı tasarımları gibi pruvasında bulunan torpido tüplerine ilaveten aynı bölgede mayın salma için bir kapak ve mukavim tekneler arasındaki alanda ise farklı füzeler için uyarlanabilir yapıda bir fırlatıcı sistemi bulunuyor. Söz konusu fırlatıcı sistem 10 adede kadar füzeye ev sahipliği yapabiliyor.

Serinin bir sonraki üyesi SMX-22 ise EuroNaval 2004 sergisinde ve ardından Haziran 2005'te Hollanda'nın başkenti Amsterdam'da düzenlenen Undersea Defence Technology (UDT) konferansında tanıtıldı.

SMX-21'in daha da geliştirilmiş bir türevi olan SMX-22, içerdiği bir dizi yenilikçi tasarım özelliğine sahip. Bunlardan en dikkat çekici olanı, denizaltının aynı zamanda her iki tarafında taşıdığı birer mini denizaltı için de ana gemi işlevine sahip olması. 2,750t deplasmana sahip SMX-22, her biri 480t deplasmana sahip bu iki denizaltı için komuta kontrol merkezi olarak görev yapıyor. Ana denizaltının personel sayısı 25; mini denizaltılarınki ise 10. Ana denizaltı ayrıca 40 personel için de barınma olanağına sahip.

SMX-22

SMX-22'nin bir başka dikkat çekici özelliği, 50 adede kadar SCALP Naval uzun menzilli seyir füzesi taşıyabiliyor olması. SM-39 Exocet gemisavar ve MICA uçaksavar füzelerini de ateşleyebilen SMX-22'in geniş iç hacmi, onun aynı zamanda bir lojistik destek gemisi olarak da kullanılabilmesine imkân sağlıyor.

SMX-22'nin kullanım konsepti, botun harekât bölgesinin güvenli kısmında, ağ merkezli muharebe doktrini kapsamında görev yapması üzerine şekillendirilmiş. Düşman denizaltı savunma harbi (DSH) tehlikesinden nispeten uzakta konuşlanacak denizaltı, sahip olduğu uzun menzilli seyir füzeleri ve mini denizaltılar ile saldırı, sızma ve istihbarat toplama görevlerini gerçekleştiriyor.

SMX-23 Andrasta

2006 yılındaki EuroNaval'da tanıtılan SMX-23'te ise yaklaşım ve konsept küçük tonajlı kıyı denizaltısına kaydı. DCNS'in SMX-23 ile hedeflediği müşteriler, donanmalarını mütevazi bütçelerle yenilemek isteyen ülkelerdi. Piyasadaki dizel elektrik denizaltıların yaklaşık yarı maliyetine sahip olacak şekilde öngörülmüş SMX-23'ün uzunluğu 48.8m; deplasmanı ise 855t olarak belirlenmiş. Dalmış durumda 4 deniz mili süratle 60 saat kalabilen denizaltının menzili, 8 deniz mili süratle 1,850 deniz mili; 4 deniz mili sürat rejiminde ise 3,000 deniz mili. 19 mürettebata sahip denizaltı, deniz tabanına oturarak muharebe, sızma ve istihbarat toplama görevleri gerçekleştirebiliyor.

SMX-23 tasarımını daha da geliştiren DCNS, 2008 EuroNaval'inde bu tasarımı "Andrasta" (Kelt mitolojisindeki bir tanrı ismi) adı ile ve SMX-24 adlı modüler bir tasarım ile birlikte sergiledi.

SMX-24

Satıhta deplasmanı 3,450t olan SMX-24, 88.8m uzunluğa ve 350m derinlikte görev yapabilme kabiliyetine sahip. 30 gün görev yapabilen SMX-24, 22 mürettebat tarafından idare ediliyor. SMX-24'ün en dikkat çeken özelliği, tüm görev, algılayıcı ve silah sistemleri, modüler bir yapıda tasarlanmış. Bu şekilde denizaltı, farklı görevlere yönelik olarak "tak çalıştır" yöntemi ile şekillendirilebiliyor.

SMX-24'ün dikkat çeken bir tasarım özelliği, 6 adet torpido tüpünün mukavim tekne dışında olması ve yedek torpido taşınmaması. Bu değişiklik, personel ve elektronik sistemler için daha fazla yer ayrılması, mukavim teknenin tüpler için delinmeyerek basınca karşı daha dayanıklı olması ve ağırlıktan tasarruf imkânını sağlamış.

2010 EuroNaval'da sergilenen konsepte ise denizaltıdan ziyade "denizaltı kabiliyetli korvet" demek daha uygun olabilir. Zira SMX-25 kodlu tasarım, satıhta 38 deniz mili gibi oldukça yüksek bir sürate sahip, yelken kısmı bir savaş gemisinin üstyapısını andıran bir denizaltı. Konseptin ana çıkış noktasını, harekât bölgesine hızla intikal edebilme ve göreve başlayabilme kabiliyeti teşkil ediyor.

SMX-25

SMX-25'in yelken kısmı sadece algılayıcı sistem direkleri ve periskobu değil, aynı zamanda gemisavar, seyir ve uçaksavar füze fırlatıcı tüplerine de ev sahipliği yapıyor. 109m uzunluğa sahip olan SMX-25'in satıh deplasmanı 2,850t; dalmış durumda ise 4,560t. Denizaltıda aynı zamanda insansız sualtı ve hava araçları da konuşlandırılabiliyor.

EuroNaval 2012'de görücüye çıkan SMX-26 Caïman ise, daha ziyade kıyı ortamında ve sığ sularda görev yapmak için geliştirilmiş, sıradışı bir konsept. Denizaltının sensör ve seyrüsefer sistemleri birlikte çalışarak denizaltı çevresindeki deniz tabanı ortamının 3D sanal görüntüsünü oluşturabiliyor. Dar bölgelerde hassas manevra kabiliyeti için denizaltıda 4 adet elektrik tahrikli itici sistem bulunuyor.

Ana görevleri arasında istihbarat toplama, özel kuvvet / istihbarat operatörlerini hasım sulara nakletme, terörizm ve asimetrik tehditlerle mücadele bulunan SMX-26, 12m derinliğe kadar kıyı sularında görev yapabilecek şekilde tasarlanmış. Denizaltının ilginç bir özelliği, teknesinin içine çekilebilen tekerlekleri ile deniz tabanına oturabilmesi. Caïman bu şekilde uzun süre belli bir noktada hareketsiz kalabiliyor.

SMX-26

Toplam 6 tam teçhizatlı deniz komandosunu taşıyabilen SMX-26, azami 150m derinlikte ve 8kt süratte 4,000 deniz mili mesafeye kadar seyir gerçekleştirebiliyor. Standart donanım arasında ESM, periskoba monteli elektrooptik hedef tespit, teşhis ve takip sistemleri ile radar bulunuyor.

SMX ailesinin şimdilik son üyesi olan SMX-Océan geçtiğimiz sene kamuoyuna gösterildi. Bu tasarımda ise DCNS, konvansiyonel (nükleer olmayan) tahrik sistemine sahip büyük tonajlı ve çok rollü bir denizaltı arayan ülkeleri hedeflemiş. SMX-Océan'ın tasarımında, Fransız Deniz Kuvvetleri'nde hizmet veren Barracuda nükleer tahrikli saldırı denizaltısı temel alınmış. Yaklaşık 5,000t deplasmana sahip botta, özel kuvvet intikali için kullanılan bir çıkış tüp platformu bulunuyor. Bu tüpün içinde sualtı komandolarının kullandığı mini denizaltı ya da sualtı araçları da saklanabiliyor.

SMX Ocean

SMX-Océan'ın dikkat çeken bir yeteneği, tahrik sisteminin sağladığı uzun intikâl ve dalış süreleri. Denizaltı, 14 deniz mili ile bir hafta seyir yaptıktan sonra AIP tahriki ile yaklaşık bir ay dalış durumunda görev yapıp dönüş yolunda yine bir haftaya kadar 14 deniz mili süratle seyredebilecek şekilde tasarlanmış. SMX-Océan'da altı adet 1,250kW dizel jeneratör, üç Lityum İon batarya modülü ve iki adet ikinci nesil yakıt hücresi modülü bulunuyor. Tasarımda yakıt hücresi teknolojisinin tercih edilmiş olması dikkat çekici, zira DCNS şirketi, AIP alanında MESMA (Module d'Energie Sous-Marine Autonome) teknolojisinin geliştiricisidir.

Değerlendirmeler

Gündemdeki ve çoğu en fazla maket seviyesine ulaşmış kavramsal tasarımlar incelendiğinde, konvansiyonel (nükleer olmayan) tahrikli denizaltılarda bazı tasarım özellikleri ve kabiliyetlerin ön plana çıkmakta olduğu görülüyor. Bunlar şu şekilde sıralanabilir:

1. Artan tonajlar: Denizaltılardan istenen seyir ve sualtında kalma süreleri; silah, komando ve ekipman taşıma kapasiteleri arttı. Bu da denizaltı boyutlarının artması sonucunu doğurdu. Artık sadece nükleer saldırı denizaltıları değil, konvansiyonel denizaltılar da çokuluslu uzun menzilli harekâtlarda boy gösteriyorlar. Bu da görevde kalma süresinin artmasına, dolaylı olarak da tonajın artmasına neden oluyor.

2. Denizaltıların klasik görevleri olan istihbarat toplama artık çok daha karmaşık bir hal aldı. Denizaltının sadece periskobu ve elektronik destek sistemi (ESM) ile değil, çok sayıda ve farklı nitelikte sistem ile elektronik ve görsel istihbarat toplayıp, bunu çeşitli muhabere ve veri bağı (datalink) sistemleri ile paylaşabilen ve müşterek resmin oluşturulmasına katkıda bulunabilen bir yeteneğe sahip olması isteniyor. Başka bir deyişle, denizaltıların istihbarat toplama, değerlendirme ve üretme sürecindeki sorumlulukları artmış durumda.

3. Sızma ve sabotaj harekâtları: Denizaltıların yine klasik görevlerinden olan özel kuvvet, sualtı komando ve istihbarat elemanı sızma harekâtlarının önemi arttı. Özellikle savaş dışı harekâtlarda iyi eğitimli ve donatımlı personelin harekât bölgesine sızması türü görevler ön plana çıktı. Yeni nesil denizaltıların, sızma görevlerinde kullanılan mini denizaltı, SDV (swimmer delivery vehicle; dalgıç intikâl aracı) gibi araçları destekleyebilecek, belli bir miktar tam teçhizatlı komandonun ikmâl ve barınmasına olanak sağlayacak kapasitede olması isteniyor.

4.İnsansız araçlar: Hava ve karada olduğu gibi denizde de insansız araçların yükselişi sürüyor. Birden fazla görevde kullanılabilen, yani görevini tamamladıktan sonra gövde içine alınabilen insansız sualtı sistemleri (Unmanned Underwater Vehicle) yaygınlaşıyor. Söz konusu araçlar istihbarat toplama, muharebe, mayın harbi gibi görevlere uygun şekilde donatılabiliyor. Klasik olarak torpido tüplerinden salınan bu tip araçlar için artık özel giriş - çıkış platformları dahi tasarlanmakta.

5. Yeni nesil silah sistemleri: Denizaltıların gelenekselleşmiş ana silahları ağır torpidolar. Yaygın olarak 533mm çapa sahip torpidoların salındığı tüpler aynı zamanda kapsül içinde satha yükselip ateşlenen gemisavar güdümlü füzeleri de destekleyebiliyor. Gelişen teknoloji ile birlikte özellikle kara saldırı kabiliyetli uzun menzilli seyir füzeleri, sadece nükleer tahrikli büyük tonajlı denizaltılara has silahlar olmaktan çıktı. Torpido tüpünden ya da sualtından ateşlenen balistik füzelerden (SLBM; submarine launched ballistic missile) daha küçük boyutlardaki fırlatıcı tüplerden ateşlenebilen seyir füzeleri, konvansiyonel denizaltılar için standart silah haline gelebilir.

Öte yandan denizaltıların en ölümcül düşmanı olan hava araçlarına (deniz karakol uçağı, helikopter ve İHA) karşı savunma için sualtından ateşlenen uçaksavar füzeleri de gündemde. IDASörneğinde olduğu gibi bu füzeler aynı gemisavar füzeler gibi kapsülle satha çıkıp ateşleniyor. Fransa ise Mistral ve MICA füzelerinin kullanıldığı A3SM adlı bir konsept geliştirdi.

6. Havadan bağımsız tahrik: AIP artık neredeyse standart bir donanım haline gelmiş durumda.

7. Sığ sularda görev yapabilme: Sızma harekâtı kabiliyetine paralel olarak, dünyadaki sıcak bölgelerin çoğunun sığ sulara komşu olması; deniz ticaretine karşı tehdit arz eden deniz korsanlığı, mayın ve benzeri asimetrik tehditlerle mücadele ve istihbarat görevleri, denizaltıların sığ sularda tespit edilmeden görev yapabilme yeteneklerine ihtiyacı artırdı. Bu kapsamda deniz tabanına oturup uzun süre görev yapma yeteneği de, ön plana çıkmış bulunuyor.

8. Mürettebat sayısı: Gelişen komuta - kontrol ve bilgisayar teknolojileri ve otomasyon ile birlikte denizaltıların görev yapabilmesi için gerekli asgari personel sayısı da büyük ölçüde azalmış durumda. Ortalama 20 - 25 mürettebata sahip, açık denizde uzun süre görev yapabilen denizaltılar hayata geçiyor. Söz gelimi şu anda hizmetteki en modern konvansiyonel denizaltılardan Alman Tip 214'ün standart mürettebat sayısı 25 - 27'dir. Önümüzdeki yıllarda üretilecek muadil denizaltılarda bu sayının daha da düşmesi beklenebilir.

↧

Dört Deniz Bülteni - Ocak 2015

February 10, 2015, 3:03 pm

≫ Next: Palavra Dedektörü: Almanya'ya Denizaltı Satmışız!

≪ Previous: Avrupa'da Denizaltı Savaşları

Karadeniz, Akdeniz, Kızıldeniz ve Gökdeniz havzasında savunma ve güvenlik gündemi
[PDF]

Bulgaristan

Bulgar Savunma Bakanlığı, hava kuvvetleri envanterindeki altı adet MiG-29 (NATO kodu "Fulcrum") savaş uçağının bakımı için Polonyalı Wojskowe Zaklady Lotnicze No 2 (WZL-2) şirketi ile görüşmeler yürütüyor. Savunma Bakanı Nikolay Nençev, şişirilmiş fiyatlar nedeniyle Bulgaristan, Rusya'nın RSK MiG şirketinin bakım - onarım sözleşmesini yenilememe kararı aldıklarını açıkladı. Bakan Polonya'nın seçiminde fiyat avantajının yanısıra NATO müttefiki olmasının da etkili olduğunu belirtti. [1]

ABD Deniz Kuvvetleri'ne ait DDG75 Donald Cook destroyeri, 8 Ocak günü Varna limanını ziyaret etti. [2]

Irak

ABD, Irak ordusuna satılan M1A1 Abrams ana muharebe tanklarının IŞİD ile mücadelede etkinliğinin artırılması için mayın ve el yapımı patlayıcılara karşı korumalarının artırılmasını ve keskin nişancılara karşı etkinlik kazanmak için uzaktan kumandalı silah istasyonlarının eklenmesini kapsayan bir iyileştirme paketi üzerinde çalışıyor. Bloomberg.com sitesinde yer alan habere göre iyileştirme paketi tankların gövde altlarına ilave zırh ve reaktif zırh bloklarının eklenmesini, 360 derece kapsama alanına sahip gece görüş sistemlerinin ve mayın temizleme bıçaklarının takılmasını içeriyor. [3]

Jane's Defence Weekly'nin 19 Ocak tarihli haberine göre Birleşik Arap Emirlikleri, Brezilya'dan satın aldığı EMBRAER EMB-314 Super Tucano turboprop eğitim / taarruz uçaklarının bir kısmını Irak Hava Kuvvetleri'ne hibe edecek. Habere göre sipariş edilen 24 Super Tucano'dan sayısı açıklanmayan bir miktarına ilaveten 10 adet de Dassault Mirage 2000-9 jet savaş uçağının hibesi de gündemde.

Irak Hava Kuvvetleri'ne mensup pilotlar, ABD'den alınacak olan F-16IQ savaş uçağı için eğitimlerine Arizona'daki Tucson Havaalanı'nda bulunan ABD Hava Ulusal Muhafızları üssünde başladı. Irak Hava Kuvvetleri hizmetine resmen 2014 Haziran ayında giren 1601 ve 1602 kuyruk numaralı iki uçak, güvenlik sebebiyle halen Arizona'da bulunuyor.[4]Öte yandan sipariş kapsamında üretilen 1605 kuyruk numaralı beşinci çift kişilik F-16IQ (F-16D Block 52+), ilk uçuşunu 15 Ocak günü gerçekleştirdi.

ABD Savunma Bakanlığı Sözcüsü Albay Steven Warren tarafından 5 Ocak günü yapılan açıklamada, Irak ordusunun IŞİD'le mücadelesine ABD'nin desteği kapsamında eğitim faaliyetlerinin başladığı bildirildi. Açıklamaya göre, Irak Kara Kuvvetleri'ne mensup askerlerin, ABD personeli tarafından eğitimlerine Aralık ayı sonunda Taci ve Esad hava üslerinde başlandı. [5][6]Öte yandan ABD'nin Irak Büyükelçiliği'nden 6 Ocak günü yapılan açıklama ile Irak ordusuna ABD CENTCOM depolarından transfer edilen 250 adet Caiman tipi mayına karşı dayanıklı zırhlı aracın (MRAP) teslimatının tamamlandığı duyuruldu. [7]

Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin satın aldığı Airbus Helicopters EC135 hafif genel maksat helikopterleri, makinalı tüfek podları ile donatılmış halde uçarken görüntülendi.[8]

İran’ın Fars Haber Ajansı’nın haberine göre, İran’daki gönüllü Besic birliğinde komutanlık konseyi üyesi olan Mehdi Nevruzi, Irak’ın Samara kentinde IŞİD üyelerince vurularak öldürüldü.[9]

Irak Devlet Başkan Yardımcısı Üsame el Nuceyfi 9 Ocak günü, Musul'u IŞİD'in elinden geri alıp "tarihi bir zafer" kazanmak için yapılan hazırlıkların devam ettiğini açıkladı. Jane's Intelligence Weekly'de 12 Ocak günü konuyla ilgili yayınlanan analizde, Kürtler'in böyle bir harekâta destek vermede isteksiz davranmaları ve ABD'den gelen askeri desteğin yetersiz kalması ve merkezî hükümet birliklerinin harbe hazırlık seviyesinin düşüklüğü nedeniyle, böyle bir harekâtın altı aylık süreç içinde başlamasının olasılığı düşük. Öte yandan Irak Başbakanı Haydar el Abadi 16 Ocak günü, 9,000 kişilik toplam üç tugaydan oluşan bir Şii milis gücünün Kerkük bölgesine kaydırılacağını açıkladı.

Irak'taki Hizbullah Tugayları adlı Şii örgüt, ABD yapımı M1A1 Abrams tankları, M113 zırhlı muharebe araçları, HMMWV jipler ve MRAP araçları ile İran yapımı Safir 4x4 jipler de dahil olmak üzere çok sayıda araç ve gereci sergilediği bir video yayınladı. Gösterilen araçlardan ABD yapımı olanların Irak merkezî hükümeti tarafından sağlanmış olduğu değerlendiriliyor.[10][11]

Jane's Missiles & Rockets'in 8 Ocak tarihli haberine göre Ceyş Usud el Şarkiya adlı örgüt, IŞİD'den ele geçirdiğini açıkladığı ABD yapımı BGM-71 TOW tanksavar güdümlü füzesinin kullanıldığı bir video yayınladı. Habere göre video, yapısal özellikleri itibariyle TOW'un İran yapımı kopyası olan Tufan değil; aksine ABD yapımı aslını gösteriyor.

Air Forces Daily'nin 20 Ocak tarihli haberine göre ABD Hava Kuvvetleri'ne ait Pilatus U-28A uçakları, Irak üzerinde keşif, gözetleme, istihbarat ve AGM-176 Griffin füzeleri ile hassas taarruz görevleri icra ediyor.

Avustralya HvK 16 Ocak günü yaptığı açıklama ile, envanterindeki bir Boeing E-7A Wedgetail havadan erken ihbar ve komuta kontrol uçağının, hava harekâtı kapsamında yaptığı bir uçuşta 16 saat 18 dakika havada kalarak, Avustralya tarihinde muharebe sahasında en uzun süre kalan uçak olma rekorunu kırdığını duyurdu. Öte yandanJane's Defence Weekly'nin 30 Ocak tarihli haberine göre İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetleri, hava harekâtını desteklemek için bir adet E-3D Sentry HEİK uçağını Kıbrıs'taki Akrotiri Hava Üssü'ne konuşlandırdı. Uçak, 28 Ocak günü Aktotiri'ye indi.

Irak ordusunun eğitiminde görev alacak 300 kişilik İspanyol askerî birliğinin ilk birimleri 22 Ocak günü Bağdat'a ulaştı. Jane's Defence Weekly'nin 22 Ocak tarihli haberine göre İspanyol askerî eğitmenleri Mesmaya ve Bağdat'ta özel kuvvetler ve kara kuvvetleri birliklerine eğitim verecek.

Irak ve Suriye'deki IŞİD unsurlarına karşı ABD ve müttefikleri tarafından düzenlenen hava harekâtı, Ocak ayında da devam etti. [12]

1 Ocak günü Taci'de bir silahlı grup; El Esad'da bir silahlı grup; Felluce'de üç ayrı saldırıda üç ayrı silahlı grup, bir havan, bir bina ve bir sığınak; Beyci'de bir saldırıda bir bina ve bir mevzi; El Kaym'da üç ayrı saldırıda iki konteyner, bir yükleme aracı ve bir zırhlı araç; Musul'da iki ayrı saldırıda bir silahlı grup ve bir silah deposu vuruldu.

3 - 4 Ocak günü Musul'da bir saldırıda silahlı bir grup vuruldu.

Felluce - Ramadi hattı üzerindeki Habbaniye, Saklaviye ve Halidiye kentlerinde ay boyunca Irak ordusu ve Şii milis güçleri ile örgüt arasında şiddetli çatışmalar gerçekleşti. IŞİD, Anbar eyaletindeki Irak Kara Kuvvetleri'ne ait Habbaniye üssü'ne saldırdığı ve üsse sızmayı başardığını duyurdu. [13]

4 - 5 Ocak günü Musul'da büyük bir militan grup; El Kaym'da iki ekskavatör; Ramadi'de bir silahlı grup, Esad'da iki ayrı saldırıda iki ayrı silahlı grup ve üç araç vuruldu.

5 - 6 Ocak arasında silahlı İHA'lar tarafından El Kaym'da bir sığınak ile Esad'da iki kamyon ile bir zırhlı araç vuruldu.

Fransa, IŞİD'e karşı düzenlenen hava harekâtına destek vermek için Chales de Gaulle adlı uçak gemisini Doğu Akdeniz'e sevketme kararı aldı.[14]

8 - 9 Ocak tarihleri arasında El Kaym'da bir sığınak, Sincar'da bir grup militan, bir mevzi, bir kamyon ile bir ağır silah; Esad'da bir silahlı grup ile iki araç ve Musul'da bir bina ile bir silahlı grup vuruldu.

9 - 10 Ocak arasında düzenlenen hava saldırılarında Erbil'de bir köprü, Ramadi'de bir zırhlı araç ve bir pikap ve Musul'da bir silahlı grup ile iki mevzi vuruldu.

10 - 11 Ocak tarihleri arasında düzenlenen bombardımanlarda Erbil'de silahlı bir grup; Esad'da silahlı bir grup ile iki bina; Sincar'da üç ayrı silahlı grup, bir bina, bir keskin nişancı mevzii ile bir bina ve Musul'da dört ayrı taarruzda iki zırhlı araç, bir silahlı grup, beş araç ile 21 küçük bot vuruldu.

11 - 12 Ocak günleri arasında Beyci'de dört ayrı saldırıda dört ayrı silahlı grup ile iki mevzi; Taci'de küçük bir silahlı grup; El Kaym'da iki zırhlı araç ve 10 mevzi; Ramadi'de bir araç; Tel Afer'de bir top ile bir kontrol noktası; Esad'da bir roket fırlatıcısı ile bir araç; Sincar'da iki bina ve büyük çaplı bir grup ile Musul'da beş ayrı taarruzda üç ayrı grup; dört araç, bir bomba yüklü kamyonet, iki zırhlı araç, bir kamyonet, bir havan mevzii, üç bina, üç bot ve bir tank vuruldu.

12 - 13 Ocak günlerinde düzenlenen bombardımanlarda Tel Afer'de bir bina; Sincar'da silahlı bir grup; Musul'da iki sığınak, bir ağır makinalı tüfek, iki havan mevzii, bir zırhlı araç ve bir ekskavatör ile Bağdat'ta iki silahlı grup, bir mevzi ve iki ağır makinalı tüfek vuruldu.

13 - 14 Ocak arasında düzenlenen hava saldırılarında Beyci'de bir topçu mevzii, Rütbe'de iki ayrı taarruzda bir kontrol noktası ile bir araç; Bakuba'da bir silahlı grup, bir bina, bir araç ve bir geri tepmesiz top; Esad'da bomba yüklü bir araç; Sincar'da bir silahlı grup ve bir ekskavatör; Musul'da dört ayrı taarruzda üç silahlı grup, iki ekskavatör, bir sığınak, bir zırhlı araç ile Bağdat yakınlarında bir silahlı grup vuruldu.

14 - 15 arasında Beyci'de iki ayrı silahlı grup; El Kaym'da bir konteyner; Tel Afer'de iki bina ve bir mevzi; Rütbe'de bir araç; El Esad'da bir silahlı grup, bir bina ve yedi bot ile Musul'da üç ayrı saldırıda bir bina, iki zırhlı araç ile bir havan mevzii vuruldu.

15 - 16 Ocak arası düzenlenen beş ayrı bombardımanda Ramadi'de beş bot; El Kaym'da bir bina; El Esad'da iki havan mevzii ile Musul'da iki mevzi ve bir havan vuruldu. 15 Ocak günü Musul'da IŞİD hedeflerine saldıran ABD HvK A-10 Thunderbolt II taarruz uçaklarına yerden dört ayrı Strela uçaksavar füzesi atıldığı bildirildi. [15]

18 - 19 Ocak arasında düzenlenen bombardımanlarda Beyci'de iki silahlı grup ve üç bina; Rütbe'de bir zırhlı araç; Taci'de silahlı bir grup; Felluce'de büyük bir silahlı grup; Ramadi'de bir bina; Musul'da iki bina ve bir top ile Bağdat'ta bir bina vuruldu.

20 - 21 Ocak'ta yapılan 10 ayrı hava saldırısında Tel Afer'de iki ikmâl hattı, bir zırhlı araç, iki kamyon, beş bina, bir konteyner, üç ağır silah ile bir köprü; El Kaym'da iki sığınak ve gömülü bir yapı; Esad'da bir bina; Beyci'de iki bina ile Musul'da bir kontrol noktası, bir bina, bir ağır silah ile iki araç vuruldu.

21 - 22 Ocak arasında düzenlenen bombardımanlarda Kerkük'te bir araç, Musul'da 16 ayrı taarruzda iki büyük ve iki küçük silahlı grup, dört bina, bir havan takımı, iki köprü, bir top, 11 araç, bir mevzi, iki ağır silah, biri bomba yüklü olmak üzere beş araç; Sincar'da bir havan mevzii ile bir zırhlı araç ve Tel Afer'de bomba yüklü bir araç vuruldu.

22 - 23 Ocak arasında El Esad'da üç ayrı taarruzda iki silahlı grup ve üç araç; Musul'da sekiz ayrı saldırıda ikisi bomba yüklü olmak üzere dokuz araç; bir buldozer, dört bina, bir top, bir ağır silah, iki zırhlı araç, bir konteyner ve bir sığınak; Sincar'da bir bina ile Tel Afer'de bir bina ve bir araç vuruldu.

23 - 24 Ocak tarihleri arasında El Kaym'da bir silah atölyesi; Ramadi'de bir araç; Tel Afer'de üç silahlı grup, yedi araç, bir bina, bir sığınak, iki konteyner ve iki kontrol noktası ile Erbil'de bir konteyner, iki araç ve üç buldozer vuruldu.

25 - 26 Ocak tarihleri arasında Kadisiye'de silahlı bir grup, Musul'da üç sığınak, iki araç ve bir zırhlı araç ile Tel Afer'de üç havan mevzii, üç bomba yüklü araç, sekiz zırhlı araç, 15 kamyonet ve üç mevzi vuruldu.

26 Ocak günü El Esad'da iki bina, Kerkük'te silahlı bir grup, Musul'da bir kontrol noktası, altı konteyner ve dört mevzi, Sincar'da altı bina ve bir ağır silah ile Tel Afer'de dört araç vuruldu.

28 - 29 Ocak arasında El Esad'da ve Rütbe'de birer silahlı grup, Musul'da bir silah atölyesi, Sincar'da beş ayrı saldırıda 21 araç, dört bina, bir konteyner, bir prefabrike yapı ile bir zırhlı araç ve Tel Afer'de dört ayrı saldırıda iki büyük silahlı grup, bir sığınak, bir zırhlı araç, bir buldozer, üç mevzi, bir bina ve bir bomba yüklü araç vuruldu.

30 - 31 Ocak arasında El Esad'da bir mevzi ile Tel Afer'de iki mevzi, bir sığınak, bir konteyner ve bir bina vuruldu.

İran

İsrail taarruz helikopterleri 18 Ocak günü Golan Tepeleri'nin Suriye tarafındaki Kuneytra'da düzenledikleri füze saldırısında İran Devrim Muhafız Birlikleri komutanlarından Orgeneral Muhammed Aliallahdedi ile Hizbullah komutanlarından Cihad Mugniye'yi öldürdü.

İran Savunma Bakanlığı, İran ve Rusya, S-300 hava savunma sistemi satışı konusundaki anlaşmazlıkları giderme konusunda mutabakata vardığını duyurdu.[16]

Jane's Missiles & Rockets'in 2 Ocak tarihli haberine göre İran ordusu, 30 Aralık günü sona eren altı günlük Muhammed Resulullah adlı tatbikatta envanterindeki mevcut ve yeni geliştirilmiş çok sayıda farklı füze sistemini denedi. Kara kuvvetleri, deniz kuvvetleri, hava kuvvetleri ve Devrim Muhafızları Birlikleri'nin ateşlediği füzeler arasında BGM-71 TOW'dan türetilmiş Tufan tanksavar güdümlü füzesi, AGM-114 hellfire muadili olduğu belirtilen Dehlaviye, Mirsad hava savunma sisteminden ateşlenen ve MIM-23 HAWK'tan türetilen Şalamçe uçaksavar füzesi ile Nur ve Nasr gemisavar füzeleri bulunuyor. [17]

Fars Haber Ajansı 7 Ocak günü yerli yapım Saika jet savaş uçaklarının seri üretimine başlandığını duyurdu. Öte yandan Tasnim Haber Ajansı, Burhan adlı yerli yapım savaş uçağının rüzgâr tüneli testlerine başladığını duyurdu. Burhan, 2000'li yılların başlarında kamuoyuna duyurulan Şafak adlı jet savaş / eğitim uçağının tasarımı tadil edilmiş bir türevi.[18][19]

P228 borda numaralı Gorz hücumbotu, ABD yapımı Standard SM-1 füzesinden devşirilen Mihrab hava savunma füzesi deneme atışı gerçekleştirirken görüntülendi. [20]

Fars Haber Ajansı 5 Ocak günü, İran Deniz Kuvvetleri'nin "32'nci Filotilla"sına bağlı Camaran korveti ve Buşehr ikmâl gemisinin, Aden Körfezi'nde Yemen'in El Mukalla şehrinin 120km açığındaki bir İran bandıralı tankere yaklaşan deniz korsanlarına ateş açtığını duyurdu.

İsrail

İsrail, Lübnan ve Suriye sınırlarının kesiştiği Dov Dağı yakınlarında bir İsrail ordu konvoyuna Hizbullah örgütü tarafından 28 Ocak günü düzenlenen tanksavar füzeli pusuda iki İsrail askeri öldü, yedi asker yaralandı.[21][22]

Elbit Systems şirketi, İsrail Savunma Bakanlığı ile İsrail Hava Kuvvetleri'nin F-16 savaş uçaklarının bakımı için 11 yıl süreli ve USD90 milyon tutarında bir sözleşme imzaladı.[23]

İsrail, Nijerya'ya ikinci el AH-1F Cobra taarruz helikopteri satışı görüşmelerini, ABD'den gelen baskı nedeniyle durdurdu. Nijerya, İsrail Hava Kuvvetleri hizmetinden 2013 yılında emekliye ayrılan AH-1F'lerden bir miktarını, Boko Haram örgütü ile mücadele kapsamında satın almak istiyordu.[24]

Tedarik edilecek F-35I savaş uçaklarının İsrail Hava Kuvvetleri'nde 2019 yılında hizmete gireceği açıklandı.[25]

İsrail Hava Kuvvetleri 19 Ocak günü yaptığı bir açıklama ile envanterindeki F-15I Ra'am savaş uçaklarını aktif elektronik taramalı radar (AESA) ile donatacağını duyurdu. F-15I'ların mevcut AN/APG-70 radarının yerini alacak sistem olarak AN/APG-82(V)1 en muhtemel aday.[26]

Iron Beam (Demir Işın) hava savunma lazer silah sisteminin bu yıl hizmete gireceği bildirildi.[27]

Rafael şirketi tarafından üretilen SPICE hassas güdümlü bomba sisteminin 100kg (250lb) ağırlığındaki yeni türevi SPICE 250'nin testlere başladığı bildirildi.[28]

Elbit Systems şirketi, İsrail Savunma Bakanlığı ile yeni nesil komuta kontrol ve istihbarat sistemi geliştirilmesi için USD117 milyonluk altı yıl süreli bir sözleşme imzaladı.

İsrail Kara Kuvvetleri, topçu birliklerinde Elbit System Hermes 450 taktik İHA sistemini kullanmaya başladığını duyurdu.[29]

Heron insansız hava aracı için IAI (Israel Aerospace Industries) şirketinin Malat birimi tarafından geliştirilen yeni tip bir simülatör sisteminin 2015 yılı içinde Palmachim üssünde hizmete gireceği açıklandı.[30]

Elbit Systems şirketi, İsrail Hava Kuvvetleri'nin orman yangınları ile mücadele filosu için hizmet alımı kapsamında altı adet AT-802F uçağını da içeren USD100 milyonluk bir sipariş aldı. Hizmet alımı siparişi kapsamında şirket, sekiz yıl boyunca uçakları ve işletme - idame hizmetlerini sağlayacak. [31]

Rafael şirketi Başkan Yardımcısı Yuval Miller, Litening hedefleme podunun yeni nesil modelinin havadan havaya hedefleme, gerçek zamanlı istihbarat verisi aktarımı kabiliyetlerine sahip olacağını ve yeni nesil sensörlerle donatılacağını açıkladı.[32]

IAI şirketinin Ramta birimi, adı açıklanmayan bir Afrika ülkesinden 100 adet RAM Mk3 4x4 taktik tekerlekli zırhlı araç siparişi aldı. Teslimatların 2016 yılında tamamlanması öngörülüyor.[33]

Elbit Systems şirketi 19 Ocak günü, adı açıklanmayan bir Asya ülkesi ile S-70 BlackHawk genel maksat helikopterlerine MUSIC kızılötesi karşı tedbir sistemi takılması için sözleşme imzaladığını duyurdu.[34]

Elektronik istihbarat sistemleri alanında faaliyet gösteren SuperCom şirketinden 6 Ocak günü yapılan bir açıklama ile kamu kurumları için siber güvenlik çözümleri geliştiren Prevision şirketinin USD2.5 milyona satın alındığı duyuruldu.

Kıbrıs

Rum Savunma Bakanı Hristoforos Fokaidis, Rum Yönetimi’nin komşu ülkelerle stratejik derinliği bulunan işbirliğine yöneldiğini belirterek, 2015 bütçesinde, önemli silahlanma programları için ödenek ayrıldığını söyledi. Fileleftheros gazetesine söyleşi veren Fokaidis, komşu ülkelerle işbirliği eğiliminin, “ortak menfaat ve ortak tehdit” zemininde oluştuğunu kaydeden Fokaidis, dış politikada ekonomi ve enerji zemininde inisiyatif alınması gerekliliğinden bahsetti. Bakan, İsrail ile olan ilişkilerin ortak tatbikatlardan çok daha fazla olduğunu söyledi. [35]

Öte yandan Mısır Ulaştırma Bakanı Hani Dahli temaslarda bulunmak amacıyla 28 Ocak günü Güney Kıbrıs’a gitti. Dahli, Rum Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Marios Dimitriadis’le, Mısır ile Güney Kıbrıs arasında gemi seferlerinin başlatılması, denizcilik alanında işbirliği ve Rum inşaat şirketlerinin Mısır’daki faaliyette bulunması gibi konuları görüştü. [36]

Kıbrıs Rum Yönetimi, arama kurtarma faaliyetlerinin plan ve icrasında kaynakların daha etkin ve hızlı kullanımı için bir eşgüdüm birimi kurmaya hazırlanıyor. Simerini gazetesinin haberine göre Avrupa Birliği (AB) ödenekleri kullanılarak mevcut eksikliklerin kapatılması ve arama kurtarma maksatlı gemilerin alınması söz konusu. Habere göre Rum Adalet ve Kamu Düzeni Bakanı Yonas Nikolau, 2015 bütçesine (AB ödenekleri de kullanılarak), İçişleri Bakanlığı tarafından iki, Adalet Bakanlığı tarafından da dört adet 15-16 metre boyunda tekne alımı için ödenek konulduğunu belirtti. [37]

Fileleftheros gazetesinin haberine göre, RMMO asker ve subayların şu anda kullandıkları üniformalarının yerine, Kıbrıs’ın ilkim şatlarına daha uygun üniformalara geçilmesi öngörülürken ilgili yasal düzenlemenin Rum Bakanlar Kurulu’nun bir sonraki toplantısında onaylanması bekleniyor. Gazete, üniformalarda özellikle Kıbrıs’ta hakim olan çöl renklerinin kullanılacağını, en büyük değişiklin ise klasik siyah askeri botların yerini çöl renklerini taşıyan botların almasıyla yaşanacağını vurguladı. [38]

Politis gazetesi, Larnaka’ya bağlı “Mari” (Tatlısu) köyündeki “Evangelos Florakis Deniz Üssü”nde 11 Temmuz 2011’de meydana gelen ve 13 kişinin ölümüyle sonuçlanan patlamanın ardından, RMMO’nun patlayıcılarının test edilebilmesi için bir kimya laboratuarının kurulduğunu bildirdi. [39]

Rum Meclisi Savunma Komitesi’nde görüşülen ve 15 Ocak günü Genel Kurul’da onaylanması beklenen RMMO yasa tasarısında, ebeveynlerinden biri Rum olan ancak vatandaş olmayan kişiler de zorunlu askerlik hizmeti kapsamına alınıyor.[40]

Lübnan

El Nusra Cephesi örgütü, 3 Ocak günü Suriye'nin Lübnan sınırındaki Flita kasabasındaki Hizbullah mevzilerine saldırı düzenledi. Saldırıda dört Hizbullah üyesi ile Suriye ordusundan beş asker hayatını kaybetti. [41]Örgüt 10 Ocak günü de Lübnan'ın Trablusşam kentindeki Nusayrilerin yoğun olarak bulunduğu Cebel Muhsin mahallesinde iki ayrı intihar saldırısı düzenledi. Saldırılarda en az 7 kişi öldü. [42]

Airbus Defence and Space şirketine bağlı Serta Channels SAL, Lübnan İçişleri Bakanlığı ile, ülkenin güvenlik kuvvetlerine TETRA telsiz sistemleri satışı için bir sözleşme imzaladı. [43]

Mısır

Fransız La Tribune gazetesi, Mısır'ın Fransa ile 22 adet Dassault Rafale savaş uçağı ve iki FREMM çok maksatlı firkateyn alımı için görüşmeler yürüttüğünü bildirdi. Mısır Fransa'ya daha önce dört adet Gowind korvet siparişi de vermişti. [44]

IŞİD örgütünün Sina kolu, Ocak ayı içinde Mısır güvenlik güçlerine karşı düzenlediği bombalı sldırıları artırdı. [45]

Müslüman Kardeşler ve Selefi Cephesi gibi örgütlerin önderlik ettiği ve Sisi rejimine karşı düzenlenen protesto gösterilerine güvenlik kuvvetlerinin müdahalesi sonucu 24 - 25 Ocak arasında Kahire, Kafr el Şeyh, Minye, Beheyra ve İskenderiye'de 18 kişi öldü, 52 kişi yaralandı.

Romanya

Jane's Defence Weekly'nin 13 Ocak tarihli haberine göre, Romen meclisinde grubu bulunan tüm partilerin imzaladığı karar ile Romanya savuma bütçesini 2017 yılında Gayrı Safi Yurtiçi Hasıla'nın %2'si seviyesine çıkarmayı planlıyor.

Romen Hava Kuvvetleri için İtalyan Alenia şirketi tarafından üretilen 2707 seri numaralı yedinci ve son C-27J Spartan nakliye uçağı 12 Ocak günü düzenlenen törenle teslim edildi. Romanya, 07.12.2007 tarihinde imzalanan USD318 milyon bedelli sözleşme ile 7 adet C-27J sipariş vermişti.

Rusya Federasyonu

Jane's Missiles & Rockets'in 9 Ocak tarihli haberine göre, Rusya Devlet Askerî - Sınai Komisyon Başkan Yardımcısı Yuri Mihailov, ülkenin savunma sistem ve parçalarında ithal ikameci politikalara yönelmesinin, halihazırda sıkıntılı bir süreç yaşayan ülke ekonomisine ilave yükler yüklediğini söyledi.

Rus ekonomisinin petrol fiyatlarındaki düşüş eğiliminden olumsuz etkilenmesi, savunma harcamalarına yansıdı. Jane's Defence Industry'nin 29 Ocak tarihli haberine göre 2015 savunma bütçesine %10 oranında bir daraltma yapılması söz konusu.

Jane's Defence Weekly'nin 13 Ocak tarihli haberine göre Savunma Bakan Yardımcısı Dimitri Bulgakov, ülkenin Kuzey Kutup Bölgesi'ne yakın kesimlerinde halihazırda dört adet olan hava üssü sayısının 2015 sonunda 14'e çıkarılacağını açıkladı. Yetkili, söz konusu üslerin yeni inşa mı yoksa Sovyet döneminde kullanılıp kapatılan üsler mi olduğu hususuna açıklık getirmedi

Kuzey Kore'nin Rusya'dan Suhoy Su-35 yeni nesil savaş uçağı almak için girişimlerde bulunduğu iddia edildi. [46]

Savunma Bakanı Sergey Şoygu, 2016 - 2020 dönemi için yeni bir savunma planının Aralık ayında Devlet Başkanı Vladimir Putin'in onayına sunulacağını açıkladı. Şoygu ayrıca, 2016 - 2025 dönemi için Devlet Silahlanma Programı'nın da hazırlanacağını bildirdi. Silahlanma programında önceliği Stratejik Nükleer Kuvvetler, uzay unsurları ve C4I sistemleri alıyor. [47]

Jane's Missiles & Rockets'in 12 Ocak tarihli haberine göre, Savunma Bakanlığı Halk Konseyi üyesi İgor Korotçenko, Rossiyskaya Gazeta gazetesine verdiği mülakatta, ülkesinin konvansiyonel harp başlığı taşıyan hipersonik hassas güdümlü silah sistemlerini en öncelikli tehdit unsuru olarak gördüğünü açıkladı. Açıklama, 2014 Aralık ayı sonunda duyurulan yesni askerî doktrinde ABD'nin Prompt Global Strike hipersonik güdümlü silah teknolojisinin tehdit olarak değerlendirilmesi ile birlikte, Rusya'nın bu tip sistemlere karşı tedbirleri stratejik öncelik listesine aldığının bir göstergesi olabilir. Nitekim Taktik Füze Şirketi KTRV Başkanı Boris Obnosov, Rusya'nın hipersonik füze geliştirme konusunda ABD ile aynı seviyede olduğunu, önümüzdeki 15 - 25 sene içinde bu tipteki sistemlerden çok sayıda hizmete alınacağını iddia etti. [48]

Jane's Missiles & Rockets'in 12 Ocak tarihli haberine göre Stratejik Füze Kuvvetleri komutanı Orgeneral Sergey Karakayev, 2015 yılı içinde 14 deneme atışının gerçekleştirilmesinin planlandığını açıkladı. 2014 yılı içinde toplam 16 atış gerçekleştirilmişti. Karakayev ayrıca RS-26 Rubej (diğer ismi Avangard) kıtalararası balistik füze sisteminin geliştirme faaliyetlerinin 2015 yılı içinde tamamlanıp, 2016 yılında hizmete girmesinin öngörüldüğünü kaydetti. Öte yandan Stratejik Füze Kuvvetleri'nin 2015 yılı içinde RS-24 Yars kıtalararası balistik füze sistemi için 150 adet eğitim simülatörü teslim alacağı bildirildi. [49]

Jane's Missiles & Rockets'in 9 Ocak tarihli haberine göre, Savunma Bakanı Sergey Şoygu, iki tabur kadar Almaz Antey şirketi üretimi S-300V4 hava savunma sisteminin 2014 yılı içinde teslim edildiğini açıkladı. S-300VM (NATO kodu SA-25 "Gladiator") sisteminin yenileştirilmiş bir türeci olan S-300V4, orta menzilli balistik ve hava soluyan füzelere karşı geliştirilmiş önleme kabiliyetine sahip. İlk S-300V4'lerin Güney Askeri Bölge Komutanlığı'na teslim edilmiş olduğu bildiriliyor.

ITAR-TASS haber ajansının haberine göre Kutup bölgesine konuşlandırılan modernize edilmiş MiG-31BM av - önleme uçakları, KRET şirketi üretimi Zaslon-M radar sistemi ile donatılacak. [50]

Rus Hava Kuvvetleri'nin Armavir'deki uçuş eğitim okulu 2015 yılında Yakovlev Yak-130 eğitim jeti teslim alacak. [51]

İlyuşin Il-76'nın yeni nesil türevi Il-76MD-90A (Il-476) uçağının 0104 gövde numaralı prototipi ilk uçuşunu Aviastar SP şirketinin tesislerinden 30 Aralık günü gerçekleştirdi. Öte yandan Air Forces Daily'nin 8 Ocak tarihli haberine göre, Rus Savunma Bakanlığı, United Aircraft Corporation şirketine iki adet İlyuşin Il-96-400TZ tanker uçak siparişi verdi.

PAK FA T-50 yeni nesil savaş uçağında kullanılmak üzere geliştirilen 30mm 9A1-4071K otomatik topunun atış denemelerine Su-27SM test uçağı üzerinde başlandı. Yıl içinde PAK FA uçağında denemelerin başlaması planlanıyor. [52]

Jane's Defence Weekly'nin 8 Ocak tarihli haberine göre, Doğu Askeri Bölge Komutanlığı Orlan 10 taktik İHA sistemini Kuzey Kutup Bölgesi'ndeki birliklerde konuşlandırmayı planlıyor.

Rus Deniz Kuvvetleri'nin envanterindeki 270 gemiden 125 adedinin faal olduğu, bunlardan sadece 45 adedinin görev yapabilir durumda olduğu bildirildi. [53]

Ukrayna ile kopan ilişkilerin Rus savunma sanayiine vurduğu darbe, motor konusunda etkisini hissettiriyor. Ukrayna'nın, Rus askeri gemi motor ve ilgili makinaların ana tedarikçisi olması, ambargoyla birlikte sevkiyatların durması, Proje 22350 Gorşkov firkateyn projesini olumsuz etkiledi. Ukraynalı Zorya Maşproekt şirketi üretimi M90FR gaz türbini ile donatılan gemiler için yerli NPO Saturn şirketinin motor üretmesi beklenecek. [54]

Rusya Bilim Merkezi Genel Müdürü Danışmanı emekli Tümamiral Nikolay Kovalenko, Kırım’da Mistral tipi savaş gemilerinin üretilmesinin planladığına dair açıklamada bulundu. Rus İzvestiya gazetesinde yer alan habere göre Rusya’nın en büyük kuru havuzunun ilhak edilen Kerç’te bulunduğunu belirten Nikolay Kovalenko, burada yaklaşık 130 bin tonilatoluk askeri ve sivil gemi üretilebileceğini kaydetti. [55]

Rusya, inşası biten Mistral sınıfı Vladivostok gemisini teslim etmeyen Fransa'ya dava açmaya hazırlanıyor. [56]

Proje 636.3 Varşavyanka sınıfı Rostov na Donu denizaltısı derin dalış denemeleri için Barents Denizi'ne açıldı. [57] Ancak sınıfın ilk denizaltısı Novorossiysk'in göreve hazırlık durumu belirsizliğini koruyor. Denizaltı'nın, 2014 Kasım ayında Polyarni'deki üsse intikâlinden beri denize açılmadığı, Admiralti Tersanesi'ne geri dönmesini gerektirecek kadar ciddi bir sorun yaşadığı bildiriliyor. [58]

Jane's Defence Industry'nin 19 Ocak tarihli haberine göre Rusya Tayland'a Proje 636 denizaltıları teklif etti. Tayland, deniz kuvvetlerinin modernizasyonu kapsamında üç adet denizaltı satın almayı planlıyor.

SSV175 borda numaralı istihbarat gemisi Viktor Leonov, 20 Ocak günü Küba'yı ziyaret etti. [59][60]

Rus Deniz Kuvvetleri 2015 yılı içinde iki adet ARS-600 derin dalış kabiliyetli mini denizaltı teslim almaya hazırlanıyor. [61]Öte yandan Jane's Navy International'ın 13 Ocak tarihli haberine göre Proje 21300 sınıfı denizaltı kurtarma gemisi İgor Belusov, Bester-1 tipi derin dalış kurtarma denizaltısı ile testlere çıktı. Gemi, yıl sonuna doğru Kuzey Filosu'nda hizmete girecek.

302 numaralı Proje 15130 sınıfı kablo döşüyücü gemi 6 Ocak günü Gorki Zelenodolsk Tersanesi'nde kızağa kondu.[62]

Proje 18280 sınıfı Yuri İvanov istihbarat gemisi 14 Ocak günü hizmete girdi. [63]

Doğu Askeri Bölge Komutanlığı, 2015 yılı içinde 22 adet Kamov Ka-52 Alligator saldırı helikopterini hizmete alacağını duyurdu. [64]

Tupolev şirketi tarafından yenilenen 53 gövde numaralı Tu-95 (NATO kodu "Bear") stratejik bombardıman uçağı, 27 Ocak günü düzenlenen törenle teslim edildi. Tu-95MSM olarak adlandırılan uçakta yapılan iyileştirme çalışmaları arasında GLONASS seyrüsefer sistemi ve yeni nesil aviyonik sistemlerin eklenmesi, Raduga şirketi üretimi H-101 uzun menzilli seyir füzesi atma kabiliyeti kazandırılması bulunuyor.

Rus Savunma Bakanlığı, Rus ordusunun yeni nesil piyade tüfeği olarak AK-12'yi seçti. [65]

İtalyan Finmeccanica şirketi, Rus Rostec ve Rosneft şirketleri ile Moskova yakınlarında AW189 genel maksat helikopterlerinin montajını gerçekleştirecek bir ortak girişim şirketi kurdu. Şirketin üretime 2025 yılında başlaması planlanıyor. Üretilecek toplam 160 adet AW189, Rosneft şirketi tarafından kullanılacak.

Güney Askeri Bölge Komutanlığı 20 adet KamAZ Typhoon mayına karşı korumalı taktik tekerlekli zırhlı araç teslim aldı. Komutanlığın Typhoon envanteri 50'ye ulaştı. [66]

Interfax haber ajansının 2 Ocak tarihli haberine göre Stratejik Füze Kuvvetleri, insansız muharip kara araçlarını test etmeye hazırlanıyor.

Suriye

Oryx Blog adlı web sitesinde 1 Ocak günü yayınlanan bir analize göre, Suriye ordusu isyancılarla mücadelede tanksavar güdümlü füzeleri giderek artan oranda kullanmaya başladı. Füzelerin isyancılara karşı kullanımını artıran etkenlerin başında, pusuya düşen birlikler için etkili bir karşı ateş silahı olmaları, yüksek isabet oranları ve Suriye'deki düşük inşaat kalitesinden dolayı binaları kolayca delebilmeleri yer alıyor. Suriye ordusu bu kapsamda özellikle BRDM-2 4x4 zırhlı keşif aracına monteli 9P148 fırlatıcısından ateşlenen 9M113 Konkurs ve 9M111 Fagot füzelerini kullanıyor. [67]

Irak ve Suriye'deki IŞİD unsurlarına karşı ABD ve müttefikleri tarafından düzenlenen hava harekâtı, Ocak ayında da devam etti.

1 Ocak günü Kobani civarındaki hedeflere düzenlenen dokuz saldırıda bir mevzi ve dört bina; Rakka'da iki saldırıda 20 zırhlı araç ve Haseke'de bir saldırıda bir zırhlı araç vuruldu.

3 - 4 Ocak arası Kobani'ye düzenlenen altı ayrı saldırıda bir silahlı grup, bir mevzi, üç araç, dört bina, üç mevzi ve iki toplanma bölgesi vuruldu.

4 - 5 Ocak günü Kobani'de sekiz ayrı hava saldırısında iki büyük silahlı grup ile 12 mevzi; Deyrizor'da altı saldırıda beş ham petrol deposu, bir petrol nakil hattı, bir konteyner ile iki zırhlı araç vuruldu.

5 - 6 Ocak arasında düzenlenen hava saldırılarında Kobani'de 13 mevzi ve iki bina; Deyrizor'da bir sığınak ile Rakka'da iki tank vuruldu.

8 - 9 Ocak tarihleri arasında Kobani’ye düzenlenen beş ayrı saldırıda sekiz mevzi, iki silahlı grup ile bir bina vuruldu.

9 - 10 Ocak arasında düzenlenen hava saldırılarında Kobani'de 11 ayrı taarruzda iki büyük silahlı grup, bir bina ve 15 mevzi ile Haseke'de iki bina vuruldu.

10 - 11 Ocak tarihleri arasında düzenlenen saldırılarda Kobani'de 9 ayrı bombardımanda 15 mevzi ile Ebu Kemal'de bir konteyner, bir araç ve bir depo vuruldu.

11 - 12 Ocak günleri arasında Kobani'de dokuz ayrı taarruzda iki büyük silahlı grup, 10 mevzi, beş bina ve iki toplanma alanı; Ebu Kemal'de bir ekskavatör ile Deyrizor'da bir petrol rafinerisi vuruldu.

13 - 14 Ocak arasında Kobani'de altı ayrı saldırıda dokuz mevzi ile bir zırhlı araç vuruldu.

14 - 15 arasında Kobani'de beş ayrı hava saldırısında bir silahlı grup, bir bina ve dört mevzi; Rakka'da üç saldırıda bir silah deposu, beş bina ile bir araç ile Haseke'de üç ayrı saldırıda bir kontrol noktası, bir mevzi ile üç araç vuruldu.

15 - 16 Ocak arası Kobani'deki hedeflere yapılan altı ayrı hava saldırısında iki toplanma alanı ve dokuz mevzi vuruldu.

18 - 19 Ocak arasında düzenlenen saldırılarda Kobani'de iki büyük silahlı grup, üç mevzi, iki toplanma alanı ve bir araç; Halep'te silahlı bir grup ve Haseke'de bir topçu mevzii vuruldu.

20 - 21 Ocak'ta Kobani'de 10 ayrı taarruzda yedi ayrı silahlı grup; sekiz toplanma alanı, 13 mevzi ve iki araç; Ebu Kemal'de bir sığınak ile Rakka'da ise iki ayrı taarruzda bir silah deposu ile bir bina vuruldu.

21 - 22 Ocak arasında düzenlenen saldırılarda Kobani'de 17 mevzi ve bir araç ile Rakka'da bir silah deposu vuruldu.

22 - 23 Ocak arasında Kobani'de 10 ayrı hava saldırısında altı ayrı grup militan, 12 mevzi ve bir araç; Rakka'da bir römork ile Haseke'de bir seyyar petrol pompası vuruldu.

23 - 24 Ocak tarihleri arasında Kobani'de 12 ayrı bombardımanda sekiz silahlı grup, bir araç, bir bina ve sekiz mevzi ile Haseke'de bir seyyar petrol pompası vuruldu.

25 - 26 Ocak tarihleri arasında El Kaym'da üç zırhlı araç, Rakka'da altı zırhlı araç ile bir kamyonet, Deyrizor'da bir zırhlı araç ve Kobani'de 15 silahlı grup, iki mevzi, sekiz mevzi, bir araç ve bir toplanma bölgesi vuruldu.

26 Ocak günü Kobani'ye düzenlenen hava taarruzunda 13 ayrı saldırıda 12 ayrı silahlı grup, bir araç, dokuz toplanma bölgesi ve üç bina vuruldu.

28 - 29 Ocak arasında Kobani'de beş ayrı taarruzda bir mevzi ile dört ayrı silahlı grup ile Deyrizor'da bir ham petrol deposu vuruldu.

30 - 31 Ocak tarihleri arasında Kobani'deki hedeflere düzenlenen iki ayrı saldırıda iki toplanma merkezii iki mevzi ile iki araç vuruldu.

Hava saldırılarının yoğunlaşmasının ardından ay sonuna doğru IŞİD unsurları Kobani'yi terketti.[68]

Yunanistan

25 Ocak günü gerçekleştirilen erken genel seçimlerde Radikal Sol Koalisyon (Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς; ΣΥΡΙΖΑ) partisi %36.3 oy alarak birinci parti oldu. Parti, muhafazakâr sağ Bağımsız Yunanlar (Ανεξάρτητοι Έλληνες; ANEL) partisi ile koalisyona giderek hükümeti kurdu. Partinin lideri Aleksis Çipras yeni başbakan olarak 26 Ocak günü göreve başladı. [69]

Tactical Leadership Programme (TLP) tatbikatı kapsamında İspanya'nın Albacete Hava Üssü'ne intikal etmiş Yunan Hava Kuvvetleri 341'nci Filo'ya ait 084 kuyruk numaralı F-16D Block 50 savaş uçağı, 26 Ocak günü kalkışından kısa süre sonra yerel saatle 1518’de üssün apronuna düştü. Olayda uçağın iki mürettebatı ile yerdeki 8 Fransız ve iki Yunan personel hayatını kaybetti; 13 personel yaralandı; aprondaki Fransız ve İtalyan savaş uçakları hasar aldı. [70][71]

Yunanistan, deniz kuvvetlerinin envanterinde bulunan dört adet Zubr sınıfı hava yastıklı çıkarma gemisini Çin'e sattı. [72]

Yunan Deniz Kuvvetleri hizmetindeki Elli (eski Hollanda Kortenaer) sınıfı firkateynlerden F461 Navarinon, F465 Themistocles ve F466 Nikiforos Fokas'ın helikopter pistleri, S-70B Aegean Hawk helikopterlerinin iniş kalkışına izin verecek şekilde güçlendirildi. Salamis Deniz Üssü'nde gerçekleştirilen tadilat, hangar kısmını kapsamıyor. [73]

Yunan Armatörler Birliği, Deniz Kuvvetleri sualtı taarruz komando komutanlığına (Διοίκηση Υποβρυχίων Καταστροφών; DYK) bir adet hızlı intikâl botu hediye etti.[74]

Yunan polis teşkilatı, İsrailli BlueBird şirketinden ilave SpyLite ve ThunderB mini İHA sistemleri satın aldı. Teşkilat SpyLite İHA'larından 2013 yılında da tedarik etmişti. [75]

[1] "Bulgaria turns to Poland for MiG-29 maintenance": http://www.flightglobal.com/news/articles/bulgaria-turns-to-poland-for-mig-29-maintenance-408376/

[2] "USS Donald Cook Arrives in Bulgaria": http://navaltoday.com/2015/01/09/uss-donald-cook-arrives-in-bulgaria/

[3] "U.S. Weighs Armor, Anti-Sniper Upgrades for Iraq’s Army Tanks": http://www.bloomberg.com/news/articles/2015-01-05/u-s-weighs-armor-anti-sniper-upgrades-for-iraq-s-army-tanks

[4] "Iraqi pilots begin F-16 training in USA": http://www.flightglobal.com/news/articles/iraqi-pilots-begin-f-16-training-in-usa-407575/

[5] "US Military Begins Training Iraqi Forces to Take on ISIL": http://www.asdnews.com/news-58519/US_Military_Begins_Training_Iraqi_Forces_to_Take_on_ISIL.htm

[6] "United States Army began training of Iraqi army recruits part of Operation Inherent Resolve": http://worlddefencenews.blogspot.com.tr/2015/01/united-states-army-began-training-of.html

[7] "Iraqi army has received first batch of U250 U.S. Mine Resistant Ambush Protected MRAP vehicles": http://worlddefencenews.blogspot.com.tr/2015/01/iraqi-army-has-received-first-batch-of.html

[8] https://twitter.com/towersight/status/553856797346238464

[9] "IŞİD, İranlı komutan Nevruzi'yi öldürdü": http://www.radikal.com.tr/dunya/isid_iranli_komutan_nevruziyi_oldurdu-1270353

[10] "Video shows Hezbollah Brigades convoy transporting American M1 tank": http://www.longwarjournal.org/archives/2015/01/hezbollah_brigades_c.php

[11] Video için bkz: https://www.youtube.com/watch?v=ItK0Jb88quw

[12] Düzenlenen hava saldırılarının beş aylık bir döküm ve genel değerlendirmesi için bkz: http://www.defenseone.com/threats/2015/01/5-months-air-strikes-iraq-and-syria-4-charts/102495/?oref=d-river

[13] "Islamic State assaults Iraqi Army base in Anbar": http://www.longwarjournal.org/archives/2015/01/islamic_state_purpor.php

[14] "French Carrier to Deploy to Indian Ocean, Could Join ISIS Fight": http://news.usni.org/2015/01/07/french-carrier-deploy-indian-ocean-join-isis-fight

[15] "ISIS Attacks USAF’s A-10 Warthog Aircraft With Strela Missiles: Iraqi News": http://www.defenseworld.net/news/11935/ISIS_Attacks_USAF___s_A_10_Warthog_Aircraft_With_Strela_Missiles__Iraqi_News

[16] "Russia and Iran to boost military cooperation and discuss possible delivery of S-300 missile systems": http://worlddefencenews.blogspot.com.tr/2015/01/russia-and-iran-to-boost-military.html

[17] Ayrıca bkz: "Iran Test-Fires Shalamcheh Ground-to-Air Missiles in Wargame": http://www.tasnimnews.com/English/Home/Single/599297

[18] "Iran’s New Aircraft Successfully Passes Wind Tunnel Test": http://www.tasnimnews.com/English/Home/Single/623422

[19] "Iran's indigenously made Borhan fighter aircraft successfully passed wind tunnel tests ": http://worlddefencenews.blogspot.com.tr/2015/01/irans-indigenously-made-borhan-fighter.html

[20] https://twitter.com/D__Mitch/status/553102949199904768

[21] "Hezbollah kills 2 Israeli soldiers in anti-tank missile attack": http://www.longwarjournal.org/threat-matrix/archives/2015/01/hezbollah_kills_two_israeli_so.php

[22] "New details emerge: At least 5 Kornet missiles fired in Hezbollah ambush of IDF soldiers": http://www.jpost.com/Arab-Israeli-Conflict/New-details-emerge-At-least-5-Kornet-missiles-fired-in-Hezbollah-ambush-of-IDF-soldiers-389300

[23] "Elbit wins MoD contract to maintain all of the IAF's F-16 fighter jets": http://www.jpost.com/Israel-News/Elbit-wins-MoD-contract-to-maintain-all-of-the-IAFs-F-16-fighter-jets-386629

[24] "Israel halts AH-1 sales talks with Nigeria": http://www.flightglobal.com/news/articles/israel-halts-ah-1-sales-talks-with-nigeria-408299/

[25] "New squadron of 19 F-35 jet fighters to be incorporated in Israeli Air Force in 2019": http://worlddefencenews.blogspot.com.tr/2015/01/new-squadron-of-19-f-35-jet-fighters-to.html

[26] "Israeli Air Force to install new radar in F-15I fighters": http://www.airforce-technology.com/news/newsisraeli-air-force-to-install-new-radar-in-f-15i-fighters-4494563

[27] "Israeli Army (IDF) expects to deploy new Rafael Iron Beam laser air defense system this year": http://worlddefencenews.blogspot.com.tr/2015/01/israeli-army-idf-expects-to-deploy-new.html

[28] "Rafael's SPICE 250 precision guided glide bomb is undergoing adaptation test on IAF's fighters": http://worlddefencenews.blogspot.com.tr/2015/01/rafaels-spice-250-precision-guided.html

[29] "Israel's artillery corps starts using the Hermes 450 tactical unmanned aerial system": http://worlddefencenews.blogspot.com.tr/2015/01/israels-artillery-corps-starts-using.html

[30] "Heron 1 simulator to support Israeli UAV squadron": http://www.flightglobal.com/news/articles/heron-1-simulator-to-support-israeli-uav-squadron-407631/

[31] "Israel adds to Air Tractor firefighting fleet": http://www.flightglobal.com/news/articles/israel-adds-to-air-tractor-firefighting-fleet-407594/

[32] "Rafael's Litening pod to gain air-to-air capability": http://www.flightglobal.com/news/articles/rafael39s-litening-pod-to-gain-air-to-air-capability-408161/

[33] "IAI's RAMTA division received orders from African customers for 100 RAM Mk3 light armored vehicles": http://worlddefencenews.blogspot.com.tr/2015/01/iais-ramta-division-received-orders.html

[34] "Elbit Unique MUSIC Self-Protection DIRCM Solution Selected for a New Platform": http://www.asdnews.com/news-58702/Elbit_Unique_MUSIC_Self-Protection_DIRCM_Solution_Selected_for_a_New_Platform.htm

[35] "Fokaidis: "Komşu ülkelerle stratejik derinliği olan işbirliğine yöneliyoruz": http://www.kibrispostasi.com/index.php/cat/58/news/152358/PageName/GUNEY_KIBRIS

[36] "Mısır Ulaştırma Bakanı Güney Kıbrıs’ta": http://www.kibrispostasi.com/index.php/cat/58/news/153842/PageName/GUNEY_KIBRIS

[37] "Arama-Kurtarma Koordinasyon Birimi kuruyorlar": http://www.gundemkibris.com/arama-kurtarma-koordinasyon-birimi-kuruyorlar-102067h.htm

[38] "RMMO’da üniformalar değişiyor": http://www.gundemkibris.com/rmmoda-uniformalar-degisiyor-103042h.htm

[39] "RMMO'ya kimya laboratuarı kurulduğu bildirildi": http://www.kibrispostasi.com/index.php/cat/58/news/153435/PageName/GUNEY_KIBRIS

[40] "Vatandaş olmayanlara da zorunlu askerlik geliyor!": http://www.gundemkibris.com/vatandas-olmayanlara-da-zorunlu-askerlik-geliyor-103549h.htm

[41] "Al Nusrah Front attacks Hezbollah position on Lebanese border": http://www.longwarjournal.org/threat-matrix/archives/2015/01/al_nusrah_front_attacks_hezbol.php

[42] "Al Nusrah Front suicide bombers strike in Lebanon, kill at least 7": http://www.longwarjournal.org/archives/2015/01/al_nusrah_front_suic_1.php

[43] "Airbus Defence and Space to provide Lebanon's security forces with Tetra radio systems": http://worlddefencenews.blogspot.com.tr/2015/01/airbus-defence-and-space-to-provide.html

[44] "Egypt Close To Buying 22 Rafale Fighters, 2 FREMM Frigates Worth Euro 6 Billion": http://www.defenseworld.net/news/11936/Egypt_Close_To_Buying_22_Rafale_Fighters__2_FREMM_Frigates_Worth_Euro_6_Billion#.VNjFeSKsVhV

[45] "Islamic State's Sinai 'province' claims simultaneous attacks on Egyptian military, police": http://www.longwarjournal.org/archives/2015/01/wilayat_sinai_or_the.php

[46] "Pyongyang asked for Russian fighter jets: official": http://koreajoongangdaily.joins.com/news/article/Article.aspx?aid=2999455

[47] "Russia to Stick to Costly Rearmament Plan in 2015": http://www.themoscowtimes.com/business/article/russia-to-stick-to-costly-rearmament-plan-in-2015/514305.html

[48] "Russian Armed Forces to Adopt Hypersonic Missiles on Mass Scale": http://sputniknews.com/military/20150119/1017084589.html

[49] "Russia's Strategic Missile Forces to receive 150 RS-24 Yars ICBM training simulators in 2015": http://worlddefencenews.blogspot.com.tr/2015/01/russias-strategic-missile-forces-to.html

[50] "KRET to equip future MiG-31BM fighter jets with Zaslon-M radar system": http://worlddefencenews.blogspot.com.tr/2015/01/more-than-50-modernized-mig-31bm.html

[51] "Russia's Armvarir air base to receive 20 new Yak-130 combat training aircraft in 2015": http://worlddefencenews.blogspot.com.tr/2015/01/russias-armvarir-air-base-to-receive-20.html

[52] "Russia plans to test the 9A1-4071K 30mm gun on a T-50 PAK FA fighter aircraft in 2015": http://worlddefencenews.blogspot.com.tr/2015/01/russia-plans-to-test-9a1-4071k-30mm-gun.html

[53] "Russian Navy can only deploy 45 of its 270 ships": http://nextbigfuture.com/2015/01/russian-navy-can-only-deploy-45-of-its.html

[54] "Ukraine Arms Embargo Could Delay Delivery of Russian Frigates": http://news.usni.org/2015/01/27/ukraine-arms-embargo-delay-delivery-russian-frigates

[55] "Rusya, Mistral inşa etmek için hazırlanıyor": http://www.7deniz.net/rusya-mistral-insa-etmek-icin-hazirlaniyor/

[56] "Russia set to sue France over non-delivery of warships": http://www.worldbulletin.net/world/153068/somali-drought-causing-death

[57] "Russia’s stealth ‘black hole’ submarine prepares for 4,000km trip, deep water trials": http://rt.com/news/220983-russia-submarine-tests-nato/

[58] "Status of Kilo Transfers to Black Sea Fleet": http://7fbtk.blogspot.com.tr/2015/01/status-of-kilo-transfers-to-black-sea.html

[59] "Russian Navy’s Warship Docks in Cuba": http://navaltoday.com/2015/01/21/russian-navys-warship-docks-in-cuba/

[60] "Russian Warship Spotted in Havana": http://www.maritime-executive.com/article/russian-warship-spotted-in-havana

[61] "Russian Navy To Take Delivery of Two ARS-600 Deep Sea Submersible in 2015": http://worlddefencenews.blogspot.com.tr/2015/01/russian-navy-to-take-delivery-of-two.html

[62] https://twitter.com/7FBTK/status/552750455986847744

[63] "Russian Navy gets new-generation intelligence ship": http://tass.ru/en/russia/771056

[64] "Russia's Eastern Military District to receive 22 Ka-52 Alligator attack helicopters in 2015": http://worlddefencenews.blogspot.com.tr/2015/01/russias-eastern-military-district-to.html

[65] "BREAKING NEWS: Russian Army To Standardize AK-12": http://www.thefirearmblog.com/blog/2015/01/27/breaking-news-russian-army-standardize-ak-12

[66] "Russia's Southern Military District received 20 more KamAZ Typhoon MRAP vehicles": http://worlddefencenews.blogspot.com.tr/2015/01/russias-southern-military-district.html

[67] "Syria's ATGM carriers, remaining in the background": http://spioenkop.blogspot.com.tr/2015/01/syrias-atgm-carriers-remaining-in.html

[68] "Islamic State is forced from Kobane": http://www.longwarjournal.org/archives/2015/01/islamic_state_defeat.php

[69] "2015 Yunanistan genel seçimleri": http://tr.wikipedia.org/wiki/2015_Yunanistan_genel_se%C3%A7imleri

[70] "Greek Fighter Jet Crashes In Spain, At Least 10 Reportedly Killed": http://foxtrotalpha.jalopnik.com/greek-fighter-jet-crashes-in-spain-at-least-10-reporte-1681836192

[71] "Controls failure caused F-16 crash": http://elpais.com/elpais/2015/02/02/inenglish/1422875915_744019.html

[72] "Greece Just Sold Its Giant Zubr-Class Hovercraft To China": http://foxtrotalpha.jalopnik.com/greece-just-sold-its-giant-zubr-class-hovercraft-to-chi-1677382483

[73] "Three Greek frigates upgraded to carry S-70B": http://www.janes.com/article/47792/three-greek-frigates-upgraded-to-carry-s-70b

[74] https://twitter.com/D__Mitch/status/553695901131501569

[75] "Greek police to acquire more BlueBird UAS": http://www.flightglobal.com/news/articles/greek-police-to-acquire-more-bluebird-uas-407858/

↧

Palavra Dedektörü: Almanya'ya Denizaltı Satmışız!

February 14, 2015, 5:29 am

≫ Next: 24.02.2015 RF-4E Kazası ve Fara Tutulmuş Tavşan Hali

≪ Previous: Dört Deniz Bülteni - Ocak 2015

Dün (13 Şubat) çeşitli gazete ve internet sitelerinde yer alan bir haber pek çok vatandaşı gururlandırdı. Nasıl gururlandırmasın ki?

Almanya'ya denizaltı satmışız!

Habertürk gazetesi öyle yazmış zira.

Habertürk başta olmak üzere pek çok gazete ve internet haber sitesinin, Anadolu Ajansı'nı kaynak göstererek verdiği haber metni, başlıkla birlikte kafa karıştırıcı. Türkiye Almanya'ya bir şey satmış. Başlık, denizaltı satıldığı söylüyor ama yazıda Cerbe sınıfı denizaltı projesi için Denizaltı Bilgi Dağıtım Sistemi (DBDS) isimli bir sistemin ihrac edildiği söyleniyor.

Kayıt düşmek için söz konusu haber metnini aşağıya alıntıladım.

Deniz Kuvvetleri'ne yönelik büyük projeleri hayata geçiren HAVELSAN, CERBE sınıfı denizaltı projesi için ürettiği, tüm hakları kendisine ait olan Denizaltı Bilgi Dağıtım Sistemi'ni (DBDS) Almanya'ya ihraç etti.

HAVELSAN'dan yapılan açıklamaya göre, Yeni Tip Denizaltı Programı'nın HAVELSAN tarafından üstlenilen 3 proje paketinden biri olan DBDS'nin ilk ürünü, ATLAS Elektronik firmasına teslim edilmek üzere Bremen-Almanya'ya sevk edildi. Gelecek dönemde, DBDS ile diğer denizaltı sistemleri arasında ATLAS Elektronik şirketinin Bremen'deki tesislerinde sistem testleri gerçekleştirilecek.

DBDS, HAVELSAN mühendislerinin özgün tasarım çalışmaları sonucu ürettiği ve 2012 yılında TESİD Yenilikçilik Yaratıcılık yarışmasında birinci olan, 2013 yılında ise patenti alınan Gemi Veri Dağıtım Sistemleri ürün ailesinin üçüncü üyesini oluşturuyor. Ayrıca DBDS, bir HAVELSAN markası olarak Türk Patent Enstitüsü'ne tescil ettirildi.

DBDS, tasarımdan tümleştirmeye kadar tamamen yerli olarak üretildi. Yazılımının tamamı HAVELSAN'ın tescilli ürünü olan DBDS'de yerli katkı oranı yüzde 70'i geçiyor. Denizaltı gemisindeki özel ortamda kullanılacağı için çok özel şartlarda üretim gerektiren sistem kabinetleri de yerli bir firmaya yaptırılarak yerel ekonomiye katkı sağlandı.

Bu haber, 12 Şubat günü Savunma Sanayii Müsteşarlığı tarafından basın kuruluşlarına geçilen, "Denizaltı Bilgi Dağıtım Sistemi (DBDS) Basın Bildirisi" konulu e-postanın ekindeki bildiriden faydalanılarak yazılmış. Ancak bu sırada bildirinin içeriği çarpıtılmış ve ya okuyucunun dikkatini çekmek ya da sadece aptallıktan dolayı başlığı "Almanya'ya Denizaltı İhracatı"şeklinde değiştirilmiş.

SSM'den gönderilen e-posta metni şöyle:

Değerli Basın Mensubu,

Müsteşarlığımızca yürütülmekte olan Yeni Tip Denizaltı Tedarik Projesi kapsamında inşa edilecek denizaltılarda kullanılmak üzere, Denizaltı Bilgi Dağıtım Sistemi(DBDS)’nin ilk teslimatı gerçekleştirilmiştir.

Basın bildirisi ekte yer almaktadır.

İyi çalışmalar dileriz.

Gayet açık ve net, değil mi? SSM tarafından yürütülen bir proje var; bu projenin adı Yeni Tip Denizaltı Tedarik Projesi; bu proje kapsamında denizaltılar üretilecek ve bu denizaltılarda kullanılacak bir sistemin teslimatı yapılmış.

Ekteki basın bildirisinin de tam metnini aşağıya ekliyorum:

BASIN BİLDİRİSİ

Tarih : 12 Şubat 2015

Konu : Denizaltı Bilgi Dağıtım Sistemi (DBDS)’nin İlk Teslimatı Gerçekleşti

Müsteşarlığımızca yürütülmekte olan Yeni Tip Denizaltı Tedarik Projesi kapsamında inşa edilecek denizaltılarda kullanılmak üzere, Denizaltı Bilgi Dağıtım Sistemi Almanya’ya ihraç edildi.

Havelsan tarafından, Denizaltı Bilgi Dağıtım Sistemi (DBDS)’nin ilk ürünü, ATLAS Elektronik firmasına teslim edilmek üzere Bremen-Almanya’ya sevk edildi. Önümüzdeki dönemde, DBDS ile diğer denizaltı sistemleri arasında ATLAS Elektronik şirketinin Bremen’deki tesislerinde sistem testleri gerçekleştirilecektir.

Denizaltı Bilgi Dağıtım Sistemi Projesi, altısı denizaltılarda ve biri de Karaya Konuşlu Test Ortamı’nda olmak üzere toplam yedi set sistem üretimini kapsamaktadır. DBDS, tasarımdan tümleştirmeye kadar tamamen yerli olarak üretilmiş, yazılımının tamamı Havelsan’da geliştirilmiş olan DBDS’de yerli katkı oranı %70’i geçmektedir. Ayrıca, denizaltı gemisindeki özel ortamda kullanılacağı için çok özel şartlarda üretim gerektiren sistem kabinetleri de yerli altyüklenicilere yaptırılarak sektör derinliğinin arttırılmasına katkı sağlanmıştır.

Havadan bağımsız tahrik teknolojisi ile üretilmekte olan söz konusu denizaltı gemileri tamamlandığında Bilgi Dağıtım Sistemi haricinde, denizaltılar için kritik olan Savaş Yönetim ve Torpido Atış Kontrol Sistemleri’nde de Havelsan sistemleri kullanılması hedeflenmektedir.

Haber görsellerini http://we.tl/rb1QCSiyWX adresinden yükleyebilirsiniz.

Bildiri de gayet açık ve net. Bir Türk savunma sanayii şirketi, Almanya'ya sipariş verilen denizaltılarda (Tip 214 sınıfı) kullanılmak üzere bir sistem geliştirmiş ve bu sistemin ilk teslimatını yapmış. Dahası SSM, basın bildirisi ile birlikte sistemin görselini de paylaşmış ki, basın kamuoyunu bilgilendirirken doğru görseli kullansın.

Ancak bu satış, Habertürk ve sair ne haber Türk site ve gazetenin iddia ettiği gibi tam anlamıyla bir "ihracat" değil. Daha doğrusu bir "yeniden ithalat" (re-import); zira satılan sistem, Türkiye'nin ithal edeceği (Türkiye'de lisans altında üretilerek) denizaltılara takılacak.

Bu arada söz konusu denizaltılar, "Cerbe" değil, "Reis" sınıfı olarak adlandırılıyor. Ancak ne haber ne de Türk olan basının bu bilgiye sahip olmasını beklemek safdillik olur.

Öte yandan denizhaber.com sitesinin şu şaklabanlığına ise yapacak yorum bulamıyorum:

Denizaltı gemisindeki hususi ortamda kullanılacağı için çok hususişartlarda üretim gerektiren sistem kabinetleri de yerli bir firmaya yaptırılarak mahalli ekonomiye katkı sağlandı.

Maşallah!

↧

24.02.2015 RF-4E Kazası ve Fara Tutulmuş Tavşan Hali

February 24, 2015, 1:09 pm

≫ Next: Mısır'ın Rafale Siparişi ve Isınan Levant Gökleri

≪ Previous: Palavra Dedektörü: Almanya'ya Denizaltı Satmışız!

Bugün 2030 sularında haber ajanslarına düşen bir haber, Süleyman Şah Türbesi'nin Şah Fırat Operasyonu ile taşınması ile ısınmış gündeme bomba gibi düştü, tansiyon birden yükseldi.

Doğan Haber Ajansı'na göre bir askeri helikopter Malatya Akçadağ ilçesine bağlı Ekinciler mevkiinde düşmüştü. Olayda bir askerin şehit olduğu, üç askerin ise yaralandığı bildiriliyordu.

Kısa süre sonra Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), twitter hesabından Malatya 7'nci Ana Jet Üssü'nden havalanan iki F-16 tipi uçakla irtibatın kesildiğini duyurdu. AFAD müteakip twitlerinde uçakların düştüğünü, personel için arama - kurtarma faaliyetlerinin başladığını duyurdu.

Bu arada başka çeşitli basın - yayın organlarında düşen uçakların F-4 ve RF-4 olduğuna dair bilgiler çıktı.

En nihayetinde Genelkurmay Başkanlığı, resmî web sitesinde saat 2130'da bir açıklama yaparak, 7'nci Ana Jet Üssü'nden havalanan iki RF-4E tipi keşif uçağının düştüğünü, dört pilotun malesef şehit olduğunu açıkladı.

Olay, Türkiye'de özellikle savunma ve güvenlik alanında ve çoğunlukla kriz dönemlerinde karşılaşılan, "fara tutulmuş tavşan" halinin tipik bir örneğine dönüştü.

"Çok sayıda şehit var!""Tıkla izle"
Kepazeliğin bu kadarı...

Aradan geçen bu bir saatlik sürede, dedikodu ve yalan makinaları tam gaz çalıştı, savaşa girilmiş olduğu, aynı üsten aynı zaman diliminde hem helikopter hem F-16 hem de F-4 düşmesinin, Suriye'ye girmiş olduğumuzla açıklanabileceği gibi yorumlar yapıldı.

Bu bir saatlik dilimde, bu gibi uç dedikodular hızla yayıldı. Bir saatlik koordinasyonsuzluk, halkı yanlış ve yavaş bilgilendirmenin varabileceği sonuçlar açısından tam bir ibret vesikası.
Düşen uçağın tipine ilişkin bilginin doğruluğu, pek çok kişi için çok da önemli olmayabilir. Doğrudur, bu teknik bir ayrıntıdır ve önemli olan, dört adet aslan gibi pilotumuzun şehit düşmüş olmasıdır. Ancak toplumun doğru, kesin ve hızlı bir biçimde bilgilendirilmesi, pek çok farklı boyutta önem taşımaktadır. 1 saatlik bir süre diliminde bile sosyal medyada kartopunun çığa dönüşmesi misali çevrilebilen dedikodular ve rivayetler, kontrol edilemez bir panik, hezeyan ya da infial dalgasına neden olabilir. Nitekim kısa süreliğine de olsa, aynı üsten kalkan helikopter ve uçakların düştüğü, Suriye'ye hava harekâtı düzenlenmiş olduğuna dair tahminler yayıldı.

İsrail F-4'ü...

Daha da vahimi, olayla ilgili AFAD, Anadolu Ajansı ve Malatya Valiliği tarafından birbiri ile çelişen haberlerin kamuoyu ile paylaşılmış olmasıdır. Konuyla ilgili kamuoyuna ilk bilgi akışını yapan AFAD'ın, uçakların tipine ilişkin yanlış bilgi vermiş olması, Malatya 7'nci Ana Jet Üs Komutanlığı ve / veya Hava Kuvvetleri Komutanlığı ile herhangi bir sağlıklı eşgüdüm mekanizmasının, en azından zamanında çalıştırılmamış olduğuna delalettir.

Doğan Haber Ajansı üzerinden yayılmış olan "helikopter düştü, 1 asker şehit, 3 asker yaralı" haberi ise tümden fecaattir.

Olayla ilgili spekülasyon yürütmek, kahraman şehitlerimizin aziz hatıralarını incitmekten başka bir işe yaramaz. Ancak iki savaş jetinin havada çarpışmasının imkansız ya da görülmeyen bir olay olmadığını, bu tip kazaların uçakların eskiliğinden bağımsız olarak kötü hava ve görüş şartlarında yakın kol formasyon uçuşlarında yaşanabildiği notunu düşmek isterim.

Türk Hava Kuvvetleri'nde RF-4E

Düşen uçaklar, RF-4E keşif uçağının, yerli imkânlarla modernize edilerek RF-4E/TM adını alan modeli idi.

Türkiye, 1978 yılında Peace Diamond I projesi ile 8 adet yeni üretim; 1992-1994 arasında da Almanya'dan ikinci el 46 adet olmak üzere 54 adet RF-4E aldı. Almanya'dan gelen uçakların 14 adedi, yedek parça kaynağı olarak kullanıldı; 32 adedi ise teslim edilmeden önce kapsamlı bakım onarım ve yenilemeye tabi tutuldular.

Eskişehir 1'nci Ana Jet Üs 113'ncü Filo ve Malatya 7'nci Ana Jet Üs 173'ncü Filo'da görev yapan RF-4E filosu için modernizasyon ihtiyacı gündeme gelince Türkiye, bu uçakların yenileştirilmesini, Terminator projesinde kazanılan deneyimler ile kendisi yapmaya soyundu. Ve 2004 yılı Ekim ayında ASELSAN ve 1. HİBM arasında imzalanan anlaşma ile RF-4E Yapısal ve Aviyonik Modernizasyon Projesi, nam-ı diğer "Işık Projesi" başlatıldı.

Proje ile toplam 18 adet RF-4E'ye, 1. HİBM'de kapsamlı yapısal iyileştirme uygulandı ve uçaklara ASELSAN üretimi yeni nesil aviyonik sistemler takıldı. Bu sistemler:

LN-100GT INS/GPS hassas seyrüsefer sistemi
CDU-900Z uçuş yönetim sistemi
MFX-484 UHF/VHF güvenli iletişim sistemi
ARC-190 HF güvenli iletişim sistemi
AN/ALQ-178(V)3 RWR (Radar Warning Receiver; radar ikaz alıcısı) sistemi idi.

Işık Projesi Haziran 2010'da tamamlandı ve RF-4E/TM olarak adlandırılan uçaklar 113 ve 173 Filolarda hizmete geri döndüler.

Işık Projesi ile RF-4E'lere takılan AN/ALQ-178(V)3 RWR sistemi, düşman hava savunma sistemlerinin radar sinyallerini tespit edip sınıflandıran, pilotu ikaz eden ve uçağın özsavunma sistemlerini denetleyen bir karşı tedbir birimi. Türkiye, bu sistemlerin tehdit kütüphanesini kendi imkânları ile güncelleyebiliyor, içeriğini kontrol edebiliyor. Aynı sistemler halihazırda F-16 filosunun büyük kısmı ve F-4E 2020 Terminator uçakları tarafından da kullanılmakta.

Işık Projesi'nin ikinci ayağı olarak Türkiye, RF-4E/TM'lerin yeni nesil, çok yüksek çözünürlüklü ve uzun menzilli aynı zamanda gerçek zamanlı istihbarat sağlayabilecek sistemler donatılması için de bir proje başlattı. Bu kapsamda daha önce 2000 yılında başlatılmış ve İsrailli ElOp firmasına verilen ancak Şubat 2006'da iptal edilen LOROP-IR programı yerine, TARP (Turkish Aerial Reconnaissance Program; Türk Havadan Keşif Programı) başlatıldı.

HvKK envanterindeki F-16 ve RF-4E uçaklarında kullanılmak üzere alçak ve orta irtifa kabiliyetli Elektrooptik (EO) - Kızılaltı (IR) (PRESS) ve SAR/GMTI (SARENS) keşif podu tedariğini kapsayan proje ile İsrail'den 5 adet Elbit LOROP-IR Condor II PRESS, 2 adet Elta EL/M-2060P SARENS, 1 adet sabit Görüntü Kıymetlendirme Sistemi, 2 adet taşınabilir Görüntü Kıymetlendirme Sistemi, 3 adet yer Data Link Terminali, 3 adet Haberleşme Şelteri tedarik edilecekti. Bu proje, RF-4E'lere çok uzun menzillerden gündüz ve gece her hava şartında yüksek kalitede görüntü (IMINT) ve radar (RADINT) istihbaratı toplama ve toplanan istihbaratı gerçek zamanlı olarak kıymetlendirme merkezine aktarma kabiliyeti sağlayacaktı. Ancak proje, 2010'daki Mavi Marmara olayı ardından gerilen ilişkiler neticesinde İsrail tarafından tek taraflı olarak iptal edildi.

Genelkurmay Başkanlığı tarafından 2130'da yapılan açıklama

Tekrar hizmete giren 18 RF-4E/TM'den biri, 03.11.2011 tarihinde Konya'nın kuzeydoğusunda düştü. Olayda Binbaşı Serdar Kandemir ve Üsteğmen Engin Kayadibi şehit oldu. Suriye hava savunması tarafından 22.06.2012 tarihinde vurulan RF-4E/TM'deki pilotlar Yüzbaşı Gökhan Ertan ile Teğmen Hasan Hüseyin Aksoy da şehadet mertebesine ulaştı. 30.09.2013 günü ise Sivas'ın Kangal ilçesinde düşen RF-4E/TM'deki pilotlar Binbaşı Serdar Çeliker ve Yüzbaşı Fatih Tüm atlayarak kurtuldu. Bugün düşen iki uçak ile birlikte RF-4E/TM filosunun en fazla 14 adede düşmüş olması gerekiyor.

Sonuç

Bugün yaşanan elim hadise, AFAD başta olmak üzere devlet kurumları arasındaki eşgüdümsüzlüğe, ne yazık ki çok çarpıcı bir örnek olmuştur. Türk basınının hıyanet derecesine varan aymazlığı malum; halkın doğru, hızlı ve net biçimde bilgilendirilmesi gibi bir misyon üstlenmiş değil. Ancak kendi halkına açık biçimde düşman olan basının bu sinsi saldırganlığının önüne geçmenin en önemli yolu olan kamu kurumlarının eşgüdüm içinde, net ve hızlı bilgi akışını sağlama konusunda daha kat etmesi gereken çok mesafe olduğu görülüyor.

Acil durum ve afet hallerinde koordinasyonu sağlamakla görevli kurum bile bu konuda böyle çuvallamışsa, daha otuzdokuzbuçuk fırın ekmeğin yenmesi gerekli demektir. Sadece bir saatlik zaman diliminde yayılan dezenformasyon ve oluşmaya başlayan infial, bunun net bir göstergesi.

Kahraman pilotlarımızın ruhları huzur bulsun. Aziz hatıraları önünde saygıyla eğiliyorum.

↧

Mısır'ın Rafale Siparişi ve Isınan Levant Gökleri

February 26, 2015, 7:16 am

≫ Next: Dört Deniz Bülteni - Şubat 2015

≪ Previous: 24.02.2015 RF-4E Kazası ve Fara Tutulmuş Tavşan Hali

Fransız Dassault Aviation şirketi tarafından 12 Şubat günü yapılan açıklama, havacılık ve savunma gündeminde büyük ses getirdi. Açıklamaya göre şirket, Mısır'la, 24 adet Rafale savaş uçağı satışı için anlaşmıştı. Fransa ve Mısır hükümetleri arasındaki savunma anlaşmanın bir parçasını teşkil eden bu satışla birlikte Kahire yönetimi ayrıca bir adet de FREMM firkateyni sipariş veriyordu.

24 adet Rafale, bir adet FREMM ve Rafale'lerde kullanılmak üzere çok sayıda AASM (Armement Air-Sol Modulaire) hassas güdümlü havadan yere füze, MICA havadan havaya füze ve bazı kaynaklara göre Black Shaheen seyir füzelerini kapsayan yaklaşık USD6 milyarlık çatı sözleşme 16 Şubat günü Fransız Savunma Bakanı Jean Yves Le Drian ve Mısır Devlet Başkanı Abdülfettah el Sisi tarafından imzalandı.

Açıklama iki açıdan önem taşıyor:

1. Bu satış, Rafale'nin ilk ihracat başarısı. Hindistan tarafından, MRCA (Multi Role Combat Aircraft; Çok Rollü Muharip Uçak) ihalesinde Ocak 2012'de seçilen ancak proje sözleşmesi bir türlü imzalanamayan Rafale, böylelikle ilk kez anavatanı dışında bir ülkeye satılmış oluyor.

2. 2014 Haziran ayında açıklanan Gowind korvet siparişi ile birlikte bu son alım, Doğu Akdeniz ve Ortadoğu'daki krizlerin arasında süregiden silahlanma yarışına Fransa'nın güçlü bir şekilde dahli anlamına geliyor.

Söz konusu yarışın en önemli kulvarlarından birini de, bölge ülkelerinin hava kuvvetlerinin yeni tedarik ve modernizasyon programları teşkil ediyor. Mısır'ın bu alandaki faaliyetlerini yakından incelemek, Ortadoğu ve özellikle Doğu Akdeniz'in yeni jeopolitiğini anlamak için faydalı olabilir.

Rafale Alımı

Mısır Hava Kuvvetleri'nin (MHvK) muharip uçak filosunun belkemiğini 220 civarında F-16 ile 15 kadar Mirage 2000 teşkil ediyor. Bunlara ilaveten 150 civarında, faydalı hizmet ömürlerinin sonuna gelmiş MiG-21 (NATO kodu "Fishbed") ve Çin yapımı türevi olan F-7; Mirage 5 ve F-4E Phantom II jeti bulunuyor. [1] MHvK bu filoyu yenilemek için 2010'ların başından bu yana yoğun bir müzakere ve alternatif arayışı içindeydi.

2010 yılı Mart ayında Mısır basını, adı açıklanmayan bir ülke ile savaş uçağı ortak üretimi için bir anlaşmaya vardığını bildirdi. Kısa süre içinde ordu yetkilileri, söz konusu uçağın, Çin - Pakistan ortak üretimi JF-17 Thunder olduğunu açıkladılar. Mısır'da üretim konusunda ekonomik ve teknik ayrıntılar üzerinde yoğunlaşan görüşmeler, ilk aşamada en az 48 uçağı kapsıyordu. Ne var ki aynı yılın Temmuz ayında Rus hükümetinin Çin'e JF-17 uçaklarında kullanılan RD93 turbofan motor satışını engellemesi, Mısır'ın ortak üretim projesini baltaladı. Çin'in elindeki RD-93 stoklarının Mısır'ın ihtiyacına yetmemesi; alternatif olarak geliştirilen WS-13 motorunun ise hazır olmaması, JF-17'yi gündemden düşürdü. [2] [3]

2011 yılındaki Tahrir Meydanı olayları ve müteakip 25 Ocak Devrimi, yürütülen savunma projelerini sekteye uğrattı. Bu süreçte Mısır'ın Batı ile ilişkilerinin bozulmasını fırsat bilen Rusya, Temmuz 2013 darbesi ile yönetime gelen Sisi hükümetini yakın markaja aldı. 2013 Kasım ayında basına yansıyan haberlere göre Moskova, Sisi rejimi ile büyük çaplı bir savunma anlaşması için görüşme yürütüyordu ve USD2 milyarlık paketin içinde 24 adet MiG-29M2 savaş uçağı da bulunuyordu. 2014 yılı içinde paketin toplam bedeli, tamamı Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) tarafından karşılanacak şekilde USD3 milyar olarak bildirildi. Üzerinde anlaşmaya varılan sözleşmenin imzalanıp imzalanmadığı henüz teyit edilebilmiş değil.

2015 yılı başında ise olayın seyri birdenbire bambaşka bir mecraya kaydı. Fransız basını, Mısır ile Fransa'nın USD6 - 7 milyarlık bir savunma anlaşmasını imzalamak üzere olduğunu; anlaşmanın FREMM firkateynleri ve Rafale jetlerini kapsadığını bildirdi. Haberlere göre 2014 Aralık ayı içinde Mısırlı bir heyet Paris'i ziyaret etmiş, anlaşmanın ayrıntılarını Fransız muhatapları ile görüşmüştü. Aynı ay içinde Fransız Maliye Bakanlığı'ndan bir heyet Kahire'ye gitmiş, anlaşmanın mali ayrıntılarını görüşmüştü. Nitekim Şubat ayı başında Fransız Savunma Bakanı Jean Yves le Drian ve akabinde Dassault Yönetim Kurulu Başkanı Eric Trappier, görüşmeleri teyit etti. [4]

Fransız basınında yer alan haberlere göre iki ülke arasında imzalanması beklenen anlaşmanın mali desteği, Fransız ihracat kredi bankası COFACE ve Suudi Arabistan tarafından sağlanacak.

Anlaşma ile MHvK, 16 adet çift koltuklu Rafale B ve 8 adet tek koltuklu Rafale C uçağı alacak. İlk üç uçak, Ağustos ayı başında, Süveyş Kanalı'nın genişletilmesi projesinin başlangıç törenine yetişecek şekilde teslim edilecek. Yıl sonuna kadar toplam altı uçağın teslim edilmesi öngörülüyor. MHvK, Fransız Hava Kuvvetleri için üretilen uçakları teslim alacak. Bu da, uçaklardaki bazı kritik muhabere ve görev sistemlerinin teslimattan önce sökülmesi anlamına geliyor.

Fransız Hava Kuvvetleri, çift koltuklu Rafale'leri nükleer saldırı da dahil olmak üzere bombardıman görevleri için kullanılıyor. Mısır'ın teslim alacağı uçaklarda nükleer bomba kullanma kabiliyetinin sökülmesi bekleniyor. Ancak öte taraftan alınan 24 uçaktan çoğunun çift kişilik olması, MHvK'nin de bu uçakları taktik bombardıman ve taarruz görevleri için kullanmayı planladığını gösteriyor. Nitekim imzalanan savunma anlaşmasının kapsamı dahilinde Black Shaheen ve AASM hassas güdümlü silah sistemleri de bulunuyor.

24 adet uçağın, ömrünü tamamlamış 150 adetlik filoyu tamamen yenilemesi mümkün değil. Bu uçakların, görevleri bakımından hizmetteki Mirage 5'leri değiştirmeleri, J-7 / MiG-21 filosunun ise JF-17'lerle yenilenmesi beklenebilir. [5]

F-16 Filosu

Mısır 1982 - 2013 yılları arasında Peace Vector adlı yedi ayrı proje altında toplam 240 adet F-16 siparişi verdi. Halen 200 civarı F-16 faal durumda. En son 20 adetlik paketin teslimatı, Temmuz 2013 darbesi sonrası sekteye uğramış bulunuyor.

Mısır'ın F-16 siparişlerinin dağılımı şu şekilde:

Peace Vector I: 42 x F-16A/B Block 15; 1982 - 1985
Peace Vector II: 40 x F-16C/D Block 32; 1986 - 1987
Peace Vector III: 47 x F-16C/D Block 40; 1991 - 1993
Peace Vector IV: 46 x F-16C/D Block 40; 1994 - 1995
Peace Vector V: 21 x F-16C Block 40; 1999 - 2000
Peace Vector VI: 24 x F-16C/D Block 40; 2001 - 2002
Peace Vector VII: 20 x F-16C/D Block 52+; 2012 - 2013 [6]

Peace Vector IV projesinde uçakların üretimi TAI tarafından gerçekleştirilmişti.

Bu uçaklardan 20 kadarı kaza kırım sonucu kaybedildi. İlk alınan A/B tipi F-16'ların göreve hazırlık oranlarının düşük olduğu, görece yeni ve modern 160'a yakın C/D modelinin, MHvK'nin halihazırdaki muharip gücünün belkemiğini teşkil ettiği biliniyor. [7] Mısır F-16'larının dikkat çekici bir özelliği de, AGM-84 Harpoon gemisavar füze ateşleyebilme kabiliyetleridir.

Söz konusu C/D tipi F-16'ların faydalı hizmet ömürlerinin uzatılması ve kabiliyetlerinin geliştirilmesi içn MHvK, çeşitli programlar yürütüyor. Bu kapsamda ilk adım olarak, söz konusu uçakların motorlarının bakım ve yenilenmesi projesi başlatılmıştı. ABD Savunma Bakanlığı'na bağlı Savunma Güvenlik İşbirliği Dairesi (DSCA; Defense Security Cooperation Agency) tarafından ABD Kongresi'ne 18.02.2009 tarihinde iletilen bilgi notunda, MHvK F-16C/D Block 40 filosu için tedarik edilmiş 156 adet F110-GE-100 motorunun hizmet ömrü uzatım programına (Service Life Extension Program; SLEP) tabi tutulması projesi ile ilgili ayrıntılar sunuldu.

Toplam bedeli azami USD750 milyon olan proje ile söz konusu uçakların en az 2025'e kadar görev yapabilmesini sağlayacak motor bakım ve yenileştirmesinin uygulanması; ilgili yedek parça, eğtiim ve dokümantasyonun MHvK'na sağlanması öngörülüyor. Toplam süresi 7 yıl kadar olan proje kapsamında ABD Hava Kuvvetleri 2010 Temmuz ayında General Electric ile USD24.7 milyonluk bir sözleşme imzaladı. Projenin ilk dilimini teşkil eden bu sözleşme, 12 adet F110-GE-100 motoru için yenileme kitini kapsıyor. Kalan 146 motor için de peyderpey sözleşmelerin imzalanması bekleniyor. [8]

Motorları yenilenen 138 adet Block 40 F-16'nın, yeni teslim alınan 20 adet Block 52+ ile birlikte 2020'lere kadar görev yapabilmesi için Falcon UP ve akabinde Falcon Star yapısal tadilat ve iyileştirme programlarına tabi tutulmaları bekleniyor. Uçakların ömrünü 8,000 saat kadar uzatan bu işlemin toplam maliyeti en az USD1.5 milyar (TUSAŞ, benzer işlemleri Ürdün ve Pakistan F-16'larına yapmıştı; eğer ilişkiler kopmamış olsaydı, bu proje için en kuvvetli aday olabilirdi)

Motor ve yapısal iyileştirmelerin yanında F-16 filosu için görev ve silah sistemi modernizasyonu da gündemde. Bu kapsamda ABD'li Northrop Grumman ile Scalable Agile Beam Radar (SABR) AESA tipi radar sistemi tedariki için görüşmeler yürütülüyor. Birim maliyeti USD2-3 milyon civarında olan SABR radarından, Block 40 filosunu donatacak şekilde 130 - 140 civarında tedarik edilirse eğer, bu projenin mali boyutunun USD250 - 400 milyon dolaylarında gerçekleşmesi beklenebilir.

MHvK ayrıca hizmet ömrünün sonuna glmiş Mirage 5SDR keşif jetlerinin yerine taktik keşif ihtiyacı için ABD Yabancı Askeri Satışlar (Foreign Military sales; FMS) programı ile F-16'lara takılacak elektrooptik keşif podu tedarik etmeye hazırlanıyor. Bu kapsamda Kasım 2010'da ABD Hava Kuvvetleri ile Goodrich şirketi arasında bir adet DB110 tipi keşif podu için USD11 milyon tutarında bir sözleşme imzalandı. [9] Faal Mirage 5SDR sayısının 5 - 6 adet olduğu göz önüne alınırsa, ilave pod siparişleri beklenebilir.

MHvK F-16'ları, 18 Kıpti'nin IŞİD tarafından başları kesilerek öldürülmesinin görüntülerinin 15 Şubat günü yayınlanmasından hemen sonra Libya'daki IŞİD mevzilerine hava saldırısı başlattı. Ayrıntıları açıklanmayan saldırıların Derne civarına yoğunlaştığı kaydedildi. MHvK'nin 2014 Ağustos ayında da BAE Hava Kuvvetleri ile birlikte Libya'daki bazı hedefleri vurduğu iddia edilmişti.

Mirage'lar

1972 yılında Enver Sedat'ın yönetime geçmesi ile birlikte Mısır, Sovyet etkisinden kademeli olarak çıkmaya ve ordusunu Batı yapımı silah sistemleri ile donatmaya başladı. Bu politikanın bir parçası olarak da, MHvK envanterindeki eski model MiG ev Su jetlerinin yerine Fransa'dan Mirage III ve geliştirilmiş türevi olan Mirage 5 alımı için faaliyetlere başlandı (Mirage III'ün İsrail bayrağı altında, 1967 6 Gün Savaşı'nda Mısır ve diğer Arap ülkeleri hava kuvvetlerini perişan etmiş uçaklardan biri olması bir ironidir; nitekim 1970'lerde Fransa İsrail'den ziyade Arap ülkelerine yönelmişti) [10]

MHvK, toplamda 82 adet Mirage 5 teslim aldı. Bunlardan 60 kadarının faal olduğu tahmin ediliyor. Bu uçakların dağılımı şu şekilde:

54 adet Mirage 5SDE: Tek kişilik, Cyrano IV tipi radarla donatılmış av - bombardıman versiyonu
16 adet Mirage 5E2: Tek kişilik, Aida RO tipi radarla donatılmış av - bombardıman versiyonu
6 adet Mirage 5SDD: Çift kişilik eğitim versiyonu
6 adet Mirage 5SDR: Tek kişilik taktik keşif versiyonu

1972 yılında Suudi Arabistan, MHvK için Fransa'ya 32 adet Mirage 5SDE ve 6 adet Mirage 5SDD siparişi verdi. Bu uçaklar 1973 - 1975 arasında teslim edildi. Bu siparişi 1975 yılında 14 adet Mirage 5SDE, 1977 yılında ise 8 adet Mirage 5SDE ve 6 adet Mirage 5SDR siparişi takip etti. Bu iki siparişin teslimatları sırasıyla 1977 ve 1980 yıllarında tamamlandı. Ayrıca söz konusu uçaklarda kullanılmak üzere 1974 - 1980 yılları arasında da 100 adet Matra R.530 havadan havaya füze tedarik edildi.

Suudi Arabistan'ın, 1977 yılında imzalanan İsrail - Mısır - ABD Camp David anlaşması nedeniyle mali desteğini çekmesinin ardından Mısır, kendi imkânları ile 1980 yılında 16 adet Mirage 5E2 modeli jet sipariş verdi. Bu uçaklar da 1983 yılında hizmete girdi. Aynı dönemde 180 adet Matra R.550 Magic kısa menzil havadan havaya füze teslim alındı.

Kaza kırım sonucu kaybedilen uçakların yerine 1980'lerin ortalarında Fransa'dan üç adet Mirage IIIE ve üç adet Mirage IIIBE alındı. Ayrıca Yedek parça kaynağı olarak kullanılmak üzere 1990'ların başında Zaire için üretilmiş Mirage 5M/5DM'ler ve 2005 yılında BAE'nin emekliye ayırdığı Mirage 5AD/5EAD'lerden 19 adet alındı.

2000 yılı Kasım ayında Pakistan ile imzalanan askeri işbirliği anlaşması kapsamında, MHvK Mirage 5 filosunun Pakistan Aeronautical Complex (PAC) tarafından bakım, onarım ve yenileştirilmesi kararlaştırıldı. Anlaşma ayrıca MHvK envanterindeki J-7 ve MiG-21'lerin bakım onarımı lie F-16A/B'ler için yedek parça teminini de kapsıyordu.

Mirage 5'lerden sonra hava kuvvetlerinin modernizasyonu için doğal aday, Mirage 2000 idi. Nitekim 1981 yılında 16 adet tek kişilik Mirage 2000M ve dört adet çift kişilik Mirage 2000BM siparişi verildi. MHvK'nın planı, uzun vadede toplam 40 adet Mirage 2000'i hizmete almaktı ancak müteakip siparişler, bütçe sıkıntıları nedeniyle verilemedi.

1986 - 1988 yılları arasında 82'nci Filo'da hizmete giren Mirage 2000'ler ile birlikte ATLIS II hedefleme podları, Magic ve Super 530 havadan havaya füzeleri, AS-30L lazer güdümlü havadan yere füzeler ile ARMAT radarsavar füzeleri de teslim alındı. Halen 18 adet Mirage 2000 faal durumda bulunuyor.

Mirage 2000 filosunun aviyonik ve silah sistemi modernizasyonu için Dassault şirketi ile 2000'li yıllarda görüşmeler yürütüldü, ancak bu plan da, yapılacak işlemlerin maliyeti ve Mısır'ın bütçe sorunları nedeniyle ilerlemedi.

2014 Ekim ayında ise, Abu Dabi Veliaht Prensi Şeyh Muhammed Bin Zayed el Nahyan, Mısır Savunma Bakanı Orgeneral Sıtki Subhi başkanlığındaki bir heyet ile bir görüşme yaptı. Görüşmenin gündem maddelerinden biri de, MHvK envanterindeki Mirage 5'lerin, BAE Hava Kuvvetleri'nde bulunan Mirage 2000-9 modeli jetlerle değiştirilmesi idi. Basına yansıyan haberlere göre toplam 40 Mirage 2000-9'un Mısır'a satılması söz konusu. Öte yandan BAE'nin Irak'a da 10 adet Mirage 2000-9 hibe etmesi gündemde. [11]

C4ISR

MHvK'nin havadan erken ihbar ve komuta - kontrol kabiliyetinin belkemiğini, 1986 yılında ABD'den satın alınan 8 adet E-2C Hawkeye uçakları teşkil ediyor. Hawkeye 2000 seviyesine modernize edilen bu uçaklardan iki adet daha satın alınması için 2007 yılında başlatılan süreç, Tahrir Meydanı Olayları nedeniyle akamete uğradı.

2012 yılı Kasım ayında basına yansıyan bilgilere göre Mısır, Türkiye ile, TUSAŞ üretimi Anka insansız hava aracından (İHA) 10 adet temin etmek için bir anlaşmaya varmıştı. [12] Proje, Temmuz 2013 darbesi sonrası Türkiye ile ilişkilerin kopması nedeniyle iptal edildi. [13]

2012 yılı Mayıs ayında, Arab Organization for Industrialization (AOI) Başkanı Hamdi Veheba, ülkesinin Çin ile 12 adet ASN-209 İHA sisteminin ortak üretimine başladığını duyurdu. Veheba, bu üretimin ilk 6 adetlik paketi takip ettiğini, projedeki yerli katkı oranının %99.5 olduğunu belirtti. [14]

Değerlendirme

Önemli ölçüde ABD mali ve askeri yardımına bağımlı olan Mısır ordusunun modernizasyon faaliyetleri, Sisi rejiminin Körfez ülkelerinden aldığı muazzam boyutlardaki parasal yardımla yeni bir ivme kazanmışa benziyor.

Bu kapsamda ABD ile yürütülen projeler, her ne kadar Tahrir olayları ve müteakip darbe nedeniyle hız kaybetmişse de, kesintiye uğramış değil. Öte yandan Fransa'nın, savunma işbirliğini çok güçlü bir şekilde yenilemiş olduğu görülüyor. Bu yeni ortamda, Çin ile yürütülen ve gündeme gelmesi beklenen savunma projelerinin olumsuz etkilenmesi beklenebilir.

Hava kuvvetleri özelinde ise, en son Rafale alımı, bölgesel dengeleri derinden sarsacak gibi görünmese de, MHvK'nin kabiliyetlerini önemli ölçüde geliştirici bir niteliğe sahiptir. Pakete dahil olan hassas güdümlü silah sistemleri, MHvK'nin Doğu Akdeniz'deki erimi açısından büyük önem taşımaktadır.

Bu kapsamda, özellikle Doğu Akdeniz'in yeni enerji jeopolitiği ve bölgenin güvenlik denklemleri açısından, Mısır'ın askeri modernizasyon faaliyetlerinin yakından takibi, önem taşımaktadır.

Kaynaklar

[1]: "Egyptian Air Force", Wikipedia: http://en.wikipedia.org/wiki/Egyptian_Air_Force
[2]: "Pakistan & China’s JF-17 Fighter Program", Defense Industry Daily: https://www.defenseindustrydaily.com/stuck-in-sichuan-pakistani-jf17-program-grounded-02984/
[3]: "JF-17 Presses On After News of Egypt's Plans", DefenseNews, 25.01.2015: http://www.defensenews.com/story/defense/air-space/strike/2015/01/25/pakistan-jf-17-china-egypt-mirage/22170455/
[4]: "Egypt officially signs for 24 Rafales, FREMM frigate, and missiles", Jane's Defence Weekly, 16.02.2015: http://www.janes.com/article/49025/egypt-officially-signs-for-24-rafales-fremm-frigate-and-missiles
[5]: "Egyptian Air Force Equipment Overview", GlobalSecurity.org: http://www.globalsecurity.org/military/world/egypt/airforce-equipment-intro.htm
[6]: "Egypt", F-16.net: http://www.f-16.net/f-16_users_article4.html
[7]: "Egypt F-16 Peace Vector", GlobalSecurity.org: http://www.globalsecurity.org/military/world/egypt/f-16.htm
[8]: "Egypt Endeavors to Enhance F-16 Engines", Defense Industry Daily, 22.12.2008: http://www.defenseindustrydaily.com/Egypt-Endeavors-to-Enhance-F-16-Engines-06049/
[9]: "Egyptian Air Force Selects Goodrich DB-110 Airborne Reconnaissance System", PRNewswire, 19.11.2010: http://www.prnewswire.com/news-releases/egyptian-air-force-selects-goodrich-db-110-airborne-reconnaissance-system-109195339.html
[10]: "The Dassault-Breguet Mirage 5SDE Fighters at Egyptian Air Force", Easternorbat.com: http://www.easternorbat.com/html/dassault_mirage_5_eng.html
[11]: "UAE Offers Mirage Fighters to Iraq", DefenseNews, 17.01.2015: http://www.defensenews.com/story/defense/air-space/strike/2015/01/17/united-arab-emirates-france-mirage-fighters/21856393/
[12]: "TAI Mısır'da ANKA için imzaya yakın", Kokpit.aero, 09.05.2013: http://kokpit.aero/anka-misir-satisi
[13]: "Türkiye, insansız hava aracı ANKA’nın Mısır’a satışını durdurdu", TechnoLogic, 30.07.2013: http://www.technologic.com.tr/turkiye-misira-insansiz-hava-araci-ankanin-satisini-durdurdu
[14]: "Egypt: Nation Produces UAV in Cooperation With China", sUAS News, 18.05.2012: http://www.suasnews.com/2012/05/15804/egypt-nation-produces-uav-in-cooperation-with-china/

↧

Dört Deniz Bülteni - Şubat 2015

March 15, 2015, 6:12 pm

≫ Next: Türk Phantom'ları

≪ Previous: Mısır'ın Rafale Siparişi ve Isınan Levant Gökleri

Karadeniz, Akdeniz, Kızıldeniz ve Gökdeniz havzasında savunma ve güvenlik gündemi
[PDF]

Arnavutluk

Jane's Intelligence Weekly'nin 21 Şubat tarihli haberine göre, 10 Şubat günü Başkent Tiran'da, İçişleri Bakanı Saimir Tahiri'nin babasına ait eczane ve Muhamet Gjollesha caddesindeki bir otobüs durağına el yapımı patlayıcılarla saldırılar düzenlendi. Olaylarla ilgili 27 Şubat günü sekiz şüpheli gözaltına alındı. Daha önce de 17 ve 19 Ocak arasında Dıraç'ta hükümet binalarına bombalı saldırılar düzenlenmişti.

Azerbaycan

Azeri basını, Türkiye'nin Özel Kuvvetler Komutanlığı için Azerbaycan'dan RPQ-7V2 Kaya roketatarı sipariş edeceğini iddia etti. [1]

Bulgaristan

Savunma Bakanı Nikolay Nençev'in, yeni savaş uçağı tedariği konusunda görüşmeler yapmak üzere ABD'ye gideceği iddia edildi. [2]

Gürcistan

Jane's Defence Weekly'nin 4 Şubat tarihli haberine göre NATO, Gürcistan ile işbirliğini geliştirmek için bir dizi yeni tedbiri uygulamaya sokmaya hazırlanıyor. Bu kapsamda ittifak ülkelerine mensup askeri danışmanlar, Gürcü ordusunun eğitim ve donatım faaliyetlerine destek sağlayacaklar. Öte yandan Jane's Intelligence Weekly'nin 10 Şubat tarihli haberine göre, Rusya'nın NATO nezdindeki daimi elçisi Aleksandır Gruşko, ittifakın Gürcistan'da eğitim merkezi açma kararını "provokasyon" olarak nitelendirdi.

Irak

IŞİD'le mücadelenin mali yükü, Bağdat hükümetini zorlamaya başlamış durumda. Jane's Intelligence Weekly'nin 24 Şubat tarihli haberine göre Devlet Başkanı Fuad Masum'um 10 Şubat günü 2015 bütçesini onaylamasından kısa süre sonra Kürdistan Bölgesel Yönetimi, merkezî bütçeden alması gereken Ocak ve Şubat ödeneklerini alamadığını açıkladı.

Irak'ın Rusya'ya siparişini verdiği Mi-28NE saldırı helikopterlerinden dördü, Antonov An-124 uçağı ile taşınarak 1 Şubat günü Irak Kara Havacılık Komutanlığı'na teslim edildi.[3]İlk üç helikopter 2014 Ağustos ayında teslim edilmişti. Öte yandan aynı gün ABD'den de 16 adet Bell 407 hafif genel maksat helikopteri de teslim edildi.

Irak'ta merkezi hükümetin Peşmergeler ve Şii milisler ile birlikte ve ABD öncülüğündeki koalisyonun hava saldırıları desteğinde IŞİD örgütü ile mücadelesi, Şubat ayında da devam etti. [4]

Ay başında İran destekli Şii milisler, Ramadi'nin savunmasını takviye etmek için Anbar eyaletindeki kasaba ve köylere konuşlanmaya başladılar. Öte yandan Şii milis güçleri, operasyonlarını, ülkenin kuzeyine doğru genişlettiler.

IŞİD'in Anbar, Selahaddin ve Nineva'ya saldırıları artarak devam etti. [5]Şii milisler ile merkezî hükümet güçleri arasındaki eşgüdüm zafiyeti, saldırıların püskürtülmesini güçleştirdi. [6]

Anbar eyaletindeki El Bağdadi kentindeki dini önderlerin Şii milisler ve Irak güvenlik güçlerine yaptıkları yardım çağrısı akabinde, kenti kuşatmış IŞİD unsurlarına müşterek bir harekât düzenlendi. Kent, Selahaddin ve Tikrit'e düzenlenecek harekâtlar için kritik önem taşıyor.

Ay sonuna doğru IŞİD'in Musul'daki unsurları, yaklaşmakta olan temizlik harekâtına karşı takviye ettiği rapor edildi.

Irak hükümeti 13 Şubat günü, IŞİD ile mücadelede Yeni Zelanda'dan askeri yardım talep etti. [7] Davetten kısa süre sonra Yeni Zelanda Başbakanı John Key, 143 personelin Irak'a gönderileceğini açıkladı.[8]

Alman Savunma Bakanlığı, Peşmerge güçlerine EUR13 milyon tutarında yeni bir silah yardım paketinin teslim edileceğini açıkladı. Bu yeni kafile kapsamında 30 adet MILAN tanksavar güdümlü füzesi, 300 havan ve 200'den fazla RPG-7 roketatarı ile 4,000'den fazla tabanca, 6 milyon mermi, 10,000 el bombası, 10 zırhlı araç, tıbbi ekipman ve üniforma bulunuyor. [9][10]

Jane's Defence Weekly'ninn 5 Şubat tarihli haberine göre Çek Cumhuriyeti'nden Excalibur Army adlı şirket Irak'a açıklanmayan sayıda modernize edilmiş T-72 ana muharebe tankı ve BVP-1 zırhlı muharebe aracı teslim etti. Habere göre şirket yetkilileri, toplam teslim edilecek T-72 ve BVP-1 sayısını "100'den fazla"şeklinde ifade etti.

Irak Savunma Bakanlığı, ABD'li Critical Solutions International şirketine Husky 2G mayın ve el yapımı patlayıcı imha aracı siparişi verdi. [11]

Fransız Deniz Kuvvetleri'ne ait nükleer tahrikli uçak gemisi Charles de Gaulle, IŞİD'e karşı düzenlenen hava harekâtına katılmak için 20 Şubat günü Basra Körfezi'ne giriş yaptı. [12] Uçak gemisinden havalanan Fransız Deniz Kuvvetleri'ne ait Rafale M'ler, bombardıman görevlerine 25 Şubat günü başladı.

IŞİD örgütüne yönelik ABD önderliğinde yürütülen hava harekâtı Şubat ayında da devam etti. Ramadi, Felluce, Mahmur, El Kaym, Reva, Musul, El Esad, Huveyce, Er Rütbe, Kerkük, Hit, Beyci, Sincar ve Tel Afer'deki hedeflere yönelik yapılan toplam 221 sortide 96 ayrı silahlı grup, 35 mevzi, 1 roketatar aracı, 9 havan mevzii, 12 ağır makinalı tüfek mevzii, 9 toplanma alanı, 1 eğitim kampı, 66 bina, 1 bomba imalathanesi, 1 atölye, 90 kontrol noktası, 1 köprü, 4 silah deposu, 8 sığınak, 102 araç, 23 zırhlı araç, 28 ağır iş makinası, 15 bot ile 4 konteyner vuruldu.

Irak Kara Kuvvetleri'ne ait 415 seri numaralı bir Mil Mi-171E tipi genel maksat helikopteri, 3 Şubat günü Samara'da düştü. Helikopterin iki pilotu da kazadan yaralı olarak kurtuldu.

İran

Rus Rostec şirketi Genel Müdürü Sergey Çemezov, şirketinin İran'a Antey 2500 hava savunma sistemi satmaya istekli olduğunu ve Tahran'ın tekliflerini incelediğini açıkladı.[13]

İran 2 Şubat günü Safir adlı roket ile yörüngeye Fecir adlı araştırma uydusunu gönderdi. Jane's Missiles & Rockets'in 5 Şubat tarihli haberine göre Dışişleri Bakan Yardımcısı Seyid Abbas Arakçı, yörüngeye yerleştirilen uydunun tamamen bilimsel araştırma maksatlı olduğunu açıkladı.

Savunma Bakan Yardımcısı Muhammed İslami, ülkesinin tüm savaş uçaklarının 700km menzilli Ya Ali seyir füzesi ile donatılabilecek kabiliyette olduğunu açıkladı.

[14]

Devrim Muhafızları Birliği Komutan Yardımcısı Hüseyin Salami, ülkesinin ABD uçak gemilerini batırmak için balistik füzelerin kullanımı taktiğini yaklaşık 10 yıl önce denediğini açıkladı. [15]Öte yandan Nimitz sınıfı bir uçak gemisi birebir ölçekli maketi, Hürmüz Boğazı'nda düzenlenen bir tatbikatta gerçek mühimmatlar kullanılarak batırıldı. [16][17]

İran 9 Şubat günü, yerli imkânlarla geliştirdiğini iddia ettiği Saika 2 jet savaş uçağını kamuoyuna tanıttı. İran Hava Kuvvetleri için Şah Rıza Pehlevi döneminde satın alınmış olan F-5E/F uçağının çift kuyruk dikmesi başta olmak üzere yapısal tadilat geçirmiş hali olan Saika 2'nin teslimatlarına başlandığı bildirildi. [18]

Helikopter bakım, onarım ve yenileme şirketi PANHA'nın Genel Müdürü Muhammed Ali Ahmedabadi, yeni geliştirilen orta sınıf Hüma adlı helikopterin testlerinin tamamlanmak üzere olduğunu açıkladı. [19][20][21]

8'nci Hava Üssü İkinci Komutanı Albay Askar Şafiye, hava kuvvetleri envanterinde bulunan F-14'lerin yeni radar ve silah sistemleri ile donatıldığını açıkladı. [22]

Hatem'ül Enbiya Hava Savunma Üssü Komutanı Farzad İsmaili, yeni geliştirilen Sefer adlı radar sisteminin, ülkenin tüm hava sahasını gözetleyebilecek yetenekte olduğunu iddia etti.

İran ordusuna ait modeli açıklanmayan bir helikopter, 26 Şubat günü Tahran'ın kuzeyindeki Daraband bölgesinde düştü. Olayda helikopterdeki üç mürettebat hayatını kaybetti.

İsrail

Tümgeneral Gadi Eisenkot, 16 Şubat günü İsrail Savunma Kuvvetleri'nin yeni Genelkurmay Başkanı olarak göreve başladı.

İsrail, ABD ile USD2.82 milyar bedelli ikinci paket 14 adet F-35A sözleşmesi imzaladı. Sipariş, 17 adet opsiyon içeriyor.

WikiLeaks tarafından yayınlanan Güney Afrika İstihbarat Servisi SSA'ya ait belgelerde, Güney Afrika'nın İsrail'den, Denel üretimi Mokopa tanksavar güdümlü füzesine ait MOSSAD tarafından çalınan teknik resimlerin iadesini istediği ortaya çıktı. [23]

İsrail Savunma Bakanlığı, 2014 Eylül ayında gerçekleştirilen Arrow 2 füze savunma sistemi test atışının başarısızlıkla sonuçlandığını kabul etti. Yapılan açıklamada hedefin başarılı bir şekilde tespit, teşhis ve takibinin yapılmasına rağmen füzenin isabet kaydedemediği ve Akdeniz'e, İsrail kıyılarına 300km açığa düştüğü belirtildi. [24]

İsrail ordusunda yeni kurulan Derinlik Komutanlığı'na (Depth Command) bağlı hava indirme birlikleri, 4 Şubat günü Palmachim Hava Üssü'nde yeni tedarik edilen C-130J Super Hercules nakliye uçaklarından ilk kez paraşütle atladılar. [25]

Hindistan ile İsrail'in, iki ilave Phalcon havadan erken ihbar ve komuta kontrol uçağı ile dört adet Aerostat balon monteli radar sistemi satışı için toplam USD1.5 milyar bedelli sözleşme görüşmelerinin tamamlanmak üzere olduğu bildirildi. [26]

İsrail ordusu yıl sonuna kadar Gazze sınır şeridi boyunca silahlı insansız kara araçları konuşlandırmaya hazırlanıyor. [27]

Israel Aerospace Industries (IAI) şirketi, Bombardier üretimi Global 5000 iş jeti üzerinde şekillendirilen ELI-3360 adlı deniz karakol tasarımını kamuoyuna tanıttı. ELI-3360 deniz karakol uçağının görev sistemleri arasında EL/M-2022 deniz arama radarı, elektrooptik kamera sistemi ve EL/L-8385 elektronik istihbarat sistemi bulunuyor. [28][29][30]

IAI şirketi, İHA'lar için yeni geliştirdiği M-19HD elektrooptik kamera sisteminin test faaliyetlerini tamamladı. [31][32]

IAI, Hindistan'ın Alpha Design Technologies şirketi ile Bird Eye 400 ve 650 modeli İHA sistemlerinin satış ve üretimine yönelik işbirliği anlaşması imzaladılar. [33]

Kıbrıs

Rum Yönetimi ve Rusya, 25 Şubat günü Güney Kıbrıs'taki limanların Rus Deniz Kuvvetleri'ne ait gemiler tarafından kullanılabilmesine yönelik işbirliği anlaşmasını yenilediler. Anlaşma ile ilgili açıklama yapan Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiyadis, güney kesimindeki bir hava üssünün, "insani yardım" görevleri kapsamında Rus uçakları tarafından kullanılmasının da gündemde olduğunu açıkladı. İki taraf ayrıca bir dizi ekonomik ve ticari işbirliği anlaşması da imzaladı.

Yeni Yunan Savunma Bakanı Panos Kamenos, Güney Kıbrıs'ı ziyareti sırasında Rum Yönetimi'nin savaş uçağı alması gerektiğini ifade etti. Bakan, alınacak uçakların Rodos veya Girit'te konuşlandırılabileceğini söyledi. [34]

Rum Milli Muhafız Ordusu (RMMO) deniz birimi, 9 Şubat günü Evangelos Florakis Deniz Üssü'nde düzenlenen törenle, Ammohostos adlı karakol botunu hizmete aldı. [35]

RMMO'ya ait Rus yapımı Mil Mi-35P saldırı helikopterleri, yeni uygulanan çöl rengi kamuflaj ile görüntülendi. [36]

Rum kesiminin, Rum Polisi ile Rum Milli Muhafız Ordusu’na (RMMO) ait beş adet Agusta Westland (AW139) tipi helikopteri kullanan pilotların lisanlarının yenilenmesi ve eğitimleri için, yılda yaklaşık EUR430 bin ödeyeceği haber verildi. [37]

Lübnan

Lübnan ordusu ABD'den 12 adet 155mm/37 kalibre M109 kundağı motorlu obüs teslim aldı. Ocak ayı sonunda teslim edilen bu ilk kafileye ilave olarak Şubat sonuna kadar 22 adedinin daha teslim edilmesi bekleniyor. [38]

Jane's Defence Industry'nin 23 Şubat tarihli haberine göre Lübnan, 15 ay içinde Fransa'dan, bedeli Suudi Arabistan tarafından ödenmek üzere 24 adet CAESAR 155mm kundağı motorlu obüs alacak.

Mısır

Mısır, 12 Şubat günü Fransa ile imzaladığı sözleşme ile bu ülkeye 24 adet Rafale savaş uçağı ile bu uçakla birlikte kullanılacak çok sayıda modern güdümlü silah sistemi ve bir adet FREMM genel maksat firkateyni siparişi verdi. [39][40][41]

Mısır Hava Kuvvetleri'ne ait F-16'lar, 18 Kıpti'nin IŞİD tarafından başları kesilerek öldürülmesinin görüntülerinin 15 Şubat günü yayınlanmasından hemen sonra Libya'daki IŞİD mevzilerine hava saldırısı başlattı. Ayrıntıları açıklanmayan saldırıların Derne civarına yoğunlaştığı kaydedildi. [42]

Mısır ordusu, Şubat ayı başında Sina Yarımadası'ndaki IŞİD unsurlarına karşı, AH-64 Apache saldırı helikopterlerinin desteğinde bir operasyon başlattı. [43]

Romanya

Romanya, deniz kuvvetleri envanterindeki iki adet Tip 22 firkateynin modernizasyon projesini tekrar hayata geçirmeye hazırlanıyor. Yıl içinde başlanması düşünülen proje kapsamında gemilere yeni muharebe komuta kontrol sistemi, 3B arama radarı, yeni nesil gemisavar ve hava savunma füzeleri ile özsavunma silah sistemlerinin takılması bulunuyor. [44]

Rusya Federasyonu

Rus Deniz Kuvvetleri'nden 6 Şubat günü yapılan bir açıklama ile, denizaltı filosuna ait Borey, Delta III, Delta IV ve Typhoon sınıfı denizaltıların Kuzey Kutup bölgesinde tatbikat icra ettikleri duyuruldu. Açıklamada, tatbikatta tehdit teşhisi, füze fırlatma ve seyrüsefer teknikleri ile buzul ortamda keşif, buzulda satha çıkma ve dalma ile buz altında torpido kullanımı usüllerinin denendiği belirtildi. [45]

Devlet Başkanı Vladimir Putin 5 Şubat günü, ülkede füze teknolojileri alanında faaliyet gösteren tüm şirketleri Almaz Antey çatısı altında birleştiren kararnameyi imzaladı.

Rus Sanayi ve Ticaret Bakanı Denis Manturov, Abu Dabi'de düzenlenen IDEX 2015 savunma sistemleri fuarı sırasında İtalya Savunma Bakanı Roverta Pinotti ile görüştü. Görüşmenin ana gündeminde, iki ülke arasındaki savunma işbirliğinin geleceği yer aldı. İtalya, Avrupa Birliği'nin yaptırım kararlarına rağmen Rusya ile havacılık ve savunma sanayii işbirliğini devam ettiriyor. Bu kapsamda en son AgustaWestland AW189 helikopterlerinin RosNeft için Rusya'da üretilmesi için bir anlaşma imzalanmıştı.

Jane's Missiles & Rockets'in 3 Şubat tarihli haberine göre Rus ordusunun Baltık ve Doğu Askeri Bölge Komutanlığı'na bağlı hava savunma birlikleri, S-300 (NATO kodu SA-10 "Grumble"), S-400 (NATO kodu SA-21 "Growler") ve Buk (NATO kodu SA-17 "Grizzly") hava savunma sistemlerinin kullanıldığı bir tatbikat gerçekleştirdi. [46]Öte yandan Jane's Missiles & Rockets'in 10 Şubat tarihli haberine göre S-300PM2 ve S-400 hava savunma sistemlerini kullanacak mürettebatın eğitiminde kullanılmak üzere geliştirilen 16Yu6T müşterek eğitim sistemi, eski nesil Altek-300'ün yerini alarak hizmete girdi.

Doğu Askeri Bölge Komutanlığı hava savunma birlikleri, Tor hava savunma sisteminin yeni nesil modeli olan Tor-M2U'yu teslim almaya başladı. [47]

Batı Askeri Bölge Komutanlığı'na bağlı hava unsurları, MiG-31BM, MiG-29SMT ve Su-34 modeli 50’den fazla savaş uçağının katılımı ile 17 Şubat günü geniş kapsamlı bir hava muharebesi tatbikatı gerçekleştirdi.

Karadeniz Filosu'na bağlı dört adet Grisha sınıfı korvet ve Nanuchka III sınıfı hücumbot ile Su-30SM savaş uçakları, 19 Şubat günü Kırım açıklarında hava savunma tatbikatı icra ettiler.Tatbikatın ilk aşamasında, savaş gemileri, hava savunma füzelerinin atoış kontrol radarları ile düşman rolünü oynayan Su-30SM'lere kilitlendi. İkinci aşamada ise Su-30SM'ler, gemiler ile eşgüdümlü olarak düşman tarafından ateşlenen seyir füzelerini vurma eğitimi icra ettiler. [48]

Krilov Devlet Araştırma Merkezi'nin, 100 uçak taşıma kapasiteli yeni nesil bir uçak gemisi tasarımı üzerinde çalıştığı açıklandı. [49]Öte yandan Donan Havacılık Komutanı İgor Kojin, yeni uçak gemisinin 2025'ten önde tamamlanabileceğini açıkladı. [50]

2014 Aralık ayında Zaliv Tersanesi'nde yapımına başlanan Proje 23131 akaryakıt ikmâl gemilerinin inşası durduruldu. Gemilerin kızaktaki tekneleri, hurda metal olarak satılmak üzere sökülmeye başlandı. [51]

Başbakan Yardımcısı Dimitri Rogozin, Ukrayna ile kopan ilişkiler dolayısıyla tedariği kesilen altsistem ve bileşenler dolayısıyla, Rusya'nın torpido üretiminin sekteye uğradığını kabul etti. [52]

Deniz Kuvvetleri Komutanı Viktor Çirkov, donanma için nükleer tahrikli destroyer üretilmesinin gündemde olduğunu açıkladı. [53]

Proje 20380 Stereguşçi sınıfı Soobrazitelni korveti, Baltık Denizi'nde Proje 877 sınıfı Varşavyanka denizaltısından ateşlenen harp başlığı içermeyen torpidolara karşı Paket NK adlı torpido savunma sistemini denedi. [54]

Proje 20380 Stereguşçi sınıfı Retivyi ve Strogi korvetleri, Severnaya Verft Tersanesi'nde 20 Şubat günü düzenlenen törenle kızağa kondu. Böylelikle Rusya, AB'nin uyguladığı ambargo nedeniyle tedarik edemediği Alman MTU motorlarını kullanan ve daha gelişmiş Proje 20385 versiyonu yerine, Rus motoru kullanan Proje 20380 üretimine geri dönmüş bulunuyor. Halihazırda Severnaya Verft Tersanesi'nde kızakta bulunan iki Proje 20385 korvetinin akıbeti ise belirsizliğini koruyor.

Savunma Bakanı Sergey Şoygu 3 Şubat günü yaptığı açıklamada, 2015 yılı içinde Hava Kuvvetleri ve Donanma Havacılığı'nın toplam 126 uçak ile 88 helikopteri teslim alacağını bildirdi. Şoygu ayrıca göreve hazırlık oranının %67'ye; stratejik bombardıman uçaklarını kullanan Uzun Menzil Havacılık Komutanlığı'nın harbe hazırlık oranının ise %80'e çıkarılması gerektiğini ekledi.

İlyuşin şirketi Genel Müdür Yardımcısı Sergey Artyuhov, 2012 yılında Rus Savunma Bakanlığı ile imzalanan sözleşme kapsamında 2020 yılı itibariyle 39 adet Il-76MD-90A nakliye uçağının teslim edilmiş olacağını açıkladı. [55]

Kalaşnikof şirketi Yönetim Kurulu Başkanı Aleksey Krivoruçko, şirketin İHA üretmeye hazırlandığını açıkladı. Bu kapsamda Rus İHA üreticisi ZALA Aero ile ortak bir şirket kurulacak. [56][57]

Hava Kuvvetleri 11 ORAP filosuna ait bir Suhoy Su-24MR (NATO kodu "Fencer E") taktik keşif uçağı, 11 Şubat günü yerel saatle 1123'te Volgograd'daki Marinovka Hava Üssü'ne iniş sırasında piste düştü. Uçağın iki pilotu da hayatını kaybetti. [58]

Jane's Defence Weekly'nin 3 Şubat tarihli haberine göre Rus Hava Kuvvetleri, İlyuşin Il-76 (NATO kodu "Candid") stratejik nakliye uçaklarının gerektiğinde bombardıman görevlerinde kullanılabilmesine yönelik denemeler gerçekleştiriyor. Moskova'nın kuzeyindeki Tver bölgesinde icra edilen denemelerde bir adet Il-76MD uçağı, her iki kanat altındaki toplam dört taşıma noktasından P-50T bombalarını bıraktı.

Armavir'deki Jukovski Hava Kuvvetleri Akademisi, Şubat ayı başında 5 adet yeni nesil Yak-130 eğitim jeti teslim aldı. Akademi, yıl sonuna kadar 20 adet daha Yak-130 alacak. [59]

Jane's International Defence Review'in 3 Şubat tarihli haberine göre, Institut Spetstekhniki şirketi tarafından geliştirilen Gonets M adlı 4x4 mayına karşı dayanıklı taktik tekerlekli zırhlı aracın Kafkas bölgesindeki Rus birlikleri tarafından saha denemelerine başlandı. Kamaz 43502 kamyon şasisi üzerine şekillendirilen araç, STANAG 4569 Seviye 2 düzeyinde korumaya sahip.

Tornado G yeni nesil 122mm çok namlulu topçu roket sistemi, Doğu Askeri Bölge Komutanlığı hizmetine girmeye başladı. [60]

Rusya ve Hindistan, Hint Hava Kuvvetleri'nde bulunan Suhoy Su-30MKI savaş uçaklarının modernizasyonu için görüşmelerde bulunuyor. [61]Öte yandan Hindistan'ın Fransa ile yaklaşık 3 yıldır sürdürmekte olduğu Rafale savaş uçağı sözleşme görüşmelerinin çıkmaza girmesi ile birlikte, Rusya'nın bu ülkeye yeni bir teklif sunabileceği iddia ediliyor. [62]

Nikaragua'nın, Rusya'dan MiG-29 savaş uçağı almaya hazırlandığı bildirildi.

Kazakistan hükümeti 4 Şubat günü, Rusya'dan Suhoy Su-30SM yeni nesil taktik savaş uçaklarının alınacağını açıkladı. [63]

Suriye

IŞİD örgütüne yönelik ABD önderliğinde yürütülen hava harekâtı Şubat ayında da devam etti. Haseke, Rakka, Kobani ve Deyri Zor'daki hedeflere yönelik yapılan toplam 189 sortide 105 ayrı silahlı grup, 14 toplanma alanı, 10 kontrol noktası, 4 sığınak, 79 mevzi, 1 obüs, 3 bina, 11 tank, 14 zırhlı araç, 27 araç, 1 ağır iş makinası ile çok sayıda petrol sondaj platformu ve rafineri birimi vuruldu.

Ukrayna

Minsk'te bir araya gelen Ukrayna, Rusya, Almanya, Fransa ve Beyaz Rusya liderleri, 15 Şubat'tan itibaren geçerli olacak ateşkes anlaşmasına imza attılar. [64]

İngiltere Başbakanı David Cameron 24 Şubat günü, ülkesinin Ukrayna'ya askeri eğitim ve danışmanlık görevi ile 75 personel göndereceğini açıkladı.

Jane's Defence Weekly'de 25 Şubat tarihinde yer alan bir habere göre Vaşington merkezli bir düşünce kuruluşu olan Potomac Vakfı'ndan Vakıf Müdür Dr. Phil Karber ile Emekli Orgeneral Wesley Clark, 14 Şubat günü Ukrayna Ordusu Güney Harekât Komutanlığı Komutanı Tümgeneral Ruslan Homçak ile ABD'nin Ukrayna Büyükelçisi Geoffrey Pyatt ve iki ABD askeri ataşesine, Rusya'nın Ukrayna'daki askeri stratejisine ilişkin bir sunum yaptı.

Habere göre sunumun öne çıkan noktaları şunlar:

1. Halihazırda Ukrayna topraklarında 14,000 civarında Rus askeri bulunmakta. Bu birlikler, sayısı 29,300 civarında olan ayrılıkçı milisler tarafından destekleniyor. Ayrıca ilhak edilen Kırım'da 29,400 Rus askeri bulunuyor ve sınır boyunca da 55,800 asker konuşlanmış durumda.

2. Rus birlikleri, Ukrayna ordusunun muhabere, keşif ve komuta kontrol kabiliyetini köreltmek için son derece yoğun ve geniş kapsamlı bir elektronik harp uygulamakta. Elektronik taarruzun bir diğer hedefi de, ateşkesi denetleyen AGİT heyetine ait İHA'lar.

3. Rus elektronik harp sistem ve araçları, bulundukları bölgelerdeki çocuk yuvaları, okullar, ibadethanerler ve hastanelerin çevresine konuşlanmış bulunuyor.

4. Rus Genelkurmayı, Ukrayna'da yürütülecek böylesi bir harekâta 1999 yılından bu yana hazırlanmakta.

5. 2013 yılında icra edilen Zapad 2013 (Batı 2013) tatbikatı, Ukrayna harekâtının bir provasıydı. tatbikatın adı (Zapad Rusça'da "Batı" anlamına gelir) ve içeriği, Batı tarafından NATO'ya karşı düzenlenecek bir operasyon hazırlığı olarak algılanmıştı ancak esasen bu tatbikat halen yürütülmekte olan savaşın bir provasıydı.

6. Yürütülmekte olan bilgi harbi kapsamında sivil toplum örgütleri ve Russia Today haber ağı, kayda değer bir mali destek almakta.

7. Ukrayna ordusu, komuta kontrol ve muhabere sistemleri, tandem harp başlıklı modern tanksavar füzeleri, topçu tespit radarları, İHA'lar ve eşgüdüme sahip istihbarat ağı bakımından ciddi zafiyete sahip.

Jane's Defence Weekly'nin 5 Şubat tarihli haberine göre, Ukrayna'da ayrılıkçı güçler TOS-1 220mm termobarik roket sistemi ile Pantsir S1 alçak irtifa hava savunma sistemi kullanmaya başladılar.

Ukrayna ordusu Streit Spartan ve Shrek ile İngiliz üretimi Saxon taktik tekerlekli zırhlı araçlarını teslim aldı. Kanada'da üretilen Spartan'lar, Sarmat uzaktan kumandalı silah istasyonu ile donatılırken, 75 adedi teslim edilen Saxon'lar ise Ukroboronprom tarafından modernize edilecek. [65][66][67]

Yunanistan

Dış İlişkiler ve Savunma Konseyi (KYSEA), 25 Şubat günü Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na Tümgeneral Vasilis Tellidis'i, Hava Kuvvetleri Komutanlığı'na ise Tümgeneral Hristos Vaitsis'i atadı. Tellidis 1'nci Ordu; Vaitsis ise Yunan Hava Kuvvetleri Taktik Komutanlık komutanı olarak görev yapmaktaydı.

Jane's Navy International'ın 23 Şubat tarihli haberine göre, Tip 214 modeli Papanikolis sınıfının ikinci denizaltısı S121 Pipinos ile AIP tahrik sistemi ile donatılarak modernize edilen Tip 209 / 1200 sınıfı S118 Okeanos, 16 - 20 Şubat tarihleri arasında Ege Denizi'nde düzenlenen Anapnefstir Tatbikatı'na katıldılar. Her iki denizaltının da yıl içinde resmen hizmete girmesi bekleniyor.

Yunan Sahil Güvenlik teşkilatı, Hırvatistan'ın Montmontaza-Greben Tersanesi'ne 2014 Nisan ayında USD15.05 milyona sipariş verilen altı karakol botundan ilkini 6 Şubat günü Piraeus'ta düzenlenen törenle hizmete aldı. 24.7m uzunluk ve 6m genişliğe sahip botlar iki adet 1,600bg güçlü motorla azami 30 deniz mili sürat yapabiliyor ve 7 mürettebat tarafından idare ediliyor.

[1] "Türk Ordusu Azərbaycan silahını seçdi - EKSKLÜZİV": http://www.azeridefence.com/news.php?id=8855

[2] "Bulgaria plans to acquire new multi-role fighter aircraft": http://www.airforce-technology.com/news/newsbulgaria-plans-to-acquire-new-multi-role-fighter-aircraft-4501453

[3] "Russia Delivers More Attack Helicopters to Iraq for Fight Against IS": http://www.themoscowtimes.com/business/article/russia-delivers-more-attack-helicopters-to-iraq-for-fight-against-is/515240.html

[4] Ayrıntılar için bkz: http://understandingwar.org/

[5] "Islamic State takes over large portions of town near key airbase in Anbar": http://www.longwarjournal.org/archives/2015/02/islamic_state_takes_1.php

[6] "Islamic State continues to advance in Iraq’s Anbar province": http://www.longwarjournal.org/archives/2015/02/60894.php

[7] "Iraqi's government formally requests New Zealand military assistance in fight against Islamic State": http://worlddefencenews.blogspot.com.tr/2015/02/iraqis-government-formally-requests-new.html

[8] "New Zealand joins anti-ISIS coalition": http://worlddefencenews.blogspot.com.tr/2015/02/new-zealand-joins-anti-isis-coalition.html

[9] "Germany to Send Advanced Weapons to Peshmerga": http://basnews.com/en/news/2015/02/07/germany-to-send-advanced-weapons-to-peshmerga/

[10] "Germany will send Milan anti-tank missile and Dingo 4x4 armoured to Kurds fighting in Iraq": http://worlddefencenews.blogspot.com.tr/2015/02/germany-will-send-milan-anti-tank.html

[11] "Iraqi MoD Purchases the HUSKY 2G as IED Detection & Interrogation Vehicle": http://www.miltechmag.com/2015/02/iraqi-mod-purchases-husky-2g-as-ied.html

[12] "Defense Official: French Carrier Enters Persian Gulf, ISIS Strike Missions Could Start Soon": http://news.usni.org/2015/02/20/defense-official-french-carrier-enters-persian-gulf-isis-stirke-missions-could-start-soon

[13] "Russia offers to sell anti-aircraft missiles to Iran": http://www.theguardian.com/world/2015/feb/23/russia-offers-sell-anti-aircraft-missiles-iran-nuclear-talks

[14] "Iranian Fighters Armed with 700km Cruise Missiles": http://www.tasnimnews.com/English/Home/Single/646539

[15] "‘Iran tested sinking aircraft carriers using ballistic missiles’": http://www.timesofisrael.com/iran-tested-sinking-aircraft-carriers-using-ballistic-missiles

[16] "Iran's navy attacks replica U.S. aircraft carrier": http://www.upi.com/Top_News/World-News/2015/02/25/Irans-navy-attacks-replica-US-aircraft-carrier/5821424880367/

[17] "Iran Blows Up Gigantic U.S. Carrier Mock-Up During Naval Exercise": http://foxtrotalpha.jalopnik.com/iran-blows-up-gigantic-u-s-carrier-mock-up-during-nava-1688057598

[18] "Iran unveils indigenous supersonic fighter jet": http://www.presstv.ir/Detail/2015/02/09/396860/Iran-unveils-supersonic-fighter-jet

[19] "Iran's indigenously-made Homa helicopter performs first flight test, now in final test stage": http://worlddefencenews.blogspot.com.tr/2015/02/irans-indigenously-made-homa-helicopter.html

[20] "Iran tests home- made helicopter": http://www.azernews.az/region/77722.html

[21] "Iran Stages Giant Attack on Mock Aircraft Carrier": https://medium.com/war-is-boring/iran-shows-off-in-giant-attack-on-mock-aircraft-carrier-1a00f16d1853

[22] "Iranian F14 Get New Radar, Missile System": http://www.defenseworld.net/news/12255/Iranian_F14_Get_New_Radar__Missile_System

[23] "‘Spy cables’ reveal SA missile shock": http://www.iol.co.za/news/politics/spy-cables-reveal-sa-missile-shock-1.1822902

[24] "Defense Ministry admits September missile test failed": http://www.timesofisrael.com/defense-ministry-admits-september-missile-test-failed/

[25] "Israeli paratroops make first jump from C-130J": http://www.flightglobal.com/news/articles/israeli-paratroops-make-first-jump-from-c-130j-408788/

[26] "Aero India: Israeli Defence Minister's Visit could See India Sign Deals Worth $1.5 Bn": http://www.ibtimes.co.in/india-plays-host-israeli-defence-minister-could-sign-defence-contracts-worth-1-5-bn-623701

[27] "IDF expects UGVs, robots to play ever-greater roles in combat": http://www.jpost.com/Arab-Israeli-Conflict/IDF-expects-UGVs-robots-to-play-ever-greater-roles-in-combat-391365

[28] "Aero India 2015: IAI Touts Its New GLOBAL 5000 MPA": http://www.miltechmag.com/2015/02/aero-india-2015-iai-touts-its-new.html

[29] "IAI unveils Global 5000-based MPA": http://www.flightglobal.com/news/articles/iai-unveils-global-5000-based-mpa-408833/

[30] "Israel Aerospace Industries Introduces Business Jet-Based Maritime Patrol Aircraft": http://jewishbusinessnews.com/2015/02/09/israel-aerospace-industries-introduces-business-jet-based-maritime-patrol-aircraft/

[31] "IAI Completes Test-Flights of Multi-Sensor Electro-Optical Payload for Drones": http://jewishbusinessnews.com/2015/02/11/iai-completes-test-flights-of-multi-sensor-electro-optical-payload-for-drones/

[32] "IAI's M-19HD electro-optical payload successfully completes all airborne test-flights": http://worlddefencenews.blogspot.com.tr/2015/02/iais-m-19hd-electro-optical-payload.html

[33] "IAI, Alpha team for Indian UAS opportunity": http://www.flightglobal.com/news/articles/iai-alpha-team-for-indian-uas-opportunity-408927/

[34] "Krize Oynuyor": http://www.diyaloggazetesi.com/kibris/krize-oynuyor-h21813.html

[35] "Rum Deniz Kuvvetleri'ne yeni devriye gemisi": http://www.denizhaber.com.tr/rum-deniz-kuvvetlerine-yeni-devriye-gemisi-haber-60300.htm

[36] https://twitter.com/Tom_Antonov/status/571233883406139392

[37] "Rum kesimi helikopterler için yılda 430 bin Euro ödeyecek": http://www.gundemkibris.com/rum-kesimi-helikopterler-icin-yilda-430-bin-euro-odeyecek-107673h.htm

[38] "Lebanese Army receives US weapon shipment": http://www.dailystar.com.lb/News/Lebanon-News/2015/Feb-08/286788-lebanese-army-receives-us-weapon-shipment.ashx

[39] Ayrıntılar ve analiz için bkz: "Mısır'ın Rafale Siparişi ve Isınan Levant Gökleri": http://www.siyahgribeyaz.com/2015/02/msrn-rafale-siparisi-ve-isnan-levant.html

[40] "France, Egypt negotiating Rafale fighter jet deal: Newspaper": http://english.ahram.org.eg/NewsContent/1/64/122327/Egypt/Politics-/France,-Egypt-negotiating-Rafale-fighter-jet-deal-.aspx

[41] "France and Egypt reach preliminary deal on sale of fighter jets": http://www.i24news.tv/en/news/international/60316-150207-rafale-fighter-jet-deal-initial-agreement-reached-between-cairo-and-paris

[42] "Egyptian air strikes target IS in Libya": http://www.flightglobal.com/news/articles/egyptian-air-strikes-target-is-in-libya-409097/

"Egypt deploys long-delayed U.S. Apaches for major strikes on ISIL strongholds": http://www.worldtribune.com/2015/02/08/egypt-deploys-long-delayed-u-s-apaches-major-strikes-isil-strongholds/

[44] "Romania looks to revive Type 22 frigate upgrade programme": http://nosint.blogspot.com.tr/2015/02/romania-looks-to-revive-type-22-frigate.html

[45] "Russia Sends Nuclear Submarine Troops on Arctic Exercise": http://www.newsweek.com/russia-sends-nuclear-submarines-arctic-exercise-304931

[46] Ayrıca bkz: "Russian armed forces start massive air defense military drills in Siberia and Baltic Sea": http://worlddefencenews.blogspot.com.tr/2015/02/russian-armed-forces-start-massive-air.html

[47] "New Russian Tor Missile System Preparing to Blast Off": http://sputniknews.com/politics/20150204/1017764006.html

[48] "Air Defense Exercise Over Black Sea": http://7fbtk.blogspot.com.tr/2015/02/air-defense-exercise-over-black-sea.html

[49] "Russia claims it's in the early stages of developing an aircraft carrier that can hold 100 planes": http://uk.businessinsider.com/russia-claims-its-developing-massive-aircraft-carrier-2015-2

[50] "Russia May Finalize its Flagship Aircraft Carrier by 2025": http://sputniknews.com/russia/20150215/1018305548.html

[51] "Kerch Shipyard Using Scrap Metal for Navy Tanker Keel-Laying": http://7fbtk.blogspot.com.tr/2015/02/xlt-kerch-shipyard-using-scrap-metal.html

[52] "Crisis in Ukraine is interfering with Russia's Production of Torpedoes": http://worlddefencenews.blogspot.com.tr/2015/02/crisis-in-ukraine-is-interfering-with.html

[53] "Russian Navy Plans Atomic-Powered Destroyer": http://www.themoscowtimes.com/business/article/russian-navy-plans-atomic-powered-destroyer/516367.html

[54] "Russia Successfully Tests Small-Sized Anti-Submarine System in Baltic Sea": http://sputniknews.com/russia/20150209/1017989525.html

[55] "Russian Air Force Awaits Cutting-Edge Transport Planes": http://sputniknews.com/russia/20150219/1018461185.html

[56] "Russian Kalashnikov Concern to Produce Drones – Company’s CEO": http://sputniknews.com/military/20150222/1018589973.html

[57] "Kalashnikov Drones Announced at IDEX": http://www.uasvision.com/2015/02/23/kalashnikov-drones-announced-at-idex

[58] "Russian fighter aircraft crashes near Volgograd as Moscow suspends operation of all Su-24 models": http://www.ibtimes.co.uk/breaking-russian-fighter-aircraft-crashes-near-volgograd-moscow-suspends-operation-all-su-24-1487504

[59] "Kuban Military Aviation Base to Get 25 New Yak-130 Training Planes in 2015": http://sputniknews.com/military/20150201/1017624384.html

[60] "Russia's Eastern Military District now equipped with 20 Tornado-G Multiple Launch Rocket Systems": http://worlddefencenews.blogspot.com.tr/2015/02/russias-eastern-military-district-now.html

[61] "Russia, India to Discuss Su-30MKI Fighter Modernization": http://sputniknews.com/asia/20150216/1018346032.html

[62] "Russia Angles to Snatch $20Bln Indian Fighter Jet Deal From France": http://www.themoscowtimes.com/business/article/russia-angles-to-snatch-20bln-indian-fighter-jet-deal-from-france/516023.html

[63] "Kazakhstan to acquire Su-30SM fighters": http://www.janes.com/article/48679/kazakhstan-to-acquire-su-30sm-fighters

[64] http://understandingwar.org/backgrounder/ukraine-crisis-update-february-19-2015

[65] "Ukraine's armed forces receive batch of Spartan APCs equipped with Sarmat turrets": http://worlddefencenews.blogspot.com.tr/2015/02/ukraines-armed-forces-receive-batch-of.html

[66] "Ukraine army has taken delivery first batch of AT105 Saxon 4x4 APC armoured personnel carrier": http://worlddefencenews.blogspot.com.tr/2015/02/ukraine-army-has-taken-delivery-first.html

[67] "National Guard of Ukraine has taken delivery of 5 Kraz Shrek 4x4 mine protected vehicles": http://worlddefencenews.blogspot.com.tr/2015/02/national-guard-of-ukraine-has-taken.html

↧

Türk Phantom'ları

March 25, 2015, 4:06 am

≫ Next: Dört Deniz Bülteni - Mart 2015

≪ Previous: Dört Deniz Bülteni - Şubat 2015

McDonnell Douglas F-4 Phantom II, havacılık tarihinde özel bir yere sahip sayılı uçaklardandır. İlk prototipin ilk uçuşunun üzerinden 50 yıldan fazla zaman geçen Phantom’un Türkiye’deki hikayesinin sonuna yaklaşılmış bulunuyor.

Türkiye’ye, 1952 yılında NATO’ya katılmasından kısa süre sonra ABD’den çok miktarda askeri teçhizat, araç ve gereç yardımı yapılmaya başladı. Bu askeri yardımlar ile Türk Hava Kuvvetleri, hızlı ve geniş kapsamlı bir modernizasyon sürecine girdi. Sonuçta kısa süre içinde kuvvet, neredeyse tamamen ABD kaynaklı eğitim ve taktikler üzerine, yine Amerikan yapımı uçak ve teçhizatla donatılmış şekilde yapılandırıldı.

Bu dönemde, 1950’li ve 1960’lı yıllarda başta ABD olmak üzere NATO müttefiklerinden yardım ile büyük miktarlarda Republic F-84F Thunderstreak ve North American F-100 Super Sabre uçakları alındı. Ancak 1960 yılında Kıbrıs Cumhuriyeti’nin kurulmasından kısa süre sonra patlak veren kriz ve Yunanistan’la bozulan ilişkiler, 1970’li yılların başından itibaren yeni bir çok rollü savaş uçağı ihtiyacını gündeme getirdi.

Peace Diamond

Türkiye’nin yeni savaş uçağı alım kararı, Yunanistan’ın 1971 yılında Peace Icarus projesi ile 36 adet F-4E Phantom II siparişi ile tetiklendi. 1972 yılı Şubat ayında başlayan sözleşme görüşmeleri kısa süre içinde tamamlanarak aynı sene içinde 40 adet F-4E siparişi ile sonuçlandırıldı. Peace Diamond I (Barış Pırlantası I) adlı projenin finansmanı milli bütçeden karşılandı. Aynı yıl Ekim ayında ve müteakiben 1974 Temmuz ayında pilot ve bakım personelinden oluşan iki ayrı heyet eğitim almak için ABD’ye gitti. Paralel olarak Eskişehir 1. Ana Jet Üssü’nde (AJÜ) pilot ve silah sistem subaylarının (SSS) yetiştirilmesi için 15.08.1974 tarihinde Şimşek Kıt’a adlı bir birlik kuruldu.

Çizim: Uğur Soygeniş
http://www.air.ugursoygenis.com

73-1016 ve 73-1017 kuyruk numaralı ilk iki F-4E, 1. AJÜ’ye bağlı 112. Filo’da 30.08.1974 tarihinde hizmete girdi. Kıbrıs Barış Harekâtı nedeniyle ABD’nin silah ambargosu uygulamaya başladığı 05.02.1975 tarihine kadar da toplam 22 F-4E, 112. Filo’ya teslim edildi. Ambargonun 1977 yılında kaldırılması ile birlikte kalan 18 uçak da aynı yıl Malatya Erhaç 7. AJÜ’ye bağlı 171. Filo’da hizmete girdi.

Peace Diamond I teslimatlarının tamamlanması ile birlikte 40 adetlik ikinci bir sipariş daha verildi. Bu sipariş, 32 adet F-4E ile birlikte 8 adet de taktik keşif türevi olan RF-4E’yi içeriyordu.

Peace Diamond II adı verilen bu sipariş paketindeki F-4E’ler, 111. Filo’ya 1978, 172. Filo’ya ise 1979 yılında teslim edildi. 8 adet RF-4E ise 113. Filo’nun Republic RF-84F Thunderflash’larının yerine 1980 yılında hizmete girdi. Peace Diamond II projesinin ilginç bir özelliği de, 5,000’inci seri üretim F-4E uçağını (77-0290) içermesidir.

Peace Diamond II teslimatlarının tamamlanması ile birlikte Hava Kuvvetleri, Phantom filosunu genişletme çalışmalarına başladı. Bu kapsamda 1981 Haziran ayında ABD’deki Aircraft Maintenance and Regenaration Center (AMARC) adlı uçak deposundan 15 adet F-4E tedarik edildi. Peace Diamond III projesi ile alınan bu uçaklar, South East Asia (SEA) adlı kamuflaj düzenine sahip olarak 173. Filo’ya teslim edildiler.

Kaza / Kırım İkameleri

Phantom, Türk Hava Kuvvetleri’nde pek çok açıdan yeni bir dönemin temsilcisi oldu. Pilotaj ve bakım – idame açısından yeni bir uçaktı. Bu geçiş dönemi, pahalıya mal oldu ve 1980’lerin başına kadar 15 kadar uçak, kaza – kırım sonucu kaybedildi.

Kaybedilen uçakların ikamesi için çeşitli çözümler üzerinde çalışıldı. İslam Devrimi’nden kısa süre sonra İran’ın satılığa çıkardığı 70 adet F-14A Tomcat’in alımı ile ilgilenildi. Uçakların içinde bulunduğu durum ve yeniden uçabilir hale gelmeleri için harcanması gereken paranın büyüklüğü nedeniyle satış gerçekleşmedi. 1980’lerin ilk yarısında ise, Mısır’ın ABD’den tedarik edip, bakım – onarımını sağlayamadığı için uçuramadığı F-4E filosunun satın alınması gündeme geldi. Toplam 34 F-4E için yoğun şekilde yürütülen görüşme trafiği, Kahire yönetiminin uçaklar için fahiş fiyat talep etmesi ve uçakların kötü durumu nedeniyle 1986 yılında sonlandırıldı. Yine bu dönemde İngiltere’den 40 adet Tornado alımı gündeme gelmişse de, bu proje de mali ve siyasi sorunlar nedeniyle hayata geçemedi.

Tam bu dönemde, ABD Hava Kuvvetleri’nin hizmet dışına çıkardığı 15 adet F-4E, 1984 – 1985 arası alındı. Dört filoya dağıtılan bu uçakları, ABD Ulusal Muhafızları’nın ihtiyatlarında bulunan 40 Phantom’un 1987 Kasım ayında Konya 3. AJÜ 131 ve 132. Filo’lara teslimi takip etti.

Filo Daha da Genişliyor

Çizim: Uğur Soygeniş
http://www.air.ugursoygenis.com

1987 sonunda Türk Hava Kuvvetleri envanterinde 150 adet Phantom bulunuyordu. Aynı sene, 160 adet General Dynamics F-16C/D Lockheed Martin savaş uçağının yurtiçinde montajını kapsayan Peace Onyx I’in de (Öncel Proje I) ilk teslimatları başlamıştı. F-4 ve F-16’lar, F-100, F-104 ve F-5 filolarını yenilerken, Phantom’ların yüksek kaza kırım oranları, bu modernizasyon planına tehdit teşkil etmekteydi. Nitekim 1989 yılında 132. Filo, diğer filoların kayıplarını ikame etmek için geçici olarak söndürüldü.

Irak’ı, işgal ettiği Kuveyt’ten çıkarmak için 1991 yılında ABD öncülüğündeki Koalisyon tarafından başlatılan Çöl Fırtınası Harekâtı’na verilen destek, ABD ve müttefikleri tarafından askeri yardımla ödüllendirildi. Bu kapsamda ABD, Ulusal Muhafızlar’ın hizmet dışına çıkarmış olduğu 40 adet F-4E’yi 1991 – 1992 arasında teslim etti. Bu uçaklar, köpekbalığı ağızı motifi ile boyanmış burunları ile ayırt edilebilmekteydiler.

Aynı dönemde Almanya’dan da çok sayıda Phantom alındı. İki Almanya’nın 1990 yılında birleşmesi ve Soğuk Savaş’ın sona ermesi sonucu ihtiyaç fazlası haline gelen toplam 46 RF-4E, Kaan Projesi ile satın alındı. Uçakların 14 adedi yedek parça kaynağı olarak alınırken, 32 adet RF-4E, teslim edilmeden önce Messerschmitt-Bölkow-Blohm (MBB) şirketi tarafından kapsamlı bir bakım, onarım ve iyileştirmeye tabi tutuldu. Modernizasyon kapsamında ayrıca uçakların AN/APQ-99 radarları, AN/APG-172 ile değiştirildi. 113 ve 173. Filo’lara 1992 yılında başlayan teslimatlar 1994 yılında tamamlandı. Kaan Projesi’nin tamamlanması ile birlikte, 173. Filo’da bulunan F-4E’ler, tüm F-4E’lerini 171. Filo’ya gönderen 172. Filo’ya kaydırıldı.

Türkiye, biri harbe hazırlık (Operational Conversion Unit; OCU) ve ikisi taktik keşif olmak üzere toplam 8 filoyu donatacak şekilde 236 adet Phantom II teslim aldı. Phantom II ile birlikte aynı zamanda Türk Hava Kuvvetleri modern havadan havaya ve havadan yere güdümlü mühimmat kullanma kabiliyeti de kazanmış; AGM-65A/B Maverick elektrooptik güdümlü füze, GBU-10/12 Paveway I / II lazer güdümlü bomba, GBU-8 HOBOS güdümlü bomba, AN/AVQ-23 Pave Spike hedefleme podu, AN/ALQ-119 elektronik harp podu gibi silah ve görev sistemleri ile bol miktarda AIM-9 Sidewinder ve AIM-7 Sparrow havadan havaya güdümlü füze tedarik edilmiştir.

F-4E/2020 Terminator

Çizim: Uğur Soygeniş
http://www.air.ugursoygenis.com

İngiltere’den alınmaya çalışılan 40 adet Tornado, eksikliği hissedilen uzun menzilli ve yüksek taşıma kapasiteli taktik taarruz uçağı açığını kapatacaktı. Bu alımın gerçekleşmemesi üzerine, söz konusu görevin Phantom filosu tarafından ve yeni silah ve aviyonik sistemlerle modernizasyon vasıtası ile karşılanması seçeneği öne çıktı. Beri yandan 1990’lı yıllarda Yunanistan’ın girişimi üzerine alelacele başlatılan F-15 alım görüşmeleri, astronomik maliyet nedeniyle rafa kaldırıldı.

F-4E uçaklarının aviyonik modernizasyonu için başlatılan projeye Almanya’dan DASA ve İsrail’den IAI şirketleri tekliflerini sundular. Alman çözümü, F-4E'nin AN/APQ-120 adlı atış kontrol radarının, F/A-18 Hornet'te de kullanılan AN/APG-65 ile değiştirilmesi, yeni nesil aviyonik göstergeler, görev bilgisayarı, uçuş kontrol sistemi, seyrüsefer sistemi, MIL-STD-1553B veri yolu ile AIM-120 AMRAAM orta menzilli havadan havaya füze ateşleyebilme kabiliyetinin eklenmesini kapsıyordu. İsrail Hava Kuvvetleri için geliştirilen Kurnass 2000’i baz alan IAI çözümünün merkezinde ise radarın Elta üretimi EL/M-2032 ile değiştirilmesi bulunuyordu. IAI çözümünün diğer unsurları, uçağa AN/ALQ-178(V)3 elektronik karşı tedbir sistemi, MXF-484 VHF/UHF telsiz, HOTAS uçuş kumanda sistemi, başüstü (HUD) gösterge, tümleşik INS/GPS seyrüsefer sistemi, AVTR uçuş video kayıt sistemi, renkli çok fonksiyonlu göstergeler (MFD), yeni görev bilgisayarı, MIL-STD-1553B veri yolu eklenmesini içermekteydi. Bunlara ilaveten uçaklara Popeye I havadan yere hassas güdümlü füze ateşleme ve Elta EL/L-8233 elektronik harp podu taşıma kabiliyeti de eklenecekti (DASA çözümü ise bilahare Yunanistan tarafından seçilmiştir).

Çizim: Caracal Models
http://caracalmodels.com

Burada dikkati çeken bir husus, Kurnass 2000’de kullanılan AN/APG-76 yerine, esasen Lavi projesi için geliştirilmiş olan ve o dönemde oldukça yeni olan EL/M-2032’nin seçilmiş olmasıdır. Alınmış olunan bu riskin faydası, söz konusu radarın görevi boyunca göstereceği yüksek performans ile misliyle alınacaktır.

Teklif değerlendirme çalışmaları sonunda IAI ile 1997 yılında anlaşmaya varıldı ve şirket ile USD632.5 milyon tutarında bir sözleşme imzalandı. Terminator olarak adlandırılan proje ile modernize edilecek uçakların tüm kablaj donanımı değişecek, yapılacak iyileştirme ve yenileme çalışmaları ile gövdeleri 2020’li yılları rahatlıkla görebilecek şekilde güçlendirilecekti. Toplam 54 uçağı kapsayan projede 26 uçak IAI tesislerinde, 28 uçak ise Eskişehir 1. Hava İkmâl Bakım Merkezi’nde (HİBM) modernizasyona tabi tutuldu. Proje ile ayrıca 1. HİBM’de bir sistem entegrasyon laboratuarı (SEL) ve aviyonik test ve entegrasyon merkezi kuruldu. F-4E/2020 olarak yeniden adlandırılan uçakların kullanacağı Popeye I füzelerinden 46 adedi için ise 2002 yılında USD90 milyonluk bir sipariş verildi.

Proje kapsamında modernize edilen ilk uçak olan 73-1032, ilk uçuşunu 11.02.1999 tarihinde gerçekleştirdi. Müteakiben 111 ve 171. Filo’lara teslimatlar 2000 yılında başladı ve proje 2003 yılında tamamlandı. Bu tarihte Hava Kuvvetleri bünyesinde taktik taarruz görevli iki F-4E/2020 (111 ve 171); av – önleme görevli iki F-4E (112 ve 172); harbe hazırlık görevli bir F-4E (132) ve taktik keşif görevli iki RF-4E (113 ve 173) olmak üzere toplam yedi Phantom filosu bulunuyordu.

RF-4E Modernizasyonu ve Işık Projesi

Terminator projesi ile elde edilen teknolojik altyapı ve birikim, Phantom filosunun yerli imkânlarla yenilenmesinin önünü açtı. Bu kapsamda öncelikle, aktif görevdeki 18 adet RF-4E’nin aviyonik sistemlerinin yenilenmesi ve gövde iyileştirmesini içeren Işık Projesi başlatıldı. 2004 Ekim ayında sözleşmesi imzalanan ve 1. HİBM ile ASELSAN tarafından yürütülen USD24.4 milyon bütçeli projenin ilk aşaması, uçakların gövde iyileştirme ve güçlendirmesi ile bazı aviyonik sistemlerinin yenilenmesini; ikinci aşaması ise yeni nesil elektrooptik ve radar keşif podlarının entegrasyonunu içermekteydi.

İlk aşamanın başlıca kalemleri ASELSAN LN-100GT entegre INS/GPS seyrüsefer sistemi, CDU-900Z uçuş yönetim sistemi, AN/ALQ-178(V)3 elektronik karşı tedbir sistemi ve MXF-484 VHF/UHF telsiz sistemi idi. İkinci aşamada ise, Turkish Aerial Reconnaissance System Project (TARP) ile tedarik edilecek elektrooptik ve radar keşif podları, bu podların topladığı istihbarat verilerinin aktarılıp kıymetlendirileceği yer segmentinin tedariği planlanmıştı.

Çizim: Uğur Soygeniş
http://www.air.ugursoygenis.com

Esasen RF-4E uçaklarının kullandığı eski nesil ıslak film kamerası yerine modern keşif – istihbarat sistemlerinin tedariği 1990’ların ortalarında gündeme gelmişti. Bu kapsamda 1990’ların sonlarında en yoğun dönemi yaşanan Türkiye – İsrail savunma işbirliğinin bir uzantısı olarak 2000 yılında İsrailli ElOp şirketine USD36 milyon bedelle iki adet LOROP (Long Range Oblique Photography; Uzun Menzil Yanal Görüntüleme) keşif podu ve Görüntü Kıymetlendirme İstasyonu (GKİ) siparişi verildi. Teslimatların 2001 yılında gerçekleştirilmesi planlanmıştı ancak üç yıl gecikme ile 2004’te teslim edilen podların testler sırasında isterleri karşılamaması ve akabinde şirketin düzeltme için arka arkaya ek süre istemesi nedeniyle proje çıkmaza girdi. Uzun süre sürüncemede kalan proje, sözleşmenin 2006 Ocak ayında feshi ile kapatıldı. ElOp şirketi, USD13 milyon cezaya çarptırıldı, USD3 milyonluk teminat mektubuna el kondu ve sorunların kaynağı olarak gördüğü veri bağı (data link) üreticisi Rafael şirketi ile davalık oldu.

LOROP projesinin iptalinden hemen sonra 2006 Şubat ayında yeni bir proje için karar alındı. TARP (Turkish Aerial Reconnaissance Program) adı verilen proje, dört adet elektrooptik / kızılötesi (PRESS) ve iki adet SAR/GMTI radar (SARENS) keşif podu, bir adet sabit ve iki adet seyyar GKİ ile üç adet yer veri link terminalinin tedariğini kapsıyordu. ASELSAN’ın ana yüklenici olacağı ve GKİ’nin MilSoft, yer data link terminalini ise Savronik’in geliştireceği projede adaylar, Recon Optical, BAE Systems, Lockheed Martin, Goodrich, Elbit-ElOp, IAI-Elta, Rafael ve Thales şirketleri idi. Ana yüklenici ASELSAN, PRESS için Elbit / ElOp üretimi Condor 2 LOROP; SARENS için ise IAI / Elta üretimi EL/M-2060P sistemlerini seçti. Elbit / ElOp ile USD87 milyon; IAI / Elta ile de USD54 milyon tutarındaki sözleşmeler 2008 Aralık ayında imzalandı. Sözleşme kapsamında teslimatların 2011 – 2012 arasında tamamlanması planlanmıştı. Çatı sözleşme kapsamında ayrıca USD24 milyon tutarında bir teknoloji transferi ve entegrasyon kalemi de bulunmaktaydı. Tedarik edilecek podların ve yer segmentinin entegre lojistik desteği de ASELSAN tarafından sağlanacaktı.

TARP Projesi, 2010 yılında cereyan eden Mavi Marmara olayı ve akabinde Türkiye – İsrail ilişkilerinin kopmasından ilk etkilenen savunma projesi oldu. Tüm askeri işbirliği faaliyetlerinin kesilmesi ile birlikte proje, 2011 Aralık ayında İsrail tarafından tek taraflı olarak feshedildi.

Işık Projesi ile modernize edilerek RF-4E/TM olarak adlandırılan 18 uçaktan ilk ikisi 07.05.2009 tarihinde düzenlenen törenle 113 ve 173. Filo’lara teslim edildi. Proje 2010 Haziran ayında tamamlandı.

TARP Projesi ise daha sınırlı bir kapsamla ve bu sefer F-16 uçakları için tekrar başlatıldı. Bu sefer sadece elektrooptik keşif podu tedariğine gidildi ve TARP'ın PRESS kısmı için de teklif vermiş olan Goodrich'e 4 adet DB-110 elektrooptik keşif podu, bir adet sabit ve bir adet seyyar GKİ siparişi verildi. F-16 Block 30 uçakları tarafından kullanılacak olan bu podların teslimatı yeni tamamlandı. SAR/GMTI keşif podu ile ilgili olarak ise henüz bir gelişme yok.

Terminator II ve Şimşek Projeleri

Çizim: Uğur Soygeniş
http://www.air.ugursoygenis.com

Terminator projesinin tamamlanmasından kısa süre sonra Türkiye, 48 uçağı içeren ikinci bir modernizasyon paketini değerlendirmeye başladı. 112 ve 172. Filo’ların F-4E’lerinin, hava – hava kabiliyetlerini ön planda tutacak şekilde yenilenmesini kapsayan Terminator II projesinde, yerli savunma sanayiinin katkısının da artırılması öngörülmüştü. İsrail ile yürütülen sözleşme görüşmeleri, USD670 milyona varan maliyet nedeniyle 2005 yılında iptal edildi. Kısa süre sonra da, 2006 Şubat ayında Şimşek adı altında 112. Filo’daki 16 F-4E’yi kapsayan daha kısıtlı ölçekte bir iyileştirme programı başlatıldı (Muharip F-4E’nin diğer son kullanıcısı olan 172. Filo, 2009 Mayıs ayında F-35’ler hizmete girene kadar geçici olarak söndürülecekti).

Şimşek projesi kapsamında uçaklara LN-100GT entegre INS/GPS seyrüsefer sistemi, CDU-900Z uçuş yönetim sistemi, IFF Mod IV ile MXF-484 VHF/UHF telsiz takıldı. İlk prototip ilk uçuşunu 22.12.2009 tarihinde gerçekleştirdi ve ilk teslimat 02.03.2010 tarihinde yapıldı. 2011 yılında tamamlanan proje ile F-4E/TM olarak yeniden adlandırılan uçakların en az 2014 – 2016 civarına kadar görev yapması planlanıyordu. Ancak bu uçaklar öngörülenden çok daha erken olarak 2012 Haziran ayında uçuştan çekildi ve 112. Filo, 111. Filo’nun F-4E/2020’lerinden bir kısmını ödünç kullanmaya başladı.

Silah ve Sistemler

Hizmete girmesi ile birlikte Phantom, deyim yerindeyse Türk Hava Kuvvetleri’ne çağ atlatmış bir uçaktır. Bu uçakla birlikte Türkiye, AIM-9 ve AIM-7 havadan havaya; AGM-65, GBU serisi gibi güdümlü havadan yere mühimmat, hedefleme ve elektronik harp podları, güçlü ve dönemine göre oldukça modern radar sistemleri gibi kabiliyetlere erişmiştir. Güçlü motorları, uzun menzili ve yüksek taşıma kapasitesi ile Phantom, özellikle bölücü terör örgütüne karşı düzenlenen hava saldırılarında önemli görevler üstlenmiştir.

Çizim: Uğur Soygeniş
http://www.air.ugursoygenis.com

Türk Phantom’larının yetenekleri, Terminator projesi ile daha da gelişti. Bu proje ile uçaklara EL/M-2032 radarı ve EL/L-8233 elektronik harp sistemi ile Popeye I uzun menzilli güdümlü füze kabiliyeti eklendi. Böylelikle F-4E’lere, uzun menzilden düşman topraklarının derinliklerinde hassas taarruz yeteneği kazandırıldı. Terminator projesi başından itibaren derin darbe (deep strike / interdiction) görevlerine yönelik olarak kurgulandığından, uçaklara Yunanistan’ın F-4E AUP projesinin aksine havadan havaya kabiliyet artırımı öngörülmedi; AIM-9 yeteneği korundu.

F-4E/2020 uçaklarının tüm gövde, yapı ve ayiyonik sistemlerine tam hakimiyet kazanan Türkiye, ulusal savunma sanayiinin gelişimi ile birlikte bu uçakların kabiliyetlerini bu sefer kendi imkânları ile geliştirmeye başladı. Bu kapsamda ilk ve belki de en önemli adım, TÜBİTAK SAGE tarafından geliştirilen Hassas Güdüm Kiti (HGK) projesidir. 2,000lb genel maksat bombasının, INS/GPS güdüm kiti eklenerek hassas güdümlü hale getirildiği HGK, F-4E/2020’lerde denenerek bu uçağın standart silah donanımı arasına girdi. HGK’yı, yine INS/GPS güdümlü Kanat Güdüm Kiti (KGK); beton sığınak ve tünelleri tahrip etme kabiliyetine sahip tandem çift harp başlıklı Nüfuz Edici Bomba (NEB), HGK’nın farklı ağırlıktaki türevleri ve nihayet en önemlisi, SOM uzun menzilli seyir füzesi izledi.

Görev sistemi tarafında ise ASELSAN tarafından geliştirilen hedefleme podu ASELPOD’un testleri devam etmekte. Eski nesil Pave Spike’ların yerine geliştirilen bu pod muhtemelen F-4E/2020’lerin hizmetlerinin son kısmında kullanıma girerken esas olarak F-16’ları donatacak.

RF-4E’ler, burun kısımlarında KS-87B orta menzilli; KA-56E alçak irtifa ve KA-91B yüksek irtifa kamera sistemleri; AN/AAD-5 IRLS kızılötesi kamera ile KS-146B LOROP keşif podları ile görev yapıyor. Açık kaynaklara göre teslim alınan RF-4E'lerden ikisi, 77-0314 ve 77-0316 bu podu taşıma kabiliyetine sahipti. 77-0314, 2012 yılında Suriye tarafından düşürüldü.

Eski nesil ıslak film teknolojisine sahip bu sistemlerin topladıkları görüntü istihbaratı (IMINT), gerçek zamanlı olarak GKİ’ye aktarılamıyor; inişten sonra filmlerin banyo edilmesi gerekiyor. Bu da anlık ya da zaman kısıtının ön planda olduğu istihbarat ihtiyaçları açısından zafiyet teşkil ediyor. Yüksek çözünürlüklü IMINT verisinin anlık olarak yer ile paylaşılması kabiliyetine yönelik başlatılmış olan iki ayrı proje çeşitli nedenlerle akamete uğradı. En sonunda 4 adet elektrooptik keşif podu tedarik edildi ve hizmete yeni girmeye başladı. Ancak arada, eski teknolojili IMINT sistemleri, yaşlı ve yıpranmış uçaklarla uzun süre kullanılmak zorunda kalındı.

Hizmet Sicili

Türk Hava Kuvvetleri 1974 – 1980 yılları arasında yeni üretim 72 F-4E ve 8 RF-4E; 1981 – 1994 yılları arasında ise ikinci el 110 F-4E ve 46 RF-4E olmak üzere toplam 182 F-4E ve 54 RF-4E teslim aldı. Bugüne kadar toplam 8 Filo ile 2 Kıt’a F-4E ve RF-4E uçakları ile uçtu.

F-4E’ler muharip olarak en aktif biçimde bölücü terör örgütü PKK’ya karşı düzenlenen harekâtlarda kullanıldılar. Bu kapsamda Güneydoğu Anadolu ve Kuzey Irak’ta düzenlenen İç Güvenlik Harekâtı ve sınırötesi operasyonlara yakın hava desteği ve hassas güdümlü taarruz görevleri ile katıldılar. RF-4E taktik keşif jetleri de bir yandan bu operasyonlara hedef tespiti ve hasar değerlendirmesi uçuşları ile destek verirken, öte yandan başta Ege ve Kıbrıs olmak üzere taktik ve stratejik seviye keşif ve istihbarat toplama görevlerini ifa ettiler.

F-4E’lerin, hava kuvvetleri hizmetindeki ilk yıllarında görece yüksek kaza – kırım oranları dikkat çekicidir. 6 – 7 yıl gibi bir sürede 15 uçak kaybedilmiştir. Bu durum, dönemine göre oldukça ileri bir teknolojiye sahip, modern bakım – onarım usül ve teknikleri gerektiren ve uçuş karakteristiği alışılagelenden bir hayli farklı olan bir uçağa uyum sürecine bağlanabilir. Nitekim takip eden dönemde 1. HİBM’de teşkil edilen bakım – onarım kabiliyeti, Phantom’ların oldukça yüksek bir harbe hazırlık oranına erişmesini sağlamıştır. O kadar ki, F-14 alım görüşmelerinde İran tarafı, ödemenin bir kısmının bu ülkenin Phantom’larının bakım- onarımı hizmeti ile mahsuplaşılmasını talep etmiştir.

F-4E, büyük ve dayanıklı gövdesi ile hizmet ömrü boyunca çeşitli güçlendirme, iyileştirme ve modernizasyon faaliyetlerine izin veren bir yapıdadır. Terminator projesi ile elde edilen teknoloji ve tecrübe, bu nedenle Işık ve Şimşek projelerinde kullanılabilmiş, ayrıca yerli olanaklarla geliştirilen silah ve görev sistemlerinin testlerinde kullanılmasını da mümkün kılmıştır. Terminator projesi bu anlamda son derece önemlidir, zira elde edilen birikimin geliştirilmesi ile Türkiye, tabiri caizse F-4’ü yeniden yaratabilecek seviyeye gelmiştir.

Taktik keşif görevini sırtlanan 113 ve 173 Filolar uzun süre RF-4E'leri başarıyla kullandılar. Ancak hizmet ömrünü tamamlayan uçakların görevden alınması ile birlikte azalan uçak sayısı, iki filoyu bir arada idame ettirmeyi güçleştirdi ve bu nedenle 2005 yılında 173. Filo, geçici olarak söndürüldü. Bu filonun RF-4E'lerinin 113'te toplanması ile taktik keşif görevli tek filo kalmış oldu. Ancak 2000'lerin sonlarına doğru tırmanışa geçen bölücü terör örgütü saldırıları ve artan taktik keşif görevi ihtiyaçları nedeniyle 173. Filo tekrar faal hale getirilerek, Işık Projesi ile modernize edilen uçaklarla donatıldı. Böylelikle, kısa süre de olsa tekrar iki keşif filolu döneme dönülmüş oldu.

Ne var ki bu güzel uçak, kamuoyunun gündemine son 3 yılda acı olaylarla taşındı. 22.06.2012 tarihinde 173. Filo’ya ait bir RF-4E/TM, Hatay açıklarında Suriye hava savunması tarafından düşürüldü ve iki pilotumuz şehit oldu. Ertesi sene Sivas Kangal’da bir başka RF-4E/TM düştü; pilotlar fırlatma koltuğu ile atlayarak kurtuldu. Ancak bu sene Şubat ayında Malatya’da iniş için alçalmakta olan iki RF-4E/TM’nin düşmesi ve dört pilotun şehit olması, kamuoyunda oluşan yanlış algı ile birleşince tüm Phantom filosuna yönelen bir şüphe ve tepkiye neden oldu. Eleştiri ve spekülasyonlar zirvedeyken Mart ayında Konya’da bir F-4E/2020’nin düşmesi ve iki pilotun şehit olması, zaten 2015 yılı içinde planlanmış olan RF-4E/TM’lerin emekliliğini erkene çekti. 2014 yılında söndürülen 113. Filo'nun uçaklarını devralan 173. Filo’da aktif kalan son 8 RF-4E/TM, 12.03.2015 tarihinde düzenlenen bir törenle emekliye ayrıldı. Bu uçakların görevini, DB-110 keşif podları ile donatılan Akıncı 4. AJÜ’ye ait F-16 Block 30’lar devralacak.

Yakın zamana kadar F-4E/2020’ler, 111 ile 171 muharip ve 132 silah ve taktikler filolarında uçmaktaydı. 132. Filo, hem F-4E/2020 hem de F-16 uçaklarını barındırması nedeniyle özel bir yere sahipti. Ancak geçtiğimiz sene savunma basınına yansıyan haberlere göre bu filo, F-16 uçakları ile donatılara muharip göreve geri dönmüş bulunuyor. 132’nin F-4E/2020’leri ise, 112. Filo’ya gönderilmiş bulunuyor. Phantom ve Savaşan Şahin’leri bir arada uçurma ayrıcalığı ise, yeni silah ve sistemlerin test ve geliştirme faaliyetlerinde görev alan 401. Geliştirme ve Test Kıt’asına ait.

Terminator projesine dahil edilmeyen, göreve yaşlı ve yıpranmış F-4E’ler, 2000’lerin başlarında bir miktar daha uçmaya devam etti. Bu uçaklardan 16 adedi, en azından 2014’e kadar uçacak şekilde Şimşek projesi ile kısmî iyileştirmeye tabi tutuldu. Ancak uçak sayısının yetersizliği, 172. Filo’yu vurdu ve F-35A Lightning II’lerin Türk Hava Kuvvetleri’ndeki ilk kullanıcısı olması planlanan bu fio, 2009 yılında geçici olarak söndürüldü. Geri kalan tek F-4E filosu olan 112 ise bir müddet daha F-4E/TM’ler ile uçmaya devam etse de, bu uçaklar sürpriz bir şekilde 2012’de uçuştan çekildi. Bu filo bir müddet 111. Filo’nun Terminator’lerini uçurdu ve geçen sene 132’den gelen F-4E/2020’ler ile de takviye edildi.

Bugün Türk Hava Kuvvetleri’nde Phantom, üç filo ve bir kıt’ada uçuyor. Bunlar, tamamı F-4E/2020’lerle donatılan 111, 112 ve 171. Filolar ile 401. Kıt’a. 2010'ların sonlarında ilk F-35A'ların 172. Filo ve akabinde 171. Filo'da hizmete girmesi; 171. Filo'dan çıkacak F-4E/2020'lerin ise 1. AJÜ'de toplanması ile Eskişehir, şanına yakışır şekilde Phantom'un son memleketi olacak. Havacılık tarihinin en görkemli uçaklarından biri, heybetine yakışan şekilde 2020'lere kadar göklerde gürleyecek.

Türk Hava Kuvvetleri F-4E / RF-4E Teslimatları
Adet	Model	Teslimat Tarihi	Proje	Açıklamalar
22	F-4E	1974 - 1975	Peace Diamond I
18	F-4E	1978	Peace Diamond I
32	F-4E	1978 - 1979	Peace Diamond II
8	RF-4E	1980	Peace Diamond II
15	F-4E	1981	Peace Diamond III	USAF
15	F-4E	1984 - 1985	Peace Diamond III	USAF
40	F-4E	1987		ANG
32	F-4E	1991	Peace Diamond IV	USAF
8	F-4E	1992	Peace Diamond IV	USAF
46	RF-4E	1992 - 1994	Kaan	Luftwaffe 14 adedi yedek parça
Modernizasyon Projeleri
Adet	Model	Teslimat Tarihi	Proje	Açıklamalar
54	F-4E	2000 - 2003	F-4E/2020 Terminator
18	RF-4E	2009 - 2010	RF-4E/TM Işık
16	F-4E	2010 - 2011	F-4E/TM Şimşek

Türk Hava Kuvvetleri F-4E / RF-4E Filoları
Üs	Filo	Model	Hizmet Yılları
1. AJÜ Eskişehir	111 "Panter"	F-4E F-4E/2020	1979 - 1999 2000 -
	112 "Şeytan"	F-4E F-4E/TM F-4E/2020	1974 - 2010 2010 - 2012 2012 -
	113 "Işık"	RF-4E RF-4E/TM	1980 - 2010 2010 - 2014
3. AJÜ Konya	131 "Ejder"	F-4E	1987 - 2004
3. AJÜ Konya	132 "Hançer"	F-4E F-4E F-4E/2020	1987 - 1992 1993 - 2006 2007 - 2014
7. AJÜ Erhac	171 "Korsan"	F-4E F-4E/2020	1978 -2001 2001 -
	172 "Şahin"	F-4E	1978 - 2009
	173 "Şafak"	F-4E RF-4E RF-4E/TM	1981 -1994 1994 - 2005 2009 - 2015
1. HİBM	401 Geliştirme Test Kıt'a	F-4E/2020	2014 -

Kaynakça
Turkish Military Aircraft Since 1912, Ole Nikolajsen, Scramble Publishing, 2007
"Turkey's Phantom Force", Arda Mevlütoğlu: Aviation News, Mayıs 2014
Siyah Gri Beyaz: Muhtelif makaleler: http://www.siyahgribeyaz.com/search/label/RF-4ETM
"F-4E 2020 Terminator", Özge Kılınç ve Feridun Taşdan: Turkish Defence, Sayı 2, 2004
"Anatolian Phantoms", Arda Mevlütoğlu: Air International, Ocak 2011
Savunma ve Havacılık: Muhtelif sayılar
Jane's Defence Weekly: Muhtelif sayılar
McDonnell F-4 Phantom II: http://www.joebaugher.com/usaf_fighters/f4.html
McDonnell Douglas F-4 Phantom II, Wikipedia: http://en.wikipedia.org/wiki/McDonnell_Douglas_F-4_Phantom_II

↧

Dört Deniz Bülteni - Mart 2015

April 13, 2015, 5:51 am

≫ Next: İnsansız Hava Araçlarında Beka Kabiliyeti

≪ Previous: Türk Phantom'ları

Karadeniz, Akdeniz, Kızıldeniz ve Gökdeniz havzasında savunma ve güvenlik gündemi
[PDF]

Azerbaycan

Azerbaycan Hava Kuvvetleri'ne ait üç MiG-29 (NATO kodu "Fulcrum") ve üç Su-25 (NATO kodu "Frogfoot") savaş uçağı, beraberlerinde bir İl-76 (NATO kodu "Candid") nakliye uçağının taşıdığı 106 personel ile birlikte 3 Mart günü Konya 3. Ana Jet Üssü'ne geldiler. Uçaklar, 2 Nisan'a kadar sürecek olan TurAz Şahini 2015 tatbikatına katıldı. Ayrıca dört Mi-17 (NATO kodu "Hip") genel maksat helikopteri de 13 Nisan'a kadar sürecek olan Işık 2015 muharebe arama kurtarma tatbikatına katılmak için Konya'ya intikal ettiler. [1]

Bulgaristan

Jane's Defence Industry'nin 23 Mart tarihli haberine göre Bulgar Meclisi Sözcü Yardımcısı İvan Glavçev, daha önce Devlet Başkanı tarafından verilen söze rağmen ülkenin savunma bütçesini Gayrı Safi Yurtiçi Hasıla'nın %2'sine çıkarmayacağını; iktidar partisinin bütçe değişikliklerine genel olarak karşı olduğunu ve halen bu yönde bir ihtiyaç olmadığını açıkladı.

Rusya'nın Ukrayna'daki faaliyetlerine yanıt olarak Avrupa'daki unsurların takviyesini içeren Atlantik Çözümü Harekâtı (Operation Atlantic Resolve) kapsamında ABD Florida Ulusal Hava Muhafızları, Bulgaristan'a F-15C Eagle savaş uçakları konuşlandırdı. [2]

Jane's Defence Weekly'nin 11 Mart tarihli haberine göre Pakistan Bulgaristan'a, yeni savaş uçağı ihtiyacı için Çin ile ortak ürettiği JF-17 Thunder'ı teklif etmeye hazırlanıyor. Habere göre NATO standardı sistemlere sahip olmaması nedeniyle söz konusu uçağa soğuk bakan Bulgaristan'ın gündeminde, ABD Ulusal Muhafızları'ndan F-16C/D Block 25 ya da Belçika'dan F-16A; İtalya'dan Typhoon Tranche 1 veya İsveç'ten Gripen ikinci el uçak tedariği bulunuyor.

NATO bünyesinde düzenlenen Avrupa İleri Hava İndirme Taktikleri Eğitim Kursu (European Advanced Airlift Tactics Training Course; EATTC), 17 Mart - 3 Nisan tarihleri arasında Bulgar Hava Kuvvetleri'nin ev sahipliğinde Filibe Uluslararası Havaalanı'nda gerçekleştirildi. Eğitime Bulgar Hava Kuvvetleri'nden bir C-27J, Çek Cumhuriyeti'nden bir C-295, Almanya'dan bir C-160, Fransa'dan bir C-130, İtalya'dan bir C-130J ve Hollanda'dan bir C-130 katıldı. [3]

NATO Daimi Deniz Görev Gücü 2'ye (SNMG 2) bağlı Aliseo (İtalya) Fredericton (Kanada) ve Turgutreis (Türkiye) firkateyni ile Spessart (Alman) ikmâl gemisi 8 Mart günü Varna'yı ziyaret etti. [4]

Irak

Mart ayında Irak ordusunun ve Şii milislerin IŞİD'e karşı operasyonları, Tikrit'e yoğunlaştı. Ay başında güvenlik güçleri, kenti güney, kuzey ve doğu kesimlerinden kuşattılar. Çatışmalar özellikle Elam ve Dur mahallelerinde yoğun şekilde cereyan etti. Doğu ve güneyden IŞİD mevzilerine tazyik uygulayan Irak güçlerine, Selahaddin'den gelen Şii ve Sünni milis güçleri destek verdi. Operasyon sonucunda ayın 18'inden itibaren kentin dış banliyöleri tekrar ele geçirilmeye başlandı. Bu süreçte yoğun topçu ateşine maruz kalan şehirde çok sayıda sivil zaiyatı meydana geldi. [5]

Çek Cumhuriyeti hükümeti, 15 adet Aero L-159 ALCA jet eğitim / taarruz uçağının Irak'a satışını onayladı. Uçaklardan dördü Çek Cumhuriyeti Hava Kuvvetleri'nden, kalan 11'i ise, satış için bir süredir depoda tutulan uçaklardan sağlanacak. Teslimatların iki ila üç yıl içinde tamamlanması öngörülüyor.[6]

ABD Savunma Bakanlığı'ndan 24 Mart günü yapılan açıklama ile, Irak'ın USD27 milyonluk bir sözleşme ile bir adet Beechcraft King Air 350ER uçağı siparişi verdiği duyuruldu. Irak halen, Peace Dragon projesi ile tedarik ettiği aynı tip uçaktan beş adedini istihbarat, keşif ve gözetleme görevlerinde kullanıyor.

Irak'ın Çin'den silahlı CH-4 İHA sistemi tedarik ettiği iddia edildi. [7][8]

Irak ordusu ve İran destekli Şii militanlar, 2 Mart sabaha karşı Tikrit'i IŞİD'in elinden almak için, ABD ve müttefiklerinin hava desteği altında geniş kapsamlı bir harekât başlattı. [9][10][11][12] Harekât sırasında Şii milislerin operasyonlarını, İran'ın Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani yönetti. [13]

IŞİD militanları, Felluce'nin kuzeyindeki 26'ncı Tugay karargâhını, içindeki askerlerle birlikte ele geçirdi. Örgüt tarafından yayınlanan videoda, ele geçirilip infaz edilen askerlerin görüntüleri yer aldı. [14]

Tikrit harekâtı sırasında İran'ın, IŞİD'e karşı mücadele eden militanlara sağladığı T-72S ana muharebe tankları ilk kez görüntülendi. [15][16]

ABD öncülüğündeki koalisyon ülkelerinin Irak ve Suriye’deki IŞİD hedeflerine karşı düzenledikleri hava saldırıları Mart ayında da devam etti. Ay boyunca Esad, Kaym, Kadisiye, Tel Afer, Felluce, Beyci, Kerkük, Musul, Reva, Ramadi, Sincar ve Huveyce'deki hedeflere düzenlenen 256 ayrı hava saldırısında 97 silahlı grup, 38 mevzi, 1 sığınak, 1 seyyar petrol rafinerisi, 9 toplanma bölgesi, 9 köprü, 1 tünel, 6 kontrol noktası, 38 bina, 6 bomba imalathanesi, 10 silah deposu, 1 konteyner, 1 füze bataryası, 14 ağır makinalı tüfek, 1 İHA, 79 araç, 1 tank, 15 zırhlı araç, 40 ağır iş makinası, 3 top, 6 havan, 10 uçaksavar ve 3 bot vuruldu.

İngiliz Savunma Bakanlığı 1 Mart günü, Irak'taki IŞİD hedeflerine karşı Kraliyet Hava Kuvvetleri'nin (RAF) gerçekleştirdiği hava harekâtına ilişkin ayrıntıları kamuoyu ile paylaştı. Buna göre harekâtın başlangıcından bu yana PANAVIA Tornado GR.4 uçakları 159 ayrı hava saldırısı düzenledi. Kıbrıs'taki Ağrotur Hava Üssü'nde konuşlanan sekiz Tornado GR.4'e, iki Boeing Sentry AEW.1 havadan erken ihbar ve komuta kontrol; iki Lockheed Martin C-130J Super Hercules nakliye ve bir Airbus Voyager tanker uçağı destek vermekte. Bu unsurlara ilaveten aynı üste General Atomics Reaper silahlı İHA sistemleri de konuşlanmış bulunuyor. [17]Öte yandan İngiliz Savunma Bakanlığı 26 Mart günü, hava harekâtını desteklemek için bölgeye iki adet Sentinel R.1 ASTOR gözetleme uçağı konuşlandırılacağını açıkladı.

Avustralya Hava Kuvvetleri'ne ait altı F/A-18A Hornet uçağı, Birleşik Arap Emirlikleri'nin El Minhad Hava Üssü'nden IŞİD'e karşı Okra Harekâtı kapsamında görev yapan altı F/A-18F'nin yerini almak üzere 3 Mart günü Tindal Hava Üssü'nden yola çıktı. Avustralya, El Minhad Hava Üssü'nde ayrıca bir KC-30A MRTT tanker uçak ve bir E-7A Wedgetail havadan erken ihbar ve kontrol uçağı bulunduruyor. Öte yandan Jane's Defence Weekly'nin 3 Mart tarihli haberine göre Avustralya Başbakanı Tony Abbott, ülkesinin Irak'a eğitim için 300 asker daha göndereceğini açıkladı. Avustralya'nın halen ülkede 170 askeri bulunuyor.

Jane's Defence Weekly'nin 5 Mart tarihli haberine göre Excalibur Army adlı bir Çek savunma şirketi, halen depolarında bulunan ve İsveç'ten satın aldığı 350 adet BMP-1 zırhlı muharebe aracının Irak'a satışı için Almanya'nın iznini bekliyor. İki Almanya'nın birleşmesinden sonra 1990'ların ortasında bir başka Çek şirketi olan VOP CZ üzerinden İsveç'e satılan araçlar, hizmetten çekilince tekrar COP CZ'ye satılmış; bu şirketin de araçları Excalibur Army'ye sattığı ortaya çıkmıştı.

İran

Jane's Defence Weekly'nin 6 Mart tarihli haberine göre İran Devrim Muhafızları Deniz Gücü, 25 - 27 Şubat tarihleri arasında icra edilen Büyük Peygamber 9 tatbikatında, denizaltıdan fırlatılan bir füze sisteminin deneme atışını gerçekleştirdi. Haberdeki analize göre söz konusu füzenin, Rusya'dan alınan 3M-54 Klub S olması muhtemel. Öte yandan yayınlanan görüntülerde füzenin sualtından satha çıktıktan sonra, içinde bulunduğu kapsülden çıkışında sorun gözlemleniyor. Bu, İran'ın sualtından füze ateşleme teknolojisi üzerinde çalıştığının bir göstergesi olabilir.

Savunma Bakanı Tuğgeneral Hüseyin Dahkan 8 Mart günü, Sumar adlı 2,500km menzile sahip olduğu belirtilen yeni seyir füzesini kamuoyuna tanıttı. Yayınlanan görüntülerde füzenin, 1990'lı yıllarda Ukrayna'dan alınan H-55'e (NATO kodu AS-15 “Kent”) büyük oranda benzediği, en önemli farkın, Sumar'ın karadan ateşlenmesini sağlayacak bir itki motorunun (booster) eklenmesi olduğu görülüyor. [18]

Yerli imkânlarla üretilen Damavand "destroyeri", İran Deniz Kuvvetleri'nin Hazar Denizi'nden sorumlu Kuzey Filosu'nda 9 Mart günü düzenlenen törenle hizmete girdi. [19][20]

İran Deniz Kuvvetleri Komutanı Habibullah Seyyari, donanma envanterindeki ABD yapımı Phalanx özsavunma sistemlerinin yerli yapım muadilinin geliştirilmesi üzerine çalışıldığını açıkladı. [21]

İsrail

Jane's Defence Weekly'nin 4 Mar tarihli haberine göre İsrail ordusu, savaşalanındaki askerlerin hedef tespit ve paylaşımı için kullanmalarına yönelik bir akıllı telefon uygulamasını geliştirmeye başladı.

Jane's Defence Weeklynin 5 Mart tarihli haberine göre, İsrail hava indirme birlikleri Şubat ayında, yeni tedarik edilen Lockheed C-130J Super Hercules nakliye uçaklarından ilk kez paraşütle atlama eğitimi gerçekleştirdi. Eğitim, Tel Aviv'in güneyindeki Tel Nof Hava Üssü'nde konuşlu Hava Nakliye ve Özel Eğitim Merkezi'nde gerçekleştirildi.

Bir Boeing F-15 uçağının düşmesi, bir F-16 ve C-130 uçağınında çarpışmasının son anda önlenmesi üzerine Hava Kuvvetleri Komutanı Amir Eshel, 26 Şubat günü yayınladığı bir emirle tüm eğitim uçuşları, güvenlik tedbirlerinin gözden geçirilmesi için bir gün süre ile durduruldu. [22]

Jane's Defence Weekly'nin 19 Mart tarihli haberine göre İsrail Savunma Bakanlığı Merkava Mk4 ana muharebe tankı ve Namer zırhlı personel taşıyıc araç siparişini artırmaya hazırlanıyor.

Elta Systems şirketi, Gulfstream G280 iş jeti üzerine şekillendirilen Multi Mission Airborne Ground Surveillance adlı gözetleme uçağı tasarımını tanıttı. 2,400 deniz mili menzile ve 6 saat havada kalabilme kabiliyetine sahip uçakta faydalı yük olarak sentetik açıklıklı radar (SAR), elektrooptik kameralar, ELINT / SIGINT / COMINT ve taktik datalink sistemleri bulunuyor.

İsrail Deniz Kuvvetleri envanterindeki Super Dvora tipi hücumbotların idamesinde kullanılmak üzere ABD Deniz Kuvvetleri tarafından FMS (Yabancı Askeri Satışlar) kapsamında Alman MTU şirketinin ABD teşekkülü olan MTU America Inc. şirketine USD6.8 milyon tutarında bir sipariş verildi.[23]

Vietnam Savunma Bakanlığı 3 Mart günü, İsrail ile savunma alanında işbirliğine yönelik bir Mutabakat Muhtırası'nın imzalandığını duyurdu. Vietnam bir süredir İsrail yapımı İHA, piyade silahları ve komuta kontrol sistemlerinin tedariği ile ilgilenmekteydi.

Jane's Defence Weekly'nin 11 Mart tarihli haberine göre Elbit şirketi 2014 mali tablosunu kamuoyuna açıkladı. Buna göre şirket 2014 yılında USD2.96 milyar gelir elde etti. Şirketin brüt kârı, USD824.8 milyondan USD825.1 milyona yükseldi. Net kâr ise USD191.4 milyondan USD179.4milyona düştü.

Jane's Defence Weekly'nin 18 Mart tarihli haberine göre Avustralya ve İsrail savunma bakanlıkları, İHA ve el yapımı patlayıcılarla mücadele sistemleri alanlarında işbirliği olanaklarının geliştirilmesi konusunda çalışıyorlar.

Jane's Defence Industry'nin 6 Mart tarihli haberine göre İsrail hükümeti, kamu iktisadi teşekkülü konumunda olan Israel Military Industries şirketinin özelleştirme sürecine dair planı kamuoyuna açıkladı. 13 Mayıs'ta sona erecek başvuru süreci sonunda kazanan yatırımcı adayının belirlenmesinin yıl sonunda yapılması öngörülüyor.

Kıbrıs

Rum Politis gazetesi, Rum Milli Muhafız Ordusu 2015 bütçesi içinde 4 adet İHA alımının öngörüldüğünü; bunun gibi yeni silah sistemlerinin tedariği nedeniyle deniz ve hava kuvvetlerinin muvazzaf subay ve astsubay sayısında artışa gidilmesi gerekeceğini bildirdi. [24]

RMMO'nun, son seferberlik çağrısına doktor raporu alarak katılmayan seferi sayısındaki artış nedeniyle önlemler aldığı bildirildi. [25]

Lübnan

Jane's Defence Weekly'nin 2 Mart tarihli haberine göre İsrail Savunma Kuvvetleri, Hizbullah örgütünün 700km menzilli SCUD-D modeli balistik füzeye sahip olduğunu iddia etti. Habere göre bu, örgütün Suriye'den füze teknolojisi aldığı iddialarını destekler nitelikte bir gelişme.

Jane's Defence Weekly'nin 25 Mart tarihli haberine göre Lübnan, ABD askeri yardımı kapsamında 2018 yılında 6 adet EMBRAER EMB-314 Super Tucano eğitim ve taarruz uçağı teslim alacak.

Jane's Defence Weekly'nin 19 Mart tarihli haberine göre ABD'li Orbital ATK şirketi, Lübnan Hava Kuvvetleri'ne ait Cessna C-208B Caravan tipi keşif - gözetleme uçağına AGM-114 Hellfire lazer güdümlü füze ateşleme kabiliyeti eklemek için ABD Savunma Bakanlığı ile bir sözleşme imzaladı. Halen Lübnan Hava Kuvvetleri envanterinde olan iki C-208B uçağından biri Hellfire ateşleyebiliyor. Öte yandan haber, Lübnan'ın üçüncü bir C-208 almak için ABD'den talepte bulunduğunu bildirdi.

Jane's Defence Weekly'ni 26 Mart tarihli haberine göre ABD Özel Kuvvetler Komutanlığı'na bağlı birlikler, Lübnan ordusunun Suriye'den sızan Sünni militanlarla mücadelesine destek amacıyla bu bölgede Textron Systems Aerosonde Mk 4.7 tipi İHA'ları kullanıyor.

Mısır

Mısır, Libya'nın hükümete bağlı güçlerine savaş uçağı ve helikopteri transfer ediyor. Birleşmiş Milletler'in Libya'ya uygulanmakta olan silah ambargosunu denetlemek üzere görevlendirdiği teftiş heyeti, hükümete bağlı hava kuvveti unsurlarının birkaç ay içinde harbe hazırlık ve harekât kapasitesini kayda değer ölçüde artırdığını, uçakların bir kısmının ülke içinde bakım - onarımlarının yapılmasına karşılık, yurtdışından takviye alındığını, bu kapsamda MiG-21-MF, Mi-8 ve Su-22 gibi uçakların ülkeye girdiğinin görüldüğünü açıkladı. Öte yandan Mısır'dan Libya'ya devredilen MiG-21MF'lerin fotografları açık kaynaklara düştü. [26]

Interfax haber ajansının 5 Mart tarihli haberine göre Rusya Mısır'a, Antey 2500 gelişmiş hava ve füze savunma sistemlerini 2016 yılında teslim edecek. Yaklaşık USD1 milyarlık sipariş kapsamında alt sistem ve ekipmanların sevkiyatına başlanmış bulunuyor.

Romanya

Jane's Defence Weekly'nin 12 Mart tarihli haberine göre Savunma Bakanı Mircea Dusa, Ukrayna Krizi ve Doğu Avrupa'daki yeni tehdit ortamı nedeniyle Romanya Silahlı Kuvvetleri'nin hava, kara ve deniz kuvvetlerinin harekât kapasitesi ve harbe hazırlığının geliştirilmesi için tedarik programlarına hız verileceğini açıkladı. Bu kapsamda devam eden F-16 savaş ve C-27J nakliye uçağı tedarik projelerine ilaveten, 2015 yılı içinde Hawk hava savunma füze sisteminin modernizasyonu, Piranha 8x8 taktik tekerlekli zırhlı araç tedarik ve IAR-330 Puma deniz helikopteri modernizasyonu projelerinin hayata geçirilmesi planlanıyor.

NATO Daimi Deniz Görev Gücü 2'ye (SNMG 2) bağlı savaş gemileri 13 Mart günü Köstence limanını ziyaret etti. [27] SNMG 2 ayrıca Romen Deniz Kuvvetleri'ne ait F111 Marasesti, M30 Axente, F263 Eugeniu Rosca ve F264 Eustatiu Sebastian gemileri ile tatbikat icra etti. [28]

Rusya Federasyonu

Rus Dışişleri Bakanlığı 10 Mart günü Avrupa Konvansiyonel Kuvvetler Anlaşması'yla (AKKA) kalan son resmî bağların da kesildiğini duyurdu.

Rusya'nın Danimarka Büyükelçisi Mihail Vanin, Jyllands-Posten gazetesinde yayınlanan bir makalesinde, NATO Füze Savunma Kalkanı Projesi'ne katılmakla Danimarka'nın kendisini Rusya'nın nükleer saldırısı için muhtemel bir hedef haline getirdiğini belirtti. Büyükelçinin ifadeleri iki ülke arasında krize neden oldu. [29][30]

ABD Kuzey Komutanlığı Komutanı Oramiral William Gortney, Rusya'nın stratejik bombardıman uçakları, denizaltılar ve suüstü muharip gemilere konuşlandırmaya başladığı uzun menzilli konvansiyonel başlıklı seyir füzelerinin, nükleer dışı caydırıcılık seçenekleri bakımından elini güçlendirdiğini, bu durumun da ABD'ye karşı yeni bir tehdit unsuru teşkil ettiğini açıkladı. [31]

Jane's Defence Industry'nin 24 Mart tarihli haberine göre, United Shipbuilding Corporation (USC) şirketi, inşa edilmekte olan korvetlerde kullanılmak üzere siparişi verilen dizel motorları teslim etmemesi nedeniyle, Alman MTU şirketine dava açmaya hazırlanıyor. Şirket yetkilileri, teslimatın yapılmaması yanında, yatırılmış olan avans ödemenin de iade edilmediğini belirttiler. Habere göre, Ukrayna ve Almanya'dan motor ithalatının kesilmesi, askeri gemi inşa projelerini durdurmuş durumda.

TASS haber ajansı 2 Marty günü, Rus Hava Kuvvetleri'nin Ukrayna krizi dolayısıyla Batı ile gerilen ilişkiler paralelinde, uzun menzilli stratejik bombardıman uçağı devriye uçuşlarının sayısını artıracağını duyurdu. [32]

Savunma Bakan Yardımcısı Yuri Borisov, yeni geliştirilen PAK FA T-50 savaş uçağının seri üretiminin 2016 yılında başlayacağını açıkladı. [33]

Yeni geliştirilen İlyuşin Il-112 nakliye uçağının ilk uçuşunu 2017 yılında yapacağı açıklandı. [34]

Rusya'nın PAK TA adlı, bir seferde 400 tank ya da 900 hafif zırhlı aracı taşıyabilecek sesüstü bir stratejik nakliye uçağı geliştirdiği bildirildi. [35][36]

Başbakan Yardımcısı Dimitri Rogozin, 18 Mart günü savunma sanayii şirketlerinin yetkilileri ile gerçekleştirilen bir toplantıda, devam eden mali krizde sektörü desteklemek için yeni bir tedbir paketinin hazırlandığını açıkladı. Tedbir paketi uzun vadeli ve devlet garantili kredi desteğini kapsıyor.

Rusya'nın tasarım çalışmalarına başladığı nükleer tahrikli destroyer projesini Çin ile birlikte geliştirebileceği iddia edildi. [37]

Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Viktor Çirkov, beşinci nesil nükleer denizaltı geliştirilmesi için savunma sanayiine görev verildiğini açıkladı. [38]Çirkov ayrıca, 2020 yılına kadar 10 nükleer denizaltının modernizasyonunun tamamlanmış olacağını da bildirdi. [39]

Proje 677 Lada sınıfı dizel elektrik denizaltılardan üçüncüsü olan B587 Velikiye Luki, Admiralti Tersanesi'nde 19 Mart günü düzenlenen törenle kızağa kondu. 1997 ve 2005 yılında kızağa konan ilk iki denizaltının inşası, tasarım ve üretim sorunları nedeniyle 2009 yılında dondurulmuştu. Proje 2013 yılında tekrar başlatılmıştı. [40]

Proje 885 Yasen sınıfının beşinci denizaltısı olan Arhangelsk, 19 Mart günü Sevmaş Tersanesi'nde düzenlenen törenle kızağa kondu. [41]

İrkut şirketi Genel Müdürü Oleg Demçenko, Belarus'un 2012 yılında siparişini verdiği dört adet Yak-130 jet eğitim / taarruz uçağının Nisan ayında teslim edileceğini açıkladı. Demçenko ayrıca Ermenistan ve Özbekistan ile de Yak-130 satışı için sözleşme görüşmelerinin devam ettiğini bildirdi. [42]

Jane's Defence Industry'nin 19 Mart tarihli haberine göre, Rosoboroneksport şirketi Genel Müdürü Anatoli İsaykin, 18 Mart günü şirketin halen elindeki siparişlerin toplam bedelinin USD39 milyar olduğunu açıkladı.

Jane's Defence Weekly'nin 16 Mart tarihli haberine göre Kuzey Filosu ve Batı Askeri Bölge Komutanlığı'na bağlı birlikler 16 Mart günü seferberlik ve intikal tatbikatlarına yönelik olarak alarm durumuna geçirildiler. Söz konusu tatbikatlar 38,000 asker, 3,360 araç, 41 gemi, 15 denizaltı, 110 uçak ve helikopteri kapsıyor. Tatbikatta ayrıca İlyuşin Il-38 (NATO kodu "May") deniz karakol uçakları, denizaltı savunma harbi eğtiimi icra ettiler. [43][44]

Tupolev Tu-22M3 (NATO kodu "Backfire") tipi stratejik bombardıman uçakları, 16 - 21 Mart tarihleri arasında Karadeniz'de düzenlenen tatbikatlar için Kırım'a intikal etti. [45][46]

Rusya'nın, ilhak ettiği Kırım'a taktik nükleer başlık taşıyabilen Iskander (NATO kodu SS-26 "Stone") taktik balistik füzelerini konuşlandırdığı iddia edildi. [47]

S-300 hava savunma sisteminin yeni versiyonu olan S-300V4'ün Batı Askeri Bölge Komutanlığı'nda hizmete girmeye başladığı bildirildi. Söz konusu sistemin menzili 400km olarak veriliyor. [48]

Jane's Defence Weekly'nin 6 Mart tarihli haberine göre Rus Hava Kuvvetleri Mi-8MTPR-1 tipi elektronik harp helikopterlerinden üç adedini 4 Mart günü teslim aldı. Mi-8MTV-5-1 tipi genel maksat helikopteri üzerine şekillendirilen Mi-8MTPR-1'ler, KRET üretimi Riçag AV tipi aktif karıştırma sistemi ile donatılmış. Helikopterlerin ana görevi, komuta kontrol sistemlerine karşı elektronik taarruz ile hava savunma ve havadan yere güdümlü füze sistemlerinin radar algılayıcı başlıklarının karıştırılması. Teslim edilen üç helikopter Batı Askeri Bölge Komutanlığı'nda hizmete girdi. Toplam 18 adet Mi-8MTPR-1'in hizmete girmesi planlanıyor.

Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Barents Denizi üzerinde MiG-31 (NATO kodu "Foxhound") ve Su-24 (NATO kodu "Fencer") tiplerinde 40'dan fazla savaş uçağının katılımı ile bir hava savunma ve önleme tatbikatının gerçekleştirildiğini açıkladı. [49]

Kamov Ka-52 Alligator saldırı helikopterinin, Fransa'dan alınması planlanan Mistral sınıfı helikopter çıkarma gemisinde kullanılmak üzere geliştirilen deniz versiyonu olan Ka-52K ilk deneme uçuşunu gerçekleştirdi. [50]Öte yandan Savunma Bakan Yardımcısı Yuri Borisov, sene sonuna kadar 16 adet Ka-52 saldırı helikopterinin teslim alınacağını açıkladı. [51]Öte yandan Borisov, Kutup koşullarına göre tadil edilmiş 100 adet Mi-9 "Terminator" helikopterine ihtiyacın bulunduğunu açıkladı. [52]

Rus İzvestiya gazetesine konuşan Ukraynalı uçak üreticisi Antonov'un başkanı Oksana Trofimçuk, Rusya ile Ukrayna'nın An-70 nakliye uçağı geliştirme projesindeki işbirliklerini 2014 yılı başlarında sonlandırdıklarını açıkladı. Rusya, geliştirilen uçaktan 2020 yılına kadar 60 adet almayı planlıyordu.

Rusya'nın Endonezya Büyükelçisi Mihail Galuzin, ülkesinin Endonezya'ya, yeni savaş uçağı ihtiyacı kapsamında Suhoy Su-35'in seçimi halinde modern savaş uçağı teknolojisini transfer etmeye hazır olduğunu açıkladı. [53]

Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Viktör Çirkov, Rus donanması hizmetine 2015 yılı içinde 50 yeni gemi katılacağını açıkladı. [54]Öte yandan Çirkov, yılın ilk üç ayında denizaltı devriye seyirlerinin sayısının, 2013 yılına göre %50 artmış olduğunu açıkladı. [55]

Jane's International Defence Review'in 3 Mart tarihli haberine göre UralVagonZavod şirketi, deniz ve kara platformlarında kullanılmak üzere geliştirdiği AU-220M adlı 57mm topa sahip uzaktan kumandalı taret sistemini tanıttı. Taret üzerinde ayrıca 7.62mm PKTM makinalı tüfek ve 81mm bombaatarlar bulunuyor.

Rosoboroneksport şirketi, Su-30MKM uçaklarında kullanılacak havadan havaya ve havadan yere güdümlü füzelerin Malezya'ya teslimatlarının başladığını açıkladı. Malezya, Ağustos 2003'te 18 adet Su-30MKM için USD900 milyonluk bir sipariş vermiş, uçakların teslimatı 2011 yılında tamamlanmıştı. [56]

Suriye

ABD öncülüğündeki koalisyon ülkelerinin Irak ve Suriye’deki IŞİD hedeflerine karşı düzenledikleri hava saldırıları Mart ayında da devam etti. Ay boyunca Deyrizor, Kobani, Haseke ve Tel Hamis'teki hedeflere düzenlenen 100 ayrı hava saldırısında 50 silahlı grup, 103 mevzi, 1 tünel, 1 toplanma bölgesi, 1 seyyar petrol rafinerisi, 1 ham petrol deposu, 1 sığınak, 5 ağır makinalı tüfek, 4 uçaksavar, 1 tank, 1 bina, 2 zırhlı personel taşıyıcı, 24 araç, 3 ağır iş makinası ve 2 motorsiklet vuruldu.

Suriye ordusu, 17 Mart günü Lazkiye yakınlarında bir ABD İHA'sının düşürüldüğünü açıkladı. [57] Düşen İHA’nın, İncirlik’ten kalkan bir MQ-1 Predator olduğu açıklandı. [58][59]

22 Mart günü Suriye Deniz Kuvvetleri'ne ait 2393 sei numaralı bir Mil Mi-14PL helikopteri, motor arızası nedeniyle İdlib yakınlarında mecburi iniş sonrası kırıma uğradı. Helikopterin sekiz kişilik mürettebatı El Nusra Cephesi militanları tarafından esir alındı. [60][61][62]

İran'ın, Esad rejimine destek amacıyla Suriye'ye gönderdiği 10 adet Suhoy Su-22 (NATO kodu "Fitter") taarruz uçağından biri, Humus'un Telbise ilçesini bombalarken görüntülendi. [63]

Rus yapımı 6S8 KVSK tipi büyük kalibreli keskin nişancı silahı, Suriye ordusu birliklerinin kullanımında görüntülendi. [64]

Ukrayna

Ukrayna Devlet Başkanı Petro Poroşenko 2 Mart günü, ithal edilen savunma araç gereç ve teçhizatının vergiden muaf tutulmasına yönelik bir kanunu onayladı.

ABD yönetimi 11 Mart günü Ukrayna'ya, USD75 milyon tutarında askeri muhabere ekipmanı, İHA, havan tespit radarı, sıhhi malzeme ve sair teçhizat transferini teklif etti. [65]Öte yandan Jane's Defence Weekly'nin 18 Mart tarihli haberine göre, ABD Kara Kuvvetleri'nin Avrupa birlikleri komutanı Tümgeneral Ben Hodges, Ukrayna ordusuna verilen AN/TPQ-49 Lightweight Counter-Mortar Radar (LCMR) havan tespit radarının son derece yüksek bir performansla çalıştığını açıkladı.

Jane's Defence Weekly'nin 4 Mart tarihli haberine göre, Ukroboronprom tarafından 2 Mart günü yapılan açıklamada Devlet Topçu Mühimmatı Tasarım Bürosu KBAO'nun mühimmat üretim hızını 2013 yılına göre dört katına çıkarmış olduğu duyuruldu. Öte yandan şirket 4 Mart günü, NATO'nun kodlama ve standardizasyon sistemine uyum için çalışmaların başlatıldığını açıkladı.

[1]"Mig-29’lar neden Konya’ya geldi?": http://kokpit.aero/mig-29-lar-konya-da

[2]"Florida Air Guard F-15C Eagles To Deploy To Russia's Doorstep": http://foxtrotalpha.jalopnik.com/florida-air-guard-f-15c-eagles-to-deploy-to-russias-doo-1694154634

[3]"EAATTC 15-1 in Plovdiv, Bulgaria": http://eatc-mil.com/45/Archive/News+%26+Press+updates/319/EAATTC+15-1+in+Plovdiv,+Bulgaria

[4]"SNMG-2 Arrives In Varna": http://turkishnavy.net/2015/03/08/snmg-2-arrives-in-varna-2/

[5]http://understandingwar.org/taxonomy/term/144

[6]"Prague Approves Warplanes Sale to Iraq to Fight Jihadists": http://www.naharnet.com/stories/en/170754-prague-approves-warplanes-sale-to-iraq-to-fight-jihadists

[7]"Iraqi Air Force got CH-4B drone from China: Moscow think tank": http://www.wantchinatimes.com/news-subclass-cnt.aspx?id=20150319000159&cid=1101

[8]"Iraqi Air Force got CH-4B UAV from China": http://www.uasvision.com/2015/03/23/iraqi-air-force-got-ch-4b-uav-from-china

[9]"Iranian-backed Shiite militias lead Iraq’s fight to retake Tikrit": http://www.longwarjournal.org/archives/2015/03/iranian-backed-shiite-militias-lead-iraqs-fight-to-retake-tikrit.php

[10]"In pictures: Shiite militias operating near Tikrit": http://www.longwarjournal.org/archives/2015/03/in-pictures-shiite-militias-operating-near-tikrit.php

[11]"Shiite militias, Iraqi forces surround Tikrit": http://www.longwarjournal.org/archives/2015/03/shiite-militias-iraqi-forces-surround-tikrit.php

[12]"US begins airstrikes against Islamic State in Tikrit, supports Shiite militias": http://www.longwarjournal.org/archives/2015/03/us-begins-airstrikes-against-islamic-state-in-tikrit-supports-shiite-militias.php

[13]"Iranian general at the forefront of the Tikrit offensive": http://www.longwarjournal.org/archives/2015/03/iranian-general-at-the-forefront-of-the-tikrit-offensive.php

[14]"Islamic State overruns Iraqi Army brigade headquarters north of Fallujah": http://www.longwarjournal.org/archives/2015/03/islamic-state-overruns-iraqi-army-brigade-headquarters-north-of-fallujah.php

[15]"Iran's expanding sphere of influence: Iranian T-72 tanks in Iraq (1)": http://spioenkop.blogspot.com.tr/2015/03/irans-expanding-sphere-of-influence_52.html

[16]"Iran's expanding sphere of influence: Iranian T-72 tanks in Iraq (2)": http://spioenkop.blogspot.com.tr/2015/03/irans-expanding-sphere-of-influence_98.html

[17]"UK details extent of combat activity over Iraq": http://www.flightglobal.com/news/articles/uk-details-extent-of-combat-activity-over-iraq-409617/

[18]"Iran Unveils Surface to Surface Missile With 2500 KM Range; Weapon is Direct Threat to US Vessels in Persian Gulf": http://www.algemeiner.com/2015/03/08/new-iranian-threat-islamic-republic-unveils-surface-to-surface-missile-with-2500-km-range-direct-threat-to-us-vessels-in-persian-gulf/

[19]"Iran launches home-made destroyer in Caspian Sea": http://www.tehrantimes.com/politics/122448-iran-launches-home-made-destroyer-in-caspian-sea-

[20]"Iranian Navy Accepts New Destroyer": http://navaltoday.com/2015/03/12/iranian-navy-accepts-new-destroyer/

[21]"Iran Navy Working on Idigenized Version of Phalanx CIWS: Commander": http://www.tasnimnews.com/english/Home/Single/677110

[22]"Safety scares prompt Israeli air force training pause": http://www.flightglobal.com/news/articles/safety-scares-prompt-israeli-air-force-training-pause-409611/

[23]"Propulsion Contract for Israeli Navy’s Fast Patrol Boats Awarded": http://navaltoday.com/2015/03/23/propulsion-contract-for-israeli-navys-fast-patrol-boats-awarded/

[24]"Rum Deniz ve Hava Kuvvetlerine yeni personel": http://www.kibrispostasi.com/index.php/cat/58/news/156753/PageName/GUNEY_KIBRIS

[25]"Görevden kaçan seferi sayısı artınca RMMO önlem aldı": http://www.gundemkibris.com/gorevden-kacan-seferi-sayisi-artinca-rmmo-onlem-aldi-108616h.htm

[26]"Further Egyptian MiG-21 deliveries to the Libyan Air Force": http://spioenkop.blogspot.com.tr/2015/03/further-egyptian-mig-21-deliveries-to.html

[27]"SNMG-2 Arrived In Constanta": http://turkishnavy.net/2015/03/14/snmg-2-arrived-in-constanta/

[28]"SNMG2 Trains with Romanian Navy in Black Sea": http://navaltoday.com/2015/03/20/snmg2-trains-with-romanian-navy-in-black-sea/

[29]"Russia delivers nuclear threat to Denmark": http://nosint.blogspot.com.tr/2015/03/russia-delivers-nuclear-threat-to.html

[30]"Russia Threatens To Nuke Denmark, Of All Places": http://foxtrotalpha.jalopnik.com/russia-threatens-to-nuke-denmark-of-all-places-1693153521

[31]"Northcom: Russian Cruise Missile Threat to U.S. Grows": http://freebeacon.com/national-security/northcom-russian-cruise-missile-threat-to-u-s-grows/

[32] Ayrıca bkz: "Russia's Strategic Bomber Fleet on Global Intimidation Drive": http://www.themoscowtimes.com/arts_n_ideas/business/article/russias-strategic-bomber-fleet-on-global-intimidation-drive/517749.html

[33]"Mass production of T-50 fighters to start in 2016": http://in.rbth.com/news/2015/03/24/mass_production_of_t-50_fighters_to_start_in_2016_42155.html

[34]"Russia's New Military Transport Plane Set to Make Its Maiden Flight in 2017": http://sputniknews.com/military/20150326/1020026432.html

[35]"Russia developing aircraft fleet that will deploy army, tanks anywhere on earth 'within hours'": http://www.aninews.in/newsdetail4/story208759/russia-developing-aircraft-fleet-that-will-deploy-army-tanks-anywhere-on-earth-039-within-hours-039-.html

[36]http://www.globalsecurity.org/military/world/russia/pak-ta.htm

[37]"Russia, China may coordinate on nuclear-powered destroyer": http://www.wantchinatimes.com/news-subclass-cnt.aspx

[38]"Russia to develop 5th-generation submarines": http://in.rbth.com/economics/2015/03/19/russia_to_develop_5th-generation_submarines_42083.html

[39]"Russia to Upgrade 10 Nuclear Submarines by 2020": http://thediplomat.com/2015/03/russia-to-upgrade-10-nuclear-submarines-by-2020/

[40]"Admiralty Shipyards lays down submarine Velykiye Luki (photo)": http://en.portnews.ru/news/196635/

[41]"Sevmash OJSC Lays Keel for Russian Navy’s New Sub": http://navaltoday.com/2015/03/23/sevmash-ojsc-lays-keel-for-russian-navys-new-sub/

[42]"Belarus to get four Yak-130 aircraft in April": http://eng.belta.by/all_news/society/Belarus-to-get-four-Yak-130-aircraft-in-April_i_80349.html

[43]"Russian Armed Forces Search for Submarines During Drills in Barents Sea": http://sputniknews.com/politics/20150317/1019592231.html

[44]"Russian Navy Carries Out Mock Attack on Nuclear Submarine": http://www.newsweek.com/russian-navy-practices-attack-arctic-nuclear-submarine-315027

[45]"Russian Strategic Strike Bombers Deployed to Crimea for Military Drills": http://sputniknews.com/military/20150317/1019595277.html

[46]"Why The Tu-22M Deployment To Crimea Changes Everything": http://www.vrworld.com/2015/03/19/why-the-tu-22m-deployment-to-crimea-changes-everything/

[47]"Rumors About Nuclear Weapons in Crimea": http://fas.org/blogs/security/2014/12/crimea/

[48]"Russian army puts into service long-range missile for S-300V4 system — source": http://tass.ru/en/russia/781138

[49]"Over 40 Russian Fighter Jet Crews Hold Airstrike Drills in Barents Sea": http://sputniknews.com/russia/20150306/1019136349.html

[50]"Russian Navy new Ka-52K Hokum B Naval Attack Helicopter Conducted its First Test Flight": http://www.navyrecognition.com/index.php?option=com_content&task=view&id=2483

[51]"Russia's Military to Get 16 New Ka-52 Alligator Attack Helicopters This Year": http://www.themoscowtimes.com/business/article/russias-military-to-get-16-new-ka-52-alligator-attack-helicopters-this-year/517857.html

[52]"Russian Defense Ministry Wants 100 'Arctic Terminator' Helicopters": http://www.themoscowtimes.com/business/article/russian-defense-ministry-wants-100-arctic-terminator-helicopters/517924.html

[53]"Russia ready to transfer Sukhoi technologies to RI: Envoy": http://www.thejakartapost.com/news/2015/03/05/russia-ready-transfer-sukhoi-technologies-ri-envoy.html

[54]"Russia's Expanding Navy to Receive 50 More Vessels This Year": http://www.themoscowtimes.com/business/article/russia-s-expanding-navy-to-receive-50-new-vessels-this-year/516835.html

[55]"Russian Navy Chief: Submarine Patrols Up 50 Percent Over Last Year": http://news.usni.org/2015/03/19/russian-navy-chief-submarine-patrols-up-50-percent-over-last-year

[56] Russia Starts Missiles Delivery for Su-30MKM Jets Designed for Malaysia: http://sputniknews.com/military/20150317/1019603029.html

[57]"US Predator 'shot down' over Syria, says local news agency": http://www.flightglobal.com/news/articles/us-predator-39shot-down39-over-syria-says160local-news-410306/

[58]"Predator UAV lost over Syria": http://www.airforcetimes.com/story/military/tech/2015/03/17/predator-uav-lost-over-syria/24933027/

[59]"First Images of Predator Downed Over Syria": http://www.uasvision.com/2015/03/20/first-images-of-predator-downed-over-syria/

[60]"Syrian Navy Mi-14PL Crashed (2015-03-22)": http://luftwaffeas.blogspot.com.tr/2015/03/syrian-navy-mi-14-crashed-2015-03-22.html

[61]"Al Nusrah Front, allied rebels capture Syrian helicopter crew": http://www.longwarjournal.org/archives/2015/03/al-nusrah-front-allied-rebels-capture-syrian-helicopter-crew.php

[62]"Footage of Syrian Navy Mi-14 crash landing": http://alert5.com/2015/03/23/footage-of-syrian-navy-mi-14-crash-landing/

[63]"Iranian fighter-bombers operating in Syria": http://spioenkop.blogspot.com.tr/2015/03/iranian-fighter-bombers-operating-in.html

[64]"From Russia with Love, Syria's 6S8s": http://spioenkop.blogspot.com.tr/2015/03/from-russia-with-love-syrias-6s8s.html

[65]"U.S. to offer Humvees, unmanned drones to Ukraine": http://www.globalpost.com/article/6414514/2015/03/11/us-offer-humvees-unmanned-drones-ukraine

↧